Το πρόγραμμα του Σαββάτου ξεκινάει με τη μεγάλη συγκέντρωση στο νοσοκομείο του ΔΣΕ στον Γράμμο και τα εγκαίνια της μόνιμης έκθεσης, στις 13.00. Εκεί θα απευθύνουν χαιρετισμούς οι:

- Δημήτρης Κουτσούμπας, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

- Θοδωρής Κωτσαντής, Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ

- Φάνης Παρρής, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ

Επειτα το πρόγραμμα θα συνεχιστεί κανονικά στον χώρο της κατασκήνωσης και θα περιλαμβάνει:

Ολοκλήρωση τουρνουά μπάσκετ, άλλες αθλητικές δραστηριότητες.

19.00 Βιβλιοπαρουσίαση της έκδοσης «Η συμμετοχή των γυναικών στο ΔΣΕ».

21.00 Αφιέρωμα στο αντάρτικο τραγούδι: «"Καινούριοι ανάβουν Γράμμοι, ακράτητο ποτάμι, απ' άκρη σ' άκρη εμπρός!"... Θα νικήσουμε!».

22.00 Μεγάλη συναυλία.

23.00 Λαϊκό - ρεμπέτικο γλέντι με τον Δημήτρη Τριανταφυλλίδη.

Την Κυριακή 16 Ιούλη οι Οργανώσεις θα αναχωρήσουν για τις περιοχές τους.

Μοναδικές στιγμές, μεστές σε περιεχόμενο, σε πνεύμα συντροφικότητας, με άντληση γνώσης και δύναμης από την Ιστορία για τους αγώνες του σήμερα, με διεκδικητικό χαρακτήρα για τον φυσικό πλούτο, εκτυλίσσονται στην 32η Αντιιμπεριαλιστική Κατασκήνωση της ΚΝΕ στον Γράμμο, η οποία ολοκληρώνεται την Κυριακή 16 Ιούλη. Με το σύνθημα «Με τον λαό μπροστά και το ΚΚΕ ψηλά γράφεται η Ιστορία! Τιμάμε την Ιστορία μας, υπερασπιζόμαστε τον φυσικό πλούτο της χώρας» να διαπνέει κάθε πλευρά της διοργάνωσης, ξεδιπλώθηκε ένα πολυεπίπεδο πρόγραμμα δραστηριοτήτων, από την πρώτη μέρα.

Η κατασκήνωση έγινε το επίκεντρο σε ένα διαρκές «εργαστήρι» γνωριμίας με την Ιστορία του τόπου όπου γράφτηκαν ηρωικές σελίδες από τον ΔΣΕ, με την ομορφιά του φυσικού τοπίου που στα πρόσωπα των νέων κομμουνιστών έχει συμμάχους στη μάχη για υπεράσπισή του απέναντι στα επιχειρηματικά συμφέροντα.

Με έμπνευση από την Ιστορία, η δίκαιη και αναγκαία πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό στη σύγχρονη έκφρασή της αναδείχτηκε μέσα από τη συζήτηση που έγινε στον χώρο της κατασκήνωσης για τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ και τα όσα σηματοδοτεί για τους λαούς.

Κορυφαία στιγμή η κεντρική εκδήλωση το μεσημέρι του Σαββάτου με τη συγκέντρωση στο νοσοκομείο του ΔΣΕ στον Γράμμο και τα εγκαίνια της μόνιμης έκθεσης. Εκεί, το πρόγραμμα περιλαμβάνει χαιρετισμούς από τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, τον Γραμματέα του ΚΣ της ΚΝΕ, Θοδωρή Κωτσαντή, και τον Φάνη Παρρή, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

Η υπεράσπιση του φυσικού πλούτου της χώρας, ζήτημα στον πυρήνα της Κατασκήνωσης μαζί με τη γνωριμία με την Ιστορία, εκφράστηκε μέσα από διάφορες δραστηριότητες και μέσα από την εκδήλωση, η οποία επικέντρωνε στο πώς η «πράσινη» εμπορική εκμετάλλευση στο πλαίσιο του καπιταλισμού είναι στην πραγματικότητα εχθρική προς το περιβάλλον και τα λαϊκά συμφέροντα και αναδείχτηκε πώς ο άλλος δρόμος που δείχνει το ΚΚΕ αποτελεί πραγματική διέξοδο, που αξιοποιεί τις σύγχρονες δυνατότητες και προστατεύει τον φυσικό πλούτο.

Μέσα σε ένα φιλόξενο περιβάλλον συντροφικότητας, σαν γνώριμοι από παλιά, νέοι από όλη τη χώρα τροφοδοτούσαν διαρκώς με ζωντάνια τον χώρο της κατασκήνωσης: Πηγαδάκια και συζητήσεις κάτω από τον ίσκιο των δέντρων, δροσιστικές βουτιές στα νερά του Αλιάκμονα, μαζί με κεφάτη μαχητική διάθεση που εκφραζόταν από την πρώτη στιγμή που τα πούλμαν έφταναν στην είσοδο και τροφοδοτούνταν διαρκώς με νέες αφίξεις, μέσα από τις δραστηριότητες. Αλλά και αντάρτικα τραγούδια στον φυσικό τους χώρο, εκεί που τραγουδήθηκαν και χορεύτηκαν από μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ. Μερικά από αυτά στενά συνδεδεμένα με την Ιστορία της περιοχής, όπως το τραγούδι που υμνεί τον ηρωική θυσία του λοχαγού του ΔΣΕ Σίμου Παπασίμου από τα Γρεβενά.

Ο Μάνος, 20 χρονών, πρώτη φορά βρέθηκε σε κατασκήνωση της ΚΝΕ και είχε την ευκαιρία στο Βατοχώρι να είναι στο «πηγαδάκι» με τον 91χρονο Αριστείδη Τοψή, τον σαμποτέρ του ΔΣΕ που μόλις έμαθε για την επίσκεψη των κατασκηνωτών εκεί, βρέθηκε για να καμαρώσει τη νεολαία. «Ηταν ένα 15χρονο παλικάρι», είπε και πρόσθεσε πως καθώς τον άκουγε, γέμισε από ένα αίσθημα υποχρέωσης να συνεχίσει στα βήματά του. Ακόμα, είπε πως είχε διαβάσει για την πάλη του ΔΣΕ και πως είχε ακούσει πολλές ιστορίες. «Ομως πατώντας εδώ», είπε, «καταλαβαίνεις πολλά περισσότερα, γεμίζεις με τη θέληση να δείξεις την ίδια αποφασιστικότητα και θάρρος που έδειξαν οι σύντροφοί μας».

Το ζωντανό αυτό μάθημα Ιστορίας άκουσαν η Αννα και ο Κώστας, 17 και 18 χρονών. Η Αννα είναι εδώ και λίγες μέρες μέλος της ΚΝΕ και μοιράστηκε πως έζησε μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές της. Ο Κώστας μοιράστηκε τη χαρά του, γιατί όπως είπε «συναντήσαμε ανθρώπους που τα έχουν ζήσει όλα αυτά εδώ, και βλέπουν τώρα ότι εμείς συνεχίζουμε στον δρόμο τους».

Και ο Βασίλης, φοιτητής 19 χρονών, βρέθηκε φέτος για πρώτη φορά σε κατασκήνωση της ΚΝΕ. Το ζωντανό μάθημα Ιστορίας του ΔΣΕ στο Βατοχώρι ήταν κάτι που του έμεινε χαραγμένο. «Ηταν τόσο λίγοι άνθρωποι σε σχέση με τους αντιπάλους τους. Πάλεψαν με θάρρος μέχρι το τέλος ενάντια στην αδικία και την εκμετάλλευση και ας ήταν μόλις ένας εναντίον δέκα. Εμείς όμως (σ.σ. πλέον για τον Βασίλη οι μαχητές του Γράμμου μετατράπηκαν από "αυτοί" σε "εμείς") είχαμε το θάρρος και ας ήμασταν 10.000 απέναντι σε 100.000 χιλιάδες γιατί είχαμε δίκιο».

Ο Ευθύμης, 19 χρονών, βοήθησε αυτές τις μέρες στις τελευταίες εργασίες στη Νοσοκομειούπολη του ΔΣΕ. «Νιώθω περήφανος για την Ιστορία του Κόμματος. Που δούλεψα και εγώ στα σκληρά αυτά χώματα που έχυσαν το αίμα τους οι σύντροφοί μας. Νιώθεις δέος να περπατάς στο νοσοκομείο»...

Ο ίδιος μίλησε στους κατασκηνωτές για τη μεγάλη, νικηφόρα μάχη του ΔΣΕ στο Μάλι Μάδι, που δεσπόζει πάνω από το Βατοχώρι, τμήμα του περίφημου ελιγμού του Αυγούστου του 1948, με τον οποίο οι δυνάμεις του ΔΣΕ πέρασαν στο Βίτσι μετά τη μεγάλη μάχη του Γράμμου.

Απέναντι σε έναν εχθρό που είχε δώσει εντολές ολοκληρωτικής εξόντωσης των μαχητών του ΔΣΕ, προκειμένου να μετατρέψει την περιοχή σε έναν μεγάλο «τάφο κομμουνιστών», οι δυνάμεις του ΔΣΕ κατάφεραν, κόντρα στην αριθμητική και συντριπτική υλική υπεροχή του αστικού στρατού, να διασπάσουν τις γραμμές του. Η ορμητική επίθεση του ΔΣΕ ανάγκασε ολόκληρα τάγματα σε άτακτη υποχώρηση προς την Καστοριά, σε μια μάχη που έγραψε μια από τις πιο λαμπρές σελίδες στην εποποιία του.

Ο Αρ. Τοψής δείχνει στον Αν. Γκίκα και στον συντάκτη του «Ριζοσπάστη», Δ. Μαβίδη, σημεία των μαχών

Μίλησε ακόμα για την αναντικατάστατη - θετική και αρνητική - πείρα της δεκαετίας του 1940 για το σήμερα, που συνεχίζει να διδάσκει τους κομμουνιστές: «Είμαστε πάρα πολύ περήφανοι για τους συντρόφους μας, αυτά τα βουνά τα οποία θα δείτε και θα περπατήσετε αυτές τις μέρες είναι βουνά που τα έχουν περπατήσει σύντροφοί μας πριν 75 και 80 χρόνια. Οπου πατάτε τώρα υπάρχουν οι πατημασιές τους, εμείς είμαστε η συνέχεια αυτών των συντρόφων, αυτών των αγωνιστών, και από εμάς εναπόκειται να δικαιωθούν τα όνειρά τους και να πάρουν εκδίκηση. Εμείς είμαστε οι συνεχιστές τους και δίνουμε όρκο και εδώ ότι θα τα καταφέρουμε, και γι' αυτούς αλλά και για όσους έρχονται μετά από μας».

Ανάμεσα στους νεολαίους κατασκηνωτές, που άρχισαν να φωνάζουν συνθήματα όπως «Στο Μάλι Μάδι νίκησε ο λαϊκός στρατός, ανίκητος δεν είναι ο καπιταλισμός» και «Οι μαχητές του Γράμμου δεν λύγισαν ποτέ, δόξα και τιμή στον ΔΣΕ», ξεπρόβαλε και μια ηλικιωμένη μορφή. Κρατώντας το μπαστούνι του, κοιτούσε και χαμογελούσε. Ο Αριστείδης Τοψής, 91 ετών, μόλις τελείωσε η ομιλία είπε σε ένα πηγαδάκι κατασκηνωτών: «Σας ζηλεύω, κι εγώ σαν εσάς ήμουν όταν πάλευα σε αυτά τα βουνά. Μόλις με ειδοποίησαν πως θα έρθετε, ήρθα να σας βρω. Στα 15 μου, νέος σαν εσάς, ήμουν σαμποτέρ του Γενικού Αρχηγείου. Πολέμησα εδώ, που για 3 χρόνια ήταν η Ελεύθερη Ελλάδα».

Στη συνέχεια μίλησε για τις επιχειρήσεις στην περιοχή σαν να έγιναν όλα χθες, και ο ελιγμός και οι μάχες. «105 μαχητές ήμασταν από το χωριό, 32 σκοτώθηκαν, και ο αδερφός μου και ο θείος μου». Και έδειξε ακριβώς το σημείο όπου σκοτώθηκε ο «Σκοτίδας». Περιέγραψε το μακελειό των βομβαρδισμών, τη φρίκη των ναπάλμ, και είπε: «Μας κράτησε όμως ψηλά η πίστη του αγωνιστή! Χαίρομαι που συνεχίζουν μετά από εμάς νέοι αγωνιστές, όπως εσείς!».

Στελέχη του Κόμματος από την ΕΠ Δυτικής Μακεδονίας υποδέχθηκαν τους επισκέπτες στον όμορφο χώρο που εγκαινιάστηκε το 2021, εν μέσω πανδημίας, για να αναδείξει τις κορυφαίες στιγμές της ταξικής πάλης στην Ελλάδα και την ιδιαίτερη συμβολή των κατοίκων της Καστοριάς σε αυτές. Τονίστηκαν η εθελοντική δουλειά των μελών και φίλων του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, οι επώνυμες και ανώνυμες προσφορές κατοίκων της περιοχής που συνέβαλαν στην ύπαρξη αυτού του χώρου.

Η ξενάγηση ξεκίνησε από τον εξωτερικό χώρο, όπου ένας μακρύς ονομαστικός κατάλογος αναδεικνύει τη θυσία 500 και πλέον μαχητών του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ που έδωσε η περιοχή της Καστοριάς. Στη συνέχεια οι επισκέπτες περιηγήθηκαν στα εκθέματα και το αρχειακό υλικό που βρίσκεται στην κατοχή του Κόμματος και εκτίθεται στο Μουσείο. Μέσα από το πλούσιο υλικό οι νέοι της ΚΝΕ έπιασαν το νήμα από τις πρώτες στιγμές της ΕΑΜικής Αντίστασης, τα μέλη του Κόμματος που δραπέτευσαν από τις εξορίες και τις φυλακές για να αποτελέσουν τη μαγιά της Αντίστασης την περίοδο 1941-1944. Βήμα βήμα παρακολούθησαν τη γιγάντωση των ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, την οργάνωση της Ελεύθερης Ελλάδας, ύστερα τη Βάρκιζα, τις διώξεις, τις συμμορίες που δρούσαν στο πλευρό του αστικού κράτους, τα βάσανα ενός λαού που δεν πρόλαβε να απολαύσει την απελευθέρωσή του. Και στη συνέχεια ο τιτάνιος αγώνας του ΔΣΕ, οι ηρωικές μορφές του, τα χαρακτηριστικά του ως λαϊκού στρατού συνέθεσαν ένα μοναδικό μάθημα Ιστορίας.

Η συγκίνηση μικρότερων και μεγαλύτερων επισκεπτών αποτυπώθηκε τόσο στο βιβλίο εντυπώσεων όσο και στα πηγαδάκια που φτιάχτηκαν εντός κι εκτός Μουσείου: «Παλεύουμε μέχρι την τελική νίκη!», έγραψε ένας μαθητής, «ανατριχιαστικό», σχολίασε ο Βασίλης, ένα νέο μέλος της ΚΝΕ.

Μετά την ξενάγηση ακολούθησε συζήτηση που επικεντρώθηκε στον σκοπό του Μουσείου, το οποίο δεν διαφυλάσσει μόνο τη μνήμη αλλά κυρίως προσανατολίζεται στο μέλλον. Οπως κάθε μνημείο και Μουσείο που έχει ανεγείρει το ΚΚΕ, έτσι κι αυτό επιδιώκει να εμπνεύσει τον λαό και τη νεολαία για τις μεγάλες μάχες που έχουμε μπροστά μας μέχρι τη νίκη της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας.

Η πάλη ενάντια στους ΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς βρέθηκε στο επίκεντρο της εκδήλωσης που έγινε στον χώρο της κατασκήνωσης το βράδυ της Παρασκευής με θέμα «Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ: Νέο "λάδι στη φωτιά" του πολέμου και των ανταγωνισμών». Ο Ελισαίος Βαγενάς, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ, στην ομιλία του αναφέρθηκε στην αιματοβαμμένη ιστορία της πολιτικοστρατιωτικής ιμπεριαλιστικής συμμαχίας, φτάνοντας στο σήμερα, στις αποφάσεις της Συνόδου και στον ρόλο της Ελλάδας. Αναδεικνύοντας το γιατί η πάλη του ΚΚΕ ενάντια στο ΝΑΤΟ είναι ένα σύγχρονο, επίκαιρο και αναγκαίο επαναστατικό καθήκον, που αφορά όλες τις λαϊκές δυνάμεις της χώρας μας, αλλά και τους λαούς των άλλων χωρών - μελών του ΝΑΤΟ (εκτενή αποσπάσματα από την ομιλία του Ελ. Βαγενά στη σελίδα 5).

Η συζήτηση ήταν οργανικά ενταγμένη στο πρόγραμμα της κατασκήνωσης και την παρακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον οι νέοι που συμμετέχουν. Οπως άλλωστε τόνισε και ο ομιλητής, τα Αντιιμπεριαλιστικά Διήμερα που διοργάνωσε η ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα, οι μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις που οργάνωσαν οι Κομματικές Οργανώσεις του ΚΚΕ στις περιοχές που φιλοξενούν βάσεις και αποτελούν ορμητήρια πολέμου, αλλά και στόχο αντιποίνων, έχουν μεγάλη συμβολή στο να παραμένουν και να δυναμώνουν μέσα στη λαϊκή συνείδηση «φύτρα» αντίστασης στον καπιταλισμό, στα μονοπώλια, στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις και συμμαχίες όπως το ΝΑΤΟ.

Ο Δ. Κουτσούμπας περιηγήθηκε στην έκθεση για το νοσοκομείο, που απλώνεται απ' το Λιανοτόπι έως πάνω στις παρυφές της Σκάλας. Την ξενάγηση έκανε ο Δ. Γόντικας, μέλος της ΚΕ, προσφέροντας ιστορικά στοιχεία για την ίδρυση του νοσοκομείου, τις συνθήκες λειτουργίας του, τον απαράμιλλο ηρωισμό γιατρών, νοσηλευτών, τραυματιοφορέων και άλλων που έδιναν μια παράλληλη με αυτή στα πεδία σύγκρουσης μάχη σώζοντας ζωές, αλλά και μια εικόνα τού πώς ήταν ο χώρος πριν οι προσπάθειες του ΚΚΕ τον μορφοποιήσουν ώστε να αναδειχτεί ως μνημείο.

Πρόκειται για ένα εγχείρημα που όμοιό του δεν υπάρχει. Ο επισκέπτης, καθώς βαδίζει στο ύψωμα «Σκάλα», δίπλα στα κτίσματα της μεγάλης νοσοκομειούπολης του ΔΣΕ, έχει την ευκαιρία πλέον να αντικρίσει βήμα βήμα μια σειρά από πλούσια ντοκουμέντα - αρκετά από αυτά παρουσιάζονται για πρώτη φορά - φωτογραφίες, χάρτες και μαρτυρίες για την κατασκευή, τη λειτουργία αλλά και τις εργασίες ανάδειξης του Νοσοκομείου του ΔΣΕ στον Γράμμο.

Το νοσοκομείο αποτελούσε τις μέρες που λειτουργούσε μια πραγματική πολιτεία. Η κατασκευή και η λειτουργία του εκείνη την εποχή αποτελούσαν έναν πραγματικό άθλο. Χτίστηκε μέσα σε συνθήκες σφοδρών μαχών, έτσι ώστε να παραμείνει κρυφό από την αεροπορία και τους ανιχνευτές του αντιπάλου, και έτσι παρέμεινε για πολλά χρόνια. Στη συνέχεια κρύφτηκε ακόμα περισσότερο, από το κάλυμμα του χρόνου ο οποίος πήρε υλική μορφή και «έκρυψε» τα δεκάδες κτίσματά του με τόνους χώματος και την χαρακτηριστική πυκνή βλάστηση του Γράμμου.

Ολοι μπορούν πλέον να τη θαυμάσουν. Μέσα από το υλικό της μόνιμης έκθεσης του υπαίθριου μουσείου, που βρίσκεται σε πάνελ που έχουν τοποθετηθεί κατά μήκος του μονοπατιού που συνδέει τα κτίσματα. Εκεί, τα ντοκουμέντα και η ίδια η ιστορία που πραγματεύονται συνομιλούν στον ίδιο χώρο, δίνουν την ευκαιρία ο επισκέπτης να αντικρίσει αμέσως όσα αποτυπώνονται στις μαρτυρίες.

Ο δρόμος μέσα στο δάσος συνεχίζει και αρχίζει κανείς να αντιλαμβάνεται τις αντίξοες συνθήκες στις οποίες υπηρέτησαν οι μαχητές της Υγειονομικής Υπηρεσίας του ΔΣΕ. Τα πρώτα φωτογραφικά ντοκουμέντα δείχνουν το πώς έφταναν οι λαβωμένοι μαχητές στο νοσοκομείο. Τραυματιοφορείς, οι περισσότερες νέες γυναίκες, μετέφεραν με τα χέρια στα φορεία τραυματίες ανάμεσα στις κορυφογραμμές του Γράμμου για πολλά χιλιόμετρα.

Στη συνέχεια, πλησιάζοντας τον κύριο όγκο των κτισμάτων του νοσοκομείου, εμφανίζεται μπροστά στον επισκέπτη η ένοπλη φρουρά του νοσοκομείου. Δύο αγέροχα παλικάρια με τα αυτόματα στα χέρια, νέες γυναίκες μαχήτριες με τα τουφέκια και τα πολυβόλα τους.

Αφού ο επισκέπτης συναντήσει τα πρώτα κτίσματα, μπορεί να δει στην έκθεση τις ψηφιακές αναπαραστάσεις των θαλάμων. Κατασκευές που χρειάστηκαν αμέτρητους τόνους από πέτρες και ξυλεία που μεταφέρθηκαν στην καρδιά του Γράμμου. Πάνω από 18.000 μεροκάματα χρειάστηκαν για να χτιστούν με περίπου 60.000 σανίδια, δοκούς και καδρόνια οι θάλαμοι, τα χειρουργεία και τα άλλα κτίσματα της νοσοκομειούπολης.

Μαζί με αυτά, παρουσιάζονται και άλλα στοιχεία, αναδεικνύοντας ότι πράγματι το νοσοκομείο αποτελούσε μια ολόκληρη πολιτεία. Πέρα από τα οχυρωματικά έργα, τα καταφύγια προφύλαξης από τους βομβαρδισμούς, υπήρχαν μια σειρά από βοηθητικοί χώροι, ακόμα και αμφιθέατρο ψυχαγωγίας.

Ορισμένα από τα μοναδικά ντοκουμέντα της έκθεσης που παρουσιάζονται για πρώτη φορά, είναι οι καταστάσεις και οι κατάλογοι με τα ονόματα του νοσηλευτικού, του χειρουργικού και άλλου προσωπικού του νοσοκομείου, όπως και των οικοδόμων που το έχτισαν.

Πάνω στα δύο ατσάλινα πάνελ που στέκουν στο υψηλότερο σημείο, δεσπόζουν οι φωτογραφίες από δύο κοπέλες, νοσοκόμες της Υγειονομικής Υπηρεσίας του ΔΣΕ. Η πρώτη «φοράει» στο πρόσωπο ένα ελπιδοφόρο χαμόγελο. Η διπλανή της απαθανατίστηκε με καθαρό, ευθύ βλέμμα, με ζωγραφισμένη αποφασιστικότητα στο πρόσωπό της. Δύο εικόνες χαρακτηριστικές, που αναδεικνύουν την ατσάλινη θέληση, την ελπιδοφόρα μάχη για το δίκιο του αγώνα του λαού που έδωσαν ηρωικά μέσα από τις γραμμές του ΔΣΕ χιλιάδες άλλες γυναίκες σαν αυτές τις δύο, χιλιάδες μαχητές και μαχήτριες στα πεδία των μαχών.

Στο κέντρο της νοσοκομειούπολης του ΔΣΕ στον Γράμμο δεσπόζει το μήνυμα της ΚΕ του ΚΚΕ που αναφέρει:

«Η οργάνωση και λειτουργία του Νοσοκομείου στον Γράμμο, καθώς και το έργο της Υγειονομικής Υπηρεσίας του ΔΣΕ είναι ένας ακόμα άθλος του ΔΣΕ.

Χτίστηκε και λειτούργησε μία ολόκληρη νοσοκομειούπολη που δίκαια προκαλεί τον θαυμασμό μας. Σε συνθήκες συνεχών μαχών για 70 μέρες, οι υγειονομικές υπηρεσίες του νοσοκομείου πρόσφεραν πολύτιμες υπηρεσίες σώζοντας από βέβαιο θάνατο χιλιάδες μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ.

Η πίστη στο δίκιο του αγώνα, η αυτοθυσία και ο απαράμιλλος ηρωισμός των μαχητών και των μαχητριών του ΔΣΕ σε όλα τα μέτωπα του αγώνα θα αποτελούν πάντα για τις νεότερες γενιές μια ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης, παραδειγματισμού και ακούραστης προσφοράς στον αγώνα για το δίκιο και την προκοπή του λαού, για τη δικαίωση των πόθων και της θυσίας της ένδοξης γενιάς της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ.

Τιμή και δόξα στον ΔΣΕ».

Από την πεζοπορία την Πέμπτη

Εκατοντάδες παιδιά από όλη την Ελλάδα, από την Αθήνα και την Κρήτη μέχρι την Ικαρία και το Ναύπλιο έδωσαν για ακόμα μια φορά το «παρών» στην κατασκήνωση του «κόκκινου Αερόστατου». Η ομορφιά του τοπίου, το προσεγμένο πρόγραμμα που επιμελήθηκε η Διατμηματική Επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΕ για τις μικρότερες ηλικίες νεολαίας αποζημίωσε από την πρώτη κιόλας μέρα τους μικρούς κατασκηνωτές και το πολύωρο ταξίδι ξεχάστηκε στη στιγμή!

Παιχνίδια, συζητήσεις, πεζοπορία και εκδρομές, επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους μεγάλης σημασίας και πλάι σε αυτά η συντροφικότητα και η ομαδικότητα... Αυτά και ακόμα περισσότερα συνθέτουν την κατασκήνωση του «κόκκινου Αερόστατου», που εδώ και 11 χρόνια πλουτίζει σε σκέψεις, συναίσθημα, εμπειρίες, γνώσεις τα παιδιά που συμμετέχουν και αυτά ακριβώς την καθιστούν και ξεχωριστή.

Σταχυολογώντας κάποιες από τις ξεχωριστές στιγμές της φετινής παιδικής κατασκήνωσης, μπορούμε να ξεχωρίσουμε τις δράσεις που πραγματοποιήθηκαν για να γνωρίσουν τα παιδιά την περιοχή που φιλοξενεί την παιδική κατασκήνωση.

Ετσι, την Πέμπτη όλες οι ομάδες πραγματοποίησαν πεζοπορία σε ένα πανέμορφο μονοπάτι στους πρόποδες του Γράμμου, το οποίο καταλήγει στους καταρράκτες της Τσούκας. Με την καθοριστική συμβολή του Θωμά Νταούτη, τα παιδιά περπάτησαν κάτω από τους ίσκιους του πεύκου, της ιτιάς και της άγριας λεύκης, σε ένα μέρος με μεγάλη βιοποικιλότητα. Μια διαδρομή με όμορφες εικόνες και μυρωδιές που σίγουρα τα παιδιά θα κουβαλούν στη μνήμη τους για καιρό, καθώς πολλά ήταν που είχαν την ευκαιρία να περπατήσουν για πρώτη φορά σε μονοπάτι στο βουνό.

Πάρτι του «κόκκινου Αερόστατου»

Με οδηγό τους τον Γιάννη Γιάκα, ξεναγό του χώρου και φυσικά τις σελίδες της έκδοσης «Κι όμως κινείται...», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής» και αφορά την εξέλιξη των ανθρώπινων κοινωνιών, εξηγώντας με εύληπτο τρόπο στα παιδιά τον τρόπο με τον οποίο σχηματίστηκαν οι πρώτες ανθρώπινες κοινωνίες, πώς αυτές εξελίσσονται, προχωρούν και αλλάζουν εδώ και χιλιάδες χρόνια, τα παιδιά περιηγήθηκαν σε έναν από τους σπουδαιότερους προϊστορικούς οικισμούς της Ευρώπης.

Ανακαλύφθηκε αρχικά το 1932, όταν σε μια περίοδο μεγάλης ξηρασίας τα νερά της λίμνης υποχώρησαν και αναδύθηκαν ξύλινοι πάσσαλοι, οι οποίοι λόγω ειδικών συνθηκών είχαν διασωθεί χιλιάδες χρόνια μετά... Η σταθερή και συστηματική ανασκαφή και μελέτη του χώρου πραγματοποιήθηκε από τον κομμουνιστή καθηγητή Γιώργο Χουρμουζιάδη από το 1992 έως και τον θάνατό του, το 2013, ο οποίος μαζί με την ομάδα του έκαναν και αναπαράσταση τμήματος οικισμού και των καλυβιών με τα υλικά που χρησιμοποιούσαν και τότε, αλλά και το εσωτερικό τους.

Στην Καστοριά τα παιδιά επισκέφτηκαν ακόμα το ενυδρείο της πόλης.

Ενώ, ο ποταμός Αλιάκμονας κέρδισε την καρδιά των μικρών κατασκηνωτών, αφού έπαιζαν στα νερά του.

Φυσικά, για ακόμα μια χρονιά το καθιερωμένο πλέον πάρτι του «Κόκκινου Αερόστατου», το βράδυ της Πέμπτης, έκανε μικρούς και μεγάλους να διασκεδάσουν, αφού τα είχε όλα. Χορό, τραγούδι, χρώμα, καραόκε, πολύ κέφι από τα παιδιά και τους ομαδάρχες τους, που έγιναν όλοι μια μεγάλη παρέα και τον διαγωνισμό για το φετινό τραγούδι της παιδικής κατασκήνωσης.

Οι συμμετοχές ήταν πολλές από ομάδες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Καμία ομάδα δεν έμεινε παραπονεμένη, αφού καθεμία κέρδισε και ένα βραβείο, όπως καλύτερης ρίμας, καλύτερης σκηνικής παρουσίας κ.λπ.

Τρεις όμως ήταν οι συμμετοχές που ξεχώρισαν, με την ομάδα από την Κέρκυρα να καταλαμβάνει την τρίτη θέση, την Κοινότητα 1 της Αττικής με παιδιά από τη Νέα Ιωνία, τη Νέα Φιλαδέλφεια, τη Μεταμόρφωση, τον Χολαργό, την Αργυρούπολη και αλλού να καταλαμβάνουν τη δεύτερη θέση.

Στο Δισπηλιό

«Και να

Ηρθαμε τώρα εμείς εδώ

Μες στα βουνά, μες στις πέτρες και τα χώματα.

Ηρθαμε στήσαμε σκηνές,

για να τιμήσουμε αυτούς που κοκκινήσανε τα χώματα.

Να το λοιπόν

γιατί θα συνεχίσουμε,

τους αγώνες, τις πορείες και τα κόκκινα συνθήματα...

Θα πείτε είμαστε πολύ μικροί,

μα τα πιστεύω μας μεγάλα

Ε το λοιπόν όσο μικροί κι αν είμαστε

Την ιστορία μας εμείς καλά την ξέρουμε!

Για εμάς λοιπόν το πιο εκπληκτικό, πιο επιβλητικό, πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο

Ηταν του ΔΣΕ παιδιά που πολέμησαν και χάθηκαν στον Γράμμο.

Για εμάς λοιπόν το πιο εκπληκτικό, πιο επιβλητικό, πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο

είν' τα σκοτάδια μας να γίνουν ένα φως.

Μες στο σκοτάδι αυτό να ρίξουμε μια λάμψη!».

Το Σάββατο τα παιδιά μέσα από δραστηριότητες θα συζητήσουν για την τρίχρονη εποποιία του ΔΣΕ, για τους νέους μαχητές που γνώριζαν καλά ότι «είμαστε ο καινούριος κόσμος και κλείνουμε μέσα μας τη δύναμη που έχει η ζωή για να τραβά μπροστά» και αυτό ακριβώς τους έδινε δύναμη και αντοχή, ενώ θα συμμετάσχουν στη μεγάλη συγκέντρωση στη νοσοκομειούπολη, στην οποία θα ξεναγηθούν με βάση και το ειδικό φυλλάδιο που έχει επιμεληθεί η Διατμηματική Επιτροπή.

Στο ενυδρείο

Ετσι, από το πρωί της Παρασκευής μέχρι και νωρίς το απόγευμα δεκάδες μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες και συμμετείχαν σε ένα διαφορετικό κυνήγι χαμένου θησαυρού. Μέσα από γρίφους, «ειδικές αποστολές» και κωδικοποιημένα στοιχεία που επιμελήθηκε η Μαθητική Επιτροπή, κλήθηκαν να αναζητήσουν και να μάθουν για τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, για την περίοδο που έδρασε, τον σκοπό και τον χαρακτήρα της πάλης του. Εντοπίζοντας βήμα - βήμα τα «στοιχεία - πληροφοριοδότες», οι μαθητές έφτασαν τελικά στον στόχο της ανακάλυψης του θησαυρού, ο οποίος ήταν η κατασκευή ενός παζλ που απεικόνιζε το σήμα του ΔΣΕ.

Στην ομάδα που έλυσε πιο γρήγορα τους γρίφους δόθηκαν αναμνηστικά μπλουζάκια και βιβλία, ενώ όλοι οι συμμετέχοντες πήραν αυτοκόλλητα σχετικά με τον ΔΣΕ.

RIZOSPASTIS

Ο Αγάπιος Σαχίνης έχει επιμεληθεί με φαντασία και μεράκι έναν εκπληκτικό χώρο, πραγματικό στολίδι, που φιλοξενεί μοναδικά αντικείμενα ιστορικής αξίας αλλά και προσωπικά του έργα, καθώς ο ίδιος δημιουργεί εξαιρετικά έργα τέχνης, ζωγραφικής, γλυπτικής, βιτρό, μαρκετερί.

Ο Αγ. Σαχίνης ξενάγησε τους επισκέπτες στον χώρο, όπου μεταξύ των άλλων εκθέτει έργα με την τεχνική της μαρκετερί. Σύμφωνα με τους ιστορικούς Τέχνης, αποτελεί αναβίωση της ρωμαϊκής αυτοκρατορικής διακοσμητικής στην Ιταλία του 14ου αιώνα, με ρίζες ωστόσο στα ελληνιστικά μωσαϊκά, στα βυζαντινά ψηφιδωτά, στα μαρμαροθετήματα και σε ένα πλήθος ενθετικές τεχνικές στη διακοσμητική μικροτεχνία. Ο Αγ. Σαχίνης έχει παραπέρα εξελίξει την τεχνική αυτή αναπτύσσοντας μια μοναδική παγκοσμίως δική του τεχνική, που δεν περιορίζεται στις επιφάνειες των επίπλων αλλά στέκεται στον τοίχο σε επίπεδες επιφάνειες.

Οπως εξήγησε, μυήθηκε στον κόσμο της τέχνης κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του τα χρόνια της δικτατορίας, όταν καταδικάστηκε σε 20 χρόνια φυλάκισης και στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων για να περάσει πέντε χρόνια στις φυλακές της Θεσσαλονίκης, της Αλικαρνασσού, της Αίγινας, στις φυλακές Αβέρωφ, εξόριστος στο Λακκί και το Παρθένι της Λέρου, μέρη όπου και διδάχτηκε από καταξιωμένους καλλιτέχνες όπως ο Γ. Φαρσακίδης.

RIZOSPASTIS

Στην έκθεση βιβλίου υπάρχουν περίπου 140 τίτλοι τοποθετημένοι ανά κατηγορία. Ανάμεσά τους η Πολιτική, η Επαναστατική Θεωρία, με έργα των Μαρξ - Ενγκελς - Λένιν, η Ιστορία, οι εκδόσεις με τις σύγχρονες επεξεργασίες του ΚΚΕ για μια σειρά θέματα, η Λογοτεχνία, οι εκδόσεις πολιτιστικού περιεχομένου, καθώς και βιβλία για τις μικρότερες ηλικίες.

Τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ αξιοποιούν τις μεγάλες προσφορές και τις εκπτώσεις που ισχύουν και προμηθεύονται καινούργιες και παλαιότερες εκδόσεις, ενώ για πολλούς είναι η ευκαιρία να επιλέξουν το βιβλίο που θα τους συνοδεύσει το φετινό καλοκαίρι.

Από νωρίς το πρωί οι κατασκηνωτές περιηγούνται ανάμεσα στα βιβλία, διαβάζουν τα οπισθόφυλλα, συζητάνε μεταξύ τους για το ποια θα αγοράσουν, ρωτούν τους υπεύθυνους συντρόφους «με ποιο βιβλίο μπορώ να μάθω περισσότερα για τη δράση του ΔΣΕ;», «με ποιο βιβλίο να έρθω σε πρώτη επαφή με την επαναστατική θεωρία;»...

Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος που δείχνουν οι κατασκηνωτές είναι ότι μόνο την πρώτη μέρα της κατασκήνωσης διακινήθηκαν εκατοντάδες τίτλοι βιβλίων!

Τα βιβλία που έχουν τραβήξει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον και διακινούνται πιο μαζικά είναι τα εξής:

• «Γράμμος - Στα βήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας» (ιστορικός - ταξιδιωτικός οδηγός), με το οποίο όσοι το προμηθεύονται γνωρίζουν καλύτερα το θέατρο των μαχών και τα ζωντανά σημάδια που συνθέτουν το έπος του ΔΣΕ, αφού σε αυτό περιέχονται περπατημένα μονοπάτια, έγχρωμες φωτογραφίες και σύγχρονοι χάρτες του Γράμμου.
• «Το Υγειονομικό του ΔΣΕ» του Νώντα Σακελαρίου και η έκδοση «Ενάντια στο θάνατο στο Γράμμο και στο Βίτσι» του Γιώργη Τζαμαλούκα, όπου αναδεικνύεται μια σημαντική πλευρά της δράσης του ΔΣΕ, αυτή της πάλης των μαχητών και των λιγοστών γιατρών και άλλων υγειονομικών ενάντια στον θάνατο, αλλά και το μεγαλείο της αντοχής των μαχητών του ΔΣΕ, που ξεπερνάει πολλές φορές τα όρια της ανθρώπινης φαντασίας.
• «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας, Συλλογή κειμένων. Εγγραφα από το Αρχείο του ΚΚΕ». Η έκδοση αυτή είναι μια συλλογική εργασία την οποία επιμελήθηκε το Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ, εκπονήθηκε προς τιμήν των 70 χρόνων από την έναρξη του αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας και έχει σκοπό να φωτίσει βασικές πλευρές που αφορούν τη συγκρότηση και δράση του ΔΣΕ, καθώς και τη στρατηγική του στόχευση.
• «Η συμμετοχή των γυναικών στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (1946 - 1949)». Πρόκειται για επεξεργασία του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ για την Ισοτιμία των Γυναικών, την οποία προμηθεύτηκαν πολλοί, ενόψει και της βιβλιοπαρουσίασής της το Σάββατο το απόγευμα στον χώρο της κατασκήνωσης.

Οι προσφορές στα βιβλία για τους κατασκηνωτές φτάνουν το 60%. Μάλιστα, με κάθε αγορά αξίας 5 ευρώ προσφέρεται κουπόνι συμμετοχής στην κλήρωση η οποία θα πραγματοποιηθεί πριν το κλείσιμο της κατασκήνωσης, με τα παρακάτω δώρα:

- 1ος λαχνός: Εξάμηνη συνδρομή στα βιβλία της «Σύγχρονης Εποχής»

- 2ος λαχνός: Εξάμηνη συνδρομή στα βιβλία της «Σύγχρονης Εποχής»

- 3ος λαχνός: Εξάμηνη συνδρομή στα βιβλία της «Σύγχρονης Εποχής»

- 4ος λαχνός: 1 πακέτο με τους 3 τόμους του «Κεφαλαίου» του Μαρξ.

- 5ος λαχνός: 1 ετήσια συνδρομή στην «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» (ΚΟΜΕΠ).