Με τη σκόπιμα συντηρούμενη ασάφεια και σύγχυση γύρω από τον προσδιορισμό του μεσαίου χώρου η ηγεσία της ΝΔ και οι αμφισβητίες προσπαθούν να κλείσουν αυτό το γύρο της κρίσης, αφήνοντας ανοιχτά τα πάντα για τον επόμενο γύρο! Ετσι, η αντιπαράθεση ενόψει του έκτακτου συνεδρίου θα επικεντρωθεί στο θέμα των οργανωτικών αλλαγών και της νέας μορφής και δομής του κόμματος, οι οποίες θα κρίνουν και τους εσωκομματικούς συσχετισμούς για το τακτικό συνέδριο προς το τέλος του χρόνου, όπου μάλλον θα γίνει το οριστικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών.

Το ζήτημα του προσδιορισμού του μεσαίου χώρου αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης στη χτεσινή σύσκεψη της οργανωτικής επιτροπής του έκτακτου συνεδρίου, αλλά δε στάθηκε δυνατόν να διαμορφωθεί ένα τελικό κείμενο, που θα παρουσιαστεί στο συνέδριο, λόγω των διαφορετικών αντιλήψεων που εξέφρασαν τα στελέχη για το τι σημαίνει «μεσαίος χώρος». Η κατεύθυνση πάντως είναι να γίνει μόνο «κοινωνικός προσδιορισμός» (!) του μεσαίου χώρου, ώστε οι πάντες να χωράνε και να αποφευχθεί ο πολιτικός προσδιορισμός για να αποφευχθούν εσωκομματικές τριβές και συγκρούσεις. Στη χτεσινή σύσκεψη η Ντ. Μπακογιάννη εξέφρασε την άποψη ότι το τακτικό συνέδριο πρέπει να αποκτήσει χαρακτήρα επανίδρυσης του κόμματος, ενώ προσδιόρισε ότι «το πολιτικό στίγμα της ΝΔ είναι το στίγμα της σύγχρονης κεντροδεξιάς». Αλλα στελέχη (Πρ. Παυλόπουλος) τόνισαν ότι η ΝΔ δεν ψάχνει ταυτότητα και ιδεολογία, έχει το φιλελευθερισμό με κοινωνικό πρόσωπο και στη βάση αυτή πρέπει να κάνει το άνοιγμα στην κοινωνία. Ο μεσαίος χώρος, πρόσθεσε, δεν έχει να κάνει με την ιδεολογία του κόμματος. Ο Β. Μεϊμαράκης υποστήριξε ότι ο μεσαίος χώρος προσδιορίζει τον κοινωνικό χώρο, τα κοινωνικά στρώματα στα οποία θα πρέπει να απευθυνθεί η ΝΔ, για να κερδίσει τις εκλογές.

Την ίδια στιγμή, δεν είναι λίγα τα στελέχη που επικρίνουν την ηγεσία του κόμματος για αντίφαση ανάμεσα στις διακηρύξεις περί «μεσαίου χώρου» και πολιτικών θέσεων. Η θέση της, για παράδειγμα, στο θέμα της αναγραφής του θρησκεύματος (προαιρετική αναγραφή), μπορεί να διασώζει τις καλές σχέσεις με την Εκκλησία, αλλά ταυτόχρονα την αποξενώνει από τα σύγχρονα δυναμικά στρώματα.

Μέσα σε αυτό το κλίμα συνεδριάζει σήμερα η ΕΕ, η οποία αναμένεται να επιβεβαιώσει το κλίμα εσωστρέφειας, αλλά θα επιχειρηθεί να δημιουργηθεί η εικόνα ότι «η κρίση εκτονώθηκε».

Απογοητευμένος από τις εξελίξεις στη ΝΔ εμφανίστηκε ο Α. Ανδριανόπουλος, ο οποίος δήλωσε (στον «Πλάνετ») ότι «η κατάσταση είναι λυπηρή διότι δίνει την εικόνα ενός κόμματος το οποίο ακόμα ψάχνεται». Παράλληλα εξέφρασε την άποψη ότι η πολιτική που εκφράζει ο αρχηγός της ΝΔ θα έπρεπε πειθαρχικά να ακολουθείται από όλα τα στελέχη.

Μία μόλις μέρα μετά τις συναντήσεις τους με τον πρόεδρο του Συνασπισμού, οι Μ. Παπαγιαννάκης, Π. Κουναλάκης και Μαρία Δαμανάκη, μαζί με τέσσερα ακόμα στελέχη του κόμματος, ανακοίνωσαν χτες ότι διοργανώνουν αύριο Πέμπτη ανοιχτή συζήτηση-ενημέρωση για τις προγραμματικές θέσεις, την πολιτική και τις προοπτικές της «ανανεωτικής αριστεράς».

Την πρόσκληση συνυπογράφουν ακόμα οι: Σπ. Δανέλλης, Αιμ. Ζαχαρέας, Θ. Μαργαρίτης και Π. Σκοτινιώτης. Η εκδήλωση αναμένεται με ενδιαφέρον, μια και τουλάχιστον δύο από τα στελέχη που καλούν σε αυτή (Μ. Δαμανάκη και Σπ. Δανέλλης) έχουν αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο της αποχώρησής τους από το κόμμα, συναρτώντας τη με τον τρόπο διεξαγωγής και τις αποφάσεις του συνεδρίου. Χτες εξάλλου η Μαρία Δαμανάκη, μιλώντας στον «Φλας», δήλωσε πως δεν είναι πολύ αισιόδοξη για τον τρόπο διεξαγωγής του συνεδρίου, εξέφρασε την ανησυχία της για το γεγονός ότι στο οργανωμένο τμήμα του ΣΥΝ διαμορφώνεται μια πλειοψηφία που δεν είναι σε σωστή κατεύθυνση, ενώ συμπλήρωσε με νόημα πως έχει υποχρέωση να δώσει τη μάχη και στο συνέδριο.

Πιθανό είναι η εκδήλωση αυτή να σηματοδοτεί την ενιαία έκφραση στο συνέδριο της ομάδας Δαμανάκη και αυτής του Μ. Παπαγιαννάκη, που είχαν καταθέσει δύο διαφορετικά κείμενα θέσεων στην τελευταία συνεδρίαση της ΚΠΕ. Αγνωστο είναι σε ποιον ανήκει η πρωτοβουλία για τη διοργάνωσή της, καθώς πριν λίγες μέρες είχαν κυκλοφορήσει φήμες που ήθελαν τη Μ. Δαμανάκη να επιδιώκει σύγκλιση των δύο ομάδων και κάποιες άλλες που ήθελαν τον Μ. Παπαγιαννάκη να επιθυμεί μια τέτοια ανοιχτή συζήτηση.

Στο μεταξύ, χτες, ανοίγοντας τον προσυνεδριακό διάλογο (που τυπικά αρχίζει στις 29/5) ο πρόεδρος του κόμματος, Ν. Κωνσταντόπουλος, μίλησε σε ανοιχτή εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη.

Στην ομιλία του αναφέρθηκε στο πολιτικό σκηνικό μετά τις εκλογές και στην επανίδρυση που επαγγέλλεται το ΠΑΣΟΚ, σημειώνοντας πως το κόμμα του θα περιμένει τις εξελίξεις και θα κρίνει με πολιτικά κριτήρια τις όποιες αλλαγές στο κυβερνών κόμμα. Αναφέρθηκε ακόμα στη διάκριση των ρόλων κράτους και Εκκλησίας, απαριθμώντας τις προτάσεις του κόμματός του σ' αυτή την κατεύθυνση. Σε ό,τι αφορά στο συνέδριο του κόμματος, απηύθυνε έκκληση σε όλους να πάρουν μέρος στις διαδικασίες του συνεδρίου, ενώ εκτίμησε πως τα επόμενα χρόνια ο ΣΥΝ θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και θα διαψεύσει όσους προσδοκούν τη διάλυσή του.

Ο πρώτος βαθμός Αυτοδιοίκησης, δηλαδή οι δήμοι, θα αποτελέσουν τη «μαγιά» για τη νέα διοικητική διαίρεση της χώρας και θα κληθούν να σηκώσουν το βάρος του στόχου που αυτή εξυπηρετεί: την ευκολότερη διοχέτευση και εφαρμογή των κυβερνητικών επιλογών για πιο σφιχτό κράτος.

Στην κατεύθυνση αυτή τόσο η υπουργός Εσωτερικών, Β. Παπανδρέου, όσο και ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας (ΚΕΔΚΕ), Π. Κουκουλόπουλος - μετά από χτεσινή σχετική σύσκεψη - έκαναν λόγο για «κοινή αφετηρία» στο «διάλογο» για τη νέα διοικητική δομή, που ξεκινά τον Ιούνη. Δηλαδή - όπως είπαν - στόχος είναι «οι αρμοδιότητες να ασκούνται από το πλησιέστερο στον πολίτη επίπεδο εξουσίας». Πίσω από το στόχο αυτό βρίσκεται ο κυρίαρχος, η υπαγόρευση δηλαδή του τρόπου άσκησης των αρμοδιοτήτων αυτών από το κράτος-στρατηγείο, ώστε η Ελλάδα να εναρμονιστεί με τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη μετα-ΟΝΕ εποχή, όπως είπε η υπουργός.

Οι αρμοδιότητες που ασκούν τόσο οι δήμοι όσο και τα υπόλοιπα επίπεδα διοίκησης θα αποτελέσουν και το πρώτο βήμα του «διαλόγου». Αμεσα αναμένεται να συγκροτηθεί επιτροπή για τα ξεκαθάρισμα της σύγχυσης - που δημιούργησε η ίδια η κυβέρνηση - στις αρμοδιότητες που ασκεί η κάθε βαθμίδα εξουσίας. Στην επιτροπή θα συμμετάσχουν και η ΚΕΔΚΕ και η ΕΝΑΕ. Και μπορεί οι όποιες αλλαγές αποφασιστούν στη νέα διοικητική διάρθρωση να πάρουν αρκετό χρόνο, όμως το ξεκαθάρισμα επείγει ενόψει της συζήτησης για τη συνταγματική αναθεώρηση, όπου θα προσδιοριστεί ποιες κρατικές εξουσίες θα ασκούνται σε ποιο επίπεδο διοίκησης.

Την ίδια ώρα και παρά τη σημασία που αποδίδει η κυβέρνηση στο ρόλο της πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης, καμία κουβέντα δεν έγινε χτες για την οικονομική ενίσχυσή της, η οποία κινείται σε πενιχρά επίπεδα. Αντίθετα, για μια ακόμα φορά, η υπουργός Εσωτερικών αναλώθηκε σε υποσχέσεις για την ανάληψη πρωτοβουλίας ώστε να αποδοθούν στους «καποδιστριακούς» δήμους τα περιβόητα κονδύλια των υπουργείων, μέσω του Ειδικού Προγράμματος Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Η ίδια παραδέχτηκε στη συνέχεια πως οι «καποδιστριακοί» δήμοι αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα και για το λόγο αυτό συστήνεται σχετική επιτροπή που θα τα εξετάσει. Και απ' ό,τι φαίνεται, απομακρύνεται προς το παρόν το ενδεχόμενο συνένωσης των μικρών «καποδιστριακών» δήμων. Αντίθετα, αναμένεται να προωθηθεί η εθελοντική συνένωση σε επίπεδο νησιών.

Παράλληλα με τις δύο παραπάνω επιτροπές, τον Ιούνη θα συσταθεί και η Επιτροπή Εθνικού Διαλόγου, όπου θα συμμετέχουν κοινωνικοί και παραγωγικοί φορείς - οι μέχρι σήμερα σχετικές διαδικασίες πάντως δείχνουν πως μάλλον προσχηματική είναι η συμμετοχή τους. Από τα λεγόμενα του Π. Κουκουλόπουλου, μετά τη σύσκεψη, το διάλογο θα απασχολήσει η θεσμοθέτηση της μητροπολιτικής λειτουργίας των μεγάλων πολεοδομικών συγκροτημάτων - που βρίσκει αρκετούς υποστηρικτές εντός της ΚΕΔΚΕ - και η ενίσχυση της Περιφερειακής Διοίκησης. Ο ρόλος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, τουλάχιστον στη χτεσινή πρώτη συζήτηση, ήταν στο περιθώριο.

Τη χτεσινή πολύωρη σύσκεψη απασχόλησαν επίσης και τρέχοντα θέματα της λειτουργίας των δήμων, από τις προσλήψεις προσωπικού μέχρι την εποπτεία των οικονομικών τους. Σε ό,τι αφορά το πρώτο, η Β. Παπανδρέου είπε πως οι προσλήψεις επιστημονικού προσωπικού από τους δήμους θα εγκρίνονται άμεσα, ενώ αντίθετα η αρμόδια τριμελής επιτροπή του υπουργείου θα είναι φειδωλή στην έγκριση του λοιπού προσωπικού. Οπως είπε, θα προχωρήσει άμεσα η εφαρμογή του διπλογραφικού συστήματος και της ταμειακής μηχανής.

Ολα πάντως τα ζητήματα της λειτουργίας των δήμων - ανάθεση μελετών, πολεοδομικές παρεμβάσεις, προμήθειες, λειτουργία των λιμενικών ταμείων, κλπ. - ο Π. Κουκουλόπουλος πρότεινε να περιληφθούν σε πολυνομοσχέδιο που θα επεξεργαστούν από κοινού ΚΕΔΚΕ και υπουργείο.

Θολώνει τα νερά η Αγκυρα, καθώς «πλέει» ολοταχώς προς το τραπέζι του ελληνοτουρκικού διαλόγου, φιλοδοξώντας να ρυμουλκήσει εκεί σε μια εφ' όλης της ύλης συζήτηση την ελληνική κυβέρνηση.

Τα «νερά» θόλωσαν με την πρόταση του στρατιωτικού συμβούλου του πρωθυπουργού της Τουρκίας Μπ. Ετσεβίτ, ναυάρχου ε.α. Ερκαγιά, η οποία προβάλλεται από την Αγκυρα ως «κίνηση καλής θέλησης», καθώς τα τουρκικά ΜΜΕ επικέντρωσαν την προσοχή τους στην προτεινόμενη, υπό προϋποθέσεις, διάλυση της τουρκικής στρατιάς του Αιγαίου. Τα τουρκικά ΜΜΕ προφανώς δεν έχουν κανένα λόγο να επισημάνουν ότι η πρόταση Ερκαγιά δεν είναι τίποτα περισσότερο από την επαναδιατύπωση των πάγιων τουρκικών θέσεων περί διμερούς και εφ' όλης της ύλης ελληνοτουρκικού διαλόγου. Μάλιστα, ο απόστρατος ναύαρχος, στην πρότασή του, περιγράφει μια προς μια τις «διαφορές», υπογραμμίζοντας τη θέση περί «νησίδων με αδιευκρίνιστο καθεστώς».

«Αν η Ελλάδα παραιτηθεί από την αξίωση των 12 μιλίων και σταματήσει τον εξοπλισμό των νησιών, τότε μπορεί να βρεθεί λύση που θα αντιμετωπίζει όλα τα θέματα ολοκληρωμένα», είπε χτες ο Τούρκος υπουργός Επικράτειας, ΣουκρούΣινά Γκιουρέλ, σχολιάζοντας το υπόμνημα που υπέβαλε ο πρώην αρχηγός του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, ναύαρχος ε.α. Γκιουβέν Ερκαγιά, προς τον πρωθυπουργό Μπουλέντ Ετσεβίτ, και στο οποίο υποδεικνύει την κατάργηση της στρατιάς του Αιγαίου.

Ο Σ. Γκιουρέλ, που θεωρείται ως εκπρόσωπος της εθνικιστικής πτέρυγας του κόμματος του Μπ. Ετσεβίτ, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, είπε ότι «στο βιβλίο που έγραψα και σε διάφορα άρθρα μου έχω εκθέσει τις απόψεις μου γι' αυτό το θέμα». «Δεν αντιμετωπίζω τα θέματα αυτά ως χειρονομίες καλής θέλησης», είπε ο Τούρκος υπουργός και σημείωσε ότι η τουρκική κυβέρνηση δεν έχει συζητήσει τα θέματα που θίγει ο Γκ. Ερκαγιά.

Ο Μπ. Ετσεβίτ παρέπεμψε το υπόμνημα Ερκαγιά στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών και τον Σ. Γκιουρέλ, προφανώς για να μελετήσει τις αντιδράσεις της εθνικιστικής πτέρυγας. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών δεν είχε κανένα σχόλιο για το θέμα. Υψηλά ιστάμενες πηγές δήλωσαν, ωστόσο, στον τουρκικό Τύπο, ότι είναι πρόωρο να αναμένουμε από την Αγκυρα κάτι σαν την κατάργηση της στρατιάς του Αιγαίου. Στο μεταξύ, τις προτάσεις που περιλαμβάνονται στο υπόμνημα Ερκαγιά, σχολίασε και η τουρκική αντιπολίτευση. «Δεν μπορεί να καταργηθεί η στρατιά Αιγαίου. Το πρώτο βήμα θα πρέπει να το κάνει η Ελλάδα. Η Τουρκία θα πρέπει να παύσει να είναι η πλευρά η οποία κάνει την πρώτη παραχώρηση», σχολίασε ο Ρετζάι Κουτάν, ο ηγέτης του Κόμματος της Αρετής. Το ίδιο υποστήριξε και ο πρώην Πρόεδρος, στρατηγός Κενάν Εβρέν. «Ας δείξουν κι εκείνοι λίγη καλή θέληση. Οταν η καλοσύνη γίνεται συνέχεια από εμάς, την εκλαμβάνουν ως αδυναμία. Εμείς πραγματοποιήσαμε μέχρι τώρα πολλά τέτοια βήματα και δεν είχαμε καμία απόκριση», δήλωσε στην εφημερίδα «ΣΑΜΠΑΧ».

«Σκληρό» το τουρκικό Γενικό Επιτελείο.

Ο στρατηγός Χιουσεΐν Κιβρίκογλου δεν αντάλλαξε απόψεις με κανέναν, σχετικά με το θέμα της κατάργησης της Στρατιάς του Αιγαίου και δεν έκανε καμία δήλωση, που να υποδηλώνει ότι στηρίζει αυτές τις ιδέες, αναφέρει γραπτή δήλωση του τουρκικού Γενικού Επιτελείου, που εκδόθηκε χτες. Τον στρατηγό Κιβρίκογλου, εμφάνισε να συμπλέει με τις απόψεις του Ερκαγιά η εφημερίδα «Μιλιέτ». «Δεν υπάρχει θέμα κατάργησης της στρατιάς του Αιγαίου στην ημερήσια διάταξη του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου», αναφέρει η ανακοίνωση του Επιτελείου και προσθέτει ότι «τα σχετικά δημοσιεύματα αποτυπώνουν τις εκτιμήσεις και τις γνώμες των δημοσιογράφων».

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Σχολιάζοντας το θέμα που πρόβαλε στην επικαιρότητα η τουρκική πλευρά, ο Δ. Ρέππας επανέλαβε πως «η μόνη διαφορά που υπάρχει μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν είναι άλλη, από το νομικό θέμα της υφαλοκρηπίδας. Γνωρίζετε ποια είναι η θέση μας, ποιος είναι ο τρόπος με τον οποίο οι δύο χώρες μπορούν να αντιμετωπίσουν και να λύσουν αυτό το θέμα. Αλλα θέματα δεν υπάρχουν».

Ο μόνος τρόπος με τον οποίο οι αγρότες μπορούν να υπερασπίσουν την παραγωγή τους και το εισόδημά τους είναι ο ενωμένος αγώνας, τόνισε χτες στη Βουλή ο βουλευτής του ΚΚΕ Α. Τζέκης, παρεμβαίνοντας σε Επερώτηση βουλευτών της ΝΔ για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ροδακινοπαραγωγοί.

Ο βουλευτής υπογράμμισε πως η ΝΔ λέγοντας ότι απλώς υπάρχουν κάποιες ευθύνες στην κυβέρνηση της δίνει ένα χέρι βοηθείας, αφού παραγνωρίζει τις βασικές αιτίες της κρίσης που είναι η εφαρμογή καταστροφικών κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της ΓΚΑΤΤ. Τόσο η ΝΔ όσο και το ΠΑΣΟΚ, τόνισε, έχουν τον ίδιο βηματισμό πάνω στο θέμα, αφού συμφωνούν στην υποταγή στα κελεύσματα των Βρυξελλών, τα οποία οδηγούν στην καταστροφή και της παραγωγής ροδάκινου.

Η ακολουθούμενη πολιτική, συνέχισε, αυξάνει τα κέρδη των βιομηχάνων μέσω της μείωσης της τιμής του παραγωγού και είναι γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση θέλει να μειώσει τον αγροτικό προϋπολογισμό, προκειμένου να χρηματοδοτήσει τη διεύρυνση προς Ανατολάς με την «Ατζέντα 2000».

Ο Α. Τζέκης υπογράμμισε ότι σημειώνεται ολοένα και μεγαλύτερη πτώση του αγροτικού εισοδήματος και μείωση των επενδύσεων στον αγροτικό τομέα, γεγονότα που διαψεύδουν όλους τους υποστηρικτές της ΕΕ. Είναι χαρακτηριστικό, είπε, ότι ήδη 110.000 στρέμματα έφυγαν από την καλλιέργεια ροδακίνων, ενώ οι συνεταιρισμοί έχουν χρεοκοπήσει. Ως πρόταση διεξόδου, η κυβέρνηση προβάλλει τις διεπαγγελματικές ενώσεις, θυμίζοντας την παροιμία με τον λύκο που φυλάει τα πρόβατα, αφού είναι φανερό ότι ο αγρότης δεν έχει τα ίδια συμφέροντα με το βιομήχανο που δραστηριοποιείται στο ίδιο προϊόν.

Το ΚΚΕ, κατέληξε ο βουλευτής, προτείνει στους αγρότες την αγωνιστική διεκδίκηση των αιτημάτων τους και η κυβέρνηση εάν ήθελε ειλικρινά να βοηθήσει τους παραγωγούς, τότε θα έπρεπε να μην εφαρμόζει τους καταστροφικούς κανονισμούς της ΕΕ.