ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ.-

Περίεργη και συγκεχυμένη ήταν η επόμενη μέρα των ομοσπονδιακών προεδρικών, κοινοβουλευτικών και σερβικών τοπικών εκλογών που διεξήχθησαν την Κυριακή στην ΟΔ Γιουγκοσλαβίας. Εκπρόσωποι των κυριότερων πολιτικών μπλοκ που στήριξαν τις υποψηφιότητες των δύο μονομάχων για τη θέση του Προέδρου της ομοσπονδίας (Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς από το Σοσιαλιστικό Κόμμα και τη Γιουγκοσλαβική Αριστερά, Βόγισλαβ Κοστούνιτσα, που υποστηρίζεται από 18 παρατάξεις της αντιπολίτευσης), υποστήριξαν πως - έκαστος - προηγείται στις εκλογές με προβάδισμα που οδηγεί στη νίκη. Εντούτοις, η Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή δεν ήταν σε θέση να ξεδιαλύνει τις συγκεχυμένες εντυπώσεις για το μετεκλογικό πολιτικό τοπίο στη Σερβία, καθώς η καταμέτρηση των εκλογικών αποτελεσμάτων είχε «παγώσει» από νωρίς χτες τα ξημερώματα έως αργά το απόγευμα, όταν εκπρόσωποι κομμάτων της αντιπολίτευσης εξέφρασαν διαφωνίες στον τρόπο καταμέτρησης και κατανομής των ψηφοδελτίων που είχαν στείλει ταχυδρομικώς στρατιώτες και φυλακισμένοι.

Ωστόσο, από δηλώσεις και αντιδράσεις διαφόρων (κυρίως στελεχών του κυβερνητικού μπλοκ) προκύπτει πως, όσον αφορά στις προεδρικές εκλογές, μάλλον θα ακολουθήσει δεύτερος εκλογικός γύρος στις 8 του Οκτώβρη... Οσον αφορά στις δημοτικές, τα στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος παραδέχτηκαν πως έχασαν μερικούς δήμους, και υποστήριξαν πως στις βουλευτικές εκλογές τα πήγαν καλύτερα, συγκεντρώνοντας την πλειοψηφία των εδρών του νέου ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου... Αντίθετα, τα στελέχη της αντιπολίτευσης διατείνονταν πως πέτυχαν καθαρή νίκη και πως ο Βόγισλαβ Κοστούνιτσα αναδεικνύεται Πρόεδρος από τον πρώτο γύρο με ποσοστό άνω του 50% στις προεδρικές εκλογές.

Τα εκλογικά αποτελέσματα σύμφωνα με το «Σοσιαλιστικό Κόμμα» και τη Γιουγκοσλαβική Αριστερά...

Χιλιάδες υποστηριχτές κυβερνητικών και αντιπολιτευόμενων παρατάξεων πανηγύριζαν το βράδυ της Κυριακής μετά το κλείσιμο των κάλπεων για τη νίκη της παράταξής τους. Οι εντυπώσεις που άφηναν έως αργά χτες οι ανακοινώσεις και δηλώσεις διαφόρων αξιωματούχων και από τα δύο επιτελεία, θα μπορούσαν να συνθέσουν την ακόλουθη «μαγική εικόνα»: ικανοποίηση και αλλά και εμφανές «μούδιασμα» στο επιτελείο του Σοσιαλιστικού Κόμματος (του Μιλόσεβιτς) και της Γιουγκοσλαβικής Αριστεράς (της συζύγου του Μιριάνα Μάρκοβιτς). Αίσθηση μεγάλης αλλά όχι συντριπτικής νίκης στο επιτελείο του προεδρικού υποψηφίου της αντιπολίτευσης Βόγισλαβ Κοστούνιτσα.

Σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε το απόγευμα η Γκόριτσα Γκάζεβιτς (γενική γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος Σερβίας) υποστήριξε πως ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς προηγείται στις προεδρικές εκλογές με ποσοστό 45%.Η Γκάζεβιτς ανέφερε αυτό το ποσοστό λέγοντας πως προκύπτει από την καταμέτρηση του 37% των ψηφοδελτίων, και πρόσθεσε πως ο κυριότερος υποψήφιος της σερβικής αντιπολίτευσης, Βόγισλαβ Κοστούνιτσα, ακολουθεί με 40%.

Στην ίδια συνέντευξη Τύπου, ο Λιούμπισα Ρίστιτς, στέλεχος του - συνεργαζόμενου με τους Σοσιαλιστές - κόμματος της Γιουγκοσλαβικής Αριστεράς, ήταν λιγότερο αινιγματικός, καθώς δημιούργησε την εντύπωση ο νέος Πρόεδρος της χώρας να μην αναδειχτεί από τις προχτεσινές εκλογές αλλά στις 8 του Οκτώβρη...

«Αυτή τη στιγμή, το δείγμα είναι πολύ μικρό για να πούμε, όπως θα θέλαμε, πως ο υποψήφιός μας κέρδισε απ' τον πρώτο γύρο» δήλωσε ο Ρίστιτς, επιβεβαιώνοντας πως τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού υπέστησαν σημαντική ήττα στις δημοτικές εκλογές, αλλά ένα πολύ καλό αποτέλεσμα στις ομοσπονδιακές βουλευτικές εκλογές το οποίο θα μπορούσε να εξασφαλίσει πλειοψηφία στις έδρες του νέου ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου...

Αξίζει πάντως να αναφερθεί ότι χτες τα ξημερώματα, το επιτελείο του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς (SPS) ανακοίνωσε τα δικά του αποτελέσματα που έφερναν και πάλι τον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς να προηγείται με 44% έναντι 41% του Βόισλαβ Κοστούνιτσα. Οι Σοσιαλιστές έδιναν στον υποψήφιο των «Ριζοσπαστών» Τόμισλαβ Νίκολιτς 4,8% και στον υποψήφιο του Σερβικού Κινήματος Ανανέωσης Βόισλαβ Μιχαΐλοβιτς 3%.

Αντίθετα, μία πολύ πιο «αισιόδοξη» εκδοχή έδινε το κόμμα της Γιουγκοσλαβικής Αριστεράς (JUL) ανακοινώνοντας πως ο Μιλόσεβιτς προηγείται με 56,3%, ακολουθεί ο Κοστούνιτσα με 31,4%, ο Νίκολιτς με 7,2 % και τέλος ο Μιχαίλοβιτς με 1,5 %...

Επιπλέον, στελέχη του μέχρι πρότινος συνεργαζόμενου με τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμούΣερβικό Ριζοσπαστικό Κόμμα του Βόγισλαβ Σέσελι, δε δίστασαν να αλλάξουν πλευρό και να δώσουν συγχαρητήρια στον αντιπολιτευόμενο προεδρικό υποψήφιο Βόγισλαβ Κοστούνιτσα, λέγοντας πως με καταμετρημένο το 20% των ψήφων, ο Κοστούνιτσα προηγείται του Μιλόσεβιτς με ποσοστό 53,5% έναντι 37,9%... Μάλιστα, στέλεχος του Ριζοσπαστικού Κόμματος ανακοίνωσε πως ο αρχηγός της παράταξης Βόγισλαβ Σέσελι και ο προεδρικός υποψήφιος Τόμισλαβ Νίκολιτς σκοπεύουν να υποβάλουν την παραίτησή τους στο εκτελεστικό συμβούλιο του κόμματος.

Ενώ ο Σίνισα Νίκολιτς (στέλεχος αντιπολίτευσης και μέλος της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής) παραπονιόταν για την πολύωρη αναστολή της επίσημης καταμέτρησης των αποτελεσμάτων, ενθουσιασμός επικρατούσε στα επιτελεία των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Αλλωστε, η Δημοκρατική Αντιπολίτευση Σερβίας υποστήριζε πως ο Κοστούνιτσα προπορεύεται με 55% των ψήφων έναντι 36% του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.

Ο ίδιος ο Βόγισλαβ Κοστούνιτσα δήλωνε από τα ξημερώματα ενθουσιωδώς νικητής των εκλογών. «Σήμερα χαράζει η αυγή της ελευθερίας μας» δήλωσε, ενώ χιλιάδες υποστηριχτές τους πανηγύριζαν τα ξημερώματα.

Οταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφο για τα σχέδιά του «μόλις αναλάβει Πρόεδρος της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας» (!), ο Κοστούνιτσα είπε: «Προτεραιότητά μου είναι να επαναφέρω τη Γιουγκοσλαβία σε Οργανισμούς, στους οποίους παλιότερα υπήρξε ιδρυτικό μέλος, όπως τα Ηνωμένα Εθνη, ο ΟΑΣΕ και το... Διεθνές Νομισματικό Ταμείο».

Αφού ευχαρίστησε... ευγενικά την προθυμία της ΕΕ να «βοηθήσει οικονομικά» τη μετά τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς χώρα του, ο Κοστούνιτσα υποστήριξε πως... « η Γιουγκοσλαβία δεν πρέπει να γίνει προτεκτοράτο κανενός».

Ερωτηθείς για τις επόμενες κινήσεις της αντιπολίτευσης σε περίπτωση νίκης του Μιλόσεβιτς, ο Κοστούνιτσα ανήγγειλε πως η απάντηση δε θα είναι άλλη από «διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις».

Αν και αναμενόμενες σε ένα μεγάλο βαθμό οι αντιδράσεις μερίδας της λεγόμενης διεθνούς κοινότητας, δεν έλειψαν κάποιες «μικροεκπλήξεις». Οπως το γεγονός ότι αξιωματούχοι της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ενωσης (όπως ο κοινοτικός επίτροπος Κρις Πάτεν) δεν αμφισβήτησαν την ομαλή διεξαγωγή των εκλογών. 'Η η στάση της - συμμάχου με την ΟΔ Γιουγκοσλαβίας - Ρωσίας, η οποία, όπως φάνηκε από την τελευταία επαφή ανάμεσα στον Γερμανό καγκελάριο Γκέρχαρντ Σρέντερ και τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, επέλεξε να εκφράσει τις όποιες αντιδράσεις για τη στάση των κραταιών δυνάμεων της Δύσης διά... της συναίνεσης ή ακόμη και διά της σιωπής. Κατά τ' άλλα, τα βέλη της λεγόμενης διεθνούς κοινότητας εστιάστηκαν στο κατά πόσο νόμιμη θα είναι η διαδικασία καταμέτρησης των εκλογικών αποτελεσμάτων.

«Είναι σαφές ότι ο σερβικός λαός ψήφισε για την πολιτική άνοιξη της χώρας» δήλωσε χτες το απόγευμα ο κοινοτικός επίτροπος αρμόδιος για τις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ, Κρις Πάτεν, προσθέτοντας πως με την «ψήφο του ο λαός της Σερβίας απαιτεί μια νέα αρχή για τη χώρα του. Εννοείται πως ο Πάτεν έσπευσε να καταδικάσει κάθε ενέργεια του Προέδρου Μιλόσεβιτς να ανακηρυχτεί νικητής, λέγοντας πως αυτό θα ήταν «τουλάχιστον απάτη».

Λιγότερο «διπλωματικός» ήταν ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Λαμπέρτο Ντίνι, που είπε πως θα είναι «ανεύθυνο» εκ μέρους του Μιλόσεβιτς «να αυτοανακηρυχτεί νικητής» των εκλογών.

Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ εξέφραζαν φόβους πως ο «Μιλόσεβιτς θα νοθεύσει το εκλογικό αποτέλεσμα» και ανησυχίες «για τη δυνατότητα του Μιλόσεβιτς να εξαπατά».

«Βασιλικότεροι του βασιλέως» ήταν... η βρετανική κυβέρνηση και ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας, Χαβιέ Σολάνα. Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Ρόμπιν Κουκ, έσπευσε να μιλήσει για «συντριπτική νίκη» του υποψηφίου της αντιπολίτευσης Βόισλαβ Κοστούνιτσα, όπερ έκανε και ο Χαβιέ Σολάνα, που δήλωσε πως οι «Σέρβοι ψήφισαν συντριπτικά υπέρ της αλλαγής».

Τέλος, ο εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε πως η «μεγάλη συμμετοχή και ο τρόπος της εκλογικής διαδικασίας» στη Σερβία «δείχνουν την ωριμότητα του εκλογικού σώματος», εκφράζοντας την ελπίδα ότι η όλη διαδικασία «θα ολοκληρωθεί ομαλά και με αναγκαία διαφάνεια».

ΠΡΑΓΑ.-

Οι εργασίες της Συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας συνεχίζονται, με το φάντασμα της πετρελαϊκής κρίσης να κατατρύχει τους συνέδρους, αλλά και τις φωνές χιλιάδων διαδηλωτών που καταδίκασαν και θα συνεχίσουν να καταδικάζουν την πολιτική των δύο χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που ανεξέλεγκτα οδηγούν το άρμα της παγκοσμιοποίησης, ενώ οδηγούν με γεωμετρική πρόοδο την πλειοψηφία της οικουμένης στην απόλυτη ένδεια.

Οι διαδηλωτές που και χτες περικύκλωσαν το Συνεδριακό Κέντρο δεν πείστηκαν από τις πολύκροτες ανακοινώσεις των ιθυνόντων για στροφή του δόγματος της ανάπτυξης... προς την «ποιοτική ανάπτυξη»! Συγκεκριμένα, η ΠΤ φαίνεται να έκανε κάποιου είδους αυτοκριτική, αναγνωρίζοντας ότι η οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας δε συνοψίζεται μόνον σε αριθμούς... αλλά και στην εξέλιξη μιας κοινωνίας, όπου μετράνε εξίσου παράμετροι όπως η εκπαίδευση, η Δικαιοσύνη και η ποιότητα της διατροφής. Η «ποιοτική στροφή» ήταν το θέμα του επικεφαλής οικονομολόγου της ΠΤ Νίκολας Στερν, παρουσιάζοντας στην Πράγα μελέτη με τίτλο «η ποιότητα της ανάπτυξης».

Οπως υποστηρίζει ο Στερν, αυτές οι σκέψεις δεν είναι κάτι καινούριο(!) αλλά απασχολούν την ΠΤ τα τελευταία 10-15 χρόνια, ενώ προσθέτει ότι σε κάποιες περιπτώσεις είναι χρήσιμο να φρενάρει η ανάπτυξη του ΑΕΠ, προκειμένου να τεθούν σε εφαρμογή οι όροι μιας διατηρήσιμης ανάπτυξης. Ο Στερν έσπευσε όμως να τονίσει ότι η εξέλιξη στη φιλοσοφία της ΠΤ δε θέτει σε αμφισβήτηση την αναγκαιότητα για την άσκηση μιας προσεκτικής οικονομικής πολιτικής με χαμηλό πληθωρισμό και χωρίς εξωτερικές ανισορροπίες. Αλλά η κλασική συνταγή των διεθνών οικονομικών οργανισμών-ιδιωτικοποιήσεις και απορυθμίσεις- πρέπει να συνοδεύεται από την παράλληλη ενίσχυση της ποιότητας των θεσμών μιας χώρας. Οσο για τη σχέση εκπαίδευσης και ανάπτυξης, η μελέτη του διεθνούς οργανισμού υπογραμμίζει ως προτεραιότητα για τη βελτίωση των προοπτικών ανάπτυξης την εκπαίδευση του γυναικείου πληθυσμού.

Παρ' όλα αυτά, όμως, τα δύο ακανθώδη ζητήματα που πονοκεφαλιάζουν τους Συνέδρους είναι η τρελή πορεία της τιμής του πετρελαίου και οι δυσμενείς επιπτώσεις που έχει στις οικονομίες των χωρών, αλλά και η πορεία του Ευρώ.

Τα δύο αυτά ζητήματα εκτός της Συνόδου, απασχόλησαν το G7, την Ομάδα των Επτά Περισσότερο Ανεπτυγμένων Βιομηχανικά Χωρών δηλαδή, η οποία εξαναγκάστηκε να κάνει παρέμβαση με ανακοίνωση, όπου τονίζει ότι παραμένει δεσμευμένη στην παρακολούθηση των εξελίξεων στις ξένες χρηματαγορές και θα συνεργαστεί ανάλογα, όπως δήλωσε χτες από την Πράγα εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών της Βρετανίας. Στο ανακοινωθέν αναφέρεται ότι το G7 ανησυχεί για το ευρώ και θα συνεχίσει να παρακολουθεί από κοντά την απόδοση του νομίσματος ύστερα από την επέμβαση, την Παρασκευή, της Κεντρικής Τράπεζας, για ενίσχυση του δοκιμαζόμενου και συνεχώς εξασθενιζόμενου νομίσματος.

Το G7 επίσης αναφέρει ότι θα συνεχίσει να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για να μην έχουν αρνητικές συνέπειες στη διεθνή οικονομία που βρίσκεται σε άνοδο οι ψηλές τιμές του πετρελαίου. Συγκεκριμένα, στο ανακοινωθέν τονίζεται ότι «είναι κρίσιμο για τη διεθνή οικονομία που ο ΟΠΕΚ και οι πετρελαιοπαραγωγικές χώρες λαμβάνουν μέτρα, για να συμβάλλουν στη μείωση των τιμών του πετρελαίου και για μεγαλύτερη σταθερότητα στις αγορές πετρελαίου»...