-- Αναφερθήκατε τώρα και στο θέμα των ανέργων, βλέπουμε συνεχώς τα ποσοστά της ανεργίας να αυξάνονται. Σύμφωνα με το ΚΚΕ πού οφείλεται αυτό και κυρίως πώς μπορεί να λυθεί αυτό το πρόβλημα;

-- Ελεγα και πριν. Καταρχήν, αυτή η πολιτική της κυβέρνησης, που προσπαθεί, φυσικά για δικούς της λόγους, να αναδείξει όλο αυτό το ζήτημα των επενδύσεων, των θέσεων εργασίας που θα φέρουν, με ανοίγματα στην Κίνα και σε άλλες χώρες, ή τους αγωγούς στο Αζερμπαϊτζάν και αλλού, δε λύνει ουσιαστικά το πρόβλημα της ανεργίας. Από μια άποψη το επιδεινώνει. Κάποιες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν, εμείς δεν λέμε ότι κάποια επένδυση, οποιαδήποτε επένδυση, δε θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας.

Ομως, ο επενδυτής, ο ιδιώτης για να κάνει μια επένδυση, για να έχει αύξηση της κερδοφορίας του, θέλει αύξηση της παραγωγικότητας. Και με τον τεχνολογικό εξοπλισμό, βεβαίως, με τον εκσυγχρονισμό, αλλά και με εντατικοποίηση και εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης, του εργαζόμενου που δουλεύει. Θα ρίξει πιο κάτω τα μεροκάματα για να γίνει ανταγωνιστικός, σε σχέση με άλλους ανταγωνιστές του, μονοπώλια. Αυτό δημιουργεί και εντατικοποίηση της δουλειάς, για όσους έχουν δουλειά, άσχημες συνθήκες εργασίας. Αλλά, ταυτόχρονα χρειάζεται και τον εφεδρικό στρατό εργασίας - μιλάμε για το καπιταλιστικό σύστημα.

Δεν μιλάμε για ένα άλλο κοινωνικό σύστημα κάπου αλλού, ή αυτό που οραματιζόμαστε, ή έχουμε στόχο να φτιάξουμε. Μιλάμε στις συνθήκες του καπιταλισμού, της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, που έχει μέσα και τη μερική ανάκαμψή της, βέβαια, στην πορεία, στον κύκλο αυτής της κρίσης. Αρα λοιπόν πρέπει αυτά τα ζητήματα να γίνουν ξεκάθαρα. Οριστική λύση στα πλαίσια αυτού του συστήματος δεν μπορεί να υπάρξει. Οποια κυβέρνηση να έρθει, όποιες και όσες επενδύσεις γίνουν.

Δείτε αυτό το παράδειγμα, είναι χαρακτηριστικό, που βγήκε από το κρατικό κανάλι πριν 10 μέρες, που μιλάει για 22.000 εργαζόμενους που δουλεύουν στη Βουλγαρία σε 270 ελληνικές επιχειρήσεις, στον κλάδο της ένδυσης. Τη στιγμή που η κλωστοϋφαντουργία, η ένδυση, το ένδυμα, γιατί ο καθένας ντύνεται -ο κόσμος χρειάζεται ακόμη και στα δύσκολα οικονομικά που έχει- το 25% του ελληνικού ενδύματος, που καταναλώνεται στην ελληνική αγορά, φτιάχνεται στη Βουλγαρία. Και ήταν ελληνικές επιχειρήσεις που έφυγαν προς τα 'κεί.

Ο επενδυτής, ο καπιταλιστής θα πάει εκεί που έχει το μικρότερο, όπως το λένε, εργατικό κόστος. Για να ρίξει κάτω τις συνθήκες εργασίας, τα μεροκάματα, όσο γίνεται πιο χαμηλά.

'Η το παράδειγμα με τους Κινέζους. Η «Cosco» είναι πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα: Δημιούργησε 1.500 θέσεις εργασίας στο λιμάνι, όμως ταυτόχρονα χάθηκαν 30.000 άλλες θέσεις εργασίας, στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, δεν είναι δικά μας στοιχεία αυτά, ή στοιχεία του ΠΑΜΕ. Γιατί έκλεισαν εταιρείες, έκλεισαν γραφεία κ.λπ. Αρα έμειναν πολλές χιλιάδες άνεργοι. Γι' αυτό σας λέω και το πιο απλό ζήτημα, το πιο απλό λαϊκό πρόβλημα -και η ανεργία δεν είναι το πιο απλό, είναι το μεγάλο πρόβλημα για την εργατική, λαϊκή οικογένεια- και να πιάσεις πάντα σε οδηγεί στο διά ταύτα: Τι πρέπει να γίνει, ποια πολιτική, ποια εξουσία, ποια κυβέρνηση, με ποιους τρόπους.

Οταν έχεις τη ναυπηγοεπισκευή εδώ στην Ελλάδα, με πραγματικά εργατικό δυναμικό έμπειρο, ικανό, με χιλιάδες εργάτες, και αυτή τη στιγμή που μιλάμε, οι Ελληνες εφοπλιστές ναυπηγούν στα ναυπηγεία της Κίνας 190 πλοία. Και μάλιστα τα τελευταία 3 ή 4 χρόνια είναι γύρω στα 700 τα πλοία που έχουν ναυπηγηθεί στην Κίνα. Λοιπόν, για τι λύση του προβλήματος της ανεργίας μιλάμε στα πλαίσια αυτού του συστήματος; Αυτό θα επιδεινώνεται. Θα επιδεινώνεται συνεχώς και θα αγκαλιάζει όλους τους κλάδους, όλους τους τομείς.

Ξαναλέμε, λοιπόν, ακόμα και με ανάπτυξη, ανάκαμψη, η οποία προβλέπουμε ότι θα είναι αναιμική και η οποία θα οδηγήσει σε νέα πιο βαθιά κρίση, στον κύκλο αυτό των καπιταλιστικών κρίσεων, όσο φυσικά υπάρχει αυτό το σύστημα, εδώ, στο οποίο ζούμε σήμερα και δεν πάμε για γενικότερες αλλαγές, ανατροπές, δεν μπορεί να λυθεί το ζήτημα της ανεργίας. Θα γίνονται τα μερεμέτια, θα βρίσκει ένας δουλειά σήμερα, θα τον ξαναδιώχνουν αύριο και βεβαίως θα συντηρείται αυτή η εφεδρική στρατιά που στον καπιταλισμό είναι απαραίτητη μόνο για να αυγαταίνουν τα κέρδη των λίγων, των καπιταλιστών, των μονοπωλίων.

-- Είπατε ότι το ΚΚΕ έχει ξεκάθαρη γραμμή ρήξης και αποδέσμευσης από την ΕΕ, στη θέση αυτή, το ζήτημα της εξόδου από την Ευρωζώνη δεν συνιστά μια στιγμή;

-- Γενικά στιγμή μπορεί να συνιστά, όμως από την άποψη αν συμφέρει τον ελληνικό λαό, τους εργαζόμενους, κατηγορηματικά λέμε όχι, διότι αποδέσμευση από την ΕΕ, έτσι κι αλλιώς - δηλαδή πρέπει να είναι κάποιος εντελώς «αλλού γι' αλλού» για να μην έχει καταλάβει ότι σημαίνει και έξοδο από την Ευρωζώνη- δεν μπορεί να γίνει αποδέσμευση από την ΕΕ, χωρίς να βγεις κι από την Ευρωζώνη.

Ομως να βγεις από το ευρώ και να πας σε ένα άλλο ευρώ, πιο χαλαρό, ή δεν ξέρω σε άλλο νόμισμα, παράδειγμα δραχμή, χωρίς να έχεις όλα τα υπόλοιπα στοιχεία που συνιστούν τα εργαλεία για μια κυβέρνηση, για ένα κράτος λαϊκό, για μια εξουσία, δηλαδή να μπορείς να κάνεις κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων... Πώς θα κατανείμεις τους πόρους, το εργατικό δυναμικό, πώς θα οδηγήσεις στην ανάπτυξη αξιοποιώντας φυσικά τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας σου, την αγροτική οικονομία, αν δεν έχεις αυτά τα εργαλεία;

Πρέπει να έχεις κοινωνικοποιημένα τα μονοπώλια, πρέπει να έχεις αποδέσμευση από την ΕΕ και όχι μόνο απο το ευρώ για να μπορείς για παράδειγμα να απελευθερωθείς, γιατί σου έχουν δεμένα τα χέρια τώρα, να παράγεις αγροτικά προϊόντα αυτά που θες, αυτά που χρειάζονται για να θρέψεις τα δέκα εκατομμύρια εργαζόμενους της πατρίδας σου αλλά και για να κάνεις εξαγωγές σε ισότιμη βάση με άλλες χώρες και της Ευρώπης και του κόσμου.

Και το λέμε αυτό γιατί κρύβεται απ' αυτή την άποψη κι από δυνάμεις μάλιστα που λένε ότι είναι αριστερές, επαναστατικές, προοδευτικές, ανατρεπτικές, αντικαπιταλιστικές, ότι εδώ ΕΕ σημαίνει - μετά τη συνθήκη του Μάαστριχτ - ελευθερία κίνησης κεφαλαίων και όλα αυτά. Σημαίνει ότι δεν έχεις κανένα προστατευτικό δασμό, σημαίνει ότι δεν μπορείς να παράγεις γιατί σου απαγορεύουν στο γάλα, στο κρέας, στη ζάχαρη, σε άλλα προϊόντα να παράγεις, υπάρχουν ποσοστώσεις, σου απαγορεύουν να τα εξάγεις, την ίδια ώρα που έχεις ποτάμι εισαγωγών που γεμίζουν τα ράφια των σούπερ μάρκετ σε όλη τη χώρα. Και τα φέρνεις απ' αλλού, ενώ μπορείς να τα παράγεις, να αναπτύξεις την αγροτική σου οικονομία.

Αρα μιλάμε για μια υπόθεση, για μια στιγμή, όπως μου την είπατε, που μένει στον αέρα και βεβαίως ευνοεί αυτούς που έχουν συμφέρον για αλλαγή του νομίσματος μόνο, αλλά διατήρηση αυτού του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, για την κερδοφορία τους. Και βεβαίως μη μου πείτε ότι δεν υπάρχουν τμήματα και του ελληνικού κεφαλαίου και του ευρωπαϊκού και διεθνώς που ενδιαφέρονται για έξοδο απ' το ευρώ. Τα λένε μόνοι τους. Αλλού φτιάχνουν κόμματα για την έξοδο από το ευρώ, όπως στη Γερμανία. Αλλού, όπως στην Ιταλία, στηρίζουν δυνάμεις που μιλάνε για έξοδο από το ευρώ μόνο και τελεία μετά.

Αρα λοιπόν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να έχεις συνολική στρατηγική γι' αυτά, θέλεις άλλη εξουσία, άλλη διακυβέρνηση του τόπου, θέλεις κοινωνικοποίηση μονοπωλίων, θέλεις αποδέσμευση από την ΕΕ, θες ανάπτυξη σε όφελος του λαού. Και όχι να τον κλωθογυρνάς στο φαύλο κύκλο των καπιταλιστικών οικονομικών κρίσεων, της ανέχειας και της φτώχειας, γιατί αυτό θα γίνει και γίνεται.

-- Μιλήσατε για 30% πτώση του ΑΕΠ, από την άλλη προαναγγέλλεται ερχομός επενδύσεων. Φοβάστε ότι αυτές που θα έρθουν οδηγούν τη χώρα σε αποβιομηχάνιση; Κι αν ναι, από ποια παραγωγική βάση θα ξεκινήσει η λαϊκή εξουσία για να ικανοποιήσει τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες;

-- Καταρχήν έχουμε πλουτοπαραγωγικές πηγές τεράστιες, απίθανες. Αυτό που λέμε - και δεν το λέμε ως σχήμα λόγου, πολλοί το λένε σήμερα - η Ελλάδα είναι πλούσιος τόπος κι από την άποψη των ενεργειακών πηγών, των ορυκτών, του πλούτου που βρίσκεται στη γη μας δηλαδή, αλλά και την αγροτική οικονομία, βοηθούν σ' αυτό και οι κλιματολογικές συνθήκες και η θέση που βρίσκεται η χώρα.

Αρα, θα ξεκινήσεις απ' αυτά τα εργαλεία και βεβαίως θα ξεκινήσεις απ' αυτή την παραγωγική βάση που έχεις και τεράστιο έμψυχο εργατικό, τεχνικό και επιστημονικό δυναμικό, με τεράστια εμπειρία και με τεράστιες ικανότητες, με τεχνογνωσία, που μπορεί να σε πάει μπροστά γιατί πρέπει να στηριχτεί αυτή η λαϊκή οικονομία, αυτή η οικονομία σε συνθήκες λαϊκής εξουσίας. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί ο παραγωγός του πλούτου είναι ο εργάτης, ο λαός είναι αυτός που παράγει, ο αγρότης για την αγροτική οικονομία.

Αρα απ' αυτή την άποψη έχουμε να στηριχτούμε. Υπάρχει βιομηχανία σε πάρα πολλούς κλάδους και τομείς. Αν έχετε δει τις αποφάσεις του Συνεδρίου μιλάμε αναλυτικά για πολλούς κλάδους που θα μπορούσαν να αναπτύξουν και να στηριχθεί η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Τώρα κοιτάξτε, «αποβιομηχάνιση» είναι όρος που δεν τον χρησιμοποιούμε γιατί παραπέμπει αλλού. Βιομηχανία παρότι έκλεισε σε αρκετούς κλάδους όπως π.χ. κλωστοϋφαντουργία, που βρέθηκε σε δεινή θέση τα προηγούμενα χρόνια, εντούτοις η βιομηχανία της χώρας αναπτύχθηκε, έχεις σε μια σειρά τομείς - Ενέργεια, Τηλεπικοινωνίες, Μεταφορές, αυτοί είναι κλάδοι της βιομηχανίας, είναι στρατηγικής σημασίας, μπορείς και να τους αναπτύξεις, χώρια που σε μια σειρά ζητήματα, εκτός από το λιγνίτη, αναφέρομαι στην Ενέργεια, που υπάρχουν στην Πτολεμαΐδα, κάτω στην Πελοπόννησο, έχεις την αιολική ενέργεια που μπορείς να δεις. Αλλες μορφές ενέργειας πιο σύγχρονες, πιο εξελιγμένες, και η Ελλάδα προσφέρεται για τέτοιες, άρα λοιπόν μια λαϊκή εξουσία μπορεί να σταθεί στα πόδια της αρκεί να στηριχτεί σε έναν καλά οργανωμένο λαό, με επικεφαλής την εργατική τάξη και σε συμμαχία με τα άλλα λαϊκά στρώματα.

Θα έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε γι' αυτά. Να πω παρεμπιπτόντως ότι η ΚΟ Αττικής έχει ξεκινήσει μια δουλειά στις βιομηχανικές ζώνες, εδώ στο Θριάσιο, όπου είναι τεράστια τα προβλήματα ιδιαίτερα στο μέταλλο, στα ναυπηγεία, σε άλλους τομείς, αλλά και άλλες ΚΟ σε όλη τη χώρα με παρεμβάσεις για το τι συμβαίνει σήμερα στη βαριά βιομηχανία, για το πώς πρέπει να προχωρήσει η λαϊκή πάλη, η ταξική πάλη σε αυτούς τους χώρους και γενικότερα, ποιες είναι οι προτάσεις του ΚΚΕ γύρω απ' αυτά τα ζητήματα. Θα μας δοθεί νομίζω η ευκαιρία και πολύ πιο αναλυτικά να μιλήσουμε γι' αυτά. Οπως και για ξεχωριστούς κλάδους.

Για παράδειγμα, δεν υποτιμάμε καθόλου, πρόσφατα που πήγαμε στη Θεσσαλονίκη, για ομιλία και παρεμβάσεις, αυτό το ζήτημα με την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ, εκεί. Το νερό είναι μεγάλο πρόβλημα και αφορά και το πόσιμο και τα άλλα ζητήματα που έχουν να κάνουν με γεωτρήσεις, με την αγροτική οικονομία κλπ. Η ιδιωτικοποίηση σ' αυτόν τον τομέα είναι ένα μεγάλο θέμα, πρέπει όχι μόνο να μας βρει αντίθετους κι απέναντι, αλλά πρέπει να οργανωθεί και συγκεκριμένα αυτή η πάλη, και από το Συνέδριό μας και η ΚΕ έχει δώσει τέτοιες κατευθύνσεις για ανάπτυξη δραστηριότητας, για ανάπτυξη πρωτοβουλιών εδώ και δυο μήνες πριν, γύρω απ' όλα αυτά τα ζητήματα.

-- Κύριε Γραμματέα, επιδιώκει το ΚΚΕ τη συμπόρευση των λαών του Νότου για την ανατροπή της κρίσης, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι μπορεί να υπάρξει ένα πανευρωπαϊκό μέτωπο που θα επιτύχει έστω το πρώτο στάδιο να ανατρέψει τη λιτότητα και να αποκαταστήσει τις εργασιακές σχέσεις;

-- Τώρα φαντάζομαι ξέρετε ποιες είναι οι χώρες του Νότου. Ποια είναι τα κράτη της ΕΕ που ανήκουν στο Νότο, εκτός από την Ελλάδα. Είναι η Γαλλία είτε του κ. Ολάντ ή του κ. Σαρκοζί με τη συγκεκριμένη πολιτική, με αντιλαϊκά μέτρα, είναι η Ιταλία, μεγάλη καπιταλιστική χώρα, είναι η Ισπανία, από τα πιο ισχυρά καπιταλιστικά κράτη, που επίσης είναι μέσα στην οικονομική κρίση και που βέβαια έχουν τις αντιθέσεις τους και μεταξύ τους, αλλά και με τη Γερμανία, με αυτό που ονομάζουμε χώρες του Βορρά. Αλλά αυτή η πολιτική, αυτή η διέξοδος, αυτή η συμμαχία των χωρών του Νότου είναι εντός των τειχών.

Για να πάω ξανά στο προηγούμενο ερώτημα, να θυμίσω, που λέγαμε ότι θυμίζει το ΠΑΣΟΚ κλπ. Θυμόσαστε τότε ήταν η μητρόπολη και η περιφέρεια, οι χώρες του Βορρά και οι χώρες του Νότου, η μεγάλη αντίθεση του Βορρά και του Νότου, η βασική γραμμή της σοσιαλδημοκρατίας σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο στην Ελλάδα, όχι μόνο στην Ευρώπη. Δε λύνονται με συμμαχίες καπιταλιστικών και ιμπεριαλιστικών κρατών, και να έχουμε πλήρη συνείδηση του τι λέμε.

Δεν υπονοώ ότι δεν έχει ο κ. Τσίπρας ή ο ΣΥΡΙΖΑ πλήρη συνείδηση του τι λέει, μάλλον έχει και αυτό είναι ακόμα πιο επικίνδυνο, γιατί αλλιώς μπορείς να του καταλογίσεις αφέλεια ή ένα σύνθημα της στιγμής και τελεία. Αλλά είναι στρατηγική. Δηλαδή να πας μαζί μ' αυτούς που συμμετέχουν σε όλες τις επεμβάσεις, σε όλους τους πολέμους και να κάνεις συμμαχία ενάντια στην κ. Μέρκελ. Δε λύνεις το πρόβλημα.

Από αυτή την άποψη είναι όχι απλά ουτοπία, είναι πολύ επικίνδυνος αυτός ο δρόμος, αποπροσανατολίζει και βεβαίως δίνει μόνο κάποια «διέξοδο» σε προεκλογικές σκοπιμότητες και κυρίως για να λύσουν τα προβλήματα των Συνιστωσών.