Το πραγματικό πρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, πίσω από την «ομίχλη» των θριαμβολογιών για την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, ανέδειξε χθες, με την παρέμβασή της, η Γενική Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, κάνοντας λόγο για μαζικοποίηση των φαινομένων φτώχειας ακόμα και στις λεγόμενες ηγετικές χώρες της ΕΕ. Μάλιστα, σχολιάζοντας την κριτική που άσκησε η Νέα Δημοκρατία για την πολιτική που ακολουθεί στην ΕΕ η κυβέρνηση, ανέφερε ότι δεν είναι μόνον η κυβέρνηση που στραβά αρμενίζει, είναι «και στραβός ο γιαλός»! Επισήμανε, παράλληλα, ότι η Διάσκεψη της Νίκαιας ανέδειξε ότι η ΕΕ είναι ένας χώρος που «οι κυρίαρχοι αποφασίζουν» και «η μια χώρα κοιτάζει να βγάλει το μάτι της άλλης».

Το σύνηθες «πανηγυρικό» κλίμα των τελευταίων μηνών επικράτησε στη χθεσινή ομιλία του Κ. Σημίτη, ο οποίος χαρακτήρισε την ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ «ιστορική στιγμή». Παράλληλα, θριαμβολόγησε για τη δημιουργία του περίφημου «ευρω-στρατού» 60.000 στρατιωτών, αφού δε «θα χρειάζεται πάντα να προσφεύγει σε εξω-ευρωπαϊκούς παράγοντες». Μάλιστα, στη δευτερολογία του, κατηγόρησε τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που αναφέρθηκαν στα θέματα του απεμπλουτισμένου ουρανίου και των «τρελών αγελάδων», υποστηρίζοντας πως «καλλιεργούμε ένα κλίμα φοβίας και απομόνωσης απέναντι στην ευρωπαϊκή πορεία και στην ευρωπαϊκή προοπτική». Από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας, ο Κ. Καραμανλής έκανε λόγο για Ευρώπη, της οποίας η πολιτική ηγεσία έχει «απεμπολήσει το όραμα που κληρονόμησε», σημειώνοντας, πάντως, ότι η ΝΔ προσυπογράφει τις αποφάσεις στη Διάσκεψη της Νίκαιας. Τέλος, τη λαϊκή συναίνεση κάτω από μια ευρωπαϊκή στρατηγική, ενόψει ΟΝΕ, ζήτησε ο πρόεδρος του ΣΥΝ, Νίκος Κωνσταντόπουλος.

Πλήρως ικανοποιημένος με τα αποτελέσματα της συνόδου κορυφής της Νίκαιας εμφανίστηκε ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, παρά το γεγονός ότι όλοι σχεδόν και πρώτοι οι μεγάλοι της Ευρώπης συμφωνούν στο ότι ενισχύθηκε η θέση των μεγάλων κρατών της ΕΕ σε βάρος των μικρότερων.

«Η Ελλάδα βγαίνει από τη Νίκαια κερδισμένη», είπε ανεπιφύλακτα ο πρωθυπουργός και ισχυρίστηκε ότι «ο βασικός μας στόχος να μεταρρυθμίσουμε θεσμικά την Ενωση, προκειμένου να προχωρήσει η διεύρυνση, χωρίς όμως να ανατραπούν θεμελιακές διακρατικές ισορροπίες, αλλά και με ενίσχυση του δημοκρατικού χαρακτήρα της Ενωσης, επιτυγχάνεται».

Κατά τον πρωθυπουργό, στη Νίκαια η Ελλάδα πήρε σχεδόν ό,τι ζητούσε και συγκεκριμένα: Διασφαλίστηκε ότι από το 2005 -ημερομηνία έναρξης της θητείας της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής - θα ισχύσει η αρχή «ένας επίτροπος από κάθε κράτος - μέλος» και μόνο όταν η ΕΕ θα φθάσει στα 27 κράτη - μέλη η επιλογή των επιτρόπων θα γίνεται με «ισότιμο σύστημα εκ περιτροπής».

Ικανοποιημένος ήταν και στο θέμα της κατανομής των ψήφων στο Συμβούλιο της Ενωσης για τη λήψη αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία, αφού, όπως είπε, «δε μεταβάλλονται βασικές διακρατικές ισορροπίες». Την ίδια ικανοποίηση έδειξε και για την κατάργηση του «βέτο» λέγοντας ότι για ορισμένα θέματα «ειδικού ενδιαφέροντος» για την Ελλάδα, όπως η ναυτιλία, η διαρθρωτική πολιτική και οι εξωτερικές σχέσεις παραμένει το «βέτο».

Ούτε με την ΕΕ των πολλών ταχυτήτων έδειξε ενοχλημένος ο Κ. Σημίτης λέγοντας ότι «η Ελλάδα δε φοβάται την εμβάθυνση της ενοποίησης μέσω της ενισχυμένης συνεργασίας», αλλά αντίθετα την επιδιώκει «με σεβασμό των βασικών αρχών για την ενίσχυση της συνοχής, της υπερεθνικότητας και του δημοκρατικού χαρακτήρα της Ενωσης». Υπερήφανος εμφανίστηκε και με την υιοθέτηση της λεγόμενης «Χάρτας των θεμελιωδών δικαιωμάτων» ζητώντας μάλιστα να είναι δεσμευτική, όταν είναι γνωστό ότι η συγκεκριμένη χάρτα υπονομεύει βασικά λαϊκά δικαιώματα που είναι κατακτημένα από τους λαούς της Ευρώπης και σε κάθε περίπτωση είναι πίσω ακόμα και από τις προβλέψεις του ελληνικού Συντάγματος.

Αναφερόμενος στο θέμα της διεύρυνσης και συγκεκριμένα στην πορεία ένταξης της Κύπρου είπε ότι τη χρονιά που πέρασε προωθήθηκε ακόμα περισσότερο η διαπραγματευτική προσπάθεια για την ένταξη της Κύπρου. Οσον αφορά την Τουρκία, είπε ότι η «εταιρική σχέση» που υπογράφηκε αναγκάζει τη γείτονα χώρα να «υποβάλλεται σε ένα πρόγραμμα εξευρωπαϊσμού και εκδημοκρατισμού, καθώς είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει σε ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις εάν θέλει να πετύχει το στόχο της για την ένταξή της στην ευρωπαϊκή οικογένεια».

Τέλος, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στο λεγόμενο «ευρωστρατό» ο οποίος, όπως είναι γνωστό, θα επεμβαίνει όπου θέλει για να επιβάλει τα «ευρωπαϊκά ιδεώδη». Ηταν χαρακτηριστική η αποστροφή του Κ. Σημίτη: «Η ΕΕ θα έχει σύντομα στη διάθεσή της στρατιωτική δύναμη 60.000 στρατιωτών. Τη δύναμη αυτή θα μπορεί να χρησιμοποιεί χωρίς να χρειάζεται πάντα να προσφεύγει σε εξωευρωπαϊκούς παράγοντες, όπως έγινε στο πρόσφατο παρελθόν».

Με απλά λόγια ο πρωθυπουργός είπε ότι ο «ευρωστρατός» θα μπορεί να οργανώνει επεμβάσεις σε βάρος ανεξάρτητων κρατών και μόνος του και σε συνεργασία με τους Αμερικανούς, ανάλογα με την περίσταση.

Με «ευρω-σκεπτικιστικές» αναφορές αλλά με ξεκάθαρη θέση ως προς τη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας στην επιλογή της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης παρουσιάστηκε, χτες, στη Βουλή, ο αρχηγός της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, Κ. Καραμανλής, εστιάζοντας στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Αναφερόμενος στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής, ο Κ. Καραμανλής σημείωσε ότι «οι αποφάσεις που λήφθηκαν αποτελούν ένα βήμα προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Γι' αυτό σπεύδω να διευκρινίσω ότι εμείς θα προσυπογράψουμε την κύρωση της νέας συνθήκης. Πιστεύουμε ωστόσο ότι το τελικό αποτέλεσμα ήταν κατώτερο των προσδοκιών». Συμπλήρωσε δε ότι «οι κυβερνήσεις που χαράσσουν την πορεία της Ενωσης απεμπλούτισαν το όραμα που κληρονόμησαν από τους εμπνευστές της ενοποίησης».

Ιδιαίτερα αναφέρθηκε στο θέμα του πολέμου της Γιουγκοσλαβίας και στη στάση που τηρεί η κυβέρνηση, λέγοντας: «Προσπαθεί σήμερα η κυβερνητική προπαγάνδα να ισχυριστεί ότι όλα αυτά ανήκουν στον ιστορικό του μέλλοντος». Αναρωτήθηκε, δε, «αφού δε συμμετείχε η Ελλάδα, ποιος διέθεσε τα ΑΒΑΚΣ και τα συστήματα ραντάρ; Αφού ήταν αντίθετη η κυβέρνηση, ποιανού Ελληνα πολιτικού φέρουν την υπογραφή οι αποφάσεις βομβαρδισμού της Γιουγκοσλαβίας;».

Αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά τη Σύνοδο του Ελσίνκι, ο Κ. Καραμανλής υπογράμμισε πως «έχουμε υποστηρίξει ευθέως τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Τουρκίας. Πρέπει όμως και η ίδια να το θέλει. Κανέναν δεν μπορείς να βοηθήσεις κόντρα στη θέλησή του. Εάν η Αγκυρα δεν μπορεί να σηκώσει το ευρωπαϊκό κεκτημένο, οφείλουμε κι εμείς να είμαστε ρεαλιστές». Οσον αφορά στη διεύρυνση σε σχέση με την Κύπρο, τόνισε ότι «από τη στιγμή που ανταποκρίνεται το ευρωπαϊκό κεκτημένο και πληρεί τις αναγκαίες προϋποθέσεις η Κύπρος θα ενταχθεί. Αυτό είναι δεδομένο. Είναι κεκτημένο και είναι αδιαπραγμάτευτο. Είναι ζήτημα αρχής, αξιοπιστίας και αυτοσεβασμού. Διεύρυνση χωρίς την Κύπρο δεν πρόκειται να δεχτούμε. Διεύρυνση χωρίς την Κύπρο απλούστατα δεν μπορεί να γίνει. Αυτή τη δήλωση ζητούμε από τον πρωθυπουργό». Πρόσθεσε πάντως ότι «είναι ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε ότι στη νέα Ευρωπαϊκή Ενωση, που σταδιακά διαμορφώνεται, ολοένα και περισσότερες αποφάσεις θα λαμβάνονται χωρίς να μπορούμε να ασκήσουμε "βέτο". Με τις διευθετήσεις που συμφωνήθηκαν στη Νίκαια το δικαίωμα της αρνησικυρίας περιορίζεται σημαντικά, αν και οι μεγάλες χώρες διασφάλισαν τις εξαιρέσεις που επιθυμούσαν».

Τέλος, ο Κ. Καραμανλής άσκησε κριτική στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησης λέγοντας πως «η χώρα μας σήμερα βρίσκεται στην εσχατιά της Ευρώπης. Αντί να συγκλίνει, απέκλινε. Διολισθήσαμε στις τελευταίες θέσεις. Πρωτόγνωρη έξαρση ανεργίας, ραγδαία διεύρυνση κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων. Εισοδήματα στο 70% των Ευρωπαίων, χάσμα που διαρκώς μεγαλώνει στο ισοζύγιο συναλλαγών. Διαρθρωτικές αλλαγές στο μηδέν, καταστροφή στο Χρηματιστήριο και διαπλοκή στις συναλλαγές του δημοσίου».

Την ύπαρξη «ευρωπαϊκής στρατηγικής» και το άνοιγμα διαλόγου πάνω σε αυτή την προοπτική ζήτησε με τη χτεσινή του παρέμβαση ο πρόεδρος του Συνασπισμού Νίκος Κωνσταντόπουλος χαρακτηρίζοντας παράλληλα «μεγάλο στόχο» την ένταξη στη διαδικασία ενοποίησης της Ε.Ε.

Οπως είπε «χρειαζόμαστε ευρωπαϊκή στρατηγική. Απόψεις δηλαδή για το πώς πρέπει να προχωρήσει από εδώ και πέρα η ενοποίηση. Εσωτερική προετοιμασία, διαρθρωτικές αλλαγές δηλαδή που να μας επιτρέπουν ως χώρα να παρακολουθούμε τις εξελίξεις και να είμαστε υπολογίσιμη οικονομική και πολιτική δύναμη καθώς και ειδική στρατηγική για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το κυπριακό σε αυτή τη λεπτή περίοδο». Πιο συγκεκριμένα ο πρόεδρος του ΣΥΝ ζήτησε «να κοιτάξουμε τα προβλήματα κατάματα, να μιλήσουμε μεταξύ μας και στον ελληνικό λαό με ειλικρίνεια και κυρίως να προετοιμάσουμε ένα μεγάλο στρατηγικό σχέδιο. Σχέδιο που να έχει την έγκριση του ελληνικού λαού που να εξασφαλίζει την ενεργητική συναίνεση και όχι να του επιβληθεί από κάποιους που δήθεν τα ξέρουν όλα και φροντίζουν πριν από εμάς, για μας».

Σχολιάζοντας την κατάσταση που δημιουργείται στην Ευρωπαϊκή Ενωση μετά τη διάσκεψη της Νίκαιας σημείωσε ότι «αναγκαία συνθήκη, θεσμικός όρος και διαρθρωτική προϋπόθεση για την Ευρωπαϊκή Ενωση είναι οι δημοκρατικοί πολιτικοί θεσμοί που θα συγκροτούν, θα λειτουργούν, θα ελέγχουν, θα ισορροπούν και θα νομιμοποιούν αυτή την ένωση. Η δημοκρατική πολιτική δομή της Ευρωπαϊκής Ενωσης μπορεί να την αναδείξει σε στρατηγικό πόλο ισορροπίας και σταθεροποιητικό παράγοντα ειρηνικής συνύπαρξης». Τέλος, ο Νίκος Κωνσταντόπουλος εκτίμησε ότι «στην επόμενη διετία θα κυριαρχήσει η σύγκρουση ανάμεσα σε δυο μείζονες προτάσεις για την προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ανάμεσα στη γερμανική πρόταση για την ομοσπονδία από τη μια και στην πρόταση για τη συνέχιση του διακυβερνητικού ουσιαστικά χαρακτήρα της Ενωσης. Η Ελλάδα πρέπει μετά γνώσεως να κάνει επιλογή ανάμεσα στους δυο δρόμους και στη βάση αυτής της επιλογής να χαράξει την πορεία της» προσθέτοντας ότι «ο ΣΥΝ έχει ταχθεί με σαφήνεια υπέρ της πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης σε ομοσπονδιακή προοπτική».