Τις εντεινόμενες προσπάθειες του ευρωατλαντικού μπλοκ να αντιμετωπιστεί η ραγδαία άνοδος της Κίνας στον παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό ανέδειξαν ο 4ος γύρος διαλόγου ανώτερου επιπέδου ΕΕ - ΗΠΑ για την Κίνα και η 3η διμερής συνάντηση διαβουλεύσεων για τον Ινδο-Ειρηνικό, που έγινε στα τέλη της περασμένης βδομάδας στην Ουάσιγκτον. Οι διαβουλεύσεις αυτές βέβαια πραγματοποιήθηκαν με φόντο σημαντικές αντιθέσεις που «βαραίνουν» εντός του ευρωατλαντικού άξονα, όπως αυτές αποτυπώθηκαν και στην πρόσφατη επίσκεψη Μακρόν στις ΗΠΑ.

Στη συνάντηση τις ΗΠΑ εκπροσώπησε η αναπληρώτρια ΥΠΕΞ, Γουέντι Σέρμαν, ενώ την ΕΕ ο γγ της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, Στ. Σανίνο.

Σε σχετική ανακοίνωσή του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ισχυρίζεται πως οι δύο πλευρές «επιβεβαίωσαν ότι ποτέ δεν ήταν περισσότερο ευθυγραμμισμένες στις στρατηγικές τους απόψεις (...) Υπογράμμισαν δε τη συνεχιζόμενη αφοσίωση για την ανάληψη περαιτέρω συντονισμένης δράσης για την αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων που "τρέχουν"».

Μεταξύ άλλων εκφράζεται προβληματισμός για την Ταϊβάν, που αποτελεί κομβικό σημείο της αντιπαράθεσης με το Πεκίνο, και τονίζεται «η σημασία της διατήρησης της ειρήνης και σταθερότητας στα Στενά της Ταϊβάν, όπου ΕΕ και ΗΠΑ έχουν σαφή συμφέροντα και διακυβεύεται η περιφερειακή και παγκόσμια ειρήνη», ενώ εκφράζεται «ανησυχία» για «προκλήσεις της Κίνας που μεγαλώνουν τον κίνδυνο κρίσης στα Στενά».

Οσον αφορά συνολικά τον Ινδο-Ειρηνικό, αναφέρεται ότι οι δύο πλευρές «επιβεβαίωσαν την κοινή τους αφοσίωση για μια διεθνή τάξη βασισμένη στο δίκαιο» και «επιθεώρησαν την κοινή τους δράση και μαζί με εταίρους προς στήριξη ενός ελεύθερου και ανοιχτού Ινδο-Ειρηνικού». Σε αυτό το πλαίσιο ξεχωρίζουν τη δέσμευσή τους για συνεργασία με νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού και εστιάζουν στον «σημαντικό περιφερειακό και παγκόσμιο ρόλο της Ινδίας», εκφράζοντας ανυπομονησία να «αντιμετωπίσουν με την Ινδία τις πιεστικές διεθνείς προκλήσεις»...

Σημειωτέον, μεταξύ άλλων ΗΠΑ και ΕΕ θα ετοιμάσουν και κοινά ναυτικά γυμνάσια το πρώτο 6μηνο του 2023, κάνοντας λόγο για «προσπάθειες οικοδόμησης κοινής ικανότητας στον θαλάσσιο τομέα για την υποστήριξη της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας», την ώρα που εντείνονται σενάρια για την πιθανή εγκατάσταση νέων στρατιωτικών βάσεων σε όλη την περιφέρεια...

Οι δύο πλευρές, σύμφωνα με την Ουάσιγκτον, «στάθηκαν και στη συνεχιζόμενη εξαιρετική διατλαντική ενότητα και τον στενό συντονισμό προς απάντηση του παράνομου, απρόκλητου και αδικαιολόγητου πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία», ενώ καλωσόρισαν τη 2η συνάντηση του Διαλόγου ΗΠΑ - ΕΕ για την Ασφάλεια και την Αμυνα που θα γίνει στις 14/12 στην Ουάσιγκτον.

Την ίδια στιγμή, βέβαια, αποτυπώνοντας με «διπλωματική» γλώσσα τις αντιθέσεις στα συμφέροντα των μονοπωλίων ΗΠΑ - ΕΕ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σ. Μισέλ, σε συνέντευξή του υποστήριξε ότι «η Ευρώπη πρέπει να είναι ισχυρός εταίρος των ΗΠΑ και όχι γενικός εταίρος, αλλά ικανός να υπερασπιστεί τα οικονομικά του συμφέροντα».

Συμπλήρωσε μεταξύ άλλων ότι «η κατάσταση στις δύο ηπείρους δεν είναι η ίδια», αναφέροντας ως παράδειγμα ότι οι ΗΠΑ είναι «εξαγωγέας ενεργειακών πόρων» ενώ «η Ευρώπη πληρώνει έναν εξαιρετικά βαρύ λογαριασμό για την ενεργειακή κρίση».

Τονίζοντας επιπλέον ότι η ΕΕ δεν μπορεί να είναι το παράπλευρο θύμα του ανταγωνισμού ΗΠΑ - Κίνας, αναγνώρισε ότι «έχουμε σημεία σύγκλισης με τους Αμερικανούς συμμάχους μας απέναντι στην Κίνα, τα οποία είναι πιο δυναμικά, πιο επιθετικά», αλλά «με τον ίδιο τρόπο, η ΕΕ έχει να επιβεβαιώσει τη δική της μοίρα, τις δικές της οικονομικές πραγματικότητες». Κατέληξε δε ότι «χρειαζόμαστε μια Ευρώπη πιο κυρίαρχη, πιο ενεργή σε διεθνές επίπεδο και που προωθεί τα συμφέροντά της...».

Σε αυτό το πλαίσιο υπεραμύνθηκε της επιλογής να βρεθεί πρόσφατα για επίσημες επαφές στην Κίνα, μιλώντας για «αποστολή ουσιαστική» και αναφέροντας ότι «υπάρχει πόλεμος στην Ουκρανία, πυρηνική απειλή και απειλή Γ' Παγκοσμίου Πολέμου. Η ΕΕ έχει σημαντικά οικονομικά συμφέροντα με την Κίνα».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η Γερμανίδα ΥΠΕΞ, Αναλένα Μπέρμποκ, ξεκίνησε επαφές στην Ινδία, όπου θα συζητήσει τα περιθώρια ενίσχυσης της συνεργασίας σε πολλούς τομείς. Σε δηλώσεις της, επέλεξε να αναφέρει ότι το Βερολίνο και γενικά οι Ευρωπαίοι πρέπει να προτάξουν σχέδια μείωσης των κρατικών εγγυήσεων προς εταιρείες που επενδύουν στην Κίνα και γενικά ότι πρέπει να περιοριστεί η οικονομική εξάρτηση από το Πεκίνο.

• Η Βόρεια Κορέα εκτόξευσε περίπου 130 βλήματα πυροβολικού σε ανατολικές και δυτικές θαλάσσιες ουδέτερες ζώνες, χτες, σύμφωνα με όσα μετέδωσε το νοτιοκορεατικό πρακτορείο ειδήσεων «Γιονάπ», επικαλούμενο πληροφορίες από το Γενικό Επιτελείο Ενόπλων Δυνάμεων της Νότιας Κορέας.

Βομβιστική επίθεση με στόχο την πρεσβεία του Πακιστάν σημειώθηκε την Παρασκευή στην αφγανική πρωτεύουσα, Καμπούλ, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί ένας φρουρός ασφαλείας. Ο Πακιστανός πρέσβης, Ουμπάιντ ουρ-Ρεχμάν Νιζαμάνι, που ανέλαβε καθήκοντα μόλις τον περασμένο μήνα, δεν έπαθε κάτι.

Η αντίδραση του Ισλαμαμπάντ ήταν βέβαια έντονη, με τον πρωθυπουργό, Σ. Σαρίφ, να απαιτεί άμεση έρευνα και «δράση εναντίον των δραστών αυτής της ειδεχθούς ενέργειας».

Το Σάββατο, το «Ισλαμικό Κράτος» ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση, αναφέροντας μάλιστα ότι στόχος ήταν ο ίδιος ο Πακιστανός πρέσβης, τον οποίο χαρακτήρισε προδότη.

Η κυβέρνηση Σαρίφ κατήγγειλε «απόπειρα δολοφονίας», ενώ το ΥΠΕΞ κάλεσε τον Αφγανό επιτετραμμένο στο Ισλαμαμπάντ για να εκφράσει «βαθιά ανησυχία».

Από τη μεριά του, ο Αφγανός αξιωματούχος ανέφερε ότι η επίθεση «διαπράχθηκε από κοινούς εχθρούς του Πακιστάν και του Αφγανιστάν», προσθέτοντας ότι «καταδικάστηκε από την αφγανική ηγεσία με τον πιο σθεναρό τρόπο στο κορυφαίο επίπεδο», σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση. Πρόσθεσε δε ότι «η ασφάλεια των πακιστανικών διπλωματικών αποστολών ενισχύθηκε» και ότι «οι αφγανικές αρχές δεν θα σταματήσουν την έρευνα προτού οι δράστες αυτής της άνανδρης ενέργειας να οδηγηθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης».

Να καταγραφεί ότι το Πακιστάν είναι από τις λίγες χώρες που διατήρησαν ανοιχτές τις πρεσβείες τους στην Καμπούλ, μετά την ανακατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν. Πριν από λίγες μέρες, αντιπροσωπεία με επικεφαλής την υφυπουργό Εξωτερικών, Χίνα Ραμπάνι Καρ, επισκέφθηκε την αφγανική πρωτεύουσα για να συζητηθούν οι διμερείς σχέσεις.

Σημειωτέον, ανήμερα της επίθεσης στην πακιστανική πρεσβεία, σημειώθηκε επίθεση αυτοκτονίας κοντά στα γραφεία του ισλαμιστικού κόμματος Χεζμπ-ι-Ισλάμι, με αποτέλεσμα τον θάνατο ενός ατόμου. Ακολούθησαν πυρά και δύο επιτιθέμενοι σκοτώθηκαν ενώ προσπαθούσαν να εισέλθουν σε τέμενος, σύμφωνα με τις αρχές.

«Οι Αμερικανοί ξέρουν ότι το Ιράν δεν είναι έτοιμο να διαπραγματευτεί υπό απειλές και πίεση. Η επίτευξη μιας συμφωνίας έχει τη δική της λογική και η στάση του Ιράν ως προς τις συνομιλίες για τη συμφωνία JCPOA (σ.σ. η διεθνής συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα) είναι σαφής», είπε χτες ο εκπρόσωπος του ιρανικού ΥΠΕΞ, Ν. Καναάνι. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η Τεχεράνη «εξακολουθεί να ενδιαφέρεται για την ολοκλήρωση των συνομιλιών» με ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία και Κίνα, εφόσον και αυτές οι πλευρές ενδιαφέρονται για μια συμφωνία.

Επιπλέον, καταδίκασε τις προσπάθειες συγκεκριμένων δυτικών χωρών για αποβολή του Ιράν από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (οι οποίες προωθούνται με υποκριτικές επικλήσεις στην καταπίεση των γυναικών και την αιματηρή καταστολή των λαϊκών κινητοποιήσεων στη χώρα). Ο Καναάνι προειδοποίησε ότι μπορεί να δημιουργηθεί σοβαρό προηγούμενο στον ΟΗΕ εάν πετύχει η εν λόγω προσπάθεια.

Ο Καναάνι, τέλος, αναφέρθηκε στις κυρώσεις των ΗΠΑ κατά του Ιράν, τονίζοντας ότι δυσκολεύουν ιρανικές και κινεζικές εταιρείες να προωθήσουν μπίζνες στο πλαίσιο της 25ετούς στρατηγικής συνεργασίας Κίνας - Ιράν που υπογράφηκε προ διετίας.

Στο μεταξύ, είχαν προηγηθεί δηλώσεις του Ιρανού γενικού εισαγγελέα, Μ. Μονταζερί, το Σαββατοκύριακο, σε θεολογικό συνέδριο στην πόλη Χομ. Εκεί είχε αναφέρει ότι η «αστυνομία ήθους» μπορεί «να τελεί υπό κατάργηση» μιας που δεν σχετίζεται με την απονομή δικαιοσύνης. Είχε προσθέσει ότι το δικαστικό σύστημα θα συνεχίσει να διαχειρίζεται τις «προκλήσεις της κοινωνίας» και ότι «το Κοινοβούλιο και οι δικαστικές αρχές εργάζονται» στο θέμα της υποχρεωτικότητας της ισλαμικής μαντίλας για τις γυναίκες, χωρίς να διευκρινίσει αν ενδέχεται να τροποποιηθεί η νομοθεσία.

Ο Μονταζερί έχει αναλάβει να υποβάλει προτάσεις για πιθανές μεταρρυθμίσεις στην κρατική διοίκηση και σε μέσα επιβολής νόμου, μετά τις μεγάλες κινητοποιήσεις που ξέσπασαν από τα μέσα Σεπτέμβρη, με αφορμή τον θάνατο της νεαρής Μαχσά Αμινί, ενώ κρατούνταν μετά τη σύλληψή της από την «αστυνομία ήθους».

Το Σάββατο, το Συμβούλιο Ασφαλείας του υπουργείου Εσωτερικών του Ιράν κατηγόρησε δυτικές χώρες ότι υποκινούν κατά της χώρας έναν «υβριδικό πόλεμο». Ανέφερε επίσης ότι κατά τις συγκρούσεις «αυτονομιστών και τρομοκρατικών ομάδων και αστυνομικών» (όπως χαρακτηρίζεται η καταστολή των κινητοποιήσεων) από τα μέσα Σεπτέμβρη ως σήμερα έχασαν τη ζωή τους πάνω από 200 άτομα.

Χτες, οργανώσεις αντιπολιτευόμενων Ιρανών έκαναν έκκληση για την έναρξη 3ήμερων κινητοποιήσεων και μποϊκοτάρισμα αγορών σε καταστήματα.

Στο μεταξύ, την Κυριακή εκτελέστηκαν 4 Ιρανοί μετά την καταδίκη τους για «συνεργασία» με το Ισραήλ και τη Μοσάντ.

Πλαίσιο συμφωνίας για τη συγκρότηση μεταβατικής κυβέρνησης μέχρι τη διεξαγωγή των επόμενων εκλογών υπέγραψαν χτες οι Σουδανοί πραξικοπηματίες στρατηγοί Αμπντέλ Φατάχ Μπουρχάν και Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκάλο, με τους εκπροσώπους της οργάνωσης «Δυνάμεις για τη Δήλωση της Ελευθερίας και Αλλαγής» στο Προεδρικό Μέγαρο στο Χαρτούμ.

Από τη συμφωνία απείχαν σημαντικές οργανώσεις της αντιπολίτευσης, όπως η «Επιτροπή Αντίστασης», που αρνείται οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τους πραξικοπηματίες και ζήτησε από τον λαό του Σουδάν να κλιμακώσει τις εβδομαδιαίες διαδηλώσεις.

Οι πρώτες πληροφορίες για το πλαίσιο της συμφωνίας ανέφεραν πως οι στρατηγοί θα αποχωρήσουν από την πολιτική σκηνή και διακυβέρνηση της χώρας σταδιακά μετά τη συγκρότηση νέας μεταβατικής πολιτικής κυβέρνησης με νέο πρωθυπουργό και διετή θητεία. Η 24μηνη μεταβατική περίοδος προβλέπεται να ξεκινήσει μετά τον διορισμό πρωθυπουργού. Επιπλέον, ο στρατός θα συγκροτήσει ένα νέο «Συμβούλιο Ασφάλειας και Αμυνας» υπό τον νέο πρωθυπουργό.