«Τα χειρότερα δεν έχουν έρθει ακόμα για την Ιαπωνία» ήταν ο τίτλος ενός άρθρου της εφημερίδας «Financial Times» την περασμένη Τρίτη και αναφέρεται στην πορεία της ιαπωνικής οικονομίας, της μιας από τις τρεις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου. Το βασικό στοιχείο από το οποίο προκύπτει αυτή η εκτίμηση είναι η τελευταία έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας, όπου οι εκτιμήσεις για την οικονομία αναθεωρούνται προς το χειρότερο.

Η αποδυνάμωση της καταναλωτικής ζήτησης υπήρξε ένας από τους βασικότερους λόγους που οδήγησαν το πιστωτικό ίδρυμα στις συγκεκριμένες εκτιμήσεις. Αυτές ενισχύουν την άποψη περί της τέταρτης διαδοχικής ύφεσης εντός μιας δεκαετίας, με μείωση των εξαγωγών από τις αρχές του έτους, η οποία προκάλεσε ένα φαύλο κύκλο αντιδράσεων, που έγιναν εμφανείς στην παραγωγή, τα κέρδη των επιχειρήσεων, τις κεφαλαιακές δαπάνες, την απασχόληση, τα ατομικά εισοδήματα και, εν κατακλείδι, την κατανάλωση.

Στην έκθεσή της η Κεντρική Τράπεζα επισημαίνει ότι η κάμψη της διεθνούς οικονομίας έχει επιδεινωθεί μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και αυτό σημαίνει ότι οι προοπτικές για την Ιαπωνία παραμένουν αβέβαιες. Επιπλέον, υπογράμμισε ότι η δραστική μείωση της παραγωγής αρχίζει πλέον να έχει αντίκτυπο στην ιδιωτική κατανάλωση. Ο δείκτης ανεργίας το Σεπτέμβριο ανήλθε στα επίπεδα ρεκόρ του 5,3%. Σημειωτέον, πάντως, ότι η ατομική κατανάλωση, η οποία καλύπτει σχεδόν το 60% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος(ΑΕΠ), είχε επιδείξει ανθεκτικότητα, μέχρις ότου σημειωθούν οι επιθέσεις του Σεπτεμβρίου. Οι τελευταίες, όμως, κατάφεραν καίριο πλήγμα στα τμήματα εκείνα τα οποία θεωρούνταν φωτεινές εξαιρέσεις, όπως τα ταξίδια στο εξωτερικό και τα διαρκή καταναλωτικά αγαθά. Τα στοιχεία του ΑΕΠ της Ιαπωνίας για το τρίμηνο Ιουλίου - Σεπτεμβρίου, τα οποία θα γνωστοποιηθούν στις αρχές του επομένου μηνός, αναμένεται να επιβεβαιώσουν ότι η οικονομία συρρικνώθηκε για δεύτερο διαδοχικό τρίμηνο.

Μετά την ανακοίνωση των απογοητευτικών οικονομικών της αποτελεσμάτων, η αεροπορική εταιρία «Lufthansa» ήταν αναμενόμενο να ανακοινώσει και περικοπές υπαλληλικού προσωπικού. Ετσι, με ανακοίνωσή της, η δεύτερη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή αεροπορική εταιρία γνωστοποιεί ότι προχωρεί άμεσα στην απόλυση 2.000 ως 4.000 εργαζομένων, έπειτα από αποτυχημένες διαβουλεύσεις που προηγήθηκαν με τα συνδικάτα.

Πάντως, όποιες και να είναι οι αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας, το Συνδικάτο των Εργαζομένων δε φαίνεται διατεθειμένο να δεχτεί οποιαδήποτε απόφαση θίγει τα συμφέροντά τους, όπως απέρριψε και σχετική πρόταση περικοπών στα μισθολόγια, προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός των απολυμένων. Ηδη, οι εργαζόμενοι στη «Λουφτχάνσα» αποφάσισαν, σε γενική συνέλευση, την έναρξη αγωνιστικών κινητοποιήσεων.

Στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων οκτώ ετών, υποχώρησε τον Οκτώβρη ο δείκτης επιχειρηματικής εμπιστοσύνης στη Γερμανία. Ο δείκτης Ifo υποχώρησε στο 84,7, από 85 που ήταν το Σεπτέμβρη, και έναντι εκτιμήσεων των αναλυτών για άνοδο στο 85,2. «Είμαστε πολύ κοντά σε ύφεση», δήλωσε στο πρακτορείο Bloomberg ο Βέρναρντ Βίμερ, κορυφαίος οικονομικός αναλυτής της Jil Sander AG, προσθέτοντας ότι δεν προβλέπει βελτίωση της κατάστασης το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους.

Η εξαμηνιαία τακτική έκθεση του ΟΟΣΑ, που ανακοινώθηκε την Τρίτη, ήρθε να επιβεβαιώσει την εικόνα που έδωσε για την παγκόσμια οικονομία, στη δική του αναφορά της περασμένης βδομάδας, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ): Συνολικά, η οικονομία των 30 χωρών - μελών του ΟΟΣΑ εισήλθε σε ύφεση κατά το β` εξάμηνο του 2001, από την οποία δεν προβλέπεται να εξέλθει πριν από τα μέσα του επόμενου έτους.

Τη σύσταση κοινού μετώπου, με στόχο τον περιορισμό του κόστους τους, αποφάσισαν η «Phillips Petroleum» και η «Conoco». Οι δύο αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρίες αποφάσισαν να εισέλθουν «εις γάμου κοινωνίαν», στο πλαίσιο συμφωνίας, η αξία της οποίας ανέρχεται στα 15,2 δισ. δολ. Η συμφωνία θα ολοκληρωθεί με την ανταλλαγή μετοχών. Τυπικά, στη θέση του αγοραστή βρίσκεται η «Phillips». Οι μέτοχοί της θα ελέγχουν το 56,6% της ενοποιημένης εταιρίας, η οποία θα φέρει την επωνυμία «ConocoPhillips». Η χρηματιστηριακή αξία της ενοποιημένης εταιρίας ανέρχεται, με βάση την τρέχουσα τιμή των μετοχών της «Conoco» και της «Phillips», στα 35 δισ. δολ.

H αδυναμία των ιαπωνικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων να στηρίξουν τον εγχώριο επιχειρηματικό κλάδο οδηγεί σε αδιέξοδο εκατοντάδες εταιρίες στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ιδιωτική εταιρία ερευνών «Teikoku Databank», τον Οκτώβρη, ο αριθμός των ιαπωνικών επιχειρήσεων που χρεοκόπησαν, καθώς δεν ήταν σε θέση να αντεπεξέλθουν στις οικονομικές οφειλές τους, εκτινάχτηκε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 17 ετών. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της «Teikoku», τον Οκτώβρη κατέθεσαν αίτηση για να κηρυχτούν σε πτώχευση 1.911 επιχειρήσεις. O αριθμός αυτός είναι ο υψηλότερος από το Μάη του 1984, οπότε είχαν χρεοκοπήσει 1.966 εταιρίες. Σε ετήσια βάση, ο αριθμός των εταιριών που χρεοκόπησαν τον Οκτώβρη του τρέχοντος έτους αυξήθηκε κατά 11,7%.