ΑΓΚΥΡΑ-ΝΤΙΑΡΜΠΑΚΙΡ-ΙΡΜΠΙΛ.--

Μετά από μια μαραθώνια συνεδρίαση, που κράτησε 6 ώρες, η κυβέρνηση του κόμματος Δικαιοσύνης & Ανάπτυξης (ΑΚΡ) φέρεται να κατέληξε χτες στους όρους της «συμφωνίας» με τις ΗΠΑ για την ανάπτυξη και διέλευση αμερικανικών στρατευμάτων από το τουρκικό έδαφος προς το Βόρειο Ιράκ. «Ενα σημαντικό τμήμα των υπουργών βρήκαν τις εξελίξεις ικανοποιητικές. Μετά από σχετικές διαπραγματεύσεις, όμως, ελήφθη τελικά η απόφαση να σταλεί το θέμα στη Βουλή για έγκριση», δήλωσε χτες στους δημοσιογράφους ο Τούρκος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Αμπντουλατίφ Σενέρ. Ωστόσο, ο ίδιος άφησε να διαφανούν οι χαοτικές διαφορές εντός του κυβερνητικού στρατοπέδου: «Πολλοί υπουργοί είχαν επιφυλάξεις», είπε, προσθέτοντας ότι «στο τέλος όλοι ομόφωνα συμφώνησαν να στείλουν το θέμα στο Κοινοβούλιο».

Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Αρι Φλάισερ, δήλωσε «ευτυχής» για την απόφαση χτες βράδυ. Ωστόσο, αν και το μέλος του τουρκικού Κοινοβουλίου Ρεχά Ντενεμέτζ έλεγε στο Ασοσιέιτεντ Πρες πως η έγκρισή της από τη Βουλή θα πρέπει να αναμένεται «χωρίς να προκύψει πρόβλημα», πολλοί διατυπώνουν αμφιβολίες όχι μόνο για το αν η «συμφωνία» θα εγκριθεί, αλλά και για το κατά πόσον μπορεί να συζητηθεί - καν - στο Κοινοβούλιο. Ο πιο διάσημος αμφισβητίας είναι ο πρόεδρος της Βουλής, Μπουλέντ Αρίντζ: «Δε θα ήταν σωστό για την κυβέρνηση να θέσει στο Κοινοβούλιο πρόταση για την ανάπτυξη Αμερικανών στρατιωτών σε μια στιγμή που δεν υπάρχουν συνθήκες διεθνούς νομιμότητας. Το έργο του (επικεφαλής των επιθεωρητών όπλων του ΟΗΕ, Χανς) Μπλιξ και των συναδέλφων του δεν έχει ολοκληρωθεί. Και γνωρίζουμε ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν έχει λάβει ακόμη απόφαση», δήλωσε.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, η Ουάσιγκτον προσφέρει στην Τουρκία 5 δισ. δολάρια σε βοήθεια, οικονομική και στρατιωτική, και εγγυήσεις δανείων ύψους 10 δισ. δολαρίων - με το 1 δισ. να εκταμιεύεται άμεσα. Πάντως, ο Σενέρ είπε πως «οι τελικές λεπτομέρειες είναι ακόμη υπό διαπραγμάτευση». Αυτό μάλλον αφορά σε τρία σημεία: Το υπό ποια διοίκηση θα βρίσκονται οι τουρκικές δυνάμεις στην περίπτωση έναρξης του πολέμου (αμερικανική ή τουρκική) και τις διαβεβαιώσεις των ΗΠΑ ότι «δε θα δημιουργηθεί κουρδικό κράτος» την επαύριο του πολέμου - κομβικό τουρκικό αίτημα, αφού η Αγκυρα φοβάται το ενδεχόμενο να αναζωπυρωθεί ο εμφύλιος στο εσωτερικό της -, αλλά και το μέλλον των πετρελαϊκών κοιτασμάτων του Κιρκούκ και της Μοσούλης.

Αμερικανικές πηγές έλεγαν ότι έως αργά το βράδυ χτες οι επαφές συνεχίζονταν, με τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αγκυρα, Ρόμπερτ Πίρσον, σε ρόλο αγγελιαφόρου.

Το ζήτημα για την κυβέρνηση του ΑΚΡ είναι αν τελικά η συμφωνία αυτή θα εγκριθεί από τη Βουλή, που, με το ποσοστό της λαϊκής αντίθεσης στον πόλεμο εναντίον του Ιράκ να ξεπερνά το 95%, βρίσκεται προ ενός διλήμματος χωρίς προηγούμενο. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, γνωρίζοντας αυτήν την πραγματικότητα, είπε ότι δε θα «διατάξει» τους βουλευτές του ΑΚΡ να ψηφίσουν το μέτρο, αλλά «ελπίζει» ότι «οι φίλοι του» στη Βουλή θα το πράξουν. Ημερομηνία για την ψηφοφορία δεν έχει οριστεί, ωστόσο οι περισσότεροι ανέμεναν να υπάρξει ψηφοφορία σήμερα, Τρίτη. Ωστόσο, ορισμένοι αναλυτές δεν απέκλειαν να χάσει το ΑΚΡ την ψηφοφορία, εξέλιξη με απρόβλεπτες πολιτικές συνέπειες.

Στο μεταξύ (και) χτες δημοσιοποιούνταν νέες προειδοποιήσεις των ιρακινών κουρδικών ενόπλων παρατάξεων προς τους Αμερικανούς όσο και προς τους Τούρκους, ότι ενδεχόμενη ανάπτυξη τουρκικών στρατευμάτων στο Βόρειο Ιράκ θα οδηγήσει σε ευρύτατη σύρραξη. Ο επικεφαλής του τμήματος διεθνών σχέσεων του Κουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος (KDP), Χόσια Ζεμπαρί, είπε στη βρετανική εφημερίδα Τέλεγκραφ ότι «οποιαδήποτε τουρκική επέμβαση, με οποιαδήποτε πρόφαση, θα οδηγούσε σε συγκρούσεις». Ακόμη και οι Τουρκμάνοι του Ιράκ εμφανίζονται εξαιρετικά δύσπιστοι ως προς τις πραγματικές προθέσεις της Αγκυρας: Ο Μαμ Κασέμ, Τουρκμάνος της Ιρμπίλ, λέει ξερά ότι «οι Τούρκοι θα 'ρθουν για το πετρέλαιο - και όσοι καλούν τους Τούρκους να έρθουν είναι πράκτορες της Αγκυρας».

Ενδιαφέρουσα, ούτως ή άλλως, πάντως, είναι η πληροφορία από τουρκικές κουρδικές πηγές ότι οι αρχές έχουν αποδυθεί σε μια μεγάλη καμπάνια συλλήψεων και καταστολής στις κουρδικές περιοχές «προλειαίνοντας» το έδαφος για μια νέα εμφύλια αναμέτρηση.

ΒΑΓΔΑΤΗ - ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ.--

«Εντός των ημερών» η Βαγδάτη θα απαντήσει επισήμως στο αίτημα καταστροφής των πυραύλων «αλ Σαμούντ» που έθεσε ο επικεφαλής των επιθεωρητών, Χανς Μπλιξ, συνοδεύοντάς το από ακριβείς οδηγίες για τον τρόπο καταστροφής τους. Αυτό έγινε γνωστό, χτες, από την ιρακινή ηγεσία, ενώ ο Μπλιξ δήλωνε ότι οι σχετικές συζητήσεις έχουν ολοκληρωθεί και αναμένει «από τη Βαγδάτη να καταστρέψει τους πυραύλους μέχρι την 1η Μάρτη ως οφείλει».

Την ίδια στιγμή, άγνωστο παρέμενε αν τελικά την 1η Μάρτη θα πραγματοποιηθεί η σύνοδος κορυφής του Αραβικού Συνδέσμου, μετά από ιρακινό αίτημα για αναβολή μέχρι τη 14η Μάρτη, προκειμένου η Βαγδάτη να ασχοληθεί «με τις απαντήσεις που οφείλει στον ΟΗΕ». Το ιρακινό αίτημα συμμερίζονται Συρία και Λίβανος, αλλά όχι οι υπόλοιπες αραβικές χώρες.

ΛΟΝΔΙΝΟ - ΦΡΑΝΚΦΟΥΡΤΗ - ΚΟΛΩΝΙΑ.--

Συνεχίστηκαν και χτες στη Γερμανία οι ενέργειες αντίστασης κατά του επικείμενο ιμπεριαλιστικού πολέμου, αλλά και στη Μεγάλη Βρετανία. Στόχος των διαμαρτυριών στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν αυτή τη φορά αμερικανικές βάσεις στις δύο χώρες.

Χαρακτηριστικά, στη Βρετανία χτες περίπου 500 άτομα διαμαρτυρήθηκαν ειρηνικά έξω από την αμερικανική στρατιωτική βάση κοντά στο Φέρφορντ στο Γκλόστερσάιρ της νοτιοδυτικής Αγγλίας. Μάλιστα περίπου 10 διαδηλωτές που κατάφεραν να διεισδύσουν στο εσωτερικό της βάσης συνελήφθησαν.

Την ίδια στιγμή, μερικές εκατοντάδες Γερμανοί ακτιβιστές διαδήλωσαν έξω από τη βάση της γερμανικής Αεροπορίας στο Γκεϊλενκίρχεν, από την οποία απογειώνονται τα αναγνωριστικά σκάφη «AWACS» που μπορεί να χρησιμοποιηθούν στον πόλεμο κατά του Ιράκ. Οι διαδηλωτές απαίτησαν από την κυβέρνηση του Γκέρχαρντ Σρέντερ να μην εμπλακεί η Γερμανία με κανέναν τρόπο σε αυτό τον πόλεμο. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου πραγματοποιήθηκαν αντιπολεμικές συγκεντρώσεις στη Φρανκφούρτη και την Κολωνία. Στη Φρανκφούρτη μερικές χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν έξω από αμερικανική βάση που βρίσκεται κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο της πόλης, ενώ στην Κολωνία πάνω από 10.000 άνθρωποι σχημάτισαν ανθρώπινη αλυσίδα στο κέντρο της πόλης και φώναξαν αντιπολεμικά συνθήματα.

ΡΩΜΗ.--

Κύμα αντίστασης κατά των πολεμικών προετοιμασιών των αμερικανικών δυνάμεων έχει ξεσπάσει στην Ιταλία. Την Παρασκευή, το Σάββατο, αλλά και τη Δευτέρα Ιταλοί ακτιβιστές επιδόθηκαν σε μια συνεχή προσπάθεια παρακώλυσης της μεταφοράς με τρένα αμερικανικού πολεμικού υλικού από το βορρά προς τη βάση «Καάμπ Ντάρμπι», κοντά στην Πίζα. Την Κυριακή πραγματοποιήθηκε απεργία των σιδηροδρομικών.

Χαρακτηριστικά το Σάββατο οι διαδηλωτές κατάφεραν επανηλειμμένα να καθυστερήσουν τρένα, ενώ την Παρασκευή το βράδυ ακινητοποίησαν για περίπου τρεις ώρες τρένο κοντά στη Βιτσέντζα, φορτωμένο με τανκς του αμερικανικού στρατού. Τελικά το τρένο ακολούθησε άλλο δρομολόγιο. Το Σάββατο, επίσης, περίπου 150 διαδηλωτές κατέλαβαν προσωρινά το σιδηροδρομικό σταθμό της Πίζας προτού απομακρυνθούν από τους καραμπινιέρους. Πάντως οι διαδηλωτές κατάφεραν να καθυστερήσουν τα τρένα. Παράλληλα άλλοι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν έξω από το στρατιωτικό αεροδρόμιο της πόλης για να εμποδίσουν τις αμερικανικές δυνάμεις και να αποδοκιμάσουν την πολιτική της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι.

Οι αγωνιστές έχουν επίσης προκηρύξει για την Τετάρτη «εθνική ημέρα διαμαρτυρίας» κατά των πολεμικών προετοιμασιών και καλούν τον κόσμο να συμμετέχει σε συγκεντρώσεις στις σιδηροδρομικές γραμμές, έτσι ώστε να εμποδιστούν τα «τρένα του θανάτου» (όπως τα αποκαλούν) να φτάσουν στον προορισμό τους. Παράλληλα ο ΓΓ του σωματείου μεταφορών FILT δήλωσε ότι «οι εργαζόμενοι στα λιμάνια έχουν αποφασίσει να μη φορτώσουν το πολεμικό υλικό σε πλοία», αφού «στα λιμάνια δεν εφαρμόζεται ο νόμος 146 που καθορίζει κανόνες και προθεσμίες για την κήρυξη απεργίας στις δημόσιες υπηρεσίες... οπότε αν μας ζητηθεί να φορτώσουμε όπλα σε ένα πλοίο, θα κηρύξουμε απεργία. Και τα όπλα θα μείνουν στην ξηρά»!

ΚΟΥΑΛΑ ΛΟΥΜΠΟΥΡ.--

Η 13η Σύνοδος του Κινήματος των Αδεσμεύτων, που εκπροσωπεί 114 χώρες, άνοιξε χτες τις εργασίες της στην πρωτεύουσα της Μαλαισίας, με τον απερχόμενο Νοτιοαφρικανό Πρόεδρο Τάμπο Μπέκι όσο και τον νέο Πρόεδρο, Μαλαισιανό Μαχαθίρ Μοχάμαντ, να εκφράζουν την κάθετη αντίθεσή τους εναντίον «ενός μονομερούς πολέμου των ΗΠΑ κατά του Ιράκ» και με μια έκκληση στη Βαγδάτη «να συνεργαστεί πλήρως» με τους επιθεωρητές του ΟΗΕ για την καταστροφή όπλων μαζικής καταστροφής που τυχόν διαθέτει.

Είναι, πάντως, χαρακτηριστικό ότι η κοινή ανακοίνωση ήταν αισθητά μετριασμένη σε σχέση με το προταθέν κείμενο και αποτέλεσε το προϊόν έντονων και μακρών διενέξεων: «Ασφαλώς», ανέφερε το κείμενο, «πρέπει όλοι από κοινού να δηλώσουμε ότι δε θέλουμε πόλεμο. Αλλά πρέπει επίσης να δηλώσουμε ότι δε θέλουμε όπλα μαζικής καταστροφής». Ο Πρόεδρος Μαχαθίρ, πάντως, στις δικές του δηλώσεις, υπήρξε πολύ πιο σαφής από ό,τι η γενικόλογη κοινή δήλωση: «Πρέπει να παλέψουμε για να απαγορευτεί κάθε πόλεμος», είπε, προσθέτοντας πως «κανένα έθνος από μόνο του δεν πρέπει να έχει το δικαίωμα να αστυνομεύει τον κόσμο, και πολύ περισσότερο να αποφασίζει ποια δράση πρέπει να αναληφθεί... Αυτά πρέπει να αποφασίζονται από πολυμερείς δυνάμεις και υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Εθνών». Ο Μαχαθίρ μίλησε, ξεκάθαρα, περί «του προσχήματος της τρομοκρατίας», αναγνώρισε ωστόσο ότι τα Ηνωμένα Εθνη «πρέπει να αναμορφωθούν».

Στο μήνυμά του προς τη Σύνοδο του Κινήματος των Αδεσμεύτων, και ο ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν στάθηκε στο γεγονός ότι οποιαδήποτε δράση «χωρίς την εξουσιοδότηση, τη νομιμότητα και την υποστήριξη του Συμβουλίου Ασφαλείας, θα είναι σοβαρά εξασθενημένη».