Η πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ στο ζήτημα της ανεργίας είναι γνώστη σε εργαζόμενους και άνεργους από την καλή και από την ανάποδη. Μια πολιτική δεσμευμένη μέχρι κεραίας στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων του κεφαλαίου, όπως επιβεβαίωσε με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο και η πρόσφατη αναδίπλωση της κυβέρνησης από την αρχική της δέσμευση να νομοθετήσει την πρόωρη συνταξιοδότηση των ανέργων της κλωστοϋφαντουργίας στη Νάουσα. Αντ' αυτού, αρκέστηκε σε μια «εισοδηματική ενίσχυση» για μερίδα μόνο των ανέργων.

Σ' αυτή τη λογική κινείται και η πρόταση για τη δημιουργία ενός Ειδικού Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, την οποία αποδέχτηκαν στην πρόσφατη συνεδρίαση της Εθνικής Επιτροπής για την Απασχόληση οι «κοινωνικοί εταίροι». Σύμφωνα με την πρόταση, η πατρότητα της οποίας ανήκει στα ευρωενωσιακά όργανα, το Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης θα απευθύνεται μόνο σε ανέργους άνω των 50 χρονών που προέρχονται από κλάδους και περιοχές με μεγάλη ανεργία και μόνο όταν έχουν ήδη εξαντληθεί όλα τα υπόλοιπα μέτρα ενεργητικών πολιτικών για την απασχόληση.

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η παροχή της ενίσχυσης (μέχρι το 80% του τελευταίου μισθού) θα προϋποθέτει τη δέσμευση του άνεργου να απασχοληθεί σε οποιαδήποτε εργασία και με οποιουσδήποτε όρους του υποδείξει ο ΟΑΕΔ, οπότε και θα διακόπτεται ή θα προσαρμόζεται το επίδομα. Οι πόροι του Ταμείου θα προέρχονται από κονδύλια κοινοτικών προγραμμάτων ή μέσω του υπό σύσταση Ευρωπαϊκού Ταμείου για την παγκοσμιοποίηση, από μερική αναδιάταξη των κοινωνικών πόρων και από τον τακτικό προϋπολογισμό.

Πρόκειται για κοροϊδία σε βάρος των χιλιάδων ανέργων, που στόχο έχει να φιλοδωρήσει με ελεημοσύνες εκείνους τους άνεργους που από κάτω τους χάσκει το χάσμα της εξαθλίωσης καθώς είναι πλέον αδύνατο να ξαναβρούν δουλιά με όρους που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους και στην προηγούμενη εργασία τους. Η ΝΔ επιδιώκει μ' ένα σμπάρο να χτυπήσει πολλά τρυγόνια:

• Να συγκαλύψει την ανεργία που η πολιτική της δημιουργεί.
• Να βγάλει λάδι τη στρατηγική επιλογή επιδότησης των εργοδοτών στο όνομα της καταπολέμησης της ανεργίας.
• Να φέρει περισσότερους άνεργους στο κατώφλι των «ενεργητικών πολιτικών για την απασχόληση», αφού θα υποχρεώνονται να δέχονται οποιαδήποτε δουλιά προκειμένου να παίρνουν για κάποιο διάστημα την ελεημοσύνη του ταμείου.
• Να εγκλωβίσει εργαζόμενους και άνεργους στη λογική του «μικρότερου κακού» σε σχέση με τις συνέπειες της ανεργίας.

Πρόκειται για πρόταση η οποία σε τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει τη συνθήκες μέσα στις οποίες ζουν σήμερα χιλιάδες νοικοκυριά ανέργων.

Η πρόταση νόμου που κατέθεσε στη Βουλή στις 22/6 το ΠΑΣΟΚ με τίτλο «Προγράμματα ανασυγκρότησης περιοχών που αντιμετωπίζουν βιομηχανική κρίση», αποτελεί συνέχεια αντίστοιχης πρότασης του κόμματος για την Ανασυγκρότηση Φθινουσών Περιοχών που παρουσιάστηκε τον προηγούμενο μήνα. Πεμπτουσία των προτάσεων του ΠΑΣΟΚ είναι βέβαια η ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και όχι η προστασία των ανέργων. Η όποια ελλιπής και πάντως περιορισμένη «κάλυψη» ανέργων, αντιμετωπίζεται από το ΠΑΣΟΚ ως πάρεργο και πάντα στο πλαίσιο των «ενεργητικών πολιτικών», όπου η μερίδα του λέοντος απ' αυτές τις πολιτικές θα καταλήγει στις επιχειρήσεις. Στην πράξη, όπως προκύπτει και από τα συγκεκριμένα μέτρα που προτείνει το ΠΑΣΟΚ, θα είναι Προγράμματα στήριξης των επιχειρήσεων.

Ως κύριες κατευθύνσεις των προγραμμάτων αυτών ορίζονται: «η παροχή κινήτρων προς τις επιχειρήσεις για δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας...», «η παροχή κινήτρων προς τους ίδιους τους ανέργους για επιχειρηματικές δράσεις ή αυτοαπασχόληση...» και η «αναβάθμιση γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και την προσαρμογή του στις πρόσθετες απαιτήσεις και αλλαγές που οι νέου τύπου επενδύσεις και επιχειρηματικές δράσεις απαιτούν...».

Οι παραπάνω κατευθύνσεις που θα χαρακτηρίζουν αυτά τα προγράμματα «βγάζουν μάτι». Πυρήνας τους είναι η παροχή κινήτρων στις επιχειρήσεις και όταν αυτές ακόμα και τότε δεν μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις... τότε υποσχόμαστε να κάνουμε τον άνεργο έναν «μικρό επιχειρηματία». Ακόμα και η κατάρτιση πρέπει να προσαρμόζει τους εργαζόμενους στις πρόσθετες απαιτήσεις των επιχειρηματικών σχεδίων. Δηλαδή να κάνουν τους εργαζόμενους ακόμα πιο εύκαμπτους και ευέλικτους.

Αν παρ' όλα αυτά, οι επιχειρηματίες δυσκολεύονται να κάνουν επενδύσεις, το ΠΑΣΟΚ φροντίζει να δημιουργήσει ακόμα πιο ιδανικές συνθήκες. Ετσι ζητάει από τους εργαζόμενους να διαμορφώσουν μαζί με τους εργοδότες, τα λεγόμενα «Τοπικά Σύμφωνα Ανάπτυξης - Απασχόλησης που θα διευκολύνουν την προσέλευση επενδυτών και θα εγγυώνται το κλίμα εργασιακής ομαλότητας...». Τοπικά Σύμφωνα, όπου βέβαια δε θα ισχύουν ούτε καν οι κλαδικές συλλογικές συμβάσεις. Με δυο λόγια το ΠΑΣΟΚ απαιτεί από τους εργάτες να τα δώσουν όλα και να κάνουν χαρακίρι...

Επιπλέον, εκτός από τους εργαζόμενους πρέπει να συμβάλουν το κράτος και η Αυτοδιοίκηση. «Το κράτος με τη δημιουργία νέων υποδομών, την παροχή επενδυτικών κινήτρων, τη συμμετοχή σε δράσεις (συγχρηματοδοτούμενα έργα), την αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού». Αλλά και με την επιδότηση των προσλήψεων «μέσω της κάλυψης των εργοδοτικών εισφορών στην Κοινωνική Ασφάλιση». Και η «Αυτοδιοίκηση με τη διευκόλυνση των συνθηκών για το νέο επιχειρηματικό κλίμα στην περιοχή, ιδίως σε θέματα χρήσης γης και έγκρισης περιβαλλοντικών όρων». Με μια κουβέντα, καλεί νομάρχες και δημάρχους να «κάνουν τα στραβά μάτια» να λεηλατηθεί το περιβάλλον, για να κάνουν μπίζνες οι επιχειρηματίες.

Μετά απ' όλα αυτά τι μένει για τους ανέργους; Ενα ψευτοπρόγραμμα ανάλογο με αυτό που επεξεργάζεται η ΝΔ, το οποίο θα καλύπτει ένα μικρό αριθμό ανέργων, αφού αυτοί πρέπει να είναι άνω των 50 ετών. Σε αυτή την περίπτωση οι άνεργοι για ένα συγκεκριμένο διάστημα θα παίρνουν «ειδική εισοδηματική ενίσχυση» μέχρι το 80% των αποδοχών τους, αλλά όχι πάνω από 800 ευρώ. Βέβαια και αυτό θα ισχύει μόνο για εκείνες τις περιοχές που θα έχουν ενταχθεί σε αντίστοιχο πρόγραμμα.

Για το ΣΥΝ και την παράταξή του στη ΓΣΕΕ («Αυτόνομη Παρέμβαση») «η ανεργία αποτελεί σύμπτωμα του οικονομικού συστήματος». Ενώ όμως αναγνωρίζει στα λόγια τη ρίζα (έστω και αν αποφεύγει συνειδητά να την πει με το όνομά της, να αρθρώσει τη λέξη "καπιταλισμός"), βλέπει οριστική λύση στο πρόβλημα της ανεργίας μέσα από... «ένα εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης και απασχόλησης, ένα νέο πλέγμα πολιτικών απασχόλησης, δραστική μείωση του χρόνου εργασίας, νέο σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο εργασιακών σχέσεων, κατάργηση ανασφάλιστης εργασίας και περιορισμό της ασυδοσίας των επιχειρηματιών». Διαχειριστικά φτιασιδώματα δηλαδή στο κυρίαρχο εκμεταλλευτικό σύστημα, τα οποία εκ των πραγμάτων αποπροσανατολίζουν τους εργαζόμενους και τους άνεργους από τον αναγκαίο όσο ποτέ αγώνα για την ανατροπή του.

Και καθώς «όλα τα πιο πάνω εντάσσονται σε ένα μεσομακροπρόθεσμο πλαίσιο», τα άμεσα μέτρα που προτείνει ο ΣΥΝ είναι μακριά από τις πραγματικές ανάγκες των ανέργων, συντελούν στο να κατεβάσουν τον πήχη των διεκδικήσεών τους και επί της ουσίας αποτελούν παραβάν μπροστά από την κυρίαρχη αντεργατική πολιτική για την απασχόληση. Ανάμεσα σε άλλα, στις προτάσεις της «Αυτόνομης Παρέμβασης» περιλαμβάνεται:

• «Επίδομα ανεργίας ίσο με το 75% του μισθού απόλυσης, το οποίο να χορηγείται για δύο χρόνια. Ανανέωσή του για άλλα δύο χρόνια με παροχή του 60%». Κλίμακες δηλαδή στο επίδομα ανεργίας και μείωσή του μετά τα δυο χρόνια. Στο τέλος της τετραετίας, ή και κατά τη διάρκειά της, ο άνεργος προφανώς θα διαχέεται υποχρεωτικά στα προγράμματα των ενεργητικών πολιτικών για την απασχόληση ή θα χάνει ακόμα και το πενιχρό επίδομα. Κι αυτό όταν οι μακροχρόνια άνεργοι αποτελούν επίσημα το 53,6% του συνόλου των ανέργων.
• «Εντός διμήνου οι νέοι που εγγράφονται στον ΟΑΕΔ για αναζήτηση εργασίας και δεν έχουν βρει αποδεκτή απασχόληση, λαμβάνουν ειδικό βοήθημα ανεργίας στο ύψος της σύνταξης του ΟΓΑ». Την ώρα που η ανεργία ειδικά στους νέους 15 έως 29 χρονών τσακίζει κόκαλα (18,7% επί του συνόλου) και ο ένας στους τρεις άνεργους είναι νεοεισερχόμενος στην αγορά εργασίας, ο ΣΥΝ προτείνει να επιβιώσουν με ένα ψωροεπίδομα της τάξης των 227,85 ευρώ μεικτά!
• «Καθιέρωση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος». Πρόκειται για τη γνωστή πρόταση που προβλέπει επίδομα 247 ευρώ στους πιο εξαθλιωμένους άνεργους και εργαζόμενους, προσδένοντάς τους ταυτόχρονα στα προγράμματα των λεγόμενων «ενεργητικών πολιτικών».
• «Τα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας (STAGE) να είναι με αυξημένο μισθό και με ασφάλιση». Ο ΣΥΝ προτείνει τη διατήρηση με φτιασιδώματα μιας από τις πιο χαρακτηριστικές μορφές ελαστικής απασχόλησης και συγκάλυψης της ανεργίας, στις μυλόπετρες τις οποίας αλέθονται χιλιάδες νέοι.

Προκειμένου να διασφαλίζεται το δικαίωμα για πλήρη και σταθερή εργασία και απορρίπτοντας τη λογική του εργαζόμενου - απασχολήσιμου, που χαρακτηρίζει τη νομοθεσία του ΟΑΕΔ για το επίδομα ανεργίας, σε άρθρο της πρότασης νόμου το ΚΚΕ ορίζει την έννοια του ανέργου ως εξής: «Ανεργος θεωρείται αυτός που αναζητεί εργασία και αποδέχεται απασχόληση σε πλήρη και σταθερή εργασία που του προσφέρεται ή έστω σε εργασία με τους ίδιους ή παρεμφερείς τουλάχιστον όρους με τους οποίους απασχολούνταν στην τελευταία απασχόλησή του, στον ευρύτερο επαγγελματικό του κλάδο. Ως εργασία στον ευρύτερο επαγγελματικό κλάδο θεωρείται εκείνη που εμπίπτει στην ομάδα επαγγελμάτων ή ειδικοτήτων ή εργασιών που ανάγονται στην τελευταία απασχόληση ή γνώση ή εμπειρία του ανέργου. Παρεμφερείς θεωρούνται οι όροι που δεν έχουν σαν αποτέλεσμα τη μείωση των αποδοχών ή τη χειροτέρευση των συνθηκών παροχής της εργασίας».

ΚΕΙΜΕΝΑ: Γιάννης ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ - Περικλής ΚΟΥΡΜΟΥΛΗΣ