«...Ο ανωτέρω κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί με άλλο τρόπο, λόγω της διασποράς των εξαγγελθεισών εκδηλώσεων σε πολλούς τόπους και της αναμενόμενης έντασης των διαδηλώσεων». Με αυτό το επιχείρημα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 1999 είχε αποφασίσει να απαγορεύσει «κάθε δημόσια εν υπαίθρω συγκέντρωση ή πορεία οργανωμένων ομάδων» στην Αθήνα κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Αμερικανού Προέδρου Μπιλ Κλίντον.

Ακολούθησε το χτύπημα ειρηνικής διαδήλωσης χιλιάδων ανθρώπων, αφού η αστυνομική διάταξη πρόβλεπε ότι «η πραγματοποίηση ή απόπειρα πραγματοποίησης συγκέντρωσης ή πορείας στον ανωτέρω τόπο και χρόνο θα αντιμετωπίζεται με κάθε νόμιμο μέσο», όπως τα δακρυγόνα και τα ρόπαλα. Ανάλογα μέτρα είχαν παρθεί το 2003 κατά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στη Θεσσαλονίκη.

Αυτή η πολιτική αντιμετώπισης του δικαιώματος της δημόσιας διαμαρτυρίας συνεχίζεται σήμερα επάξια από την κυβέρνηση της ΝΔ. Αποκορύφωμα ήταν τα αλλεπάλληλα χτυπήματα των πρόσφατων εκπαιδευτικών συλλαλητηρίων από τους ...πραίτορες του υπουργού Δημόσιας Τάξης Β. Πολύδωρα. Ο τελευταίος χτες, υποκριτικά, εκδήλωσε το ενδιαφέρον του για τη βελτίωση της καθημερινής ζωής των Αθηναίων, ισχυριζόμενος ότι οι διαδηλώσεις παρεμποδίζουν την ελεύθερη κίνηση και κυκλοφορία τους. Ο υπουργός διαγράφει με αυτόν τον τρόπο 50 χρόνια χαοτικής οικιστικής «ανάπτυξης» του Λεκανοπεδίου, αλλά και τη σταθερή κρατική πολιτική πριμοδότησης των ΙΧ αυτοκινήτων. Γι' αυτά δεν κάνει καμία αναφορά στη χτεσινή επιστολή του που απέστειλε στα κόμματα, στους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και μαζικούς φορείς, με αίτημα, στην ουσία, τον περιορισμό των διαδηλώσεων. Η κυβερνητική αυτή θέση αντιμετωπίζει το θέμα των διαδηλώσεων με τη λογική της ...παρακώλυσης συγκοινωνιών.

Με πρόσχημα τις μικρές διαδηλώσεις, όπως τις αποκαλεί ο ίδιος, καλεί σε σύσκεψη όλους τους ενδιαφερόμενους τον Σεπτέμβρη. Οι «ολιγάριθμες» διαδηλώσεις χρησιμοποιούνται σαν πρόσχημα για να δικαιολογηθεί μια πολύ ευρύτερη φαλκίδευση του κατοχυρωμένου δικαιώματος των εργαζομένων να διαμαρτύρονται δημόσια και να διαδηλώνουν ενάντια στις πολιτικές του κεφαλαίου. Αυτός είναι και ο στόχος του λεγόμενου διαλόγου.

Στην επιστολή, βέβαια, δε γίνεται καμία αναφορά στις αιτίες που οδηγούν τους εργαζόμενους να βγαίνουν στους δρόμους. Πρόκειται για άνεργους, εργάτες που διεκδικούν καλύτερο μεροκάματο και συνθήκες δουλιάς, νεολαίους που αγωνίζονται για καλύτερη Παιδεία. Αυτοί, κατά την κυβέρνηση, ταλαιπωρούν, όλους τους υπόλοιπους συμπολίτες τους. Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης, στην επιστολή του, ζητά «οι μικρές διαδηλώσεις και πορείες να πραγματοποιούνται σε μια λωρίδα κυκλοφορίας, χωρίς να κλείνει όλος ο δρόμος και χωρίς να διακόπτεται η κυκλοφορία». Δεν αναφέρει ότι το τελευταίο συμβαίνει τις περισσότερες φορές από τους ίδιους τους εργαζόμενους που διαδηλώνουν. Παράλληλα, η ΕΛ.ΑΣ. πάντα παίρνει τα ...ενδεικνυόμενα μέτρα περιορισμού των διαδηλωτών με τις διμοιρίες των ΜΑΤ.

Είναι δε μεγάλη η βιασύνη της κυβέρνησης της ΝΔ για τη λήψη μέτρων, αφού ο Β. Πολύδωρας αναφέρει πως «η κατάσταση βαίνει συνεχώς επιδεινούμενη». Προσθέτει δε πως το υπουργείο Δημόσιας Τάξης δεν μπορεί να παραμένει απλός παρατηρητής. «Εχει υποχρέωση να μεριμνά». Και πράγματι ...μεριμνά με τα μέτρα καταστολής που παίρνει για να αντιμετωπίζει τις λαϊκές κινητοποιήσεις.

Το αίτημα περιορισμού των διαδηλώσεων δεν έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια. Από την εποχή της μεταπολίτευσης καταβάλλονταν άοκνες προσπάθειες για τη φαλκίδευση του «συνέρχεσθαι». Οσον αφορά τα τελευταία χρόνια, το 1994 άρχισαν να εφαρμόζονται εκτεταμένα αστυνομικά μέτρα στενού «μαρκαρίσματος» των συλλαλητηρίων, με ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις, όπως και η τοποθέτηση οχημάτων της ΕΛ.ΑΣ. που απέκλειαν την προσέγγιση διαδηλωτών στη Βουλή και το μέγαρο Μαξίμου.

Το 1995 ο δήμαρχος Αθηναίων Δ. Αβραμόπουλος ζητούσε να μπει φρένο στις πορείες, ενώ ο Θ. Πάγκαλος υπερθεμάτιζε, κάνοντας λόγο για «ιδιάζουσα κοινωνική θρασύτητα». Το 1997 ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κ. Λαλιώτης είχε συγκαλέσει σύσκεψη ζητώντας την κατάρτιση κώδικα συμπεριφοράς διαδηλωτών. Παράλληλα με το επιχείρημα της παρακώλυσης συγκοινωνιών εκατοντάδες αγρότες οδηγήθηκαν στα δικαστήρια επειδή διαδήλωναν κατά της αντιαγροτικής πολιτικής των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Το 1999 ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Β. Παπαδάκης γνωμάτευε πως οι αστυνομικές αρχές θα μπορούν να απαγορεύουν ακόμα και προληπτικά δημόσιες συναθροίσεις για λόγους δημόσιας τάξης και ασφάλειας, αλλά και για λόγους διατάραξης της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Γνωμάτευσε δε υπέρ της απαγόρευσης διαδηλώσεων έξω από πρεσβείες ή κατοικίες μελών της κυβέρνησης. Την ίδια χρονιά απαγορεύτηκε η αντιαμερικανική πορεία κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον στη χώρα μας.

Το 2000 ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της κυβέρνησης του Κ. Σημίτη, Δ. Ρέππας, έκανε λόγο για θεσμοθέτηση απαγόρευσης των ολιγομελών διαδηλώσεων, χωρίς να διευκρινίζει ποιος θα κρίνει αν μια συγκέντρωση είναι ολιγομελής.

Το 2001 ο «Ρ» αποκάλυψε νομοσχέδιο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ σύμφωνα με το οποίο το υπουργείο Δημόσιας Τάξης είχε έτοιμο σχέδιο νόμου για τις διαδηλώσεις, στη λογική του «αποφασίζομεν και διατάσσομεν»... Το νομοσχέδιο προέβλεπε τη χρήση όπλων «δι' εκφοβιστικών βολών στον αέρα». Εκανε συχνά μνεία της έννοιας της προστασίας της δημόσιας ασφάλειας και χρησιμοποιούσε πολλές αόριστες έννοιες, όπως «σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής». Επέβαλλε την παρουσία της ΕΛ.ΑΣ. «ελευθέρως στις συγκεντρώσεις για τη λήψη των αναγκαίων μέτρων τάξης, ασφάλειας και τροχαίας, ανεξάρτητα αν αυτές γίνονται στο ύπαιθρο ή σε κλειστό χώρο». Καθιέρωνε το θεσμό του... υπεύθυνου συγκέντρωσης, που θα ήταν υπόλογος απέναντι στις αρχές, αλλά και τη δυνατότητα των αρχών να απαγορεύουν πορείες ή συγκεντρώσεις που πραγματοποιούνται αιφνιδιαστικά, όπως και τη δυνατότητα παρέμβασης της ΕΛ.ΑΣ. ακόμα και χωρίς την παρουσία εισαγγελέα.

Το 2002 η κυβέρνηση βρισκόταν στο στάδιο των «προβληματισμών», ενόψει και των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, όπως δήλωνε ο τότε κυβερνητικός εκπρόσωπος της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, Χρ. Πρωτόπαππας. Δημοσιεύματα του Τύπου ανέφεραν ότι ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης είχε στείλει επιστολή στους υπουργούς Δημόσιας Τάξης Μ. Χρυσοχοΐδη, Δικαιοσύνης Φ. Πετσάλνικο και Εσωτερικών Κ. Σκανδαλίδη, όπου ζητούσε να ρυθμίσουν τα θέματα διαχείρισης κινητοποιήσεων διότι προκαλούν... κυκλοφοριακό χάος. Απαιτούσε τη σύσταση επιτροπής για τη ρύθμιση του θέματος σύμφωνα με σχετικές μελέτες του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, οι οποίες ήταν στο «κλίμα» των ρυθμίσεων που σχεδίαζε η κυβέρνηση και είχε αποκαλύψει ο «Ρ» το 2001. Ακολούθησαν αιτήματα του «Αθήνα 2004» για απαγόρευση διαδηλώσεων σε περιοχές των ολυμπιακών πόλεων. Εξάλλου στην τριήμερη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στην Αθήνα το 2003, εφαρμόστηκε το μέτρο της απαγόρευσης των συλλαλητηρίων σε σημαντικό τμήμα της πόλης.

Τον Ιούλη του 2006 ο υποστηριζόμενος από τη ΝΔ υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων, Ν. Κακλαμάνης, δήλωνε την ανάγκη για λήψη μέτρων, ώστε οι διαδηλώσεις στην Αθήνα να μη δημιουργούν προβλήματα. Τον ίδιο μήνα δημοσιεύματα ανέφεραν πως το υπουργείο Δημόσιας Τάξης θα περιορίσει με μέτρα τις διαδηλώσεις που διεξάγονται, σε... τμήμα του οδοστρώματος των κεντρικών δρόμων της πρωτεύουσας.

Με ανακοίνωσή της η «Δημοκρατική Συσπείρωση για τις λαϊκές ελευθερίες και την αλληλεγγύη» καταγγέλλει την κυβέρνηση της ΝΔ «για την από καιρό επιδιωκόμενη προσπάθειά της να προωθήσει άλλο ένα άκρως αντιδημοκρατικό μέτρο, όπως είναι ο περιορισμός και η παρεμπόδιση της πραγματοποίησης λαϊκών διαδηλώσεων στο κέντρο της Αθήνας, στο όνομα της προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών!».

Υπογραμμίζει ότι η προσπάθεια της κυβέρνησης να θέσει εμπόδια, να περιορίσει και να υπονομεύσει τελικά το δικαίωμα στη διαδήλωση, καμία σχέση δεν έχει με τα δικαιώματα των πολιτών και δεν αποσκοπεί στην υπεράσπισή τους. Αλλωστε - συμπληρώνει - τα δικαιώματα αυτά τσαλαπατιούνται βάναυσα από τη γενικότερη πολιτική και της σημερινής κυβέρνησης.

Απαντώντας στα κυβερνητικά επιχειρήματα, η «Δημοκρατική Συσπείρωση» τονίζει ότι η Αθήνα υποφέρει από την κυβερνητική πολιτική και όχι από τις διαδηλώσεις. «Χωρίς αυτές, χωρίς τους αγώνες, η κατάσταση του λαού θα ήταν ακόμη χειρότερη. Είναι προφανές ότι στόχος της είναι να τεθούν νέοι πρόσθετοι φραγμοί στη λαϊκή πάλη, η τρομοκράτηση του λαού, η θωράκιση της αντιλαϊκής πολιτικής» σημειώνει.

Υπενθυμίζει δε ότι η προσπάθεια περιορισμού των διαδηλώσεων δεν είναι καινούρια. Οτι η συζήτηση και οι αντίστοιχες προσπάθειες έχουν μακρινό ιστορικό, συνδέονται και αποτελούν μέρος της γενικότερης αντιδημοκρατικής επέλασης, της αντιδραστικοποίησης του νομοθετικού πλαισίου σε βάρος των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών του λαού μας.

Σ' αυτό το πλαίσιο, η «Δημοκρατική Συσπείρωση» καλεί τον ελληνικό λαό και τους φορείς του, τα συνδικάτα, να αντιδράσουν άμεσα. Να καταδικάσουν την προσπάθεια αυτή. Να μη συμμετάσχουν σε κανέναν τέτοιο διάλογο με προφανή σκοπό να δοθεί δημοκρατική νομιμοποίηση σε ένα άκρως αντιδραστικό μέτρο. Να δυναμώσουν την πάλη για να μην περάσει. «Για την υπεράσπιση του δικαιώματος στη διαδήλωση. Για την απομάκρυνση των καμερών παρακολούθησής τους. Ενάντια γενικότερα στους μηχανισμούς βίας και τρομοκρατίας σε βάρος των λαϊκών δικαιωμάτων και ελευθεριών» καταλήγει.

Στο ίδιο επικίνδυνο και αντιδραστικό μήκος κύματος με την κυβέρνηση όσον αφορά τις μεθοδεύσεις σχετικά με τις διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις κινούνται οι εμποροβιομήχανοι. Ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Αθήνας (ΕΒΕΑ) Κ. Μίχαλος έσπευσε χτες να χαρακτηρίσει «θετική» την «πρωτοβουλία» του Β. Πολύδωρα, δηλώνοντας, μάλιστα, ότι ήδη έχει θέσει το θέμα στους υποψήφιους δημάρχους της Αθήνας στις συναντήσεις που είχε μαζί τους το προηγούμενο διάστημα. Ακόμα, ο Κ. Μίχαλος ανακοίνωσε ότι το ΕΒΕΑ έχει σχεδόν ολοκληρώσει τις... προτάσεις του για «πώς και πότε θα πρέπει να πραγματοποιούνται οι συγκεντρώσεις και οι πορείες διαμαρτυρίας κατόπιν εμπεριστατωμένης μελέτης των αντίστοιχων θεσμικών πλαισίων των άλλων χωρών - μελών της ΕΕ».

Το Γραφείο Τύπου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, αναφερόμενο στην επιστολή του υπουργού Δημόσιας Τάξης, Β. Πολύδωρα, σε ανακοίνωσή του, σημειώνει τα παρακάτω:

Η απάντηση του ΚΚΕ είναι σαφής. Η κυβέρνηση να μην επιχειρήσει με κανέναν τρόπο να περιορίσει το δικαίωμα της συλλογικής έκφρασης και της διαδήλωσης.

Δε θα συμμετέχουμε σε κανενός είδους διάλογο για την απαγόρευση ή τον περιορισμό των διαδηλώσεων. Θα συνεχίσουμε να διαδηλώνουμε, να διεκδικούμε, να πορευόμαστε. Η κυβέρνηση και όσοι άλλοι απεργάζονται τέτοιου είδους σχέδια θα βρουν μπροστά τους τις μαζικές οργανώσεις του εργατικού λαϊκού κινήματος, της νεολαίας και όλο το λαό.

Τα προβλήματα της Αθήνας, το κυκλοφοριακό, η ρύπανση, η έλλειψη πρασίνου, η ανεργία, η ακρίβεια, η εμπορευματοποίηση των λαϊκών αναγκών δεν προέρχονται από τις διαδηλώσεις, αλλά από την αντιλαϊκή πολιτική που υπηρετούν από τη θέση της κυβέρνησης και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, καθώς οι νομάρχες και οι δήμαρχοί τους. Η πτώση του τζίρου των επαγγελματιών και μικρεμπόρων δεν οφείλεται στις διαδηλώσεις, αλλά στην έλλειψη οικονομικών δυνατοτήτων των εργαζομένων, των συνταξιούχων, των λαϊκών στρωμάτων.

Το δικαίωμα της διαδήλωσης αποτελεί κατάκτηση και στοιχειώδες δημοκρατικό δικαίωμα των εργαζομένων και της νεολαίας. Είναι αδιαπραγμάτευτο. Απαιτούμε να αφαιρεθούν εδώ και τώρα οι χαφιεδοκάμερες και να σταματήσει η παρουσία αστυνομικών στις διαδηλώσεις».

Τον περασμένο μήνα (σ.σ. στις 5 Ιούλη) ο υποψήφιος δήμαρχος Αθήνας της ΝΔ, Ν. Κακλαμάνης, δήλωσε πως θα τεθεί επικεφαλής για την... εξάλειψη των προβλημάτων από τις διαδηλώσεις.

Απαντώντας ο Γ. Μαυρίκος, υποψήφιος υπερνομάρχης της ΝΑΣ, δήλωσε ότι: «Οσο κι αν προσπαθεί ο υποψήφιος δήμαρχος Αθήνας της ΝΔ, να εμφανίζεται "καλοσυνάτος" και "υπερκομματικός", άδικος κόπος. Οι ευθύνες του για την αντιλαϊκή πολιτική της ΝΔ είναι ακέραιες. Χτες όμως ζήλεψε τη δόξα του κ. Αβραμόπουλου και υπουργών προηγούμενων κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, που μεθόδευαν την απαγόρευση των διαδηλώσεων στο κέντρο της Αθήνας, υποτίθεται για λόγους κυκλοφοριακούς. Παλιότερα ο κ. Αβραμόπουλος, μας είχε προτείνει να διαδηλώνουμε στο Γκάζι, άλλοι του ΠΑΣΟΚ είχαν προτείνει τον Ελαιώνα! Ομως, όλες αυτές οι απόπειρες, έχουν κοινό παρονομαστή: Πρώτο, θέλουν, να κρύψουν τις ευθύνες των κυβερνήσεων για την ποιότητα της ζωής στο Λεκανοπέδιο και το κυκλοφοριακό χάλι. Και δεύτερο, να απαγορέψουν το αναφαίρετο δικαίωμα της διαμαρτυρίας, της διαδήλωσης, της απεργίας ενάντια στις πολιτικές που γεννούν τις κινητοποιήσεις. Να απομονώσουν ως "μιάσματα" τους διαδηλωτές! Αυτούς τους στόχους υπηρετούν οι χτεσινές δηλώσεις του κυρίου Ν. Κακλαμάνη. Ως ΝΑΣ δηλώνουμε ξεκάθαρα ότι θα αντιπαλέψουμε, θα αγνοήσουμε και θα δείξουμε έμπρακτη ανυπακοή στον αυταρχικό κατήφορο. Η Εργατική Τάξη και τα συνδικάτα της, ας γυρίσουν την πλάτη στους υποψήφιους του δικομματισμού και τους συνεταίρους τους. Να στηρίξουν τη ΝΑΣ για την Υπερνομαρχία και τη "Συμπαράταξη για την Αθήνα"».