Μόνο να διασκεδάσει τις ανησυχίες που έχουν δημιουργηθεί, εξαιτίας της στάσης της κυβέρνησης στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της εξωτερικής πολιτικής, δεν κατάφερε ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης με τις δηλώσεις που έκανε μετά τη σύσκεψη με την ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών.

Το μοναδικό μέλημα και στόχος των πρωθυπουργικών δηλώσεων ήταν να καθησυχάσει τις ΗΠΑ και τους ισχυρούς Ευρωπαίους εταίρους ότι οι τελευταίες εξελίξεις, ιδιαίτερα η υπόθεση του εξοπλισμού της Κύπρου, δεν αλλάζουν στο ελάχιστο τις "γνωστές θέσεις" της κυβέρνησης και την υποτελή της στάση. Στο πλαίσιο αυτό αφ' ενός απέφυγε να καταδικάσει την απροκάλυπτη επέμβαση των ΗΠΑ - Γερμανίας - Βρετανίας στην υπόθεση εξοπλισμού της Κύπρου, ενώ από την άλλη άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι είναι καλοδεχούμενη η πρωτοβουλία των ΗΠΑ για το Κυπριακό και το Αιγαίο. Αφησε μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο να γίνουν αποδεκτές οι αμερικανικές "ιδέες", που μεταφέρει ο Κ. Κάβανο, λέγοντας "δε βλέπει προς το παρόν" κάτι καινούριο στις αμερικανικές θέσεις για να "δούμε αν πρέπει να αλλάξουμε τις θέσεις μας" (!).

Παράλληλα, κινούμενος σε διαφορετικό μήκος κύματος από τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλου, επιχείρησε να υποβαθμίσει την τουρκική επιθετικότητα, ζητώντας ταυτόχρονα να μη μεγιστοποιούνται οι ενέργειες της Αγκυρας και να μην "παρασυρόμαστε σε μια ατμόσφαιρα κρίσης". Συγκεκριμένα, αναφερόμενος στο αντικείμενο της χτεσινής σύσκεψης, ο Κ. Σημίτης είπε ότι αυτή αφορούσε την εξέταση του συνόλου των θεμάτων της εξωτερικής πολιτικής, εξέταση η οποία είναι - όπως είπε - αναγκαία "ενόψει της παρατηρούμενης κινητικότητας και των πρωτοβουλιών που έχουν ληφθεί ή πρόκειται να ληφθούν τους επόμενους μήνες από διεθνείς παράγοντες" (!). Ταυτόχρονα κατέστησε σαφές ότι η κυβέρνηση είναι έτοιμη να συμμετάσχει και να "συμβάλει με θέσεις και απόψεις" σε αυτές τις εξελίξεις.

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην επιθετικότητα της Τουρκίας, για να υποστηρίξει ότι δεν πρόκειται για κάτι καινούριο και να συστήσει ψυχραιμία. "Η δύναμή μας είναι η ψυχραιμία μας", αποφάνθηκε και συμπλήρωσε ότι μονάχα με "σύνεση και ψυχραιμία θα κυριαρχήσουμε στις εξελίξεις" (!). Διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση επιμένει στην εφαρμογή της γραμμής, την οποία "έχουμε αποφασίσει εδώ και καιρό", καθιστώντας έτσι σαφές ότι η κυβέρνηση εξακολουθεί στη γραμμή της ανάθεσης επίλυσης των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής στους "ισχυρούς συμμάχους".

Από την πλευρά του ο Α. Τσοχατζόπουλος κληθείς να σχολιάσει τις συστάσεις του πρωθυπουργού για ψυχραιμία, απάντησε ότι "η συνειδητοποίηση της τουρκικής επιθετικότητας όχι μόνο δε δημιουργεί κρίση και ανησυχία, αλλά απεναντίας επιβεβαιώνει τη σιγουριά".

Αναφερόμενος στις σχέσεις Ελλάδας - Κύπρου, ο Κ. Σημίτης ανακοίνωσε ότι αποφασίστηκε να προσκληθεί στην Αθήνα ο Πρόεδρος Γλ. Κληρίδης,στα μέσα του Γενάρη, "για να έχουμε μια κοινή εξέταση των θέσεών μας". Κληθείς να σχολιάσει την επίσκεψη του αξιωματούχου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Κ. Κάβανο, στις αρχές της επόμενης βδομάδας στην Αθήνα, είπε ότι "εμείς θα ακούσουμε τις προτάσεις του" και "αν υπάρχει κάτι καινούριο, να δούμε αν θα πρέπει να αλλάξουμε τις θέσεις μας". Προς το παρόν, συμπλήρωσε, δεν το βλέπω.

Ερωτηθείς για την αγορά των ρωσικών πυραύλων και τις αντιδράσεις των ΗΠΑ, ο πρωθυπουργός απέφυγε να σχολιάσει την απαράδεκτη παρέμβαση των ΗΠΑ, ενώ υποστήριξε ότι η αγορά των πυραύλων θα συμβάλει ώστε η Λευκωσία να έχει "και μια ισχυρή θέση στις διαπραγματεύσεις" (!). Είπε συγκεκριμένα: "Η Κύπρος είναι ένα κυρίαρχο κράτος. Η Κύπρος έχει το δικαίωμα και έχει την υποχρέωση να παίρνει όλα τα μέτρα εκείνα τα οποία θεωρεί αναγκαία για την άμυνά της. Εάν πάρει αυτά τα μέτρα, εάν πάρει τις πρωτοβουλίες, οι οποίες είναι απαραίτητες για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων της, θα έχει και μια ισχυρή θέση στις διαπραγματεύσεις".

Ο πρόεδρος της ΝΔ Μ. Εβερτ,σχολιάζοντας τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, ζήτησε τη σύγκληση πανεθνικής συνδιάσκεψης πριν αναληφθεί οποιαδήποτε πρωτοβουλία για την επίλυση του Κυπριακού, αλλά και άμεση σύγκληση του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών, υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Παρέμβαση στις εξελίξεις έκανε με δήλωσή του ο Κ. Μητσοτάκης,ο οποίος αφού επισημαίνει "έλλειψη συντονισμού και αδυναμία του πρωθυπουργού να διατυπώσει και να επιβάλει μια ενιαία γραμμή" στην κυβέρνηση, πράγμα που καθιστά αδύνατη τη συγκρότηση "ενιαίου εθνικού μετώπου", υπογραμμίζει ότι δεν μπορεί να παραβιάζεται το απόλυτο δικαίωμα της άμυνας ενός ανεξάρτητου και κυρίαρχου κράτους όπως η Κύπρος, "εν ονόματι της χρονικής στιγμής που επελέγη για την αγορά των πυραύλων αυτών". Κατηγορεί μάλιστα τους συμμάχους για απαράδεκτη υποκρισία, όταν εμφανίζονται να ενοχλούνται επειδή η Κύπρος επιδιώκει να ενισχύσει στοιχειωδώς την άμυνά της.

• "Η απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης για αναβάθμιση της αμυντικής θωράκισης της Κύπρου και του Κυπριακού Ελληνισμού αποτελεί επιβεβλημένο βήμα προς την κατεύθυνση της εμπέδωσης των συνθηκών ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου (!) και συμβάλλει θετικά στις προσπάθειες για την εξεύρεση δίκαιης, βιώσιμης και δημοκρατικής λύσης για το Κυπριακό", ισχυρίζονται 30 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, που υπογράφουν σχετική διακήρυξη.

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα συναντήθηκε χτες με τον πρόεδρο της ΕΔΕΚ Βάσο Λυσσαρίδη.Μετά τη συνάντηση, σε δηλώσεις της στους δημοσιογράφους, η Αλ. Παπαρήγα τόνισε:

"Η γνώμη μας είναι ότι έχουμε να κάνουμε με το δάσος και το δάσος είναι το αμερικανοΝΑΤΟικό σχέδιο διχοτόμησης της Κύπρου και του Αιγαίου και η εδραίωση ακόμα πιο αποφασιστικά της αμερικάνικης επικυριαρχίας. Αυτό, για μας, είναι το βασικό πρόβλημα. Κατά τη γνώμη μας, όλος αυτός ο θόρυβος που έχει γεννηθεί για τον εξοπλισμό της Κύπρου συνδέεται με το να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις, με εκβιασμούς να περάσει διά πυρός και σιδήρου αυτό το σχέδιο.

Δεύτερο ζήτημα είναι η διάθεση των ΗΠΑ να ελέγχουν τον εξοπλισμό και την άμυνα όλων των χωρών, ιδιαίτερα της περιοχής. Εμείς έχουμε αντιδράσει επανειλημμένα και, αν θέλετε, χτυπάει η καμπάνα και για την Ελλάδα στο συγκεκριμένο ζήτημα. Εμείς διαφωνούμε και με το μέγεθος και με το ύψος του εξοπλιστικού προγράμματος και θεωρούμε επίσης ότι είναι ένα πρόγραμμα που θα κάνει πιο βαθιά την εξάρτηση της άμυνας της χώρας ή μάλλον τη μη προστασία της. Χτυπάει η καμπάνα και για την Ελλάδα και νομίζω ότι οι ΗΠΑ αντιδρούν έτσι, προειδοποιώντας και την Ελλάδα και άλλες χώρες.

Τέλος, θέλω να πω ότι δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να δεχτούμε στην Ελλάδα τον κ. Κάβανο, ο οποίος στην ουσία έρχεται για να αναμειχθεί σ' ένα θέμα που κανονικά δεν έπρεπε να αναμειχθεί, αλλά στην πραγματικότητα έρχεται για να επιβάλει το σχέδιό του. Από την άποψη αυτή, θεωρούμε ότι η ελληνική κυβέρνηση και με τις σημερινές δηλώσεις του κ. Σημίτη δεν απάντησε στο πρόβλημα. Αντίθετα, συγκάλυψε το γενικότερο σχέδιο και το ρόλο των ΗΠΑ και περιορίστηκε στην κριτική της τουρκικής στάσης. Δεν είναι τρόπος αυτός υπεράσπισης της ανεξαρτησίας των χωρών και της ανεξαρτησίας στις επιλογές. Αντίθετα, είναι ένα νέο βήμα προς πιο βαθιά υποταγή".

Μετά από τη συνάντηση, ο Β. Λυσσαρίδης χαρακτήρισε αναγκαιότητα το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Κύπρου, ιδιαίτερα για μία χώρα που βρίσκεται υπό κατοχή. Ακολούθως, σημείωσε ότι ξαφνιάζουν οι αντιδράσεις, όχι απλώς της Τουρκίας, που ήταν ίσως αναμενόμενες, όσο των ΗΠΑ, Μεγάλης Βρετανίας, Γερμανίας, Ιταλίας κλπ., οι οποίες, αντί να στρέφονται προς την Τουρκία που διαθέτει τεράστια επιθετική δύναμη - αν πράγματι θέλουν ομαλότητα στην περιοχή - στρέφονται προς το θύμα, που προσπαθεί να αναβαθμίσει στοιχειωδώς την αμυντική του δυνατότητα. Πρόσθεσε ότι όλα αυτά βάζουν σε υποψίες για τα ελατήρια που κινούν αυτές τις διαμαρτυρίες και κατέληξε ότι οι ενδείξεις για τις αναμενόμενες πρωτοβουλίες δεν είναι καθόλου θετικές.

Συσκέψεις για τον τρόπο υποδοχής των αμερικανικών πρωτοβουλιών με το ελάχιστο πολιτικό κόστος ξεκινά η ελληνική κυβέρνηση, η οποία δέχεται ασφυκτικές πιέσεις για ταχύτατη προώθηση ρυθμίσεων στο Κυπριακό και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη χτεσινή σύσκεψη της ηγεσίας του υπουργείου Εξωτερικών υπό την προεδρία του πρωθυπουργού έγινε κατ' αρχήν δεκτή η εισήγηση των Κρανιδιώτη - Ροζάκη, που προτείνει την υιοθέτηση μιας πολιτικής που θα μεριμνά για την εγκατάσταση Μέτρων Αποκλιμάκωσης της Εντασης στην Κύπρο.

Πρέπει να σημειωθεί πως οι προτάσεις για Μέτρα Αποκλιμάκωσης της Εντασης αποτελούν βασική παράμετρο των αμερικανικών προτάσεων για το Κυπριακό που αναμένεται να επαναλάβει την προσεχή βδομάδα κατά την επίσκεψή του στο τρίγωνο Αθήνας - Λευκωσίας - Αγκυρας ο επικεφαλής του τμήματος Νότιας Ευρώπης του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, Κ. Κάβανο.

Η πολιτική της αποκλιμάκωσης στην Κύπρο, όπως σημειώνουν πηγές του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, ουσιαστικά σημαίνει την αποδοχή των αμερικανικών για το μορατόριουμ των πτήσεων μαχητικών αεροσκαφών, που τόσες αντιδράσεις, σε ενδοκυβερνητικό επίπεδο, προκάλεσε το προηγούμενο διάστημα. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Αθήνα βρίσκεται πια πολύ κοντά σε αυτή την απόφαση και απλώς αναζητά έναν εύσχημο τρόπο για να την υλοποιήσει.

Ομως, ούτε αυτή η κίνηση θεωρείται αρκετή για την προώθηση της αμερικανικής πρωτοβουλίας, καθώς η Ουάσιγκτον αξιοποιώντας το κλίμα έντασης καλλιεργεί το έδαφος για την εγκατάσταση ΝΑΤΟικών δυνάμεων στην Κύπρο, οι οποίες, τελικά, θα θέσουν υπό την αιγίδα τους τις εξελίξεις.

Σχετικά με τις εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη διάρκεια της σύσκεψης διαπιστώθηκε η αδυναμία για την προώθηση, ακριβέστερα για τη δικαιολόγηση στην κοινή γνώμη, μιας πολιτικής που θα αναζητά το διάλογο με την Τουρκία, για όσο διάστημα παραμένει ανοιχτό το θέμα της εδαφικής αμφισβήτησης, όπως αυτή διατυπώθηκε έναν χρόνο πριν στην Ιμια.

"Ο Κ. Σημίτης απέδειξε για πολλοστή φορά ότι η κυβέρνησή του έχει αναγορεύσει τις ΗΠΑ σε ΟΗΕ". Με τη φράση αυτή σχολίασε το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ τις χτεσινές δηλώσεις του Κ. Σημίτη.

Ολόκληρη η ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου έχει ως εξής:

"Με τις σημερινές (σ.σ. χτεσινές) δηλώσεις του ο Κ. Σημίτης κατάγγειλε την τουρκική επιθετικότητα, άφησε όμως στο απυρόβλητο τις ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - Ευρωπαϊκή Ενωση, που είναι οι πρώτοι υπαίτιοι, αφού την ενθαρρύνουν και την ανέχονται, για να μπορούν, ως επιδιαιτητές, να επιβάλλουν τα σχέδιά τους στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου και του Αιγαίου.

Στα παραπάνω πλαίσια η ελληνική κυβέρνηση συνηγορεί υπέρ και του αμερικανικού σχεδίου "επίλυσης" του Κυπριακού, δηλαδή της ΝΑΤΟποίησης της Κύπρου.

Ο Κ. Σημίτης απέδειξε για πολλοστή φορά ότι η κυβέρνησή του έχει αναγορεύσει τις ΗΠΑ σε ΟΗΕ".

Πρωτοβουλίες και συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των απειλών της τουρκικής κυβέρνησης κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας, μετά την απόφαση της τελευταίας να ενισχύσει την αμυντική της ικανότητα με την αγορά πυραύλων S-300, ζητά με ερώτηση που κατέθεσε στο Συμβούλιο ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Γιάννης Θεωνάς.

Στην ερώτηση ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ επισημαίνει ότι "23 χρόνια μετά την εισβολή στην Κύπρο και τη συνεχιζόμενη κατοχή του 40% των εδαφών της νήσου από τουρκικά στρατεύματα, οι ΗΠΑ και μέλη της ΕΕ παρακάμπτοντας την πασιφανή υπεροπλία της Τουρκίας, υπαγορεύουν στην Κυπριακή Δημοκρατία να μην προχωρήσει στην αγορά ρωσικού πυραυλικού συστήματος, υποστηρίζοντας ότι αυτό θα διαταράξει την "ισορροπία δυνάμεων" σε μια από τις πλέον στρατιωτικοποιημένες περιοχές του κόσμου".

Υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι η ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Γιάννης Θεωνάς καλεί το Συμβούλιο να τοποθετηθεί σχετικά με το "τι μέτρα πρόκειται να λάβει για να αντιμετωπίσει τις τουρκικές απειλές εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας σε περίπτωση εγκατάστασης του αμυντικού αντιαεροπορικού συστήματος, αν επιδοκιμάζει την πρόταση της αποστρατιωτικοποίησης της νήσου υπό διεθνείς εγγυήσεις με την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής και των εποίκων, στα πλαίσια μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και αν ο στόχος αυτός εμπεριέχεται στις πρωτοβουλίες που αναπτύσσει η ΕΕ στην περιοχή".

Για "ωμή επέμβαση στη λογική αποφασίζομεν και διατάσσομεν", κάνει λόγο η ΕΕΔΥΕ, σε ανακοίνωση που εξέδωσε, με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις στην Κύπρο. Οπως χαρακτηριστικά επισημαίνει, "οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ΗΠΑ, Μ. Βρετανία και Γερμανία, που αποτελούν και τους κύριους ονομαζόμενους "συμμάχους" της χώρας, επεμβαίνουν απροκάλυπτα στις εσωτερικές υποθέσεις της Κύπρου, καθορίζοντας ακόμα και το είδος και την προέλευση του πολεμικού εξοπλισμού της. Είναι, πράγματι, μεγάλη θρασύτητα και προσβολή στη νοημοσύνη των λαών να χρησιμοποιούν σαν πρόσχημα για την επέμβασή τους, την αποσταθεροποίηση της περιοχής, όταν την ίδια στιγμή εξοπλίζουν την Τουρκία, αλλά και την Ελλάδα. Οταν είναι βασικοί υπεύθυνοι για το δράμα της Κύπρου και την κατοχή μέρους του νησιού".

Αναφερόμενη στην ουσία της παρέμβασης, η ΕΕΔΥΕ σημειώνει πως "είναι συνέχεια της λογικής της τρομοκράτησης των λαών και προάγγελος για την ονομαζόμενη αμερικάνικη και δυτικοευρωπαϊκή πρωτοβουλία που στοχεύει στην επιδιαιτησία, την αποδιεθνοποίηση και τελικά την επίσημη διχοτόμηση του νησιού".

Η ΕΕΔΥΕ καταγγέλλει τη στάση της κυβέρνησης, σημειώνοντας ότι "συνεχίζει την πολιτική υποταγής" σε αυτές τις λογικές, σημειώνοντας ότι αυτές οι εξελίξεις δημιουργούν νέους κινδύνους στην περιοχή που μπορούν να οδηγήσουν σε νέες περιπέτειες τους λαούς και καλεί τις Επιτροπές Ειρήνης να βρίσκονται σε αγωνιστική ετοιμότητα.