Για πρώτη φορά τον Απρίλη του '81 ο κρατούμενος Π. Γαγλίας αποκαλύπτει με καταγγελία στον Τύπο το παράνομο κύκλωμα των φυλακών. Κατονομάζει τους φύλακες που πωλούν ναρκωτικά στους κρατούμενους, τους γιατρούς που παρέχουν "διευκολύνσεις" έναντι αδρής αμοιβής. Για τον αρχιφύλακα του Ψυχιατρικού Τμήματος του Κορυδαλλού, Γ. Ευθυμίου, αναφέρει συγκεκριμένα: "Ο αρχιφύλακας Ε. ήλεγχε την εισαγωγή των ναρκωτικών στη φυλακή και την πώλησή τους...".

Υστερα από 5 ολόκληρα χρόνια, το '86,ο Ευθυμίου καταδικάζεται σε 7 χρόνια κάθειρξη επειδή, όπως αποδείχτηκε στην ακροαματική διαδικασία, προμήθευε ναρκωτικά σε κρατούμενους.

Ομως, στο Εφετείο αθωώνεται, γιατί απουσιάζει ο βασικός μάρτυρας κατηγορίας, ο Π. Γαγλίας, το πτώμα του οποίου έχει βρεθεί στις 18 Αυγούστου του '87 κατακρεουργημένο στο 20ό χιλιόμετρο του δρόμου Αργους - Τρίπολης.

***

Το Νοέμβρη του '90 η αντεισαγγελέας του Γεντί Κουλέ, Χρ. Γιαταγάνα, καταγγέλλει στην Εισαγγελία Θεσσαλονίκης δικαστικούς λειτουργούς που αθώωναν εμπόρους ναρκωτικών, ή τους χαρακτήριζαν τοξικομανείς και τους επέβαλλαν μικρές ποινές, την ίδια ώρα που κρατούσαν στη φυλακή τους κουλουράδες και τα κλεφτρόνια.

Ενα χρόνο αργότερα, σε ένορκη κατάθεσή του, ο δικηγόρος Ν. Μαβίδης καταγγέλλει ότι ο Θ. Φωτάκης, αρχιφύλακας στον Κορυδαλλό, "είναι ο δήμιος μιας συμμορίας λευκών κολάρων που δρα στο χώρο του υπουργείου Δικαιοσύνης". Στις αρχές του '92 σάλος δημιουργείται από την έρευνα του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Α. Φλούδα, σύμφωνα με την οποία δεκάδες έμποροι ναρκωτικών αποφυλακίστηκαν παράνομα τα τελευταία χρόνια, είτε με κάποια ευνοϊκή ιατρική γνωμάτευση, είτε με άλλου είδους μεθοδεύσεις και κρίσεις συγκεκριμένων δικαστών. Ανάμεσα στους μεγαλέμπορους που αποφυλακίστηκαν παράνομα οι περίφημοι Χουσεϊνογλου και Σαϊτ Σαμπάν.

Λίγους μήνες αργότερα ο Α. Φλούδας σκοτώνεται σε τροχαίο, σε μετωπική σύγκρουση με νταλίκα που βγαίνει μπροστά του στο αντίθετο ρεύμα.

Τον Ιούνη του '93 ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου (ΑΠ), Γ. Πλαγιαννάκος, σε έγγραφό του προς την υπουργό Δικαιοσύνης εκτιμά ότι κύριος σκοπός της έρευνας Φλούδα δεν ήταν η πειθαρχική τιμωρία δικαστών ή εισαγγελέων, αλλά... η διαπίστωση αντικειμενικών καταστάσεων στο χώρο της απονομής της δικαιοσύνης. Διευκρινίζει μάλιστα ότι και όσοι δικαστές και εισαγγελείς είχαν διωχτεί πειθαρχικά μετά την έρευνα, είτε αθωώθηκαν στη συνέχεια από τα Πειθαρχικά Συμβούλια του ΑΠ, είτε έδωσαν έγγραφες εξηγήσεις και η υπόθεση μπήκε στο αρχείο...

***

Τον ίδιο μήνα ο Χουσεϊνογλου, που έχει ξανασυλληφθεί στο μεταξύ, εισάγει στις Φυλακές Κορυδαλλού ένα κιλό ηρωίνης, η οποία σύμφωνα με τη δικογραφία διακινείται στους κρατούμενους από τον επίσης μεγαλέμπορο ναρκωτικών Αλ. Σεκερίδη, σε συνεργασία με τον αρχιφύλακα του Κορυδαλλού, Θ. Φωτάκη, πρόεδρο της συνδικαλιστικής παράταξης της ΝΔ στο χώρο των σωφρονιστικών υπαλλήλων, και τον δεσμοφύλακα Φαρμάκη, που έχει ξανατιμωρηθεί για διάθεση ναρκωτικών.

Τον Οκτώβρη ένας άλλος δεσμοφύλακας του Κορυδαλλού, ο Γ. Κατουλάκος, συλλαμβάνεται στο Μεταξουργείο με 3 κιλά ηρωίνης και 35 εκατομμύρια δραχμές. Συνεργός του ο κρατούμενος Στ. Χρηστέας, καταδικασμένος σε 12 χρόνια φυλάκιση για εμπόριο ναρκωτικών, που βρίσκεται έξω με πενθήμερη άδεια.

Το Δεκέμβρη του '93 ο Αλ. Ζεκερίδης, που είχε δικαστεί για διακίνηση 300 κιλών κοκαϊνης, αξίας 20 δισεκατομμυρίων δραχμών και "έχει πέσει στα μαλακά", αποφυλακίζεται κάνοντας χρήση πλαστών εγγράφων.

Το Μάη του '94 ο Θ. Φωτάκης, πρωτοπαλίκαρο επί χρόνια του Ευθυμίου, προφυλακίζεται όταν σε αιφνιδιαστική έρευνα του εισαγγελέα Ι. Αγγελή βρίσκονται μέσα στον κοιτώνα του 5 πιστόλια, 4.000 σφαίρες, 300 γραμμάρια ηρωίνης και 100 χάπια μεθαδόνης. Στην προσπάθειά του να αποφύγει την έρευνα ο αρχιφύλακας απειλεί με πιστόλι τον εισαγγελέα.

Στα τέλη του χρόνου ο Χουσεϊνογλου εκμεταλλεύεται άδεια που του δίνεται παράνομα και εξαφανίζεται.

Το Δεκέμβρη ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Πειραιά, Αλ. Μεταξάς, σε αναφορά του προς τον Αρειο Πάγο κατηγορεί ευθέως για ένοχη αδιαφορία και ανεκτικότητα τους υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου Δικαιοσύνης, που συνειδητά έκλειναν τα μάτια τους στο πασίδηλο γεγονός του οργίου των παρανομιών που συντελούνταν στις Φυλακές Κορυδαλλού και επισημαίνει τις δυσκολίες και απειλές που αντιμετώπισαν οι εισαγγελείς που είχαν αναλάβει τις έρευνες, από εκείνους που είχαν κάθε συμφέρον να διατηρηθεί το τέλμα της απραξίας, που ευνοούσε τα εγκληματικά τους σχέδια.

Εννέα σωφρονιστικοί υπάλληλοι, ανάμεσά τους και πρώην διευθυντής φυλακών, τίθενται σε διαθεσιμότητα. Ορισμένοι από αυτούς διώκονται ποινικά για εκβιασμούς, πλαστογραφίες και υπεξαιρέσεις χρημάτων των κρατουμένων.

Τον ίδιο μήνα δίνεται στη δημοσιότητα μαγνητοφωνημένη τηλεφωνική συνδιάλεξη του αρχιφύλακα του Κορυδαλλού, Αντ. Αραβαντινού, προέδρου της συνδικαλιστικής παράταξης του ΠΑΣΟΚ στο χώρο των σωφρονιστικών υπαλλήλων και προέδρου της ομοσπονδίας τους, με τον παράνομα αποφυλακισμένο μεγαλέμπορο ναρκωτικών Αλ. Ζεκερίδη, που φανερώνει τη στενή φιλική τους σχέση, καθώς και τη συνεργασία τους στη διακίνηση ναρκωτικών μέσα στη φυλακή.

Την επομένη παραιτούνται 9 από τα 11 μέλη της Ομοσπονδίας Φυλάκων Κορυδαλλού σε ένδειξη συμπαράστασης στον Αραβαντινό.

Ο Αραβαντινός αποκαλύπτει ότι συνήγορος του Ζεκερίδη ήταν ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας, Τ. Παππάς, και αφήνει υπονοούμενα για την αδρή αμοιβή του.

Αιχμές κατά του Τ. Παππά αφήνει και ο αντιπρόεδρος του ΔΣΑ, Κ. Νταϊλιάνας, υποστηρίζοντας ότι όποιος μάχεται τα ναρκωτικά δεν μπορεί να υπερασπίζεται εμπόρους ναρκωτικών, όπως ο Ζεκερίδης.

Στις 17 Γενάρη του '95 ασκείται δίωξη για κακούργημα κατά των Αραβαντινού - Φωτάκη, διότι με πλαστές βεβαιώσεις αποφυλάκισαν τον Ζεκερίδη. Ο Αραβαντινός τίθεται σε διαθεσιμότητα.

Παραιτείται στις 9 Φλεβάρη ο υπουργός Δικαιοσύνης Γ. Κουβελάκης, χαρακτηρίζοντας πρόβλημα πρώτης γραμμής τη δράση κυκλωμάτων παρανομίας, αυθαιρεσίας και εκμετάλλευσης των κρατουμένων.

Νέες μαγνητοφωνημένες συνδιαλέξεις στις 15 Φλεβάρη αποκαλύπτουν ότι ο Αραβαντινός υπαγόρευε στον γενικό γραμματέα του υπουργείου Δικαιοσύνης, ποιους κρατούμενους να μεταγάγει, ποιους φύλακες να διορίσει, ακόμα και ποιος διευθυντής θα κάνει τον οικονομικό έλεγχο στις φυλακές.

Στις 25 Φλεβάρη,έξω από τα ανακριτικά γραφεία όπου συζητείται το θέμα της προφυλάκισης του Αραβαντινού, συνδικαλιστές σωφρονιστικοί υπάλληλοι απειλούν ότι, αν ο πρόεδρός τους προφυλακιστεί, οι φυλακές θα γνωρίσουν τις χειρότερες μέρες τους...

Το Πειθαρχικό Συμβούλιο του ΑΠ επιβάλλει στις 15 Μάρτη ένα μήνα αργία στον μέχρι πρόσφατα προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Πειραιά, Στ. Μαυρόπουλο, για παράνομες άδειες που χορηγούσε στον απατεώνα Αργ. Σαλιαρέλη και στον ισοβίτη Β. Ρωχάμη. Ο Μαυρόπουλος έχει ξανατιμωρηθεί με 15ήμερη παύση για αποφυλάκιση εμπόρου ναρκωτικών.

Στις 28 Μάρτη του '95 ο Αραβαντινός προφυλακίζεται στις Φυλακές Ναυπλίου, διότι σύμφωνα με το βούλευμα ανέπτυξε εγκληματική δραστηριότητα μέσα στο χώρο των φυλακών και δημιούργησε ιδιαίτερες σχέσεις με επικίνδυνους κρατούμενους, οι οποίοι δούλευαν για λογαριασμό του.

Στις αρχές Απρίλη αποκαλύπτεται ότι τουλάχιστον 30 παράνομες αποφυλακίσεις έγιναν με πλαστογραφημένα αποφυλακιστήρια, που κατασκευάστηκαν μέσα στη φυλακή.

Στις 5 Αυγούστου συλλαμβάνεται στην Κωνσταντινούπολη ο Αλ. Ζεκερίδης για εμπόριο ναρκωτικών.

Αποφυλακίζεται με νέο βούλευμα στις 17 Γενάρη του '96 ο Αντ. Αραβαντινός, παρά το γεγονός ότι στην απόφαση προφυλάκισής του τονιζόταν "ότι, αν ο πρώην αρχιφύλακας αφεθεί ελεύθερος, είναι πολύ πιθανό να διαπράξει και νέα κακουργήματα".

Στις 18 Γενάρη,ο Φωτάκης, που πρωτόδικα είχε καταδικαστεί σε 6,5 χρόνια φυλάκισης για τα όπλα που είχαν βρεθεί στον κοιτώνα του, πετυχαίνει μείωση της ποινής του σε 4 χρόνια, ισχυριζόμενος ότι είχε τα όπλα για δική του χρήση. Ας σημειωθεί ότι όσον αφορά τα ναρκωτικά που είχαν βρεθεί, οι μεν μεθαδόνες και μία μικροποσότητα ηρωίνης θεωρήθηκε ότι προέρχονταν από κατασχέσεις και αθωώθηκε, η δε κυρίως ποσότητα των 300 γραμμαρίων ηρωίνης μέχρι να φτάσει στο Γενικό Χημείο του Κράτους έγινε... ασβεστόσκονη.

Εκδίδεται στις 24 Γενάρη από τις τουρκικές αρχές ο Ζεκερίδης, προκειμένου να δικαστεί για την υπόθεση εισαγωγής ενός κιλού ηρωίνης στις Φυλακές Κορυδαλλού.

Την αναβάθμιση του κύρους των σωφρονιστικών υπαλλήλων είχε σαν στόχο η συνάντηση στις 25 Γενάρη του νέου υπουργού Δικαιοσύνης Ε. Βενιζέλου με την Ομοσπονδία των φυλάκων, πρόεδρος της οποίας παραμένει ο άρτι αποφυλακισθείς Αντ. Αραβαντινός.

Σε σύσκεψη που έχει τις επόμενες μέρες με τους διευθυντές των φυλακών της χώρας, ο Ε. Βενιζέλος δίνει το στίγμα της πολιτικής που πρόκειται να ακολουθήσει: Θεσμικά μέτρα για την αποσυμφόρηση των φυλακών, ορθολογική και δίκαιη κατανομή των κρατουμένων, συνέχιση του προγράμματος κατασκευής νέων κτιρίων.

Για το οργανωμένο έγκλημα που θεριεύει μέσα στις πτυχές του κρατικού μηχανισμού δεν είπε λέξη. Ισως, γιατί κεντρική γραμμή της πολιτικής που εκφράζει είναι η διαχείριση του εγκλήματος και όχι η εξάλειψή του.

Τα στεγαστικά δάνεια συνεχίζουν να προσελκύουν αρκετό κόσμο, καθώς τα επιτόκιά τους - που τους τελευταίους μήνες παρουσίασαν πτώση - καθίστανται περισσότερο προσιτά από πριν. Οπως τόνισαν στο "Ρ" τραπεζικά στελέχη, είναι πολύ πιθανό στο βραχυπρόθεσμο μέλλον να έχουμε νέα μείωση των στεγαστικών επιτοκίων, που θα κυμανθεί από μισή μέχρι μία ποσοστιαία μονάδα. Στήριζαν μάλιστα την αισιοδοξία τους, με το επιχείρημα ότι η μείωση των επιτοκίων αποτελεί συνέπεια του ανταγωνισμού μεταξύ των τραπεζών, την παραπέρα αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και τα περιθώρια που έχουν οι τράπεζες για συμπίεση των κερδών τους.

Μ' αυτή τη λογική, τα ίδια τραπεζικά στελέχη, συνιστούν στους πελάτες τους για το λόγο αυτό να συνάπτουν τα δάνειά τους σε κυμαινόμενο επιτόκιο, καθώς σε περίπτωση μείωσης επιτοκίων θα υπάρξει αντίστοιχη αναπροσαρμογή του επιτοκίου δανεισμού. Στην περίπτωση αυτή, τον πρώτο ένα ή ενάμιση χρόνο, προκειμένου για Κτηματική και Στεγαστική Τράπεζα αντίστοιχα, το επιτόκιο παραμένει σταθερό, ενώ μετά αυξάνεται ή μειώνεται ανάλογα με τη διαμόρφωση των τρεχόντων επιτοκίων της τράπεζας, που συνδυάζονται κυρίως με την πορεία του πληθωρισμού. Αν, αντίθετα, συναφθεί το δάνειο με σταθερό επιτόκιο, αυτό θα παραμείνει μέχρι την οριστική αποπληρωμή του δανείου.

Το σημερινό κυμαινόμενο επιτόκιο βρίσκεται σήμερα στο 17,5%,ενώ το σταθερό είναι στο ελαφρώς χαμηλότερο επίπεδο του 17% (και τα δύο επιτόκια είναι περίπου 9 μονάδες πάνω από τον πληθωρισμό, που το Γενάρη του 1996 έτρεχε με ρυθμό 8,4% σε δωδεκάμηνη βάση).

Στην υποθετική περίπτωση, που κάποιος πάρει δάνειο 10 εκατομ. δραχμών και προτιμήσει το κυμαινόμενο επιτόκιο,η τρέχουσα τότε μηνιαία δόση θα είναι:

• 176.980 δρχ. για περίοδο εξόφλησης του δανείου σε 10 χρόνια.
• 157.460 δρχ., αν το δάνειο το εξοφληθεί σε 15 χρόνια (που είναι και το πιο συνηθισμένο).

150.490 δρχ. αν επιλεγεί η εξόφληση του δανείου σε 20 χρόνια, περίπτωση, ωστόσο, που είναι αρκετά σπάνια.

Αν έχουμε τα ίδια δεδομένα, αλλά επιλέξουμε σταθερό επιτόκιο - που όπως είπαμε δε συνιστάται στη μεσομακροχρόνια οικονομική συγκυρία - θα πληρώνουμε173.380 δρχ. για 10 χρόνια και 153.390 δρχ. για 15 χρόνια.

Βλέπουμε, δηλαδή, ότι το "φτηνό" στεγαστικό... δεν είναι και τόσο φτηνό, αφού μας στοιχίζει κάθε μήνα περίπου 15.000 δρχ. το κάθε εκατομμύριο που δανειζόμαστε απ' την τράπεζα.

Η απάντηση των τραπεζιτών στη διαπίστωση αυτή είναι ότι συνάπτοντας ένα δάνειο ο οφειλέτης, πληρώνει ουσιαστικά ποσό αντίστοιχο του ενοικίου,που καταβάλλει ή που θα κατέβαλε αν νοίκιαζε ένα σπίτι. Για παράδειγμα, αν πάρει 7 εκατομ. δρχ. θα καταβάλλει περίπου 100.000 δρχ. το μήνα, ποσό που ανταποκρίνεται στο μέσο ενοίκιο μιας οικογένειας. Επιπρόσθετο πλεονέκτημα στον ισχυρισμό αυτό, ειδικά για το κυμαινόμενο επιτόκιο, είναι το γεγονός ότι ενώ τα ενοίκια ανεβαίνουν συνέχεια, τα επιτόκια θα συνεχίσουν να ακολουθούν καθοδική - εκτός απροόπτου - πορεία.

Τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα βέβαια, αν υπάρχει η δυνατότητα απόκτησης επιδοτούμενου δανείου.Το κόστος στην περίπτωση αυτή είναι σαφώς χαμηλότερο(βλ. πίνακα 2) και μάλιστα το χαμηλότερο που μπορεί να υπάρξει ανάμεσα σε όλες τις επιλογές που προσφέρουν τα προγράμματα στεγαστικής πίστης των τραπεζών (δάνεια χαμηλής εκκίνησης κτλ.). Να σημειώσουμε πάντως ότι η επιδότηση των δανείων γίνεται μόνο για τη μισή διάρκεια αποπληρωμής τους και μέχρι 8 χρόνια το μέγιστο,υπάρχει δηλαδή μια μικρή σχετικά επιβάρυνση μετά το τέλος της επιδότησης.

Στο κόστος, επίσης, των δανείων θα πρέπει να προσθέσουμε τα λοιπά έξοδα, που βαρύνουν αποκλειστικά το δανειολήπτη και είναι:

• Τα δικαιώματα που εισπράττει η τράπεζα κατά την υποβολή της αίτησης, για το νομικό έλεγχο των τίτλων ιδιοκτησίας και την εκτίμηση της αξίας του προσφερόμενου σε υποθήκη ακινήτου και τα οποία υπολογίζονται από 6 - 12 τοις χιλίοις επί του δανείου (60 - 120 χιλιάδες δρχ. για 10 εκατομ. δάνειο). Ολα αυτά τα ποσά επιβαρύνονται με ΕΦΤΕ 4% επί των τόκων.
• Τα έξοδα της δανειστικής σύμβασης και της εγγραφής υποθήκης ή προσημείωσης υποθήκης.

Για να πάρετε επιδοτούμενο στεγαστικό δάνειο θα πρέπει:

• Πρώτο και βασικότερο, εσείς ή η/ο σύζυγός σας ή και τα ανήλικα παιδιά σας να μην έχετε δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας σε άλλο διαμέρισα ή μονοκατοικία, που να καλύπτουν τις στεγαστικές σας ανάγκες όπως ορίζονται απ' το νόμο (δηλαδή 35 τ.μ. για άγαμο, 70 τ.μ. για έγγαμο και 15 τ.μ. επιπλέον για κάθε παιδί), σε κατοικήσιμη ή τουριστική περιοχή.
• Δεύτερο, η εμπορική και αντικειμενική αξία της κατοικίας που σκοπεύετε να αγοράσετε ή να χτίσετε δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 28 εκατομ. δρχ. αν είστε άγαμος ή έγγαμος χωρίς παιδιά ή και έγγαμος με ένα παιδί, τα 33 εκατομ. δρχ. αν έχετε δύο παιδιά και τα 38 εκατομ. δρχ. αν έχετε 3 παιδιά και πάνω.
• Τρίτο, το συνολικό δηλωθέν οικογενειακό σας εισόδημα δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 4 εκ. δρχ. αν είστε άγαμος, 7 εκατομ. δρχ. αν είστε έγγαμος χωρίς παιδιά, 8,4 εκατομ. δρχ. αν έχετε ένα παιδί, 9,5 εκατομ. δρχ. αν έχετε δύο παιδιά, 10,5 εκατομ. δρχ. αν έχετε τρία παιδιά και 11,5 εκατομ. δρχ. αν έχετε τέσσερα παιδιά και πάνω.
• Τέταρτο, η συνολική ετήσια τοκοχρεολυτική δόση που θα δίνετε στην τράπεζα δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% του ετήσιου δηλωθέντος εισοδήματός σας, για δηλωθέντα εισοδήματα μέχρι 4 εκατομ. δρχ. και το 30% για το τμήμα των εισοδημάτων πάνω από 4 εκατομ. δρχ. και μέχρι 11,5 εκατομ. δρχ. (βλ. πίνακα 1).

Στις παραπάνω προϋποθέσεις υπάρχουν αρκετές εξαιρέσεις και διακρίσεις που κάνει ο νόμος και αφορούν παιδιά που σπουδάζουν, ανάπηρα παιδιά, διαζευγμένους γονείς κτλ. Επίσης, για την έκδοση του δανείου τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσετε σύμφωνα με τα παραπάνω στην τράπεζα απαιτούν υπομονή και επιμονή. Τα χρήματα, ωστόσο, θα τα πάρετε σε ένα ή δυο το πολύ μήνες μετά την έγκριση της χορήγησης του δανείου.

Να επισημάνουμε, τέλος, ότι με την απόφαση ΕΝΠΘ 507/7, η Τράπεζα της Ελλάδας έχει καθορίσει ως ανώτατο όριο ετήσιας μεταβολής των χορηγηθέντων δανείων από τις τράπεζες ποσοστό 20%. Η απόφαση εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια της ΤτΕ για περιορισμό της πιστωτικής επέκτασης του χρήματος. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τίθενται φραγμοί στο συνολικό ύψος χορήγησης στεγαστικών δανείων και συνεπώς οι τράπεζες κρίνουν σε ποιους θα χορηγηθούν δάνεια με κριτήριο το πόσο βαθιά είναι η τσέπη των υποψήφιων πελατών τους, αλλά ενδεχομένως και τη σειρά προτεραιότητας των υποβληθέντων αιτήσεων.

Βασίλης ΡΑΓΙΑΣ

Μόλις στο 50% του συνολικού στόχου ανήλθαν οι απορροφήσεις των κονδυλίων που δικαιούνταν να εισπράξει η Ελλάδα από την Κοινότητα για τη διετία 1994 - 1995, για τη χρηματοδότηση των Περιφερειακών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων (ΠΕΠ) των 13 περιφερειών της χώρας κατά τη διετία 1994 - 1995.

Η σημαντική υστέρηση στην απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων για τη χρηματοδότηση των 13 ΠΟΠ της χώρας, κατά την προηγούμενη διετία, που αποδεικνύει την αποτυχία, αλλά και την ανικανότητα της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ στο θέμα της περιβόητης περιφερειακής πολιτικής, παρουσιάζεται ανάγλυφα στον πίνακα που παραθέτουμε.

Πριν περάσουμε στην ανάλυση των στοιχείων του πίνακα, θα πρέπει αναφερθούμε στον τρόπο λειτουργίας των ΠΕΠ.

Τα προγράμματα αυτά χρηματοδοτούνται κατά 50% από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, Κοινωνικό Ταμείο, Γεωργικό Ταμείο) και κατά 50% από εθνικούς πόρους.

Τα ΠΕΠ αποτελούν τον πρώτο από τους τρεις άξονες του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης 1994 - 1999, του γνωστού και ως Πακέτου Ντελόρ ΙΙ. Το δεύτερο άξονα απαρτίζει το εθνικό σκέλος, το οποίο αφορά το 70% των συνολικών πόρων του Πακέτου και στο οποίο έχουν καταχωρηθεί όλα τα μεγάλα έργα (Σπάτα, αυτοκινητόδρομοι, Ρίο - Αντίρριο κτλ.). Τέλος, τον τρίτο άξονα συγκροτούν οι κοινοτικές πρωτοβουλίες (διασυνοριακά έργα, μικρομεσαίες επιχειρήσεις κτλ.).

Από άποψη χρηματικού μεγέθους τα έργα των ΠΕΠ κατατάσσονται στη μικρομεσαία κλίμακα και αφορούν κυρίως στην υλοποίηση των προγραμμάτων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, καθώς και αναπτυξιακών εταιριών που έχουν συστήσει οι ως άνω φορείς.Από πολιτική, δηλαδή, άποψη η εκάστοτε κυβέρνηση χαράσσει και υλοποιεί την περιφερειακή της πολιτική, ενώ τα σχετικά κονδύλια αποτελούν τον κυριότερο μοχλό επηρεασμού των δημοτικών και νομαρχιακών αρχόντων,από την άποψη της "νομιμοφροσύνης" ή μη των τελευταίων στις κυβερνητικές επιλογές.

Σε αντίθεση με το "εθνικό" σκέλος των έργων - που ουσιαστικά έχει τεθεί υπό τον έλεγχο των ευρωπαϊκών πολυεθνικών και των "εθνικών" οικονομικών κέντρων (η συμμαχία Κόκκαλη - Λαμπράκη έχει αναδειχτεί σε σημαντικό παίκτη, με αναβαθμισμένο ρόλο μετά τον τελευταίο ανασχηματισμό), τα κονδύλια των ΠΟΠ τα χειρίζεται κατά κύριο λόγο η κυβέρνηση. Με τον τρόπο όμως αυτό η περίφημη ανεξαρτησία των θεσμών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης είναι ούτως η άλλως λειψή, καθώς ο κάθε μη αρεστός δήμαρχος ή ο κάθε μη αρεστός νομάρχης μπορεί να κοπεί από τη χρηματοδότηση των σχετικών έργων, μια και τα σχετικά κονδύλια χειρίζεται αποκλειστικά το υπουργείο Εσωτερικών.

Αυτονόητο είναι επίσης ότι η περιφερειακή πολιτική της Ελλάδας, στις γενικές της τουλάχιστον κατευθύνσεις, δε χαράσσεται πλέον από την ελληνική κυβέρνηση ή από τους ενδιαφερόμενους φορείς, αλλά από τα γραφειοκρατικά επιτελεία των Βρυξελλών. Και αυτό το γεύτηκαν στην πράξη τα Νομαρχιακά Συμβούλια, όταν, κατά τη σύνταξη των προτάσεων κατάρτισης των ΠΕΠ, είδαν πολλές προτάσεις έργων να περικόπτονται, με το επιχείρημα ότι δεν είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Από τα αναλυτικά στοιχεία που παραθέτουμε στον πίνακα, προκύπτει με σαφήνεια ότι η περιφερειακή πολιτική της κυβέρνησης κατά τα δύο προηγούμενα χρόνια έμεινε μετεξεταστέα... μια και σε περιφερειακά έργα διατέθηκαν μόλις το 50% των συνολικών πόρων που αρχικά είχαν προβλεφτεί (βλέπε στήλη 8 του πίνακα).Η αιτία της χαμηλής απορρόφησης θα πρέπει να αναζητηθεί μάλλον στην πολιτική λιτότητας, η οποία έπληξε και τον τομέα αυτό, παρά στην ικανότητα απορρόφησης των σχετικών κονδυλίων από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Και αυτό επειδή απαραίτητη προϋπόθεση απόσπασης κοινοτικών πόρων - αποτελούν το 50% των συνολικών κονδυλίων των έργων των ΠΕΠ - είναι να καταβάλλει η εθνική κυβέρνηση το υπόλοιπο 50% των σχετικών κονδυλίων.

Στο σημείο αυτό "κόλλησε" η χαμηλή απορροφητικότητα. Και το ποσοστό αυτό θα ήταν ακόμη χαμηλότερο, αν δεν πήγαινε σχετικά καλά το ΠΕΠ Αττικής, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο από τα 13 συνολικά. Το ΠΕΠ Αττικής απορρόφησε το 61% του συνολικού στόχου, καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση μετά το ΠΕΠ Κρήτης, η απορροφητικότητα του οποίου ανήλθε τη διετία '94 - '95 στο 66%.Αντίθετα, δραματικά χαμηλή είναι η απορροφητικότητα των κοινοτικών πόρων για τα ΠΕΠ στις προβληματικές περιφέρειας της χώρας με ποσοστά που φτάνουν μόλις στο:

• 35% για την Α. Μακεδονία - Θράκη.
• 39% για τη Δ. Μακεδονία, τη Στερεά Ελλάδα και το Νότιο Αιγαίο.
• και 23% στην Πελοπόννησο, που κατέχει την τελευταία θέση.

Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ

Οταν οι ίδιοι οι στυλοβάτες της ποινικής καταστολής, υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Δικαιοσύνης και εισαγγελείς, ποινικολόγοι και εγκληματολόγοι αναγνωρίζουν την παταγώδη αποτυχία του σωφρονιστικού συστήματος, όταν παραδέχονται ότι οι φυλακές αποτελούν νησίδες παρανομίας και σχολές του εγκλήματος, όταν ομολογούν ανοιχτά την αποτυχία του στόχου της κοινωνικής επανένταξης, τότε το σύστημα απονομής δικαιοσύνης μένει, ουσιαστικά, χωρίς υπερασπιστές.

Σύμφωνα με την Κριτική Εγκληματολογία, ο ποινικός νόμος προβάλλει, όχι σαν μέσο προστασίας των κοινών αξιών, αλλά σαν όργανο, με το οποίο οι ανώτερες κοινωνικοοικονομικά τάξεις προασπίζουν τα προνόμια και συμφέροντά τους και επιδιώκουν τη διαιώνιση της σχέσης εξουσίασής τους σε βάρος της εργατικής τάξης.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι οι φυλακές είναι γεμάτες από φτωχούς, περιθωριακούς και ξένους. Οι ίδιοι οι ποινικοί νόμοι, επισημαίνει οΝ. Παρασκευόπουλος,καθηγητής Ποινικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, παρά το αφηρημένο και κοινό για όλους περιεχόμενό τους, δείχνουν κατά την εφαρμογή τους ότι δεν έχουν όλες οι κοινωνικές ομάδες τις ίδιες πιθανότητες "να καθήσουν στο σκαμνί".

Η κλοπή, για παράδειγμα, έγκλημα κατά της ιδιοκτησίας, που τελείται συνήθως από φτωχούς και περιθωριακούς, αντιμετωπίζεται πολύ αυστηρότερα από άλλες πράξεις, που ενδεχομένως προσβάλλουν περισσότερο την ιδιοκτησία ή περιουσία (κομπίνες για μεγάλα ποσά, φοροδιαφυγές, γενικά οικονομικά εγκλήματα) και τελούνται συνήθως από ευπορότερα άτομα.

Οι εμπειρικές έρευνες έχουν καταδείξει κατά τρόπο αδιαφιλονίκητο ότι η γνωστή εγκληματικότητα ανέρχεται μόλις στο 15% του συνόλου της εγκληματικότητας.

Ο τρόπος δράσης της Αστυνομίας, η κατανομή της αστυνόμευσης μεταξύ των διάφορων κοινωνικών στρωμάτων, ο τρόπος της ερμηνείας του νόμου από το δικαστή, ο τρόπος εκτίμησης των αποδείξεων είναι καθοριστικοί στην ανάδειξη κάποιου σε εγκληματία.

Ετσι μπορεί να εξηγηθεί γιατί κατά τις στατιστικές οι κατώτερες τάξεις φέρονται δύο φορές περισσότερο εγκληματικές από τις άλλες, ενώ έρευνες σε δείγματα μη στιγματισμένων παραβατών δείχνουν ότι όλες οι τάξεις μετέχουν στο έγκλημα περίπου το ίδιο.

Ενα άλλο στοιχείο, που φωτίζει τον ταξικό χαρακτήρα της Δικαιοσύνης, είναι το γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός των εισερχομένων στις φυλακές είναι μικροπαραβάτες, που έχουν διαπράξει αδικήματα, για τα οποία προβλέπονται χαμηλές ποινές. Με δεδομένο ότι οι ποινές αυτές είναι εξαγοράσιμες και η δικαστηριακή πρακτική είναι ευνοϊκή στο θέμα αυτό, θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει ότι τουλάχιστον ένα μεγάλο ποσοστό αυτών οδηγείται τελικά στη φυλακή, γιατί δεν έχει τα χρήματα να εξαγοράσει την ποινή του.

Τραγικό παράδειγμα, η άγρια δολοφονία μέσα στις φυλακές Κορυδαλλού του 27χρονου Δ. Καραμούτη τον περασμένο Νοέμβριο, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης των κρατουμένων. Ο άτυχος νέος είχε καταδικαστεί στις 23 Οκτωβρίου του '95 σε 18μηνη φυλάκιση για μικροκλοπή στην Ομόνοια. Δεν είχε τα χρήματα να εξαγοράσει την ποινή του και οδηγήθηκε στη φυλακή με τις γνωστές συνέπειες. Στον αντίποδα η περίπτωση του βιομήχανου Ι. Βαγιωνή, ιδιοκτήτη του εργοστασίου "ΕΛΚΟ", που δολοφόνησε τη σύντροφό του Ε. Πίσκου τον Φεβρουάριο του '94 και ο οποίος παραμένει ελεύθερος, ενώ η δίκη του έχει αναβληθεί επ' αόριστον.

Τον Ιανουάριο του '96, ο αριθμός των κρατούμενων στις φυλακές της χώρας είναι 5.897. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης, η χωρητικότητα των φυλακών επαρκεί για 4.302 κρατούμενους. Αυτό σημαίνει ότι 1.595 άνθρωποι είναι στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλο, στις, ούτως ή άλλως, άθλιες συνθήκες που επικρατούν παντού.

Κανένα από τα 122 άρθρα του Κώδικα βασικών κανόνων για τη μεταχείριση των κρατουμένων, που ψηφίστηκε το '89, δεν εφαρμόζεται. Μοναδικός κανόνας είναι η παρανομία. Ετσι, ενώ ο αριθμός των κρατουμένων σε κάθε κατάστημα κράτησης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 300 άτομα, σε εξαιρετικές δε περιπτώσεις τα 500, στις φυλακές Κορυδαλλού κρατούνται 984, στην Πάτρα 709, στη Λάρισα 656 και στη Θεσσαλονίκη 455. Ενώ ο νόμος ορίζει ότι κάθε κρατούμενος δικαιούται 6 τετραγωνικά μέτρα, στον ίδιο χώρο ζουν σήμερα 3 ή 4 άνθρωποι.

Ενώ οι υπόδικοι και όσοι έχουν τιμωρηθεί για πρώτη φορά πρέπει να διαβιώνουν σε ειδικό κατάστημα, ή σε χωριστά τμήματα, ώστε να αποφεύγεται κάθε επαφή με τους υπότροπους, σήμερα είναι διασκορπισμένοι ανάμεσα σε ισοβίτες και βαρυποινίτες.

Ενώ οι τοξικομανείς υφίστανται, σύμφωνα με το νόμο, θεραπευτική μεταχείριση σε κέντρα αποτοξίνωσης και αποκατάστασης, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, σήμερα βρίσκονται στις φυλακές, εκτός από ελάχιστους που παρακολουθούν τα ειδικά θεραπευτικά προγράμματα απεξάρτησης.

Από τους 5.897 κρατούμενους, οι 1.702 είναι αλλοδαποί και από αυτούς, περισσότεροι από τους μισούς Αλβανοί. Αυτοί αποτελούν το περιθώριο της φυλακής.

Οι αλλοδαποί ζουν σε χειρότερες συνθήκες και απολαμβάνουν λιγότερα δικαιώματα. Τα δικαστήρια τούς καταδικάζουν σε βαρύτερες ποινές, σπανίως τους δίνουν δικαίωμα αναστολής, ελάχιστοι στέλνονται σε αγροτικές φυλακές, σε κανένα σχεδόν δε χορηγείται η πενθήμερη άδεια, ακόμα και όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις.

Για ναρκωτικά, έχουν φυλακιστεί 2.171 κρατούμενοι, περίπου το 40%. Ποσοστό, που γίνεται πολύ μεγαλύτερο μέσα στις φυλακές, αφού και άλλοι κατάδικοι γίνονται τοξικομανείς.

Πολύς λόγος γίνεται για την κοινωνική επανένταξη των κρατουμένων, η οποία μάλιστα προβάλλεται ως σκοπός της ποινής και ως δικαιολογία του εγκλεισμού. Επιστημονικές έρευνες και μελέτες αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο. Οτι, δηλαδή, ο κοινωνικός αποκλεισμός των πρώην κρατουμένων ολοκληρώνεται στο παθογόνο περιβάλλον της φυλακής, καθώς για τη μεγάλη πλειοψηφία των εγκλείστων, οι μηχανισμοί κοινωνικού αποκλεισμού έχουν ενεργοποιηθεί ήδη πριν από την επαφή τους με το σύστημα απονομής της Ποινικής Δικαιοσύνης, κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης, της εργασίας, κλπ. Η φυλακή είναι ένας θεσμός, που μάλλον δημιουργεί, παρά επιλύει προβλήματα, όπως εξηγεί η Αφρ. Κουκουτσάκη,λέκτορας Εγκληματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο: "Η φυλακή υπήρξε, είναι και θα είναι ένας κατ' εξοχήν αποκοινωνικοποιητικός θεσμός, οργανωμένος για τη φύλαξη και όχι τη μεταχείριση του εγκληματία. Ας σκεφτούμε μόνον ποιος είναι ο συσχετισμός μεταξύ αριθμού κρατουμένων και προσωπικού φύλαξης αφ' ενός και αριθμού κρατουμένων και προσωπικού μεταχείρισης (ψυχολόγων, ψυχιάτρων, κοινωνικών λειτουργών, κλπ.) αφ' ετέρου και γιατί αυτός ο συσχετισμός δεν άλλαξε ποτέ ουσιαστικά. Η πραγματική, ιστορικά διαπιστωμένη, λειτουργία της φυλακής εντοπίζεται σ' αυτό που πράγματι παράγει: Την αποτυχία του στόχου της κοινωνικής επανένταξης, τη δημιουργία και αναπαραγωγή του εγκληματία ως ατόμου με ιδιαίτερα κοινωνικά και ατομικά χαρακτηριστικά, τον κοινωνικό αποκλεισμό του πρώην κρατουμένου. Η φυλακή δεν προετοιμάζει την κοινωνική επανένταξη, αλλά διαχειρίζεται την κοινωνική περιθωριοποίηση, συντελώντας έτσι στη διατήρηση και αναπαραγωγή των κοινωνικών σχέσεων ανισότητας και της κάθετης δομής της κοινωνίας".

Και ο γνωστός φιλόσοφος Μισέλ Φουκό, σε μία συνέντευξή του το 1972, είχε περιγράψει το ίδιο θέμα με την παρακάτω διαπίστωση: "Σήμερα γνωρίζουμε ότι στις φυλακές δεν παράγεται απολύτως τίποτα. Οτι είναι απλά ζήτημα επιδέξιας ταχυδακτυλουργίας, ένας ιδιόρρυθμος μηχανισμός κυκλικού αποκλεισμού: Η κοινωνία αποκλείει, στέλνοντας στη φυλακή ανθρώπους, που ο εγκλεισμός αποσυνθέτει, συντρίβει, εξολοθρεύει, φυσικά. Και τότε, μόλις αποσυντεθούν, η φυλακή τους αποκλείει, "απελευθερώνοντάς" τους στην κοινωνία. Και κει, η ζωή τους στη φυλακή, ο τρόπος που τους μεταχειρίστηκαν, η κατάσταση στην οποία βγήκαν, εξασφαλίζει το ότι η κοινωνία θα τους αποκλείσει, ακόμα μια φορά, στέλνοντάς τους πίσω στη φυλακή, η οποία με τη σειρά της...".

Νίκος ΒΑΦΕΙΑΔΗΣ

Η συγκέντρωση του 37% του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας στην πρωτεύουσα υπέθαλψε την ανεργία, με επακόλουθο την αύξηση των εγκλημάτων κατά της περιουσίας, δημιούργησε ένα κλίμα αντιπαράθεσης ή αδιαφορίας μεταξύ των πολιτών και ένα πλαίσιο αποπνικτικών συνθηκών διαβίωσης, χαλάρωσε το πνεύμα αλληλεγγύης, παρέλυσε τους ζωντανούς ιστούς της κοινωνίας και οδήγησε στην κοινωνική αδιαφορία και τον άσκοπο πλουτισμό με κάθε μέσον εις βάρος των άλλων.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που έχει επεξεργαστεί ο Ν. Κουράκης, καθηγητής Εγκληματολογίας στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθήνας, τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε κατακόρυφα η βαριά εγκληματικότητα και στο διάστημα '80 - '94 σχεδόν εξαπλασιάστηκε. Από τα 1.042 κακουργήματα το '80, φτάσαμε στα 5.811 το '94, ενώ στο ίδιο διάστημα το ποσοστό των κακουργημάτων που εξιχνιάζεται από τις διωκτικές αρχές έπεσε από το 91,1% στο 42,5%.

Παράλληλα, όλο και περισσότερα νεαρά άτομο εμπλέκονται στο έγκλημα. Το '80 οι ηλικίες 13 - 20 ετών αποτελούσαν το 9,4% του συνόλου των δραστών και οι ηλικίες 21 - 29 ετών το 26,1%, ενώ το '94 τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 14,9% και 28,6%. Οσον αφορά την κοινωνική ταυτότητα των παιδιών αυτών, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η έρευνα που πραγματοποίησε ο Ν. Κουράκης σε συνεργασία με ομάδα φοιτητών της Νομικής Σχολής στο σύνολο του πληθυσμού των ποινικών ανηλίκων κρατουμένων της χώρας. Τα παιδιά αυτά γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε υποβαθμισμένες περιοχές των μεγαλουπόλεων, με διαταραγμένες οικογενειακές σχέσεις. Οι γονείς τους είναι ως επί το πλείστον φτωχοί και σε μεγάλο ποσοστό αγράμματοι. Πολλά παιδιά δεν πηγαίνουν καθόλου σχολείο και τα περισσότερα μπαίνουν στη βιοπάλη από την ηλικία των 13 ετών, ενώ 96,7% είχε ήδη εγκλειστεί και νωρίτερα σε σωφρονιστικό κατάστημα.

Μύθος αποδεικνύεται, παρ' όλα όσα λέγονται, η αυξημένη, σε σχέση με το σύνολο του πληθυσμού, εγκληματική δραστηριότητα των αλλοδαπών. Το ποσοστό των αλλοδαπών που συνελήφθησαν από το '88 και μετά είναι ασήμαντο, σε σχέση με το σύνολο των γνωστών δραστών (Ελλήνων και ξένων) και συγκεκριμένα 0,5% το '88, 1,1% το '91, 1,7% το '93 και 2,4% το '94, ενώ ακόμη μικρότερα είναι τα ποσοστά όσων συνελήφθησαν με δικαστική απόφαση ή για απέλαση λόγω ποινικού αδικήματος.

Αντίθετα, ραγδαία αυξάνονται τα οικονομικά εγκλήματα, με κύριο χαρακτηριστικό τον εκλεπτυσμένο και δυσεξυχνίαστο τρόπο τελέσεώς τους, όπως: Εικονική μεταβίβαση κεφαλαίων σε θυγατρικές εταιρίες του εξωτερικού, με στόχο τη φοροδιαφυγή, είσπραξη επιδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή του ελληνικού δημοσίου για υποτιθέμενη εισαγωγή ή εξαγωγή αγροτικών προϊόντων, οικειοποίηση κεφαλαίων από στελέχη τραπεζών ή Οργανισμών, εμπρησμός, καταπάτηση και εκμετάλλευση δασικών εκτάσεων, βαριές μορφές ρύπανσης του περιβάλλοντός κλπ.

Τέλος, το οργανωμένο έγκλημα, ενώ παλιά περιοριζόταν στις κλασικές μορφές της εμπορίας ναρκωτικών και όπλων και στην προστασία από "νονούς" της νύχτας, έχει επεκταθεί σε τομείς όπως οι ληστείες, οι απαγωγές, η λαθραία διακίνηση αλλοδαπών, η παιδική πορνεία και η εισαγωγή ναρκωτικών στις φυλακές.

Επεκτείνεται και στους καταθέτες στεγαστικού ταμιευτηρίου η δυνατότητα να ζητήσουν την αναχρηματοδότηση δανείων, που είχαν πάρει στο παρελθόν για αγορά κατοικίας με νέο δάνειο και φυσικά τα ισχύοντα σήμερα (χαμηλότερα) επιτόκια. Μέχρι τώρα, παραδόξως, το δικαίωμα αναχρηματοδότησης στεγαστικών δανείων είχαν όλοι οι υπόλοιποι δανειολήπτες, εκτός εκείνων που είχαν πάρει δάνειο μέσω των ειδικών λογαριασμών "στεγαστικού ταμιευτηρίου". Η επέκταση του δικαιώματος αναχρηματοδότησης παλιών στεγαστικών δανείων και στους καταθέτες στεγαστικού ταμιευτηρίου, γίνεται με την 569 παρ. 6 απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδας, που κοινοποιήθηκε στις τράπεζες στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας.

Στην απόφαση αυτή, μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι "επιτρέπεται στα πιστωτικά ιδρύματα να χορηγούν στεγαστικά δάνεια με ελεύθερα διαπραγματεύσιμο επιτόκιο,καθώς και δάνεια έναντι καταθέσεων στεγαστικού ταμιευτηρίου, σύμφωνα με τις διατάξεις για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων και άληκτων οφειλών από δάνεια στεγαστικού ταμιευτηρίου σε δραχμές και σε συνάλλαγμα".

Αναχρηματοδότηση συνεπώς μπορεί να γίνει για όλα τα δάνεια, επιδοτούμενα ή μη. Σύμφωνα, μάλιστα, με πληροφορίες, η Κτηματική Τράπεζα θα ζητήσει σύντομα τη συνδρομή του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, προκειμένου να επεκταθεί η δυνατότητα αυτή και στα διπλοεπιδοτούμενα δάνεια του ΟΕΚ. Η χρονική διάρκεια της αναχρηματοδότησης είναι ίση με το χρόνο που έμενε για την εξόφληση του παλιότερου δανείου.

Το κέρδος στην περίπτωση αυτή για τον δανειζόμενο θα προκύψει από τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ του παλιού και του νέου επιτοκίου δανεισμού και είναι τόσο μεγαλύτερο όσο μεγαλύτερη είναι και η διαφορά αυτή. Αν, για παράδειγμα, κάποιος είχε πάρει παλιότερα δάνειο με σταθερό επιτόκιο 20% ή και παραπάνω και ήταν πιο πριν καταθέτης στεγαστικού ταμιευτηρίου, είτε της Στεγαστικής, είτε της Κτηματικής, μπορεί να συνάψει με την τράπεζά του νέο δάνειο με το χαμηλότερο επιτόκιο που ισχύει σήμερα.Και φυσικά με τα νέα δεδομένα, θα πληρώνει λιγότερους τόκους, στα βαθμό που θα διατηρηθούν τα επιτόκια στα σημερινά - χαμηλότερα - επίπεδα ή και στην περίπτωση που θα συνεχιστεί η πτωτική τους πορεία.

Ο πίνακας 2 παρουσιάζει, προς διευκόλυνση, τους συνδυασμούς που προκύπτουν με τα νέα επιτόκια, που αντιστοιχούν στην οικογενειακή κατάσταση του δικαιούχου. Για παράδειγμα, έγγαμος με 2 παιδιά, σήμερα πληρώνει επιτόκιο 11,25%, ενώ το υπόλοιπο 6,25% μέχρι το τρέχον επιτόκιο 17,5%, είναι η επιδότηση του δημοσίου.

Στο βωμό της λιτότητας θυσιάστηκε και η περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας

Τη διετεία 1994 - 1995, η απορροφητικότητα των 13 Περιφερειακών Προγραμματών, μόλις έφτασε το 50% του αρχικά προβλεπόμενου στόχου

Στη στήλη 1 παρουσιάζονται τα συνολικά κονδύλια των ΠΕΠ της περιόδου 1994 - 1999. Στη στήλη 2 οι δεσμεύσεις κονδυλίων που έπρεπε να απορροφηθούν το 1994 και στη στήλη 3 τα κονδύλια που πραγματικά απορροφήθηκαν. Η στήλη 4 παρουσιάζει τα υπόλοιπα των κονδυλίων του 1994 που δεν απορροφήθηκαν. Πρόκειται για τη διαφορά των στηλών 2 - 3. Η στήλη 5 παρουσιάζει τις δεσμεύσεις του 1995 και η στήλη 6 το άθροισμα των αναπορρόφητων δαπανών του 1994 και των δεσμεύσεων του 1995. Στήλες 4+5. Η στήλη 7 παρουσιάζει τα κονδύλια που απορροφήθηκαν το 1995, ενώ η στήλη 8 το ποσοστό απορρόφησης κονδυλίων τη διετία 1994 - '95 προς τα κονδύλια που ήταν διαθέσιμα για απορρόφηση την ίδια διετία.

Τον υπερπληθυσμό των φυλακών, την απουσία του διαχωρισμού των κρατουμένων ανάλογα με το είδος και το ύψος της ποινής, την έλλειψη βασικών αγαθών, ειδικευμένου και εκπαιδευμένου προσωπικού επισημαίνει η Νέα Αγωνιστική Κίνηση Δικηγόρων.

Οσον αφορά τη νομοθετική πολιτική προτείνει αποποινικοποίηση ορισμένων αδικημάτων, αυστηρό περιορισμό της προσωρινής κράτησης, εφαρμογή εναλλακτικών ποινών, εκσυγχρονισμό του θεσμού του ποινικού μητρώου και νομοθετική ρύθμιση των θεμάτων των αλλοδαπών κρατουμένων.

Η Κίνηση προτείνει ακόμη τη δημόσια κοινωνική προστασία των ανηλίκων, την αύξηση των κονδυλίων για τη δικαιοσύνη, τον εκσυγχρονισμό των μέσων και της λειτουργίας των σωμάτων ασφαλείας, την εκπαίδευση και τον εκσυγχρονισμό τους.

Οσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων, το διαχωρισμό υποδίκων, βαρυποινιτών και τοξικομανών, την εξασφάλιση της εργασίας, της εκπαίδευσης, της επιμόρφωσης, της άθλησης και των πολιτιστικών δραστηριοτήτων.

Τέλος, η Κίνηση προτείνει να περάσει άμεσα η διοίκηση των φυλακών στην κοινωνία με τη συμμετοχή εκπροσώπων της ΤΑ, των τοπικών ΤΕΙ, ΑΕΙ, του τοπικού δικηγορικού συλλόγου, επιστημονικών και καλλιτεχνικών φορέων και να εφαρμοστεί άμεσα ο θεσμός του δικαστικού, ο οποίος θα είναι επιφορτισμένος με τον έλεγχο της εκτέλεσης των ποινών και θα εκτελεί μόνιμα τα καθήκοντά του στο χώρο της φυλακής. Για το προσωπικό των φυλακών απαιτείται αξιοκρατική και διαφανής πρόσληψη και προαγωγή, υποχρεωτική φοίτηση σε σχολές επιπέδου τουλάχιστον ΤΕΙ, επιμόρφωση του ήδη υπάρχοντος προσωπικού και πρόσληψη νέου εξειδικευμένου προσωπικού (ιατρών, κοινωνικών λειτουργών κλπ.).