ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 3 Μάρτη 1996
Σελ. /48
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Βιβλίο

Μπέργκμαν αυτοβιογραφούμενος

Ποιος έχει δει έστω και μία ταινία του μεγάλου Σουηδού σκηνοθέτη Ινγκμαρ Μπέργκμαν και δεν έχει εκπλαγεί - είτε νιώθοντας μαγεμένος, είτε θέτοντας υπαρξιακά ερωτήματα, είτε νιώθοντας δυσθυμία ή μελαγχολία - με τον ψυχαναλυτικό τρόπο με τον οποίο ο Μπέργκμαν "ξεγυμνώνει" τα ανθρώπινα, στο γεμάτο ζωντάνια, ποίηση, συμβολισμό, αλληγορία κινηματογραφικό "ανατομείο" του; Ποιος δεν έχει απορήσει, από πού αντλεί αυτήν την τεράστια δύναμη, το κολλημένο στο "μικροσκόπιο" της κινηματογραφικής κάμερας "νυστέρι" του αμφιβληστροειδούς του; Ποιος δεν έχει αναρωτηθεί τι είναι ένας τέτοιος ψυχοανατόμος σαν τον Μπέργκμαν: "Ψυχρός παρατηρητής" του ανθρώπου και της κοινωνίας, ή ένας "παθών, μαθών"; Στους μεγάλους καλλιτέχνες αυτά τα δύο "συστατικά" αλληλοκαλλιεργούμενα, αλληλοελεγχόμενα, αλλά και συμπληρούμενα από πλούσια γνώση, ακονισμένο στοχασμό, σκληρή άσκηση με την τεχνική της τέχνης τους, αποτελούν το "εκρηκτικό κράμα" της δημιουργίας τους. Τέτοιο είναι και το κράμα της δημιουργίας του θεατρικού και κινηματογραφικού σκηνοθέτη, του δραματουργού και του πεζογράφου Ινγκμαρ Μπέργκμαν.

Στους φανατικούς κινηματογραφόφιλους της χώρας μας, ο κινηματογραφικός Μπέργκμαν είναι γνωστός. Λιγοστοί είχαν την ευτυχία να δουν, το 1985 στο Εθνικό Θέατρό μας, τον αριστουργηματικό του "Τζον Γαβριήλ Μπόρκμαν". Αλλά ο πεζογράφος Μπέργκμαν παραμένει εντελώς άγνωστος στον τόπο μας.

"Τύχη αγαθή" αποτελεί η έκδοση από τη "Σύγχρονη Εποχή" του αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος του Μπέργκμαν "Οι καλύτερες προθέσεις" (μετάφραση - προλόγισμα Ακριβής Κονιδάρη - Νίκου Σερβετά). Τύχη αγαθή γιατί ο αναγνώστης θα γνωρίσει σφαιρικά τον Μπέργκμαν. Γιατί θα βρει σ' αυτό μια ασυνήθιστα σύνθετη λογοτεχνική γραφή (πεζογραφική, θεατρική, σεναριακή). Μια γραφή ποίησης, στοχασμού, και κοινωνικών εικόνων στο διάβα δύο αιώνων. Γραφή που ψυχογραφεί τα πρόσωπα των καταγωγικών του οικογενειακών κλάδων, ιδιαίτερα του Λουθηρανού πάστορα πατέρα του και της μητέρας του, σαν μια μαγευτική πεζογραφική "Σονάτα των φαντασμάτων", για να θυμίσουμε και τον κορυφαίο συμπατριώτη του, δραματουργό Στρίντμπεργκ, από τον οποίο πολύ επηρεάστηκε. Ο Μπέργκμαν, εντέλει, αυτοψυχογραφείται σαν άνθρωπος και δημιουργός, μέσα από τις τραυματικές εμπειρίες των παιδικών του χρόνων, τις μνήμες του περιβάλλοντός του, τις επιδράσεις που ακούσια ή εκούσια δέχτηκε, παραδινόμενος από παιδί στον θεράποντα "έρωτα" της δημιουργίας.

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Με το ίδιο νόμισμα

Φυσικά και δε μας ενδιαφέρουν οι... διαφανείς και δημοκρατικές αποφάσεις της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ, "Λαλιώτικου" τύπου και έμπνευσης όπως το 2+4, που επικαλέστηκε ο πρωθυπουργός για να στηρίξει την υποψηφιότητά του ως πρωθυπουργού στις επόμενες εκλογές.

Μία απορία εκφράζουμε: Οταν καταστρώνουν τα μεγαλόπνοα σχέδιά τους, τον παράγοντα "λαϊκή βούληση" γιατί τον... αγνοούν;

Στις επόμενες εκλογές, όποτε και αν γίνουν, ας είναι σίγουροι ότι ο λαός θα τους πληρώσει με το ίδιο νόμισμα.

Τι έχουν στο μυαλό τους;

Τι κρύβει, άραγε, η προχτεσινή άρνηση της κυβέρνησης, στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, να προωθηθεί νομοσχέδιο, σύμφωνα με το οποίο οι ετεροδημότες θα μπορούν να ψηφίζουν στον τόπο κατοικίας τους και δε θα είναι υποχρεωμένοι να υφίστανται τα έξοδα και τις ταλαιπωρίες των μετακινήσεων;

Και ρωτάμε, ευθέως, για τις όποιες σκοπιμότητες έχει στο μυαλό της η κυβέρνηση, επειδή τα όσα επιχειρήματα ανέφερε ο υφυπουργός Εσωτερικών, Γ. Μωραϊτης, μόνο επιχειρήματα δεν είναι. Αλλωστε, το σχετικό μέτρο εφαρμόστηκε προσωρινά στη διάρκεια της δικής τους κυβερνητικής θητείας, στις ευρωεκλογές του 1994, και σε όποιον τότε είχε εγείρει επιφυλάξεις και φόβους διπλοψηφιών, απαντούσαν οι ίδιοι με συγκεκριμένα επιχειρήματα και στοιχεία. Κι έρχονται τώρα ν' αρνηθούν τη θέσπιση του μέτρου με επιχείρημα τον κίνδυνο διπλοψηφιών!

Προφανώς, άλλα έχουν στο μυαλό τους...

Βρώμικες μεθοδεύσεις

Νομοσχέδιο, σύμφωνα με το οποίο δίνεται το δικαίωμα σε Αμερικανούς υπηκόους - περιλαμβανομένων και των Κουβανών που πολιτογραφήθηκαν ως Αμερικανοί - να διεκδικούν δικαστικά τις όποιες περιουσίες είχαν στην προεπαναστατική Κούβα, συζητείται τις μέρες αυτές στο Κογκρέσο των ΗΠΑ. Και είναι προφανείς, βέβαια, οι άμεσοι και ψυχροπολεμικοί πολιτικοί στόχοι του, όπως και το γεγονός πως εντάσσεται σε μια γενικότερη, επιθετική, αυταρχική και ενάντια σε κάθε αρχή του Διεθνούς Δικαίου τακτική των ΗΠΑ.

Ας μη μας ξεφεύγουν, όμως, και κάποιες άλλες πλευρές. Οπως, για παράδειγμα, το γεγονός πως οι πρώτες και όχι λίγες "επιχειρήσεις", που κατέσχεσε η επαναστατική κυβέρνηση του Φιντέλ Κάστρο, ήταν αυτές της αμερικανικής μαφίας, που είχαν κάνει την Αβάνα, του δικτάτορα Μπατίστα, βασικό κέντρο των παράνομων δραστηριοτήτων τους.

Αλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που οι επίσημες αμερικανικές αρχές συνεργάζονται με τη μαφία, στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των αντικουβανικών επιχειρήσεών τους. Μέχρι και απόπειρες δολοφονίας του Φ. Κάστρο έχουν οργανώσει μαζί. Βλέπετε, δεν έχουν μόνο κοινά συμφέροντα, αλλά και αξίες, οράματα και στόχους...

Πόσα ξέρουν;

Δεν είναι επαρκώς και σωστά πληροφορημένοι, για τα προβλήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, οι κοινοτικοί μας εταίροι και γι' αυτό άργησαν να αντιδράσουν και τήρησαν, γενικότερα, μια στάση "ίσων αποστάσεων", επαναλαμβάνουν μονότονα τις μέρες αυτές οι κυβερνητικοί αρμόδιοι. Αλλωστε, γι' αυτό και ο ο πρωθυπουργός της χώρας πήρε αράδα και επισκέπτεται τις πρωτεύουσες χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Για να τους ενημερώσει και, βέβαια, να αποκαλύψει και αναδείξει την επιθετική, επεκτατική και αντίθετη σε κάθε αρχή του Διεθνούς Δικαίου συμπεριφορά της γειτονικής μας χώρας.

Και, όμως, από τις 27 του Γενάρη, τρεις μέρες πριν την κορύφωση της κρίσης στην Ιμια, συνελήφθησαν στη Λέσβο, επειδή διενεργούσαν στρατιωτική κατασκοπία, οι στρατιωτικοί ακόλουθοι της Ιταλίας και της Ολλανδίας.

Μήπως οι "εταίροι" μας, όχι μόνο επαρκώς πληροφορημένοι είναι, αλλά και περισσότερα από μας ξέρουν και γι' αυτό... προηγούνται των γεγονότων;

Λέμε, μήπως, για να αναρωτηθούν οι αρμόδιοι και όλοι όσοι πιστεύουν τα περί λειψής ενημέρωσης. Εμείς είμαστε σίγουροι γι' αυτό και το καταγγείλαμε από την πρώτη στιγμή. Το γεγονός της κατασκοπίας απλώς μας επιβεβαίωσε.

Πολιτική... συγκαλύψεων

Τι προσπαθεί να συγκαλύψει η κυβέρνηση; Το ερώτημα αυτό προκύπτει με αφορμή και την απόκρυψη από την κυβέρνηση του επεισοδίου μεταξύ ελληνικού και τουρκικού πλοίου στα Ιμια. Η αποσιώπηση του συγκεκριμένου γεγονότος σίγουρα δεν αποτελεί δείγμα ψυχραιμίας, όπως προσπαθούν να πείσουν οι αρμόδιοι.

Αντίθετα, όλα δείχνουν ότι αποσκοπεί στη συγκάλυψη των αδιεξόδων, στα οποία οδηγεί η πολιτική της υποτέλειας στα ιμπεριαλιστικά κέντρα, που με τη στάση τους ενθαρρύνουν τις προκλήσεις του καθεστώτος της Αγκυρας. Στην πραγματικότητα, η αποσιώπηση είναι μια άτυχη προσπάθεια συγκάλυψης της διαρκούς υποχωρητικότητας, που δείχνει η κυβέρνηση απέναντι στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Συγκάλυψης της πολιτικής του "ευχαριστώ" στους Αμερικανούς από τον Κ. Σημίτη, που ήρθε ως συνέχεια του "γιέσμεν" του παρελθόντος.

Εκτός από αυτά, όμως, το επεισόδιο λειτούργησε και σαν προπέτασμα καπνού στην κούφια αντιπαράθεση του δικομματικού καυγά. Ενας νέος κύκλος δικομματικής αντιπαράθεσης άνοιξε με κραυγές πατριδοκαπηλίας. ΠΑΣΟΚ και ΝΔ έχουν κάθε λόγο να θέλουν να συγκαλύψουν τις ευθύνες τους για την άνευ όρων παράδοση της Ελλάδας στα νύχια της "παλαιάς" και της "νέας τάξης πραγμάτων" του ιμπεριαλισμού.

Φιντέλ Κάστρο

Επίδειξη κυνισμού και ιμπεριαλιστικής δύναμης ήταν η πρόσφατη απόφαση, που υπαγόρευσαν οι ΗΠΑ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Τα αεροπλάνα της οργάνωσης των αντιφρονούντων Κουβανών "Αδέλφια στη βοήθεια" δρουν χρόνια τώρα "στα φανερά" με έδρα το Μαϊάμι. Τελευταία είχαν πυκνώσει τις προκλητικές επιδρομές τους προς την ανυπότακτη Κούβα, που με κάθε μέσον είχε προειδοποιήσει τις αμερικανικές αρχές να διακόψουν την παράνομη αυτή δραστηριότητα. Χρησιμοποιούνταν για να ρίχνουν προκηρύξεις, και όχι μόνο, αφού μαρτυρίες μιλούν για τρομοκρατικές ενέργειες και επίσης μεταφορά όπλων. Για την τελευταία αποστολή τους, που ευτυχώς δεν εκπλήρωσαν ποτέ, απογειώθηκαν ολοφάνερα και σε γνώση των αμερικανικών αρχών από τη Φλόριδα. Καταρρίφθηκαν πάνω από τον κουβανικό εναέριο χώρο και όχι στα διεθνή ύδατα και απόδειξη αυτού του γεγονότος είναι ότι αμέσως μετά την κατάρριψη οι αμερικανικές αρχές ζήτησαν άδεια εισόδου για να συλλέξουν πιθανούς επιζώντες ή υπολείμματα των αεροσκαφών. Με αυτά τα δεδομένα οι μόνοι που είναι ένοχοι και έπρεπε να καταδικαστούν από τον ΟΗΕ είναι οι ΗΠΑ, που ακολούθησαν και σ' αυτή την περίπτωση την τακτική "φωνάζει ο κλέφτης να φοβηθεί ο νοικοκύρης". Συγκάλεσαν επειγόντως το Συμβούλιο Ασφαλείας και αποφάσισαν στα γρήγορα το μη δικαίωμα της Κούβας να υπερασπίζεται την εθνική της κυριαρχία. Οι άδικες αποφάσεις είναι άκυρες και αναξιόπιστες. Η Κούβα δε φοβάται και δεν απειλείται δήλωσε το υπουργείο Αμυνας της μικρής, αλλά αλύγιστης χώρας...

Π. Α.

Προσωπείο πέντε λέξεων

Ο πρωθυπουργός, στη συνέντευξη που έδωσε στο Ζάππειο, δεν ανέφερε ούτε λέξη για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους που αντιμετωπίζουν το φάσμα του αφανισμού. Μία ολόκληρη μέρα μετά, στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, επιχείρησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις και να... επεκτείνει και στους αγρότες το "κοινωνικό πρόσωπο" της κυβέρνησης. Ιδού η αναφορά που υπήρχε στη σχετική κυβερνητική ανακοίνωση: "Αντιμετώπιση των εξελίξεων στον αγροτικό τομέα"(!).

Ελεος, κύριε Σημίτη! Τόσο έντονο "κοινωνικό πρόσωπο" και φιλολαϊκή πολιτική δε θα τα αντέξουν οι αγρότες... Kαι να είστε σίγουρος ότι σύντομα θα τους βρείτε στο... δρόμο σας.

Παθήματα

Μέλι και γάλα

στο λαό,

στις εκλογές,

με το κιλό

κι όταν αρπάξουν

τη Βουλή,

ευθύς αλλάζουν

το βιολί

και τον ποτίζουνε

χολή!

Ετούτο, εκείνο,

ό,τι θες,

οι υποσχέσεις

αρμαθιές

και ο λαός,

αχ, τι κουτό,

ορμάει σαν μύγα

στο "ψητό"

κι εντέλει

πέφτει στο σκ...!

Ο οίστρος

Αδικα ανησυχούν

Και με την ευκαιρία που συζητούνται διάφορα περί εκλογών ζητήματα, αναρωτιόμαστε γιατί σε κάθε ευκαιρία ο πρωθυπουργός και άλλα κυβερνητικά στελέχη δηλώνουν και ξαναδηλώνουν, πως δεν πρόκειται να αλλάξει ο εκλογικός νόμος. Μήπως φοβούνται ότι θα παρεξηγήσουμε το "νέο" ύφος και ήθος της εξουσίας τους και τα δημοκρατικά πιστεύω τους;

Ας μην ανησυχούν. Δεν υπάρχει ο παραμικρός φόβος. Ξέρουμε ότι τους πιάνει ανατριχίλα και σύγκρυο, όταν σκέφτονται την απλή αναλογική και διάφορα άλλα μέτρα, που προωθούν την ισότιμη αντιμετώπιση των κομμάτων και της ψήφου των πολιτών.

Οχι, δεν περιμένουμε τίποτε απολύτως από το... νέο ύφος και ήθος της εξουσίας τους. Αλλωστε, ποτέ και κανένα δημοκρατικό δικαίωμα δε χαρίστηκε. Κατακτήθηκαν όλα με σκληρούς και επίπονους αγώνες των εργαζομένων και όλου του λαού.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ