Μήνας καυτών ανατιμήσεων στα υγρά καύσιμα θα είναι ο Μάης, καθώς απ' την Πρωτομαγιά αναμένεται να επιβληθεί η πρώτη αύξηση στην τιμή της βενζίνης και δεν αποκλείεται να δούμε τη σούπερ να αγγίζει τις 250 δρχ. το λίτρο. Οι ανατιμήσεις αυτές αναμένεται να προκαλέσουν νέες πληθωριστικές πιέσεις, καθώς και διόγκωση του ισοζυγίου για την αγορά καυσίμων. Οι παραπάνω προβλέψεις στηρίζονται στις εξελίξεις στη διεθνή αγορά των καυσίμων, οι οποίες χαρακτηρίζονται από έντονη νευρικότητα που παραπέμπει στην εποχή τουΠολέμου του Κόλπου.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αρμοδίων παραγόντων της ΔΕΠ, η μείωση των τιμών των καυσίμων την περασμένη εβδομάδα ήταν συγκυριακή, και απ' την ερχόμενη Τετάρτη, 1η του Μάη, θα έχουμε νέα κούρσα ανατιμήσεων τουλάχιστον για ένα μήνα. Συγκεκριμένα την ερχόμενη Τετάρτη η ΔΕΠ αναμένεται να ανακοινώσει αυξήσεις στις βενζίνες και στο ντίζελ, που θα είναι ίσες με τις αντίστοιχες μειώσεις της περασμένης βδομάδας. Ουσιαστικά θα μετακυλήσει στις τιμές των διυλιστηρίων και στους καταναλωτές τις αυξήσεις των διεθνών τιμών των καυσίμων, οι οποίες μπαίνουν σε νέα ανοδική τάση, μετά το αδιέξοδο των συνομιλιών Ιράκ και ΟΗΕ για το πετρέλαιο. Οι ανατιμήσεις προβλέπεται ότι θα συνεχιστούν καθ' όλη τη διάρκεια του Μάη, ενώ αναμένεται να επιφέρουν αλυσιδωτές ανατιμήσεις σε μια σειρά από υπηρεσίες (συγκοινωνίες, ταξί κλπ.), καθώς και προϊόντα παράγωγα του πετρελαίου. Οι καταναλωτές θα σηκώσουν για άλλη μια φορά το βάρος των συνεπειών της απελευθέρωσης της αγοράς, καθώς θα επιβαρυνθούν και με τις αλυσιδωτές αυξήσεις που θα επιφέρουν οι αυξήσεις στα καύσιμα. Από την πλευρά της η κυβέρνηση ανησυχεί για την άνοδο του πληθωρισμού που έφτασε τον Μάρτη το 9,1%, ενώ περιορίζεται σε αποσπασματικά αναποτελεσματικά μέτρα. Σε μια προσπάθεια συγκράτησης του τιμαρίθμου επέβαλε πλαφόν στην περιφέρεια, ενώ αρνείται να το επεκτείνει και στις εταιρίες και τα πρατήρια της Θεσσαλονίκης, που διακινούν το 60% των καυσίμων όλης της χώρας, αφήνοντάς τους να κερδοσκοπούν ανενόχλητα εις βάρος των καταναλωτών.

Χρηματιστήριο θύμιζε τις δύο τελευταίες βδομάδες η διεθνής αγορά πετρελαίου. Τις πρώτες μέρες του τελευταίου 10ήμερου η τιμή του αργού πετρελαίου από 25 δολάρια το βαρέλι, μετά από συνεχείς αυξομειώσεις έφτασε κάποια στιγμή τα 17 δολάρια το βαρέλι, για να ξαναανέβει στα 20 δολάρια το βαρέλι. Αντίστοιχη ήταν και η πορεία της διεθνούς τιμής της βενζίνης, η μείωση της οποίας έφτασε μέχρι και τα 14 περίπου δολάρια το μετρικό τόνο για να αρχίσει πάλι την ανηφόρα. Με τις πρώτες μειώσεις δημιουργήθηκε διεθνώς η εντύπωση για αποκλιμάκωση της ανοδικής πορείας που ακολουθούσαν οι τιμές των καυσίμων απ' τα μέσα περίπου του Φλεβάρη, αλλά συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Απ' τα μέσα της περασμένης βδομάδας οι διεθνείς τιμές στα καύσιμα άρχισαν να παίρνουν πάλι τα πάνω τους με τάση συνεχούς ανόδου. Καθοριστικός παράγοντας στην ανακοπή της διαφαινόμενης πτωτικής τάσης ήταν το αδιέξοδο των συνομιλιών που είχε το Ιράκ με τα Ηνωμένα Εθνη για τις εξαγωγές ιρακινού πετρελαίου, προκειμένου το Ιράκ να εξασφαλίσει χρήματα για την αγορά φαρμάκων και τροφίμων που έχει ανάγκη εξ αιτίας του διεθνούς εμπάργκο εις βάρος του. Η αποτυχία των συνομιλιών προκάλεσε αμέσως αυξήσεις στις διεθνείς τιμές των καυσίμων, οι οποίες εκτιμάται ότι θα συνεχιστούν τουλάχιστον για ένα μήνα. Τα μοναδικά σημάδια αισιοδοξίας για την ανατροπή της ανοδικής πορείας σύμφωνα με έγκυρους παρατηρητές είναι τα αναμενόμενα θετικά αποτελέσματα του τέταρτου γύρου συνομιλιών μεταξύ Ιράκ και ΟΗΕ, ο οποίος θα αρχίσει στις αρχές του Μάη. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ίδιους παρατηρητές είναι πολύ πιθανό και αυτός ο γύρος να μη φέρει θετικά αποτελέσματα, καθώς εκτιμούν ότι την προσπάθεια για συμφωνία μποϊκοτάρουν αμερικανικές εταιρίες πετρελαιοειδών, οι οποίες στην υφιστάμενη συγκυρία παρουσίασαν αυξημένα κέρδη. Συγκεκριμένα υποστηρίζουν ότι το καθεστώς των ανατιμήσεων που προηγήθηκε επέφερε πολλά κέρδη στις αμερικανικές εταιρίες πετρελαιοειδών, οι οποίες έχασαν βέβαια απ' τη διύλιση, αλλά κέρδισαν πολύ περισσότερα απ' τις αυξήσεις στις τιμές χονδρικής πώλησης.

Χρύσα ΛΙΑΓΚΟΥ

Κάτω από το βαρύ κλίμα, που έχουν προκαλέσει στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης η έξαρση του πληθωρισμού και του ισοζυγίου - που με τη σειρά τους θα έχουν αρνητικές συνέπειες στα επιτόκια, τα ελλείμματα του προϋπολογισμού και κατά συνέπεια στο βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων - πραγματοποιείται αύριο η ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων της Τράπεζας της Ελλάδας. Οι αιτίες, που οξύνουν τα μεγάλα και χρόνια προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, είναι γνωστές, μόνο που η κυβέρνηση και το οικονομικό της επιτελείο, κάνει πως δεν τις βλέπει, γιατί έχει ταχθεί να υπηρετεί με την πολιτική της τα συμφέροντα της μεγάλης ιδιωτικής πρωτοβουλίας, εν γνώσει της ότι έτσι υπονομεύει όχι μόνο την οικονομία, αλλά και την εθνική ανεξαρτησία.

Κάτω από αυτή τη βαριά, για την οικονομία και την κυβέρνηση ατμόσφαιρα, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Λουκάς Παπαδήμος, θα διαβάσει αύριο το πρωί την ετήσια έκθεσή του, στέλνοντας έτσι συγκεκριμένα μηνύματα με πολλούς αποδέκτες. Τι θα πει λοιπόν αύριο ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας και τι μηνύματα θα επιχειρήσει να στείλει;

Το πρώτο που θα κάνει, είναι να σκιαγραφήσει την κατάσταση της οικονομίας, όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι τώρα - και χωρίς να το πει - με την παράθεση στοιχείων για την εξέλιξη βασικών οικονομικών μεγεθών, θα στείλει το μήνυμα ότι "δεν πάμε καθόλου καλά". Αυτό που δε θα πει αύριο ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, είναι οι πραγματικές αιτίες, που προκαλούν την αναπαραγωγή και την όξυνση των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας. Δηλαδή, η αναποτελεσματικότητα της εφαρμοζόμενης εδώ και 10 περίπου χρόνια πολιτικής λιτότητας για τους εργαζόμενους και διεύθυνσης της ασυδοσίας των προνομίων και των υπερκερδών για το μεγάλο κεφάλαιο.

Το δεύτερο μήνυμα, που θα επιχειρήσει να στείλει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας - θεωρείται ο θεματοφύλακας της εφαρμογής της πολιτικής λιτότητας που εφαρμόζεται στα πλαίσια των κυβερνητικών δεσμεύσεων απέναντι στο διευθυντήριο των Βρυξελλών - είναι να εξωραϊσει την εφαρμοζόμενη"σταθεροποιητική πολιτική", σημειώνοντας πως έχει συμβάλει θετικά στη μείωση του πληθωρισμού, των επιτοκίων και των ελλειμμάτων του δημοσίου.

Ενα τρίτο μήνυμα, που θα επιχειρήσει να στείλει με την έκθεσή του ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, είναι ότι εντείνονται οι δημοσιονομικές ανισορροπίες και οι πληθωριστικές πιέσεις, με συνέπεια να κινδυνεύουν τα "επιτεύγματα" της εφαρμοζόμενης "σταθεροποιητικής" πολιτικής. Είναι μάλιστα πολύ πιθανό, να σημειώσει δημόσια πως οι προοπτικές για την ελληνική οικονομία, διαγράφονται δυσοίωνες,καθώς η αναζωπύρωση του πληθωρισμού, ρίχνει λάδι στη φωτιά για την αναπαραγωγή και όξυνση όλων των μεγάλων προβλημάτων της οικονομίας.

Ενα τέταρτο μήνυμα, που θα στείλει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, είναι ότι η Ελλάδα κινδυνεύει σήμερα, περισσότερο από πέρσι, να χάσει το τρένο για την ένταξή της στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση (ΟΝΕ), αν δεν καταφέρει άμεσα να περιορίσει τις αποκλίσεις στους στόχους που έχουν αναληφθεί με το πρόγραμμα "σύγκλισης" (στον πληθωρισμό, τα δημόσια ελλείμματα, τα επιτόκια κλπ.).

Στο διά ταύτα - και αφού υπογραμμίσει τον κίνδυνο να μην εκπληρωθούν οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί (από το ΠΑΣΟΚ, τη ΝΔ και τον "ΣΥΝ") με τη συνθήκη του Μάαστριχτ - ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, θα διατυπώσει την ανάγκη λήψης νέων μέτρων, στην κατεύθυνση της σκληρότερης λιτότητας για τους εργαζόμενους και τα πλατιά λαϊκά στρώματα. Προκειμένου λοιπόν, να μην φανεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αφερέγγυα και αναξιόπιστη απέναντι στο διευθυντήριο των Βρυξελλών, ο διοικητής της Τράπεζας Ελλάδας, υποστηρίξει πως είναι ανάγκη να ενταθεί η προσπάθεια για "σταθεροποίηση και ανάπτυξη" της οικονομίας. Στα πλαίσια αυτά, θα ζητήσει βαθιές τομές στο εύρος και τη λειτουργία του δημόσιου τομέα,με τη λήψη "διαρθρωτικών μέτρων".

Ούτε λίγο - ούτε πολύ ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, θα ζητήσει και φέτος, έκτακτα μέτρα στην κατεύθυνση σκληρότερης λιτότητας για τα πλατιά λαϊκά στρώματα, με νέες έκτακτες περικοπές στις δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα του δημοσίου, επιτάχυνση των διαδικασιών εκποίησης της δημόσιας περ ιουσίας με μερική ή ολική ιδιωτικοποίηση των δημόσιων επιχειρήσεων αλλά και υπηρεσιών, κλπ.. Θα ζητήσει δηλαδή συνέχιση της ίδιας και χειρότερης πολιτικής, παρά το γεγονός ότι η εμπειρία από την υπερδεκάχρονη εφαρμογή της, αναπαράγει την οικονομική κρίση και τα αδιέξοδα, με μεγάλα θύματα τους εργαζόμενους και τα πλατιά λαϊκά στρώματα που πληρώνουν μονόπλευρα τις θυσίες των προγραμμάτων "σταθεροποιητικής λιτότητας".

Λάμπρος ΤΟΚΑΣ

Πράγματι, για εξαρτημένες απ' το πετρέλαιο χώρες, όπως η Ελλάδα, οι αυξήσεις στις διεθνείς τιμές και η κάθε φορά ισοτιμία επηρεάζουν τις τελικές τιμές κατανάλωσης. Πολλές φορές - με αφορμή αυτές τις αυξήσεις - δινόταν και δίνεται η ευκαιρία στις κυβερνήσεις για δυσανάλογες ανατιμήσεις των πετρελαιοειδών και δυσανάλογες αυξήσεις στο φόρο κατανάλωσης. Την ίδια φυσικά τακτική ακολουθούσαν (και ακολουθούν) και οι επιχειρήσεις, που με πρόσχημα ότι οι αυξήσεις στα καύσιμα επηρεάζουν το κόστος παραγωγής, βρίσκουν τη χρυσή ευκαιρία για δυσανάλογες αυξήσεις των προϊόντων που παράγονταν. "Τη νύφη πλήρωναν" τελικά οι καταναλωτές και στα καύσιμα, αλλά και στα άλλα προϊόντα, που είτε άμεσα είτε έμμεσα έχουν σχέση με το πετρέλαιο.Και μάλιστα, πληρώνουν διπλά, γιατί πληρώνουν και τους έμμεσους φόρους που τμήμα τους αποτελεί ο φόρος κατανάλωσης πετρελαιοειδών.

Μπορεί η "απελευθέρωση" της εγχώριας αγοράς να μην είχε ως τώρα σοβαρές επιπτώσεις. Κι αυτό γιατί με διατάξεις που ορίζουν οι νόμοι 1571/85 και 1769/88 διασφαλιζόταν σε μεγάλο βαθμό η εγχώρια παραγωγή.Οι παραπάνω δύο νόμοι αποτελούν δείγμα γραφής, πως όταν υπάρχει πολιτική βούληση μπορούν να μετριαστούν οι επιπτώσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης.Ομως, η συνέχεια που δόθηκε με το νόμο για την "απελευθέρωση" των τιμών είχε ως αποτέλεσμα τη σημερινή κατάσταση, τις αυξήσεις στις τιμές. Ετσι, η μηδενική ή η σχετικά μεγάλη άνοδος των διεθνών τιμών και της ισοτιμίας κάθε φορά θα δίνει τη δυνατότητα στις εταιρίες εμπορίας (ιδιαίτερα στα παραρτήματα των πολυεθνικών) για δυσανάλογες αυξήσεις, για κερδοσκοπία ουσιαστικά.

Οι κυβερνήσεις θα παραμένουν απαθείς ή στην καλύτερη περίπτωση θα παίρνουν κάποια αποσπασματικά μέτρα, προσωρινά βέβαια, για να μη θίξουν την "ελευθερία" της αγοράς... και τον "υγιή ανταγωνισμό"! Εδώ, για να μην κατηγορηθούμε για λαϊκισμό, ας ρίξουμε μια ματιά σε ορισμένα γεγονότα. Π.χ. πριν την "απελευθέρωση" των τιμών (Μάρτης '92) η σούπερ κόστιζε 135 δρχ. /λίτρο και η αμόλυβδη 125 δρχ./λίτρο. Μετά την "απελευθέρωση" (Απρίλης '92) η σούπερ εκτινάχτηκε στις 204 δρχ./λίτρο και 189 η αμόλυβδη. Αποτέλεσμα; Μόνο τον πρώτο μήνα της "απελευθέρωσης" τα κέρδη των εταιριών,κύρια πολυεθνικών, αυξήθηκαν κατά 35%. Συνολικά μόνο το 8μηνο Απρίλης '92 - Δεκέμβρης '92 τα έσοδά τους αυξήθηκαν κατά 40 δισ. δραχμές!

Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΕΠΕ (Συνδέσμου Εταιριών Εμπορίας), που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό "Ενέργεια" (Μάρτης 1996), η αξία των πωλήσεων των εταιριών εμπορίας - εκτός κρατικών ΕΚΟ και ΕΛΔΑ - από 550 περίπου δισ. δραχμές που ήταν πριν την "απελευθέρωση", έφτασε το 1994 τα 1,2 τρισ. δραχμές και το 1995 κυμάνθηκε στα ίδια επίπεδα και μάλιστα με την ίδια σχεδόν συνολική κατανάλωση. Αν μάλιστα δεν υπήρχαν οι κρατικές εταιρίες εμπορίας ΕΚΟ και ΕΛΔΑ - Ε, που κρατούν τις τιμές σχετικά χαμηλότερα, ασφαλώς θα επικρατούσε μεγαλύτερη ασυδοσία στις τιμές, ιδιαίτερα δε στις περιπτώσεις αυξήσεων στις διεθνείς τιμές του αργού, όπως τώρα.Σημειώνουμε ακόμα ότι ο ρόλος των εταιριών εμπορίας (παραρτημάτων πολυεθνικών και μη) ήταν, είναι και όσο κυριαρχούν θα είναι ΠΑΡΑΣΙΤΙΚΟΣ. Γιατί δίχως καμιά παραγωγική επένδυση, δίχως κανένα επιχειρηματικό κίνδυνο, απομυζούν απ' τον καταναλωτή μέσω των περιθωρίων κέρδους εκατοντάδες δισ. δραχμές κάθε χρόνο. Η αγορά, τα διυλιστήρια, μπορούν να ζήσουν δίχως τις εταιρίες εμπορίας και να καλύπτουν την εσωτερική αγορά, ενώ οι εταιρίες δεν μπορούν να ζήσουν δίχως τα Διυλιστήρια. Δεν είμαστε καθόλου υπερβολικοί! Αν είναι διαφορετικά, γιατί άραγε δεν κάνουν χρήση του "δικαιώματος" που τους παρέχει το καθεστώς της "απελευθέρωσης" της αγοράς, κάνοντας εισαγωγές;

Η πραγματικότητα, όπως αποδείξαμε και παραπάνω, ανατρέπει αυτά τα επιχειρήματα, διότι απ' τη στιγμή που τέθηκε σε ισχύ η "απελευθέρωση" των τιμών στα καύσιμα και καταργήθηκε ο στοιχειώδης κρατικός ρυθμιστικός παρεμβατισμός, οι τιμές εκτινάχτηκαν στα ύψη, και θα εκτινάσσονται κάθε φορά που θα υπάρχει ανατίμηση των διεθνών τιμών του αργού πετρελαίου, αλλά και οι φόροι αυξήθηκαν, και η νοθεία και λαθρεμπορία παρουσιάζουν έξαρση. Εύκολο είναι να φανταστεί κανείς τι θα γίνει παραπέρα, αν δεν αποτραπεί η σχεδιαζόμενη ιδιωτικοποίηση του δημόσιου τομέα πετρελαίου, και στο ζήτημα των τιμών στα καύσιμα. Οσο για τα περί "ελεύθερης αγοράς", να γίνει καθαρό ότι τέτοια στα καύσιμα δεν υπάρχει! Γιατί τα υπερεθνικά μονοπώλια του πετρελαίου είναι εκείνα που ρυθμίζουν και επιβάλλουν τιμές ανάλογα με τα συμφέροντά τους κάθε φορά και ανάλογα των πολιτικών πιέσεων που θέλουν να ασκήσουν στις πετρελαιοπαραγωγές χώρες, αλλά και σε εξαρτημένες από το αργό πετρέλαιο και τα προϊόντα του χώρες.

Λύση άμεση λοιπόν αποτελεί η επαναφορά απ' την κυβέρνηση του συστήματος αυτού, με την ταυτόχρονη κατάργηση του Ν. 2008/92, και όχι η αποσπασματική και δίχως αποτέλεσμα επιβολή ανώτερης τιμής (πλαφόν) σε ορισμένες περιοχές για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Περιοχές όπου συγκριτικά με άλλες η κατανάλωση είναι σχετικά μικρότερη.

Οσον αφορά στην άποψη που προβλήθηκε από ορισμένους εκπροσώπους των πολυεθνικών, ότι δήθεν για την άνοδο των τιμών ευθύνη έχουν κύρια τα κρατικά διυλιστήρια (ΕΛΔΑ και ΕΚΟ), γιατί κερδίζουν απ' αυτήν την ιστορία, κάνουν ότι αγνοούν δήθεν πως τα διυλιστήρια δουλεύουν φασόν. Διυλίζουν το αργό για τις ανάγκες της χώρας που προμηθεύεται η ΔΕΠ, και για τις υπηρεσίες τους αυτές πληρώνονται με το λεγόμενο διύλιστρο (κόστος διύλισης). Το διύλιστρο με βάση το ΝΔ 549/70, που αφορούσε την τότε σύμβαση κράτους - Νιάρχου, είχε καθοριστεί στα 6 δολάρια ανά μετρικό τόνο, με βάση το ΠΔ 1122/80 το διύλιστρο αυξήθηκε κατά 1 δολάριο, και έκτοτε ως σήμερα παραμένει στα 7 δολάρια ανά μετρικό τόνο. Απ' τις αυξήσεις, λοιπόν, κερδισμένοι ουσιαστικά είναι το κράτος με τους φόρους και οι εταιρίες εμπορίας με τα αυξανόμενα, ανεξέλεγκτα περιθώρια κέρδους και όχι οι πρατηριούχοι, όπως εσφαλμένα επικρατεί στην κοινή γνώμη. Οι θιασώτες της ελεύθερης αγοράς... μιας και η αγορά είναι, υποτίθεται, "ελεύθερη", γιατί εμποδίζουν τους πρατηριούχους να προμηθεύονται απευθείας απ' τα διυλιστήρια τα πετρελαιοειδή.

* Ο Μ. Περράκης είναι μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ομοσπονδίας Διυλιστηρίων και Χημικών Βιομηχανιών

Οι καταναλωτές και οι πρατηριούχοι είναι τα μεγάλα θύματα της απελευθέρωσης των τιμών στο χώρο των υγρών καυσίμων που ισχύει από το 1992 με τη βούλα της τότε κυβέρνησης της ΝΔ, ενώ τα κέρδη του ολιγοπωλίου των εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών και των διυλιστηρίων συνέχεια αυξάνονται. Αυτό αποκαλύφθηκε για άλλη μια φορά το τελευταίο διάστημα με αφορμή και τις αλυσιδωτές ανατιμήσεις στα καύσιμα που έβαλαν φωτιά στις τσέπες των ΙΧήδων και τους χειρισμούς της κυβέρνησης στο θέμα αυτό. Η κυβέρνηση όμως, προκειμένου να συγκαλύψει τις ευθύνες της και αποφεύγοντας να έρθει αντιμέτωπη με τα συμφέροντα των εταιριών και των διυλιστηρίων, επιχείρησε με προσωρινά και πυροσβεστικά μέτρα να ρίξει στάχτη στα μάτια όλων όσοι δίκαια αγανακτούν από τις συνέπειες της "απελευθερωμένης" αγοράς και να συγκρατήσει προσωρινά τις επιπτώσεις των ανατιμήσεων στον τιμάριθμο. Την έλλειψη πολιτικής βούλησης από τη μεριά της κυβέρνησης να θίξει τα συμφέροντα των εταιριών εμπορίας, αποδεικνύει η εμμονή της να επεκτείνει έστω κι αυτό το προσωρινό μέτρο του πλαφόν στις τιμές λιανικής πώλησης των καυσίμων και του καθορισμού των περιθωρίων κέρδους των εταιριών και στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη όπου διακινείται το 60% των καυσίμων στο σύνολο της χώρας. Στην πραγματικότητα, δηλαδή, αφήνει τις εταιρίες να δρουν ασύδοτες και ανενόχλητες στο όνομα της ελεύθερης αγοράς, ενώ την ίδια στιγμή οι πρατηριούχοι είναι δεμένοι "χειροπόδαρα" με αποκλειστικά συμβόλαια με αυτές, με αποτέλεσμα ο "ανταγωνισμός" να λειτουργεί "με δύο μέτρα και δύο σταθμά" προς όφελος των εταιριών.

Αυτό κατήγγειλε ο γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Βενζινοπωλών Ελλάδας, Αγγ. Τούντας,ο οποίος μιλώντας στο "Ρ" τόνισε ότι δεν είναι στο χέρι των πρατηριούχων να συγκρατήσουν τις τιμές, τη στιγμή που είναι αναγκασμένοι να προμηθεύονται καύσιμα από συγκεκριμένες εταιρίες με τις οποίες έχουν υπογράψει συμβόλαια αποκλειστικής συνεργασίας και τους πουλάνε τα καύσιμα σε ό,τι τιμή θέλουν. Τα συμβόλαια αυτά που έχουν διάρκεια από πέντε μέχρι δέκα χρόνια, υπογράφτηκαν πριν από το 1992 που ισχύει το καθεστώς της απελευθέρωσης στο χώρο των υγρών καυσίμων, με αποτέλεσμα σήμερα το 70% περίπου των πρατηριούχων όλης της χώρας να μην έχουν δυνατότητα επιλογής της εταιρίας εμπορίας από την οποία προμηθεύονται. Παράλληλα, οι πρατηριούχοι δεν μπορούν να "σπάσουν" τα συμβόλαιά τους με τις εταιρίες καθώς εκβιάζονται ότι θα τους καταγγείλουν ως υπεύθυνους για διαφυγόντα κέρδη, σημείο το οποίο ούτε οι νομοθέτες της κυβέρνησης της ΝΔ, που έβαλε τη "βούλα" της στην πολιτική της απελευθέρωσης, ούτε η σημερινή κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ φρόντισε να αποκαταστήσει.

Μπορεί κανείς να φανταστεί τι σημαίνουν για τα ταμεία των ολιγοπωλίων των εταιριών τα αποκλειστικά αυτά συμβόλαια που ισχύουν ακόμη για τη συντριπτική πλειοψηφία των πρατηρίων, όταν στην Αττική το 80% από αυτά ελέγχονται από πέντε μεγάλες εταιρίες. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στις πλάτες των πρατηριούχων και των καταναλωτών οι εταιρίες εμπορίας πετρελαιοειδών αύξησαν μόλις μέσα σε ένα χρόνο, από το τέλος του 1994 μέχρι τις αρχές του 1996 τα κέρδη τους κατά 40%!

Μελίνα ΖΙΑΓΚΟΥ