Μέσα στο 1995 16 εμπορικές (κρατικές και ιδιωτικές) τράπεζες μοιράστηκαν μεταξύ τους 209 περίπου δισ. δραχμές
Υψηλή ήταν και φέτος η κερδοφορία στις εμπορικές τράπεζες, παρά τις κατά καιρούς επισημάνσεις τραπεζιτών για ένταση του ανταγωνισμού, που εξωθεί σε μείωση των κερδών. Αν μη τι άλλο, η σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα δείχνει πως ο τραπεζικός τομέας είναι απ' αυτούς που κατ' εξοχήν ενδείκνυνται για "σίγουρα κέρδη",τουλάχιστο σε σχέση με άλλους, πάλαι ποτέ κραταιούς τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας, που δέχονται ανελέητα τα πυρά της φιλελεύθερης οικονομίας, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Το αν λειτουργεί βέβαια ο ανταγωνισμός στην "απελευθερωμένη",όπως αποκαλείται, τραπεζική αγορά, δεν μπορεί να ελεγχθεί με απλοϊκούς ισχυρισμούς και σίγουρα δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, στηριζόμενα σε σωρεία υποθέσεων. Πλην όμως η γλώσσα των ψυχρών αριθμών είναι αλάνθαστη.Σίγουρα μαρτυρά πως τα κέρδη του τραπεζικού συστήματος, άσχετα με τη γενεσιουργό τους αιτία, παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα,ειδικότερα αν εξεταστούν επιμέρους παράμετροι, που είναι καθοριστικοί στη διαμόρφωσή τους.
Από την άποψη αυτή, δυο στοιχεία - όπως προκύπτουν και από τον πίνακα που παραθέτουμε - αξίζουν φέτος ιδιαίτερης προσοχής:
Αξίζει εδώ να επισημανθεί πως τα υπερφορτωμένα με προβληματικές επιχειρήσεις κρατικά χαρτοφυλάκια δεν άφησαν περιθώρια στις μεγάλες τράπεζες του δημοσίου να ελιχθούν σύμφωνα με τις πραγματικές τους δυνάμεις, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν πτώση στα κέρδη τους. Η εξέλιξη αυτή αποδείχτηκε "δώρο" προς τις ιδιωτικές τράπεζες, που έσπευσαν αμέσως να καλύψουν το κενό που δημιουργήθηκε, προσφέροντας νέα προϊόντα και αποσπώντας μεγαλύτερα μερίδια αγοράς. Ολες μαζί πάντως επιδόθηκαν την περσινή χρονιά σε μια άνευ προηγουμένου στροφή σε άκρως κερδοφόρα "παιχνίδια" του μη παραδοσιακού τραπεζικού χώρου, που συντέλεσαν σε μεγάλο βαθμό στην αποκόμιση πρόσθετων κερδών. Ετσι, ενώ μέχρι πρότινος η παραδοσιακή πηγή τραπεζικών εσόδων προερχόταν από τη διαφορά του επιτοκίου χορηγήσεων και καταθέσεων, "ξεφύτρωσαν", αλλά ακόμα βρίσκονται στα σπάργανα, νέες εκμεταλλεύσιμες και λίαν αποδοτικές υπηρεσίες, όπως είναι τα παράγωγα προϊόντα, οι επενδυτικές εταιρίες παροχής υπηρεσιών, οι τραπεζασφάλειες κτλ.
Θα πρέπει πάντως να επισημανθεί πως, αν και όλες εμπορικές, κάθε τράπεζα έχει την ιδιαιτερότητά της. Παρά ταύτα, ένας κατ' αρχήν διαχωρισμός σε δυο μεγάλες κατηγορίες ιδιωτικών και κρατικών τραπεζών και η συγκριτική μεταξύ τους αντιπαράθεση προσφέρεται για μια αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τους. Ετσι, πέρα από τα καθαρά κέρδη, στον τομέα της παραγωγικότητας και της εντατικότητας της εργασίας, από τις δυο μεγαλύτερες ιδιωτικές τράπεζες, η Αλφα Πίστεως κέρδισε για το 1995 13,4 εκατ. δρχ. ανά εργαζόμενο και η Εργασίας 17,8 εκατ. δρχ., έναντι μόλις 2,8 εκατ. δρχ. της Εθνικής και 3,8 δισ. δρχ. της Εμπορικής Τράπεζας.
Από άλλη σκοπιά, ο διαχωρισμός μεταξύ μικρών και μεγάλων τραπεζών οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα περιθώρια πραγματοποίησης κερδών είναι τεράστια, καθώς και οι μικρές ιδιωτικές τράπεζες παρουσίασαν πέρσι εντυπωσιακούς ρυθμούς αύξησής τους, γεγονός που αποδίδεται από τραπεζικούς κύκλους στη μεγαλύτερη ευελιξία που παρέχουν και την εξειδίκευσή τους σε χώρους που χαρακτηρίζονται "παρθένοι". Ενόψει όμως της σταδιακής οργάνωσης της τραπεζικής αγοράς στα διεθνή πρότυπα δε θα παραμείνουν έτσι για πολύ ακόμα. Ετσι οι διοικήσεις τους έχουν ήδη αρχίσει να κινούνται, με στόχο να επεκτείνουν τα δίκτυά τους, είτε μέσω εξαγορών άλλων τραπεζών, είτε μέσω συγχωνεύσεων με άλλες παρεμφερείς εταιρίες παροχής υπηρεσιών. Σ' αυτή την κατεύθυνση άλλωστε υποβοηθά απ' τη μια η διακηρυγμένη πολιτική της κυβέρνησης για ιδιωτικοποίηση μικρών κρατικών τραπεζών και απ' την άλλη η ευρύτερη διεθνής τάση δημιουργίας επιχειρήσεων έντασης κεφαλαίου.
Βασίλης ΡΑΓΙΑΣ
Θεωρώντας ανίκανες τις διοικήσεις και το προσωπικό των ασφαλιστικών ταμείων να διαχειριστούν τα περιουσιακά τους στοιχεία, η κυβέρνηση προωθεί ρυθμίσεις που δημιουργούν εύλογα ερωτηματικά
Στην τελική ευθεία βρίσκεται η κατάρτιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, για την αξιοποίηση της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων και των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ). Και το συγκεκριμένο νομοσχέδιο εντάσσεται στις γενικότερες προθέσεις της κυβέρνησης για αξιοποίηση της περιουσίας των δημόσιων φορέων, με απώτερο στόχο τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών, μέσω και της συρρίκνωσης των επιχορηγήσεων που παίρνουν από τον κρατικό προϋπολογισμό τα ασφαλιστικά ταμεία και τα ΝΠΔΔ.
Βασική κατεύθυνση του νομοσχεδίου - το οποίο αναμένεται να οριστικοποιηθεί εντός των προσεχών βδομάδων - είναι η δημιουργία, υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ενός κοινού κεφαλαίου, που θα αποτελεί το σύνολο της κινητής περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων και των ΝΠΔΔ και το οποίο θα επενδύεται σε τίτλους του δημοσίου (και στη δευτερογενή αγορά). Πρόκειται για το Κοινό Κεφάλαιο Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και Ασφαλιστικών Φορέων (ΚΚΝΠΔΔ & ΑΦ), που αποτελείται από τα διαθέσιμα, πλην της ταμειακής διαχείρισης, κεφάλαια των ΝΠΔΔ και των ασφαλιστικών φορέων τα μη επενδυόμενα ή διατιθέμενα με ειδικές διατάξεις νόμων.
Με τη ρύθμιση αυτή, τα διαθέσιμα των ταμείων, που είναι ελεύθερα και τα οποία δε χρησιμοποιούνται για την εξυπηρέτηση των λειτουργικών τους αναγκών, θα συγκεντρώνονται σε ένα κοινό κεφάλαιο στην Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία θα τα επενδύει σε κρατικούς τίτλους με υψηλότερο και αφορολόγητο επιτόκιο και θα τα διαχειρίζεται χωρίς να χρεώνει στα ταμεία τις υψηλές προμήθειες που τους παίρνουν τα ιδιωτικά αμοιβαία κεφάλαια. Το υπό κατάρτιση νομοσχέδιο δίνει επίσης τη δυνατότητα στα ασφαλιστικά ταμεία και τα ΝΠΔΔ να προλαμβάνουν συμβούλους διαχείρισης για την αξιοποίηση της κινητής και ακίνητης περιουσίας τους.
Μιλάμε βέβαια για μία τεράστια περιουσία, αφού μόνο τα Ασφαλιστικά Ταμεία έχουν κινητή (καταθέσεις, μετοχές και άλλα χρεόγραφα) και ακίνητη (κτίρια κλπ.) περιουσία που υπερβαίνει το 1,8 τρισεκατομμύρια δραχμές.Ειδικότερα, μόνο η κινητή περιουσία των ασφαλιστικών ταμείων ανέρχεται, περίπου σε 1,67 τρισ. δρχ.
Στο συγκεκριμένο σημείο τίθεται εύλογα το ερώτημα γιατί δε διαχειρίζονται οι ίδιοι οι παραπάνω φορείς τη δική τους περιουσία και παραδίδουν το συγκεκριμένο ρόλο σε τρίτους. Η απάντηση που δίνεται στο ερώτημα αυτό, από σχετικούς με την κατάρτιση του νομοσχεδίου παράγοντες, είναι ότι τα ασφαλιστικά ταμεία δεν έχουν την κατάλληλη κατάρτιση να διαχειριστούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την περιουσία τους. Στην περίπτωση βέβαια που δεχτούμε το συγκεκριμένο επιχείρημα, η ευθύνη της "ανικανότητας" βαρύνει τόσο τις διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων, που αν μη τι άλλο πρώτο τους μέλημα θα έπρεπε να ήταν η όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη διαχείριση της ίδιας τους της περιουσίας, όσο και της κυβέρνησης που τις επιλέγει και κατ' επέκταση όλων όσοι φέρνουν τέτοιους είδους κυβερνήσεις στην εξουσία...
Στη διάταξη του νομοσχεδίου, που προβλέπει τη σύσταση του προαναφερόμενου Κοινού Κεφαλαίου, εξετάζεται επίσης η δυνατότητα στους οργανισμούς να επενδύουν κάποιο μέρος των διαθεσίμων τους και σε άλλες τοποθετήσεις - πλην κρατικών τίτλων - μόνο όμως στο βαθμό που προσφέρουν "ασφαλείς" αποδόσεις και επιτρέπουν παράλληλα και οι συνθήκες.
Επιπλέον, με τις διατάξεις του υπό κατάρτιση νομοσχεδίου, τα ασφαλιστικά ταμεία και τα ΝΠΔΔ υποχρεώνονται να συντάσσουν ισολογισμούς. Η υποχρέωση επεκτείνεται αναδρομικά και για την προηγούμενη διετία, δηλαδή από το 1988 και μετά.
Με άλλη διάταξη του νομοσχεδίου συστήνεται Επιτροπή Αξιολόγησης της Ακίνητης Περιουσίας των Ταμείων και των ΝΠΔΔ. Η επιτροπή θα απαρτίζεται από στελέχη των αρμοδίων υπουργείων (Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων) και θα εξετάζει την απόδοση της ακίνητης περιουσίας.
Τέλος, το νομοσχέδιο θα προτείνει μέτρα για την καλύτερη αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, τα οποία θα στοχεύουν στην αύξηση των μισθώσεων των ακινήτων, την πώλησή τους κλπ.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι το υπουργείο Οικονομικών φέρεται να προβάλει έντονες αντιδράσεις σε ορισμένες από τις διατάξεις του συγκεκριμένου νομοσχεδίου, οι οποίες βέβαια δεν έχουν να κάνουν με ουσιαστικά ζητήματα, αλλά κυρίως με το γεγονός ότι αναμένεται να αναλάβει την αποκλειστική αρμοδιότητα της διαχείρισης της περιουσίας των παραπάνω φορέων η Τράπεζα της Ελλάδος. Η συγκεκριμένη διάταξη φαίνεται, τουλάχιστον όπως εκτιμάται από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών, ότι θα δημιουργήσει δυσχέρειες στην εξυπηρέτηση των δανειακών αναγκών του δημοσίου, σημαντική πηγή της οποίας αποτελούσαν μέχρι σήμερα και τα διαθέσιμα των συγκεκριμένων φορέων.
Ορισμένες από τις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου για την αξιοποίηση της περιουσίας των ΝΠΔΔ και των ασφαλιστικών φορέων είναι οι εξής:
Για να δοθούν, όμως, ακόμη κι αυτά τα "ψίχουλα", η κυβέρνηση σχεδιάζει να λάβει μια σειρά μέτρων, που τελικά τα καθιστά "δώρον άδωρον". Μέτρα που στην ουσία, η κυβέρνηση θα δώσει ένα και θα πάρει δύο ή και περισσότερα από τους συνταξιούχους και τους άλλους εργαζόμενους, καθώς:
Η εταιρία ΚΑΡΕΛΙΑ Α.Ε συνεχίζει την επιτυχημένη, πρωτότυπη ιδέα συλλογής γελιογραφιών, μέσω των πακέτων "ΚΑΡΕΛΙΑ" Φίλτρο Κασετίνα" με νέοσκιτσογράφο. Με μεγάλη χαρά λοιπόν και θέλοντας να σας ευχαριστήσει για την σταθερή προτίμησή σας στο Νο 1 σε πωλήσεις ελληνικό τσιγάρο, σας ανακοινώνει τη νέα της συνεργασία με τον γνωστό σκιτσογράφο ΚΥΡ.
Είναι γνωστό ότι οι καπνιστές του "ΚΑΡΕΛΙΑ Φίλτρο Κασετίνα" απολάμβαναν καθημερινά με τα τσιγάρα τους τις καυστικές, γεμάτες χιούμορ γελιογραφίες του Μητρόπουλου.
Τώρα λοιπόν, τη θέση του έρχεται να πάρει άλλος ένας διάσημος σκιτσογράφος και... "Δεινός Καπνιστής" ο ΚΥΡ. Η συνεργασία έχει ήδη αρχίσει και τα ένθετα με τα έγχρωμα σκίτσα του ΚΥΡ θα βγουν στα πακέτα "ΚΑΡΕΛΙΑ Φίλτρο Κασετίνα" τον Μάιο του 1996.
Περισσότερα... "χαμόγελα" λοιπόν τον Μάιο
από το ΚΑΡΕΛΙΑ ΦΙΛΤΡΟ και τον ΚΥΡ.
Τα κείμενα έγραψε η Βάσω ΜΠΑΡΜΠΑ