ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 7 Ιούλη 1996
Σελ. /44
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΒΙΒΛΙΟ

Το αρχαιότερο μυθιστόρημα

"Εγώ ο Χαρίτων από την Αφροδισιάδα, ο γραμματέας του ρήτορα Αθηναγόρα, θα αφηγηθώ μιαν ερωτική ιστορία που έγινε στις Συρακούσες".Αυτοσυστηνόμενος, αρχίζει το μυθιστόρημά του "Χαιρέας και Καλλιρρόη" ("Τα περί Χαιρέαν και Καλλιρρόην" ο αρχαίος τίτλος), ο Χαρίτων από την Αφροδισιάδα της Καρίας. Αναφερόμαστε στο παλαιότερο σωζόμενο αρχαιοελληνικό μυθιστόρημα (γι' αυτό και θεωρούμενο ως το πρώτο των ευρωπαϊκών γλωσσών), γραμμένο ίσως κατά τον 1ο μ.Χ. αιώνα σε οκτώ βιβλία, μεγάλα αποσπάσματα του οποίου βρέθηκαν σε παπύρους της Αρσινόης του 2ου και 3ου μ.Χ. Πρόκειται για μια γοητευτική, με την ευλύγιστη (αφηγηματική, μονολογική και διαλογική) γραφή της και τη συναρπαστικά περιπετειώδη πλοκή της (πεζογραφικό έπος θα λέγαμε) ερωτική μυθ-ιστορία. Ενα έργο, που ενώ βασίζεται σε ιστορικά γεγονότα μετά την ήττα των Αθηναίων στη Σικελία (413 π.Χ.), αφήνει τη μυθοπλαστική φαντασία να "οργιάζει" χωροχρονικά. Εργο, που ενώ "ιστορεί" παρελθόντα χρόνο, αντανακλά τον πολυεθνικό πολιτισμό και την κοινωνία των ελληνιστικών χρόνων. Ενώ θαυμάζει τη γλώσσα και την ιστοριογραφική γραφή των μεγάλων ιστορικών της αρχαιότητας (Θουκυδίδης, Ξενοφώντας, Ηρόδοτος) και προσπαθεί να τη μιμηθεί, ιστορικά "αυθαιρετεί" και γλωσσικά "σολοικίζει".

Είναι, εντέλει, έργο κατά τα πρότυπα της εποχής του. Μιας εποχής -μεταίχμιο μεταξύ αρχαίου και νεότερου κόσμου. Εποχή παρακμής αξιών και ηθών, εποχή επεκτατικών πολέμων, μετακίνησης πληθυσμών, κατάλυσης κρατών και σχηματισμού νέων, με την αρχαία θρησκεία να καταρρέει και τη χριστιανική να διαδίδεται. Εποχή μιας κοινωνίας, που αλλάζει άρδην, χάνοντας τη λάμψη του αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Αναλαμπή αυτού του πολιτισμού είναι η δραματική, αλλά με αίσιο τέλος περιπέτεια του Χαιρέα και της Καλλιρρόης. Μια ιστορία φλογερού έρωτα, συνωμοσιών μνηστήρων, συζυγικής πίστης, συζυγικής ζηλοτυπίας, νεκροφάνειας και νεκρανάστασης της ηρωίδας, που απάγεται από τον τάφο της και μεταφέρεται στην αυλή του Αρταξέρξη, από του οποίου τον έρωτα θα τη σώσει η θεά Τύχη για να ξαναευτυχήσει με τον Χαιρέα.

Το μυθιστόρημα του Χαρίτωνα Αφροδισιέως, μεταφρασμένο έξοχα από τον φιλόλογο, συνεργάτη του Τμήματος Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, Βασίλη Λεντάκη,κυκλοφορεί σε ένα καλαίσθητο, από κάθε άποψη, βιβλίο (εκδόσεις "Ροδακιό").

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Πληθαίνουν τα σημάδια της υποτέλειας

Ποια είναι η πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και ειδικότερα απέναντι στις αμερικανοΝΑΤΟικές πιέσεις, για την αποδοχή των γνωστών Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο;

Το ερώτημα αυτό έρχεται με ιδιαίτερη ένταση στην επιφάνεια, μετά τις επιστολές που αντάλλαξαν ο πρωθυπουργός, Κ. Σημίτης, και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπ. Κλίντον, την περασμένη Δευτέρα και Τρίτη.

Μετά την κρίση στα Ιμια, η κυβέρνηση Σημίτη είχε υιοθετήσει την τακτική της βήμα προς βήμα προσέγγισης και διαλόγου με την Τουρκία, ορίζοντας ως πρώτο βήμα την προσφυγή της Τουρκίας στη Χάγη, ενώ παράλληλα είχε εγκαινιάσει το διάλογο σε υψηλό επίπεδο με συναντήσεις μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών. Στη συνέχεια, η κυβέρνηση εγκατέλειψε το διάλογο και εναπέθεσε όλες τις ελπίδες της στο διαμεσολαβητικό ρόλο των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Οι ισχυροί σύμμαχοι, όμως, "αγνοώντας" την τουρκική επιθετικότητα και την αμφισβήτηση της εδαφικής ακεραιότητας, ασκούσαν αφόρητες πιέσεις για την Οικοδόμηση Μέτρων Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο.

Ξαφνικά, τώρα, η ελληνική κυβέρνηση, καλυπτόμενη πίσω από τη συμφωνία Παπούλια - Γιλμάζ, εμφανίζεται να συζητά τα αμερικανικά Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο, που το μετατρέπουν, ουσιαστικά, σε γκρίζα ζώνη, υπό αμερικανική επικυριαρχία.

Είναι γνωστή, βέβαια, και έχει κι άλλες φορές αποδειχθεί έμπρακτα, η υποτελής στάση της κυβέρνησης απέναντι στις ΗΠΑ. Ομως, καθώς τα σημάδια αυτής της υποτέλειας αυξάνουν, δυναμώνει και η ανησυχία για τις περιπέτειες, που μπορεί να σύρει τη χώρα.

Εθνικιστική αλητεία

Η φασιστική φυλλάδα "Στόχος" ξαναχτύπησε. Αυτή τη φορά, διατείνεται ότι ασκεί χρέη συνεργάτη του κράτους, στο οποίο προσφέρει πληροφορίες για την "ανθελληνική στάση" Τούρκων, οι οποίοι συμμετέχουν στην ειρηνιστική πρωτοβουλία που έχει ξεκινήσει από τους "Δημοσιογράφους του Αιγαίου". Το φασιστικό έντυπο υποστηρίζει, μάλιστα, ότι, μετά από δική του παρότρυνση, το προξενείο της Ελλάδας στη Σμύρνη αρνήθηκε να δώσει βίζα εισόδου στη χώρα Τούρκων ειρηνιστών. Για μας, μικρή αξία έχει τι υποστηρίζει ο φασιστικός συρφετός, που πουλά εθνικιστική αλητεία μέσω του "Στόχου". Εχει ενδιαφέρον, όμως, να δώσουν τη δική τους ερμηνεία για τα παραπάνω οι κυβερνητικές υπηρεσίες, που εμπλέκονται από το "Στόχο".

Οι συνέπειες της κρίσης

Εκατοντάδες δημοτικά σχολεία - κυρίως μονοθέσια, διθέσια και τριθέσια - καταργήθηκαν, συγχωνεύτηκαν ή υποβιβάστηκαν με σχετική απόφαση του υπουργείου Παιδείας. Κατά 501 μειώθηκαν, συνολικά, οι θέσεις των δασκάλων.

Το γεγονός, όμως, αυτό είναι μόνο μία πλευρά του προβλήματος. Ενός προβλήματος, που περιέχει μέσα του τη συνεχή ερήμωση ολόκληρων περιοχών της περιφέρειας, τις όλο και δυσκολότερες συνθήκες ζωής στην επαρχία και ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές, την υπογεννητικότητα και τόσα άλλα. Η, με λίγα λόγια, τη συνεχιζόμενη, εντεινόμενη οικονομική και κοινωνική κρίση και τις βαριές συνέπειές της εις βάρος των εργαζομένων και ιδιαίτερα των πλέον φτωχών στρωμάτων. Μια κρίση, που οφείλεται στις δεκαετίες φιλομονοπωλιακών πολιτικών των γαλάζιων και πράσινων κυβερνήσεων του δικομματισμού.

Αδιαφορία

Οι σιτοπαραγωγοί κοντεύουν να ολοκληρώσουν τον αλωνισμό και πουλάνε χωρίς να έχουν συγκεκριμένες τις τιμές παρέμβασης που θα αποφασίσει η ΕΕ. Οι παραγωγοί οπωροκηπευτικών κόβουν τα φρούτα, ροδάκινα, κεράσια, καρπούζια κλπ., και πουλάνε χωρίς να έχουν κάπου να στηριχτούν, αφού η ΕΕ δεν προβλέπει κάποια συγκεκριμένη τιμή που να εξασφαλίζει τον παραγωγό. Ακόμα και τις μίζερες προτάσεις, στα πλαίσια του πακέτου αγροτικών τιμών, δεν τις έχουν αποφασίσει οι εταίροι του Διευθυντηρίου, παρόλο που δε διαφωνούν ουσιαστικά... Ισως είναι κι αυτό στα πλαίσια της προώθησης της πολιτικής της πλήρους απελευθέρωσης στην αγορά και περιμένουν πρώτα να πουλήσουν στους εμπόρους οι αγρότες και μετά, αφού θα έχουν διαμορφώσει κλίμα οι εμπορομεσάζοντες, να ανακοινώσουν για τους τύπους κάποια μέτρα. Ολα αυτά, δε φαίνεται να συγκινούν την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και τον υπουργό Γεωργίας Στ. Τζουμάκας και γι' αυτό αδιαφορεί. Καιρός, λοιπόν, να δείξουν οι αγρότες ενδιαφέρον για την κυβέρνηση και τον υπουργό και να τους (απο)χαιρετίσουν πολιτικά και εκλογικά.

Κερδοσκοπικοί στόχοι

Για μια ακόμα χρονιά, οι σιτοπαραγωγοί πληρώνονται τα ίδια και χειρότερα από πέρσι, πουλώντας το στάρι. Από το 1992, οπότε αποφασίστηκε η αναθεώρηση της ΚΑΠ και ειδικότερα το καθεστώς για τα σιτηρά, οι αγρότες πληρώνονται γύρω στις 40 δραχμές το κιλό, ενώ πριν η τιμή στο σκληρό στάρι ξεπερνούσε τις 55 δραχμές το κιλό. Υποτίθεται - αυτό ισχυρίζονταν τότε - πως μαζί με τη μείωση της τιμής παραγωγού στα προϊόντα θα μειώνονταν και οι τιμές στην κατανάλωση... Ομως, ενώ, π.χ., η τιμή παραγωγού στα σιτηρά έχει μειωθεί σε πραγματική αξία κάτω από 50%, οι τιμές στο ψωμί, στα μακαρόνια, σε όλα τα ζυμαρικά και τα άλλα παράγωγα προϊόντα, όχι απλώς καλά κρατούν, αλλά και αυξάνονται ανεξέλεγκτα όλα τα χρόνια. Αποδείχνεται, έτσι, πως ο στόχος των εταίρων του Διευθυντηρίου της ΕΕ ήταν η ανεξέλεγκτη και ξέφρενη αύξηση των κερδών των πολυεθνικών τροφίμων, όταν μείωναν τις τιμές παραγωγού, και όχι φθηνά τρόφιμα για τους εργαζόμενους. Αυτή είναι η ωμή πραγματικότητα, που αποκαλύπτεται στην πράξη πια.

ΜΠΟΡΙΣ ΓΙΕΛΤΣΙΝ

Τα άφθονα υλικά μέσα και οι άμεσοι εκβιασμοί της Δύσης, οι στρεβλώσεις, συκοφαντίες και προβοκάτσιες των μέσων ενημέρωσης, οι αυταπάτες της τελευταίας προεκλογικής στιγμής, η στάση του Λέμπεντ και άλλοι παράγοντες ανέδειξαν για άλλα τέσσερα χρόνια τον Μπ. Γιέλτσιν Πρόεδρο της μεγάλης χώρας της Ρωσίας. Οι κομμουνιστές την ίδια στιγμή, παρά τα πρωτοφανή εμπόδια, παρουσιάζονται σε μια διαρκή ανοδική πορεία που αποκαλύπτει πως ο ρώσικος λαός έχει μνήμη, έχει και κριτήριο της σημερινής βαρβαρότητας. Ενώ οι κομμουνιστές είχαν πάρει γύρω στο 11% το 1993, και περίπου 22% μόλις τον Δεκέμβρη του 1995, στις εκλογές για την κρατική Δούμα, κατόρθωσαν τώρα στις προεδρικές εκλογές να αυξήσουν τη δύναμή και την επιρροή τους πάνω από το 40% και να εδραιωθούν ως τη μοναδική εναλλακτική πρόταση στη Ρωσία. Ο Ρώσος Πρόεδρος εκτός από τα πολύ σοβαρά, από ό,τι φαίνεται, προβλήματα της κατάστασης της υγείας του, έχει να αντιμετωπίσει τεράστια προβλήματα, εσωτερικά και εξωτερικά. Η δύση τον υποστήριξε με κάθε μέσο στο βαθμό που ήταν ο εγγυητής της πορείας των λεγόμενων "μεταρρυθμίσεων", δηλαδή της πορείας της πιο βίαιης απάνθρωπης καπιταλιστικοποίησης. Τώρα θα έρθουν να εισπράξουν τους "τόκους" της προσφοράς τους και θα απαιτήσουν τους γοργότερους πιθανούς ρυθμούς σ' αυτή την κατεύθυνση. Η ένταση αυτών των ρυθμών καθώς και η στάση της Ρωσίας στα διεθνή θέματα (διεύρυνση του ΝΑΤΟ κλπ.) θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό και το μέγεθος των εσωτερικών ανακατατάξεων της εξουσίας, καθώς και τη μελλοντική θέση του καθενός.

Π. Α.

Η αμηχανία του Μ. Εβερτ

H αμηχανία, αν όχι ο πανικός, που διακατέχει την ηγεσία της ΝΔ απέναντι στην κυβέρνηση Σημίτη, ακριβώς επειδή υπερφαλαγγίζεται σε "εκσυγχρονισμό" και"κεντροδεξιά" φυσιογνωμία, φάνηκε πολύ καθαρά στη χτεσινή ανακοίνωσή της, με την οποία απαντούσε στην ομιλία του πρωθυπουργού.

Το μόνο, που καταφέρνει κάθιδρος και ασθμαίνων ο Μ. Εβερτ να αντιπαραθέσει απέναντι στον Κ. Σημίτη, είναι ότι αυτός έχει προλάβει και έχει μιλήσει νωρίτερα για τον "εκσυγχρονισμό" και, μάλιστα, έχει παρουσιάσει και πλήρες κυβερνητικό πρόγραμμα. Με άλλα λόγια, ο Μ. Εβερτ ισχυρίζεται ότι είναι καλύτερος εκσυγχρονιστής από τον Κ. Σημίτη.

Πραγματικά, είναι αξιοζήλευτη αυτή η ευγενής άμιλλα μεταξύ των "εκσυγχρονιστών", πάντα, βέβαια, στο γνωστό σε όλους πεδίο των νεοσυντηρητικών και αντιλαϊκών επιλογών. Δυστυχώς, όμως, για τον Μ. Εβερτ, ο"εκσυγχρονιστής" ...συναγωνιστής του έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα: Είναι ο πρωθυπουργός της χώρας και ο δικοί του εκσυγχρονισμοί πιάνουν ...τόπο στα θησαυροφυλάκια των "μεγάλων συμφερόντων", ενώ οι δικοί του είναι έπεα πτερόεντα...

Φυσήματα...

Υπομονή

ας κάνουμε

όλοι μέχρι την Τρίτη,

οπότε αύρα δροσερή

θα σκάσει,

λένε, μύτη,

κι η ζέστη πλέον

η βαριά

ανάμνηση θα γίνει

κι ο ...κάτω "ήλιος",

μοναχά, θα μείνει

να μας ψήνει!

Υπομονή

ας κάνουμε

μελτέμι καταφτάνει,

αλλά θα μείνει,

δυστυχώς,

το... πράσινο "τηγάνι"

κι αυτό δε θέλει,

φυσικά,

κουβέντες του... αέρα,

θέλει τρανό

ξεσήκωμα,

αγώνα και παντιέρα!

Ο οίστρος



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ