Η φωτιά, που ξεκίνησε την περασμένη Τρίτη 3 Αυγούστου, πριν από 8 ολόκληρες μέρες, στη βόρεια Εύβοια, συνέχιζε να καίει μέχρι αργά χτες το βράδυ, χωρίς προοπτική να σβήσει. Ανεξέλεγκτα, με συνθήκες άπνοιας τις περισσότερες μέρες, έφτασε από τον Ευβοϊκό Κόλπο στο Αιγαίο, από τη Λίμνη και το Προκόπι μέχρι τις βορειότερες ακτές, μετατρέποντας μια καταπράσινη περιοχή σε ένα γκρίζο και μαύρο απόκοσμο τοπίο.

Πέρασε μέσα από χωριά, οικισμούς και κωμοπόλεις στους δήμους Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Αννας και Ιστιαίας - Αιδηψού και σταματούσε μόνο όταν έφτανε στη θάλασσα. Μοναδικό εμπόδιο που έβρισκε και συνεχίζει να βρίσκει στο διάβα της είναι οι ηρωικές και απέλπιδες προσπάθειες των κατοίκων, των εθελοντών και των λιγοστών πυροσβεστών που με αυτοθυσία και κάθε μέσο που έχουν στη διάθεσή τους προσπαθούν, μόνοι τους, να σώσουν τα χωριά και τα σπίτια τους.

Ακόμη και εκεί που η φωτιά φαινόταν να καταλαγιάζει σημειώνονταν νέες αναζωπυρώσεις, συνεχίζοντας το καταστροφικό έργο. Νέα μέτωπα αναπτύσσονταν προς κάθε κατεύθυνση, είτε προς τις βόρειες ακτές είτε προς την κεντρική Εύβοια.

Η φωτιά στη βόρεια Εύβοια έκαιγε ανεξέλεγκτα μέχρι αργά χτες το βράδυ σε δύο κύρια μέτωπα. Το βόρειο μέτωπο κινούνταν προς την Ιστιαία, ενώ το νότιο μέτωπο έκαιγε στο όρος Καντήλι.

Και στις δύο περιπτώσεις κάτοικοι των χωριών της γύρω περιοχής, μαζί με τις λιγοστές πυροσβεστικές δυνάμεις, προσπαθούσαν να περιορίσουν τα μέτωπα και να αποτρέψουν την επέκταση της φωτιάς. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και τη χτεσινή μέρα η παρουσία εναέριων μέσων ήταν ανεπαρκής.

Το βόρειο μέτωπο συνέχιζε να καίει ανάμεσα στους οικισμούς Γαλατσώνα, Καματριάδες και Αβγαριά. Στο σημείο υπήρχε δύναμη της Πυροσβεστικής που μαζί με κατοίκους έστησαν αντιπυρική ζώνη με χωματουργικά μηχανήματα, αλυσοπρίονα και τρακτέρ εφοδιασμένα με μικρές δεξαμενές για να ανακόψουν το μέτωπο και να το αποτρέψουν να κινηθεί προς Ιστιαία.

Το μέγεθος της καταστροφής που προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί η φωτιά είναι ακόμη ανυπολόγιστο. Σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς, εκτός από τα 450.000 στρέμματα δάσους και αγροτικών καλλιεργειών που έχουν μετατραπεί σε στάχτη (βλέπε και σελίδα 12), πάνω από 1.000 σπίτια στο δήμο Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Αννας και εκατοντάδες ακόμη στο δήμο Ιστιαίας - Αιδηψού είτε καταστράφηκαν ολοσχερώς είτε υπέστησαν μικρές ή μεγάλες ζημιές.

Μεγάλος αριθμός των παραπάνω σπιτιών αποτελεί πρώτη κατοικία. Ολόκληροι οικισμοί σβήστηκαν από τον χάρτη. Μικρά χωριά, ακόμη και παραθαλάσσια, αλλά και μεγαλύτερες κωμοπόλεις, όπως η Λίμνη, υπέστησαν μεγάλη καταστροφή και σώθηκαν από την αυτοθυσία των κατοίκων που δεν πειθάρχησαν στις κυβερνητικές εντολές να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Που δεν αποδέχθηκαν ότι στον 21ο αιώνα το μόνο μέτρο προστασίας από τη φωτιά είναι το αρχέγονο ένστικτο της φυγής, έξω από κάθε ολοκληρωμένο σχεδιασμό για την αντιμετώπισή της.

Παράλληλα, εκατοντάδες σταβλικές εγκαταστάσεις, ξενοδοχειακές μονάδες και ενοικιαζόμενα δωμάτια, επιχειρήσεις εστίασης παραδόθηκαν στις φλόγες. Κοπάδια ζώων και σμήνη μελισσών κάηκαν. Ελαιοπερίβολα, περιβόλια με άλλα οπωροφόρα δέντρα, καλλιέργειες με κηπευτικά καταστράφηκαν, αφήνοντας εκατοντάδες αγρότες και κτηνοτρόφους χωρίς μεροκάματο.

Ταυτόχρονα με τον αγώνα για να αντιμετωπίσουν την πύρινη λαίλαπα, ο λαός της βόρειας Εύβοιας αντιμετωπίζει και την έλλειψη βασικών αγαθών. Το πέρασμα της καταστροφικής πυρκαγιάς έχει προκαλέσει ζημιές στο δίκτυο της ΔΕΗ, αφήνοντας ολόκληρες περιοχές χωρίς ρεύμα και σε αρκετές περιπτώσεις χωρίς νερό. Πρόκειται για βασικές ανάγκες που η παροχή τους θα πρέπει να αποκατασταθεί άμεσα.

Μεγάλες ζημιές έχουν υποστεί άλλες βασικές υποδομές, όπως το οδικό δίκτυο. Σε αρκετά σημεία κορμοί δέντρων έχουν πέσει μέσα στους δρόμους οι οποίοι έχουν γίνει απροσπέλαστοι.

Ακόμα, σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, πάνω από 300 οικογένειες έχουν μείνει χωρίς στέγη, καθώς κάηκε η μοναδική τους κατοικία. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί όταν ολοκληρωθεί η καταγραφή των καμένων σπιτιών, αλλά και όσο συνεχίζεται η καταστροφική πυρκαγιά.

Καθ' όλη τη διάρκεια των προηγούμενων ημερών που η πυρκαγιά βρίσκεται σε εξέλιξη σχεδόν 7.000 κάτοικοι των χωριών της περιοχής και παραθεριστές απομακρύνθηκαν και μεταφέρθηκαν είτε σε προσωρινές δομές φιλοξενίας είτε σε δωμάτια ξενοδοχείων.

Προσωρινές πρόχειρες δομές φιλοξενίας στήθηκαν στο κλειστό γυμναστήριο Χαλκίδας, στο κλειστό γυμναστήριο Σχηματαρίου και στο Δημοτικό Σχολείο Αρτάκης. Τη δομή της Χαλκίδας, που τις πρώτες μέρες ο αριθμός των πυρόπληκτων οι οποίοι φιλοξενήθηκαν εκεί έφτασε τους 140, επισκέφτηκε κλιμάκιο της «Λαϊκής Συσπείρωσης» Χαλκιδέων, απαιτώντας μεταξύ άλλων τη μεταφορά τους σε δωμάτια ξενοδοχείων και άλλα καταλύματα για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί. Παράλληλα, έθεσε το ζήτημα των συνθηκών υγιεινής εξαιτίας του συνωστισμού δεκάδων ατόμων διαφόρων ηλικιών, αλλά και των συνθηκών διαμονής.

Παράλληλα και παρά τις διαβεβαιώσεις της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας ότι έχει ληφθεί κάθε μέριμνα για τη φιλοξενία των πυρόπληκτων και όσων απομακρύνονται από τα σπίτια τους, κάτοικοι από χωριά της βόρειας Εύβοιας, όπως το χωριό Ελληνικά, αναγκάστηκαν να παραμείνουν ακόμη και για ολόκληρα 24ωρα πάνω σε φέρι μποτ και σε πλαστικές καρέκλες, βιώνοντας τεράστια ταλαιπωρία.

Οι μόνες λέξεις που βγαίνουν από τα στόματα των κατοίκων της βόρειας Εύβοιας τις τελευταίες μέρες είναι εκκλήσεις για βοήθεια. «Είμαστε μόνοι μας. Στείλτε αεροπλάνα και ελικόπτερα. Βοηθήστε μας, καιγόμαστε» είναι οι φράσεις που απευθύνουν οι κάτοικοι των χωριών, με διάχυτη οργή και απόγνωση.

Παρά το γεγονός ότι από την πρώτη στιγμή γίνονταν συνεχείς εκκλήσεις για ρίψεις εναέριων μέσων, ελάχιστα ήταν τα αεροπλάνα και τα ελικόπτερα που ρίχτηκαν στη μάχη για την κατάσβεση της φωτιάς. Μάλιστα η απουσία τους ήταν ιδιαίτερα εμφανής τις πρώτες μέρες της φωτιάς, ενώ ακόμα και χτες, επτά μέρες μετά, η παρουσία τους ήταν αναντίστοιχη της κατάστασης.

Λιγοστές επίσης είναι και οι επίγειες πυροσβεστικές δυνάμεις, αποτέλεσμα της διαχρονικής αποψίλωσης και υποστελέχωσης του Πυροσβεστικού Σώματος και στη συγκεκριμένη περιοχή. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι σε πολλές περιπτώσεις οι επίγειες δυνάμεις δεν επαρκούσαν να στηρίξουν τις αντιπυρικές ζώνες που δημιουργούνταν για την ανάσχεση της πυρκαγιάς, αλλά ούτε και για την προστασία σπιτιών όταν οι φλόγες έμπαιναν μέσα σε οικισμούς και χωριά.

Μπροστά στη γύμνια του κρατικού μηχανισμού στο να προστατεύσει τα σπίτια και την περιουσία του λαού, οι κάτοικοι των χωριών της βόρειας Εύβοιας πήραν την κατάσταση στα χέρια τους.

Απέναντι στις εγκληματικές ευθύνες τόσο της σημερινής κυβέρνησης όσο και των προηγούμενων, που αντιμετωπίζουν τις λαϊκές ανάγκες ως κόστος, αλλά και απέναντι στη «λογική» της εκκένωσης οικισμών και χωριών ως μοναδικού μέτρου προστασίας, οι κάτοικοι στάθηκαν απέναντι στην πύρινη λαίλαπα με μέσα όπως κλαδιά δέντρων, αλυσοπρίονα και τσαπιά, λάστιχα ποτίσματος και μικρές δεξαμενές που χρησιμοποιούν για να μεταφέρουν νερό στα αγροκτήματά τους. Και σε πολλές περιπτώσεις τα κατάφεραν. Απέτρεψαν να καούν τα χωριά τους ολοκληρωτικά.

Ανάμεσα στα δεκάδες παραδείγματα ξεχωρίζει η μάχη που έδωσαν κάτοικοι και εθελοντές στο Πευκί το βράδυ της Κυριακής, καταφέρνοντας να σώσουν τα σπίτια του πανέμορφου παραλιακού χωριού. Σε αρκετές ακόμα περιπτώσεις πήραν την πρωτοβουλία και οργάνωσαν μόνοι τους την προστασία των χωριών και των περιουσιών τους, διαμορφώνοντας ζώνες αντιπυρικής προστασίας, καθαρίζοντας δασικούς δρόμους και συντονίζοντας την πυρόσβεση, εκεί που οι αρμόδιοι έδειχναν να τα έχουν χαμένα και το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν να εκκενώσουν τα χωριά.

Στο πλευρό των πληγέντων και των κατοίκων της βόρειας Εύβοιας βρίσκονται από την πρώτη στιγμή συνδικάτα της Εύβοιας αλλά και γειτονικών νόμων, δείχνοντας έμπρακτα την αλληλεγγύη τους.

Η χωρίς προηγούμενο καταστροφή στο φυσικό περιβάλλον της βόρειας Εύβοιας έχει τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες, που σε ορισμένες κατηγορίες επαγγελματιών είναι ολοκληρωτικές.

Πάνω από 800 οικογένειες που ζούσαν από τη συλλογή ρετσινιού μένουν κυριολεκτικά ξεκρέμαστοι, καθώς τα πευκοδάση που αποτελούσαν πηγή ζωής γι' αυτές καταστράφηκαν. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι στην περιοχή της κεντρικής και βόρειας Εύβοιας συλλέγονταν πάνω από το 80% της παραγωγής ρετσινιού στη χώρα μας.

Παράλληλα, ολοκληρωτική καταστροφή έχουν υποστεί δεκάδες κτηνοτρόφοι που είδαν τα ζώα τους να καίγονται και τις περιοχές που χρησιμοποιούσαν ως βοσκοτόπια να μετατρέπονται σε στάχτη. Στην ίδια κατάσταση και οι μελισσοκόμοι, οι ελαιοκαλλιεργητές και καλλιεργητές άλλων οπωροφόρων δέντρων της περιοχής.

Την τραγική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι ρετσινοπαραγωγοί της περιοχής περιέγραψε σε δηλώσεις του ο πρόεδρος του σωματείου τους, Βαγγέλης Γεωργαντζής, ο οποίος παράλληλα τόνισε ότι στα αιτήματα του σωματείου είναι οι συνάδελφοί του που έχουν ξεπεράσει τα 55 έτη να συνταξιοδοτηθούν και οι υπόλοιποι να εργαστούν στην κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων, όπως κορμοδεσιές, στον καθαρισμό των καμένων δασών και τη συντήρηση των νέων πεύκων που θα προκύψουν από τη φυσική αναζωογόνηση των κατεστραμμένων πευκοδασών.

Από την πρώτη στιγμή της εκδήλωσης της πυρκαγιάς, κλιμάκια του ΚΚΕ βρέθηκαν δίπλα στους κατοίκους της βόρειας Εύβοιας, απαιτώντας την ενίσχυση της πυρόσβεσης αλλά και συμμετέχοντας σε αυτήν.

Ο Γ. Μαρίνος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ και βουλευτής του Κόμματος, απαίτησε και χτες, όπως έκανε επανειλημμένα τις προηγούμενες μέρες, την άμεση ενίσχυση των εναέριων πυροσβεστικών μέσων στο μέτωπο που έκαιγε στο βόρειο τμήμα της φωτιάς. «Η επικίνδυνη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στο χωριό Αβγαριά και στα άλλα χωριά της βόρειας Εύβοιας, που παραμένουν μέσα στις φλόγες, απαιτεί τώρα την άμεση αποστολή εναέριων μέσων. Κάθε καθυστέρηση προκαλεί μεγάλους κινδύνους!», τόνισε σε δήλωσή του χτες το απόγευμα.

Νωρίτερα, σε τηλεφωνική του παρέμβαση σε τηλεοπτικό σταθμό, είχε σημειώσει ανάμεσα σε άλλα: «Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία από το κράτος και την κυβέρνηση. Ο λαός της βορειοκεντρικής Εύβοιας έζησε κόλαση και ζει μεγάλη τραγωδία. Επτά μέρες καίγεται χωρίς την απαιτούμενη κρατική και κυβερνητική βοήθεια, χωρίς σχέδιο και συντονισμό κατάσβεσης της φωτιάς, αυτή είναι η πραγματικότητα.

(...) Υπάρχει υπεύθυνος, υπάρχουν αιτίες, υπάρχει εμπρηστής. Εμπρηστής είναι αυτή η ανάπτυξη που έχει κριτήριο τα κέρδη των λίγων. Η λογική που θεωρεί τις λαϊκές ανάγκες κόστος, όλων των κυβερνήσεων και της ΕΕ. Η εγκληματική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ και των προηγούμενων κυβερνήσεων, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ. Για ποιο λόγο; Γιατί, με τη συνευθύνη της Τοπικής και Περιφερειακής Διοίκησης, δεν πήραν τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης. Αυτό είναι πολύ βασικό θέμα. Η πρόληψη είναι η λέξη - κλειδί. Το ζήσαμε τώρα. Ελλειψη αντιπυρικών ζωνών, δεξαμενών νερού, κρουνών, έλλειψη δασικών δρόμων. Ολα αυτά λειτούργησαν για να φτάσει η πυρκαγιά εκεί που έφτασε και να γίνουν αυτές οι καταστροφές.

Εμείς θέλουμε να καλέσουμε τον λαό της βορειοκεντρικής Εύβοιας, και σε όλες τις περιοχές, να μην επιδείξει καμία εμπιστοσύνη στις ψευτοϋποσχέσεις. Τα έχουμε ζήσει επανειλημμένα».

Το νότιο μέτωπο της φωτιάς, που έκαιγε κοντά στο χωριό Τρούπι, αργά χτες το βράδυ ήταν σε σχετικά ελεγχόμενη κατάσταση, με πυροσβεστικές δυνάμεις και τους κατοίκους των χωριών της περιοχής να ενεργούν για να αποτρέψουν την επέκτασή του προς το όρος Καντήλι.