Πολλά ερωτηματικά για το μέλλον των δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών δημιουργεί η Ευρωπαϊκή Χάρτα για τις επιχειρήσεις Κοινής Ωφέλειας. Δεν καθορίζεται ούτε τι μορφή χρηματοδότησης θα έχουν μελλοντικά, ούτε ποιος θα τις χρηματοδοτεί. Καθορίζεται όμως ρητά η πρόθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Επιχειρήσεων με Συμμετοχή του Δημοσίου (CEEP), που πραγματοποίησε τη μελέτη, να προωθήσει τον ανταγωνισμό στους τομείς των ΔΕΚΟ, στην κατεύθυνση οικοδόμησης της "νέας Ευρώπης" που θέλουν να δημιουργήσουν οι κεφαλαιοκράτες σε στενή συνεργασία με το Διευθυντήριο των Βρυξελλών.

Δεν προσδιορίζονται, επίσης, οι "κανόνες του παιχνιδιού" μεταξύ ανταγωνιστών του ίδιου κλάδου, που πρέπει να εξασφαλίζουν ισότιμη πρόσβαση στο παραγόμενο προϊόν, στο όνομα της απελευθέρωσης της ευρωπαϊκής αγοράς. Νομικά, μια Ευρωπαϊκή Χάρτα είναι περισσότερο δεσμευτική από μια ντιρεκτίβα για τα κράτη - μέλη της ΕΕ και αποτελεί ένα έγγραφο προσανατολισμού με ερμηνευτικό χαρακτήρα. Συνεπάγεται επομένως υποχρέωση των κρατών - μελών να ακολουθήσουν τις υποδείξεις της.

Η Χάρτα για τις δημόσιες επιχειρήσεις κάνει προτάσεις για μια νέα μορφή σύνθεσης της δομής των δημοσίων οργανισμών και επεξηγεί τα τροποποιημένα άρθρα της Συνθήκης της Ρώμης (1957) για τις δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς, όπως αυτά θα παρουσιαστούν στη Διακυβερνητική Διάσκεψη του 1996, και θεωρείται ένας οδηγός για την εφαρμογή τους.

Για συγκεκριμένους τομείς δραστηριοποίησης του δημοσίου, η Χάρτα προβλέπει ότι ναι μεν και σαφώς αναγνωρίζεται η ανάγκη ύπαρξης επιχειρήσεων που εκμεταλλεύονται από το κράτος, αλλά "η διατήρηση του ανταγωνισμού είναι πάντα ο πρώτος στόχος, στον οποίο το κράτος - μέλος πρέπει να συμμορφώνεται στις σχέσεις του με εταιρίες του δημοσίου τομέα".

Μ' αυτό τον ελιγμό, αφήνεται ανοιχτό το "παραθυράκι" της εισόδου νέων, ιδιωτικής εκμετάλλευσης, επιχειρήσεων στους κλάδους των μονοπωλίων που ελέγχονται μέχρι στιγμής από ΔΕΚΟ. Πουθενά στη Χάρτα δεν αναφέρεται κάποιος περιορισμός σχετικά με το χαρακτήρα αυτών των επιχειρήσεων, δηλαδή με το αν θα είναι κερδοσκοπικές ή θα δρουν προς το δημόσιο συμφέρον. Γίνεται απλά λόγος για την τήρηση κάποιων ασαφών αρχών λειτουργίας που θα πρέπει να τηρούν για λόγους προστασίας του καταναλωτικού κοινού, αφήνοντας σε εκρεμμότητα ερωτήματα που έχουν σχέση με την τιμολογιακή τους πολιτική και τον τρόπο διαχείρησης των κεφαλαίων και των κερδών τους.

Σε γενικές γραμμές, το περιεχόμενο αναλύεται σε τρία τμήματα που αντανακλούν τις προσδοκίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τις δημόσιες επιχειρήσεις των κρατών - μελών της.

• Το πρώτο τμήμα,με βάση τη "σύγκλιση" των οικονομιών, αναλύει τα σημεία κοινών και διαφορετικών πολιτικών στις χώρες της ΕΕ. Χώρες, όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, διέπονται από την παραδοσιακή αντίληψη ότι ο δημόσιος τομέας πρέπει να είναι ισχυρός. Αντίθετες σ' αυτή την αντίληψη είναι χώρες, όπως η Μεγάλη Βρετανία, η Γερμανία και η Ολλανδία, όπου δραστηριοποιούνται σ' αυτές μεγάλες μονοπωλιακές επιχειρήσεις μη ελεγχόμενες άμεσα από το κράτος. Σ' αυτό το τμήμα, επισημαίνεται λοιπόν η ανάγκη επίτευξης ομοιογένειας μεταξύ των κρατών στο θέμα του παρεμβατισμού και του ελέγχου που αυτά θα ασκούν στο δημόσιο τομέα.
• Το δεύτερο τμήμα διαπιστώνει ότι, εξαιτίας των σημαντικών διαφοροποιήσεων, η οικοδόμηση της ενιαίας κοινότητας απαιτεί τη ριζική μεταβολή των υπαρχουσών δομών, αφού παρουσιάζεται ανισορροπία μεταξύ του ανταγωνισμού που επιβάλλει το κοινοτικό Δίκαιο και του δημοσίου τομέα, όπως αυτός εκφράζεται σήμερα στα κράτη - μέλη.
• Το τρίτο και τελευταίο τμήμα κάνει προτάσεις για μια νέα μορφή σύνθεσης των δημοσίων επιχειρήσεων, αναπροσαρμοσμένη πλέον με τα δεδομένα του ανταγωνισμού που επιβάλλει η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Οι προτάσεις αυτές βέβαια χαρακτηρίζονται από γενικολογίες σε καθαρά θεωρητικό επίπεδο περί οργανωτικών και λειτουργικών αλλαγών, υποδηλώνοντας ίσως έτσι την πρόθεση των δημιουργών για μετέπειτα πρακτική συγκεκριμενοποίησή τους, πιθανότατα αφού εγκριθεί η Χάρτα στη Διακυβερνητική του 1996.

Η έκθεση καταλήγει σε συμπεράσματα, σημαντικότερα των οποίων είναι ότι η Χάρτα δεν είναι ούτε μια υπεράσπιση των κρατικών μηχανισμών, ούτε ένας κατάλογος εθνικών διεκδικήσεων. Αντίθετα, είναι ένα εργαλείο που θα συμβάλει στη δημιουργία μιας "νέας τάξης πραγμάτων στην Ευρώπη", μια έξυπνη μανούβρα για την επέκταση του ανταγωνισμού στους τομείς των δημοσίων μονοπωλίων στην Ευρώπη.

Η ολοκληρωμένη, τέλος, πρόταση της ΕΕ για τη ριζική αλλαγή του δημόσιου τομέα που θα υποβληθεί στην Επιτροπή στη Διακυβερνητική Διάσκεψη του 1996 περιλαμβάνει, εκτός από την τροποποίηση της συνθήκης και τη σύνταξη της Χάρτας, τη σύσταση ενός κοινοτικού οργάνου ελέγχου που θα παρακολουθεί τη λειτουργία των νέων συνθηκών ανταγωνισμού που θα προκύψουν με το "σπάσιμο" των κρατικών μονοπωλίων και την ελεύθερη είσοδο επιχειρηματικών κολλοσσών σε κλάδους, που παραδοσιακά μέχρι τώρα εκμεταλλευόταν αποκλειστικά το κράτος.Προς το παρόν, δεν υπάρχουν λεπτομερείς αναφορές σχετικά με τη μορφή και τη λειτουργία αυτού του οργάνου.

Βασίλης ΡΑΓΙΑΣ

Η πολιτική ιδιωτικοποίησης της δημόσιας διοίκησης, που ακολουθούν τα τελευταία χρόνια οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, δεν είναι τόσο εμφανής και διακριτή, όσο οι "απευθείας" ιδιωτικοποιήσεις που εφαρμόζονται σε άλλους χώρους, όπως, για παράδειγμα, η παράδοση επιχειρήσεων που ελέγχονται από το δημόσιο σε ιδιώτες.

Πολλοί λίγοι, για παράδειγμα, γνωρίζουν σήμερα ότι στο χώρο της δημόσιας διοίκησης τα τελευταία 6 χρόνια έχουν γίνει τέτοιας έκτασης αλλαγές, οι οποίες αμφισβητούν στην πράξη το δημόσιο χαρακτήρα της. Τα κρίσιμα υπουργεία - κυρίως αυτά που διαχειρίζονται τα μεγάλα ποσά του Πακέτου Ντελόρ - πολιορκούνται από ιδιωτικές εταιρίες "συμβούλων" διαχείρισης των έργων. Ο θεσμός του ιδιώτη μάνατζερ προβάλλει σαν πανάκεια για τη θεραπεία κάθε νόσου του "άρρωστου" δημοσίου τομέα, ενώ επιτελικές διοικητικές δραστηριότητες της δημοσίας διοίκησης περνούν στα χέρια ιδιωτικών γραφείων με τη νομική μορφή των Ανωνύμων Εταιριών.

Το δρόμο άνοιξε η εταιρία "Αττικό Μετρό". Ακολούθησαν στη συνέχεια ιδιωτικές εταιρίες για τα μεγάλα έργα (Σπάτα, Εγνατία, Ρίο - Αντίρριο, ενοποίηση αρχαιολογικών χώρων της Αθήνας) και έπεται η συνέχεια. Αξίζει να σημειώσουμε ότι με πρόσφατο νομοσχέδιο, το Πακέτο Ντελόρ περνάει στα χέρια της περιβόητης ΜΟΔ (Μονάδα Οργάνωσης για τη Διαχείριση), ενώ σε ιδιωτικά χέρια περνάνε και οι εγκρίσεις ιδιωτικών επενδύσεων μέσω της σύστασης Ανώνυμης Εταιρίας με την επωνυμία Ελληνικό Κέντρο Επενδύσεων (ΕΛΚΕ).Αν σ' αυτά προσθέσουμε το γεγονός ότι, με νομοσχέδιο που ήδη βρίσκεται στη Βουλή, όλες οι ΔΕΚΟ μετατρέπονται σε Ανώνυμες Εταιρίες, τότε μπορούμε να κάνουμε λόγο ότι γύρω μας συντελείται μια αθόρυβη, μεν, αλλά τεράστιας έκτασης ιδιωτικοποίηση σε όλους τους τομείς, που μέχρι σήμερα καλύπτει η δημόσια διοίκηση. Ολους εκτός από το στρατό, όπου φαίνεται ότι η αστική τάξη εγγυάται ακόμα το "δημόσιο" χαρακτήρα του.

Τα αποτελέσματα, βέβαια, της πρωτοφανούς ίσως σε ευρωπαϊκή επικράτεια εισβολής του ιδιωτικού τομέα στο κράτος, θα είναι άμεσα και επώδυνα όχι μόνο για τους εργαζόμενους, αλλά και σημαντικά τμήματα του επιχειρηματικού κόσμου της χώρας, από αυτούς που δεν παίζουν τον πρώτο ρόλο στις οικονομικές διεργασίες. Γιατί ο όρος εισβολή του ιδιωτικού τομέα στη δημόσια διοίκηση ίσως και να μην είναι και ο πιο ακριβής. Στην πραγματικότητα οι εισβολείς είναι τα πιο επιφανή ονόματα της ελληνικής ολιγαρχίας, τα οποία επιδιώκουν να μετατρέψουν τη δημόσια διοίκηση - ένα θεσμό, ο ρόλος του οποίου είναι να διασφαλίζει την αστική "ισονομία" και "ισοπολιτεία" - σε μια ακόμα πηγή κερδοφόρων δραστηριοτήτων με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Οι διεργασίες μετεξέλιξης του δημοσίου τομέα σε "Κράτος ΑΕ", συντελούνται υπό το στενό έλεγχο του κοινοτικού Διευθυντήριου, το οποίο άσκησε αφόρητες πιέσεις για τη γρήγορη προώθηση του νομοσχεδίου για τη ΜΟΔ και το ΕΛΚΕ, που έχουν κατατεθεί ήδη στη Βουλή.Αποφασιστικό ρόλο στις διεργασίες αυτές παίζουν τμήματα της οικονομικής ολιγαρχίας και το ενδιαφέρον δεν είναι μόνο ιδεολογικό. Επίλεκτα ονόματα του επιχειρηματικού κόσμου έχουν ανοίξει χρυσές δουλιές με τα κοινοτικά προγράμματα, στα οποία έχουν διεισδύσει με τις περίφημες "εταιρίες συμβούλων". Με πρώτο και καλύτερο και αυτή τη φορά τον μεγαλοεπιχειρηματία Σ. Κόκκαλη,ο οποίος έχει να επιδείξει μια πολυσχιδή δραστηριότητα.

Ρόλο - "κλειδί", σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των αστρονομικών κονδυλίων του Πακέτου Ντελόρ, φαίνεται ότι παίζει η εταιρία PLANET, η οποία φέρεται ότι ελέγχεται από τον Σ. Κόκκαλη.Από μια άποψη η PLANET είναι το κοινό επιστέγασμα αυτού που ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης αποκάλεσε διαπλοκή πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων, καθώς στηn εταιρία αυτή φέρεται ότι μετέχει - μέσω στενών συνεργατών της - και η πρώην κοινοτική επίτροπος και σημερινή βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Β. Παπανδρέου.Πολλά, επίσης, ακούγονται και λέγονται για την επιρροή που ασκεί η συγκεκριμένη εταιρία στον 5ο όροφο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, όπου στεγάζονται οι επιτελικές υπηρεσίες που διαχειρίζονται τα κονδύλια του Πακέτου Ντελόρ.Συνδικαλιστές του χώρου φτάνουν στο σημείο να ομιλούν για ιδιόμορφες σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί μεταξύ επιτελικών υπαλλήλων του υπουργείου και της συγκεκριμένης εταιρίας.

Αξίζει, επίσης, να αναφερθούμε και στο ρόλο που διαδραματίζει το συγκρότημα Λαμπράκη,σε ό,τι αφορά τα έργα του Πακέτου Ντελόρ. Είναι, βέβαια, γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια έχει εδραιωθεί μια ισχυρή συμμαχία μεταξύ των δύο αυτών ομίλων, η οποία επισφραγίστηκε με την κοινή ανάληψη των εργασιών της κινητής τηλεφωνίας μέσω της εταιρίας PANAFON. Επίσημα ο όμιλος Λαμπράκη δε φαίνεται να λαμβάνει μέρος στη μοιρασιά των έργων του Πακέτου Ντελόρ. Προξενεί, όμως, εντύπωση η ζέση την οποία επιδεικνύει το συγκρότημα σε ό,τι έχει σχέση με τα έργα του Πακέτου Ντελόρ. Τα έχει πάρει κυριολεκτικά με 108 (για να χρησιμοποιήσουμε και μια στρατιωτική ορολογία). Και αυτό είναι κάτι που είναι εμφανές "διά γυμνού οφθαλμού", αν παρακολουθήσει κανείς τον τρόπο με τον οποίο σχολιάζονται και παρουσιάζονται από το "Βήμα" και τα ΝΕΑ τα διάφορα έργα που χρηματοδοτούνται και με τα κονδύλια του Πακέτου Ντελόρ.

Απαριθμούμε στη συνέχεια τα κοινοτικά προγράμματα, τόσο του Πακέτου Ντελόρ Ι, που ολοκληρώθηκε το 1993, όσο και του Πακέτου Ντελόρ ΙΙ, που βρίσκεται σε εξέλιξη, τα οποία έχουν ανατεθεί στην εταιρία "συμβούλων" ΠΛΑΝΕΤ, ή σε άλλες εταιρίες του ομίλου Κόκκαλη.

Σ' αυτές τις εταιρίες συμβούλων ανατέθηκε - μεταξύ άλλων - και η αξιολόγηση των εξής έργων και προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το Α Πακέτο Ντελόρ:

• Της Τηλεματικής.
• Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ερευνας Τεχνολογίας.
• Το διασυνοριακό πρόγραμμα ΙΝΤΕΡΕΓΚ Ι.
• Το Πρόγραμμα για τον ΟΣΕ.
• Το Πρόγραμμα για τα ΕΛΤΑ.
• Την οργάνωση της Πληροφορικής του υπουργείου Οικονομικών.

Στις ίδιες παραπάνω εταιρίες συμβούλων (PLANET ή εταιριών του ομίλου Κόκκαλη), ανατέθηκαν επίσης μέχρι σήμερα από την κυβέρνηση τα ακόλουθα έργα:

• Η κατάρτιση του Σχεδίου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΣΠΑ), καθώς και του Ταμείου Συνοχής. Η κατάρτιση αφορά το στάδιο της προεργασίας υποβολής των προτάσεων προς την Ευρωπαϊκή Ενωση για τη χρηματοδότηση των έργων του Πακέτου Ντελόρ ΙΙ.
• Το Περιφερειακό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) Κεντρικής Μακεδονίας, στο οποίο η αμοιβή του συμβούλου διαχείρισης (85 εκατ. δραχμές) είναι η μεγαλύτερη στο σύνολο των 13 ΠΕΠ της χώρας.
• Το τομεακό Πρόγραμμα Βιομηχανίας, ύψους 900 περίπου δισ. δραχμών, ενώ η αμοιβή του συμβούλου διαχείρισης (η ΠΛΑΝΕΤ έχει τεθεί επικεφαλής εταιριών) ανέρχεται σε 1,046 δισ. δραχμές.
• Συμμετέχει σαν συνεργάτης του συμβούλου διαχείρισης για το έργο της Εγνατίας. Στο έργο αυτό σύμβουλος επιλέχθηκε η πολυεθνική BROWN & ROOT με αμοιβή 1,2 δισ. δραχμές.

Η εταιρία ετοιμάζεται να "κτυπήσει" και τα υπόλοιπα προγράμματα, στα οποία πρόκειται να διενεργηθούν διαγωνισμοί συμβούλων διαχείρισης (π.χ, πρόγραμμα υπουργείου Παιδείας).

Η πρώτη επίσημη αντίδραση - έστω και με καθυστέρηση - στην ανάθεση αξιολόγησης έργων, που χρηματοδοτούνται από την Κοινότητα, εκδηλώνεται με την 3ωρη στάση εργασίας την ερχόμενη Δευτέρα και Τρίτη, από τις 7.30 - 10.30 π.μ. που αποφάσισαν οι εργαζόμενοι στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, οι υπηρεσίες των οποίων είχαν μέχρι τώρα τον πρώτο λόγο στην αξιολόγηση των διαφόρων έργων που χρηματοδοτούνται είτε από το ελληνικό δημόσιο, είτε από την Κοινότητα.

Με τις δύο 3ωρες στάσεις εργασίας, οι εργαζόμενοι στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας αντιδρούν στην εμμονή της κυβέρνησης να προωθήσει την ψήφιση από την Ολομέλεια της Βουλής του νομοσχεδίου, με τον τίτλο "Σύσταση φορέων για την επιτάχυνση της αναπτυξιακής διαδικασίας" (ΜΟΔ - ΕΛΚΕ). Η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα που εκφράζει την Ομοσπονδία, το Σύλλογο και όλες ανεξαίρετα τις παρατάξεις των υπαλλήλων του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, σε σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε, διατυπώνει την κατηγορηματική της αντίθεση στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο, γιατί - όπως σημειώνει - με τη σύσταση της Μονάδας Οργάνωσης και Διαχείρισης (ΜΟΔ) του Πακέτου Ντελόρ II και του Ελληνικού Κέντρου Επενδύσεων (ΕΛΚΕ) ως Ανωνύμων Εταιριών:

• Μεταφέρονται εκτός δημοσίου ελέγχου (δημόσιο λογιστικό κλπ.) αποφασιστικές για την ανάπτυξη της χώρας επιλογές, ύψους τρισ. δραχμών, όπως η διαχείριση του Β Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης και οι μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις, με άμεσο κίνδυνο να προωθηθούν με κρατική επιδότηση διαπλεκόμενα συμφέροντα και σκανδαλώδεις αδιαφανείς διαδικασίες.
• Επιχειρείται η ακόμη μεγαλύτερη υποβάθμιση - διάλυση της δημόσιας διοίκησης και του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, με τη μεταφορά των πιο καίριων αρμοδιοτήτων, καθώς και την αποψίλωση των υπηρεσιών από το πιο έμπειρο και ικανό στελεχικό δυναμικό τους.
• Δεδομένης της αποτυχίας των συμβούλων διαχείρισης, κατά τη χρησιμοποίησή τους στο Α ΚΠΣ, δεν υπάρχει χρόνος για άλλους πειραματισμούς και χρονικές καθυστερήσεις. Εξάλλου, θεωρείται σίγουρο ότι μέχρι τη σύσταση και τη λειτουργία της ΜΟΔ θα καθυστερήσει πολύ περισσότερο η απορρόφηση των πόρων.

Η τροποποίηση της συστατικής για την τότε ΕΟΚ Συνθήκης της Ρώμης, που υπογράφηκε το 1957, κρίθηκε αναγκαία στα κεφάλαια που αφορούν το δημόσιο τομέα. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη Χάρτα, "η κοινοτική οικοδόμηση, ισχυροποιημένη από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, δεν έχει σταθεροποιηθεί σαφώς", αφού "η παρούσα κατάσταση επέδρασε στις αρχές του ανταγωνισμού, κυρίως σε αυτές που επικρατούν στο δημόσιο τομέα". Συνεπώς, επισημαίνεται, "ο στόχος είναι να δοθεί ένα τέλος σ' αυτές τις καταστάσεις, για να αρχίσει μια συμμαχία των εταιριών του δημοσίου τομέα με το μέτρο του ανταγωνισμού".

Δηλαδή με απλά λόγια, και σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά εδάφια που παραθέτουμε πιο κάτω, η Συνθήκη του Μάαστριχτ δεν επαρκεί για να προσδώσει στα αδηφάγα αφεντικά της Ευρωπαϊκής Ενωσης το χαρακτήρα άκρατου φιλελευθερισμού που θέλουν στην ενιαία αγορά της. Κι αυτό, γιατί - όπως προκύπτει από τη Χάρτα - διαπιστώθηκε ότι πολλές χώρες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) διατηρούν κρατικά μονοπώλια σε ζωτικούς τομείς της οικονομίας τους. Αυτό βέβαια στέκεται εμπόδιο στα σχέδιά τους, αφού γνωρίζουν ότι η πίτα των κερδών των δραστηριοτήτων όπου εμπλέκονται οι ΔΕΚΟ είναι μεγάλη και βέβαια δεν προτίθενται να τη χάσουν. Σκοπός δηλαδή της τροποποίησης είναι ο επαναπροσδιορισμός της έννοιας των δημοσίων επιχειρήσεων, που πρέπει πλέον να έχει τη μορφή μιας αδιαμφισβήτητης νομικής βάσης, η οποία θα συμβάλει αποΦΑΣΙΣΤΙΚΑ στη λειτουργία του ελεύθερου ανταγωνισμού - όπως προβλέπεται ρητά στη Συνθήκη του Μάαστριχτ - ΚΑΙ στο χώρο των ΔΕΚΟ.

Και ιδού τι προβλέπει η αναθεώρηση της Συνθήκης για τις αρμοδιότητες που μπορούν να ασκούνται από τα κράτη - μέλη:

• Αρμοδιότητα να ιδρύουν επιχειρήσεις γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος - έτσι ονομάζονται στη Συνθήκη οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας - στους τομείς όπου αυτό δικαιολογείται.Η Χάρτα δικαιολογεί και παράλληλα προτείνει τομείς στους οποίους είναι πλέον ασύμφορη η εισαγωγή ιδιωτών (όπως π. χ. τα ταχυδρομεία), για την εξασφάλιση - αναφέρεται - κοινωνικής συνοχής, μακροπρόθεσμης ανάπτυξης και οικονομικής αποτελεσματικότητας. Γι' αυτούς τους τομείς και μόνο προτείνεται να περιοριστεί η εφαρμογή των κανόνων του ελεύθερου ανταγωνισμού που ισχύει σε όλους τους υπόλοιπους, δεδομένου ότι προβλέπεται η δυνατότητα παραχώρησης ειδικών ή αποκλειστικών δικαιωμάτων στις κοινωφελείς υπηρεσίες, προκειμένου να επιτύχουν τις ειδικές τους υποχρεώσεις που αφορούν κυρίως την εξασφάλιση ίσης πρόσβασης του κοινού στις παρεχόμενες υπηρεσίες, τη συνέχεια, τη διαφάνεια, την αποτελεσματικότητα και τη διαχείριση που θα πρέπει να είναι ανοιχτή στο δημόσιο διάλογο. Δε διευκρινίζεται βέβαια ποιοι και με ποια κριτήρια θα συμμετέχουν στο δημόσιο διάλογο. Συμπερασματικά προτείνεται τα κρατικά μονοπώλια να συνεχίσουν να λειτουργούν σε ορισμένους, επιλεγμένους με υπόδειξη της ΕΕ, τομείς.
• Αρμοδιότητα να καθορίζουν το νομικό καθεστώς αυτών των επιχειρήσεων (ιδιωτικές, δημόσιες, μεικτές), το εύρος των κοινοτικών παρεμβάσεων και τις αρμοδιότητες των κρατικών και των κοινοτικών οργάνων. Παράλληλα όμως, η ΕΕ και τα κράτη - μέλη προβλέπεται ότι μπορούν να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες για την εναρμόνιση των παρεμβάσεων στους κοινωφελείς οργανισμούς.Προβλέπεται δηλαδή επίπληξη από τις αρμόδιες ευρωπαϊκές επιτροπές στην περίπτωση που σε κάποιο κράτος - μέλος παρατηρηθεί σημαντική απόκλιση από το "στάτους κβο" που θα επικρατήσει στην ΕΕ περί νομικού καθεστώτος των ΔΕΚΟ ανά τομέα δραστηριότητας.

Β. Ρ.

Μετά το μετρό, σειρά για το "μεγάλο φαγοπότι" έχουν τα έργα που προγραμματίζουν τα ΕΛΤΑ, ο ΟΣΕ κλπ.