Το σχέδιο της κυβέρνησης για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων έχει ήδη απορριφθεί, πριν κατατεθεί στη Βουλή, από τους αγώνες των φοιτητών, των μαθητών, των πανεπιστημιακών, των γονιών και των εργαζομένων, που ενώνουν τις φωνές τους ζητώντας να μην κατατεθεί!

Σε όλη τη χώρα η εκπαιδευτική κοινότητα βρίσκεται σε αναβρασμό, με δεκάδες σχολές υπό κατάληψη και τους φοιτητές - μαθητές στους δρόμους να εκφράζουν την καθολική καταδίκη των κυβερνητικών σχεδίων από τους χώρους της Εκπαίδευσης. Γιατί η πραγματικότητα που γνωρίζουν όλοι στην Εκπαίδευση, η διεθνής εμπειρία αλλά και η κοινή λογική «κουρελιάζουν» τα κυβερνητικά επιχειρήματα, αφού οι νόμοι της αγοράς ενισχύουν τους ταξικούς φραγμούς και την κατηγοριοποίηση στην Εκπαίδευση.

Παράλληλα η κυβερνητική προπαγάνδα προσπαθεί να βγάλει τις κινητοποιήσεις παράνομες, επιστρατεύει απειλές και εκβιασμούς για την εξεταστική, εισαγγελικές παρεμβάσεις, ακόμα και την ωμή καταστολή από την αστυνομία.

Σχετικά με όλα τα παραπάνω παρουσιάζουμε δηλώσεις καθηγητών σε πανεπιστήμια όλης της χώρας και από διαφορετικά επιστημονικά αντικείμενα, που το Σάββατο συμμετείχαν στο 16ο Συνέδριο της ΠΟΣΔΕΠ και μίλησαν στον «Ριζοσπάστη», δίνοντας το στίγμα των συνεπειών που θα έχουν τα σχέδια της κυβέρνησης για τα ήδη «λαβωμένα» δημόσια πανεπιστήμια.

Επομένως, δίκαια οι φοιτητές σε αυτή τη στιγμή τραβάνε τον αγώνα. Και πρέπει να ακολουθήσουν - δυστυχώς δεν το έχουμε κάνει μέχρι τώρα - και η ηγεσία της ΠΟΣΔΕΠ, αλλά και όλοι οι Σύλλογοι των μελών ΔΕΠ σε όλη την επικράτεια. Να ακολουθήσουν και όλοι οι φορείς, γονείς, κηδεμόνες, παιδιά, μαθητές και όλος ο λαός μας με τα συνδικάτα του, για να σταματήσει αυτό το εγχείρημα το οποίο φέρνει με έναν τέτοιο θα έλεγα κυνικό τρόπο η κυβέρνηση και όλοι οι άλλοι οι οποίοι το υποστηρίζουν, όπως οι δυνάμεις αυτές οι οποίες βρίσκονται σε παλινωδία, που κάποια στιγμή έπαιξαν κάποιο ρόλο πριν από 15 χρόνια αλλά δυστυχώς σήμερα βλέπουμε ότι δεν συνεχίζουν.

Εμείς θα κάνουμε το καθήκον μας και αυτό πρέπει να κάνουμε γιατί το επιτάσσει η υποχρέωσή μας να υποστηρίζουμε και να στηρίζουμε τον δημόσιο χαρακτήρα των πανεπιστημίων.

Εχουμε καθήκον ως πανεπιστημιακοί δάσκαλοι να αντισταθούμε σε οποιαδήποτε προσπάθεια ίδρυσης ιδιωτικών - μη κρατικών πανεπιστημίων και να συμπαρασταθούμε στον αγώνα των φοιτητών μας, για να μην κατατεθεί το σχέδιο νόμου που θα επιφέρει περαιτέρω εμπορευματοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Σαρωτικές επίσης θα είναι οι επιπτώσεις στα ΑΕΙ της περιφέρειας, μιας που το τεράστιο κόστος σπουδών και η παντελής έλλειψη φοιτητικής μέριμνας κάνουν ήδη αδύνατη τη φοίτηση για τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών. Γι' αυτό και στους πανεπιστημιακούς πρέπει να ενισχυθούν εκείνες οι φωνές που αγωνίζονται για ένα δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο στο ύψος των λαϊκών αναγκών.

Η ιδιωτικοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης δεν αφορά απλώς και μόνο την ίδρυση ιδιωτικών ιδρυμάτων. Οπως δείχνει η διεθνής, ακόμα και η εγχώρια εμπειρία, οι διαδικασίες ιδιωτικοποίησης είναι πολύ πιο περίπλοκες, σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον που προωθεί και θεσμοθετεί με κάθε τρόπο και σε κάθε επίπεδο τις συνέργειες και συμπράξεις μεταξύ όλων των παραγόντων τις αγοράς, ιδιωτικών και δημόσιων. Ετσι μια βασική πλευρά της ιδιωτικοποίησης της Εκπαίδευσης, όπως δείχνει ξεκάθαρα η πρακτική στο Ηνωμένο Βασίλειο τις τελευταίες δεκαετίες, είναι η κατάτμηση, ο τεμαχισμός των επιμέρους υπηρεσιών των πανεπιστημίων (δημόσιων και ιδιωτικών) και η διαχείρισή τους με επιχειρηματικούς όρους. Αυτό συμβαίνει ήδη με τις ΣΔΙΤ στα ελληνικά πανεπιστήμια για τις υπηρεσίες μέριμνας, αλλά δύναται να επεκταθεί σε κάθε υπηρεσία, όπως βιβλιοθήκες, ερευνητική δραστηριότητα, διδασκαλία, ακόμα και στο δικαίωμα απονομής πτυχίου. Ενδεικτικά αναφέρω, σύμφωνα με τον Lawrence Summers, πρώην πρόεδρο του Harvard, στο νέο «ανταγωνιστικό πανεπιστήμιο» όλες οι βασικές λειτουργίες του πανεπιστημίου μπορούν να «αποδεσμευτούν και να ανατίθενται σε παρόχους που καθόλου δεν έχουν σχέση με πανεπιστήμια». Κάτι που μας κάνει να αναρωτηθούμε πόσο Harvard είναι το Harvard (το όποιο Harvard) υπό αυτήν τη συνθήκη.

Αυτό είναι το περιβάλλον της ιδιωτικοποιημένης Ανώτατης Εκπαίδευσης, εντός της οποίας οι επιστήμες και οι τέχνες μας πακετάρονται ως μια ακόμα υπηρεσία. Είναι προφανές ότι κανένα γνωστικό πεδίο δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστο, ωστόσο, είναι σαφές από τη διεθνή εμπειρία ότι πεδία όπως αυτά των ανθρωπιστικών επιστημών και τεχνών υφίστανται τρομακτικές συνέπειες, που οδηγούν είτε στην άμεση εξαφάνισή τους από τους ακαδημαϊκούς χάρτες είτε στην αναδιαμόρφωσή τους με επιχειρηματικούς όρους και στην αφομοίωσή τους ως παρόχων δεξιοτήτων χρήσιμων στην αγορά.

Και φυσικά το κόστος ολοένα και περισσότερο φορτώνεται στις πλάτες των σπουδαστών και των οικογενειών τους. Μέσα στο κερδοσκοπικό παιχνίδι της Ανώτατης Εκπαίδευσης αντικείμενο αγοραπωλησίας αποτελούν και τα φοιτητικά δάνεια και η δυνατότητα πρόσβασης σε κρατική επιχορήγηση φοιτητικών δανείων με την εμπλοκή funds, φυσικά στις πλάτες των οικογενειών που στενάζουν υπό το βάρος του δανεισμού προκειμένου να δώσουν την ευκαιρία στα παιδιά τους για ένα καλύτερο μέλλον και στις πλάτες των φοιτητών, που οδηγούνται μέχρι και στην παροχή σεξουαλικών υπηρεσιών προκειμένου να καλύψουν τα χρέη τους.

Καλούμαστε λοιπόν να αντιδράσουμε δυναμικά ενάντια σε αυτά που έρχονται και που βλέπουμε ήδη τις συνέπειές τους σε άλλες χώρες, να συμμετέχουμε στις κινητοποιήσεις, να ακυρώσουμε τα σχέδιά τους να φέρουν τη βαρβαρότητα στην Ανώτατη Εκπαίδευση για το σκλαβωμένο της πανεπιστήμιο της ελάχιστης βάσης πληρωμής.

Οι κινητοποιήσεις των φοιτητών προήλθαν από μαζικότατες συνελεύσεις και σε αντίθεση με αυτά που ισχυρίζονται ορισμένοι είναι νόμιμες! Και επίσης να επισημάνω - με πίκρα λόγω ηλικίας - ότι αν δεν υπήρχαν οι φοιτητικές κινητοποιήσεις εμείς θα ήμασταν ανύπαρκτοι ως ΠΟΣΔΕΠ μέχρι στιγμής.

Αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε ένα κλίμα επιβολής, ένα καθεστώς τρόμου με απειλές για πειθαρχικές και ποινικές διώξεις, όσοι συνάδελφοι αρνούμαστε να ακυρώσουμε οποιαδήποτε έννοια ακαδημαϊκού λειτουργού και διαδικασίας προχωρώντας στις διαδικτυακές εξετάσεις, που έχει αποδειχθεί και από την προηγούμενη εμπειρία, την πανδημία, ότι είναι απόλυτα διαβλητές. Εμείς λοιπόν επιφυλασσόμαστε, αρνούμαστε να κατρακυλήσουμε σε αυτό το επίπεδο αναξιοπρέπειας και ζητούμε να μετατεθεί η εξεταστική διά ζώσης με τη λήξη των καταλήψεων και με, αν χρειαστεί, παράταση του εαρινού εξαμήνου, όπως έχει γίνει τουλάχιστον τρεις φορές τα τελευταία 28 χρόνια που είμαι εδώ.

Στηρίζουμε τις κινητοποιήσεις των φοιτητών. Είναι ένας δίκαιος αγώνας. Στηρίζουμε με όλες τις δυνάμεις μας, χωρίς να συμμετέχουμε σε εξετάσεις, οι οποίες μάλιστα προσπαθούν να καταλύσουν και το αυτοδιοίκητο αλλά και την ακαδημαϊκή ελευθερία των πανεπιστημιακών δασκάλων. Στεκόμαστε δίπλα τους μέχρι το τέλος!

Είναι λοιπόν ωμή καταστρατήγηση αγώνων δεκαετιών, ήδη από τη δεκαετία του '60, που θυμόμαστε ότι οι γονείς μας στην ουσία και εκείνη η γενιά και οι παππούδες μας είχανε δώσει μεγάλους αγώνες για να κατοχυρωθεί το δικαίωμα στην Ανώτατη Εκπαίδευση για τα παιδιά όλου του ελληνικού λαού. Εδώ σηκώνονται ακόμα μεγαλύτερα, ψηλότερα ταξικά τείχη σε ό,τι αφορά το δικαίωμα των παιδιών των κατώτερων λαϊκών στρωμάτων να μπορούν να περάσουν σε καλές, ποιοτικές σχολές. Ηδη με την ιδιωτική Εκπαίδευση, με τα φροντιστήρια, με την παραπαιδεία αυτά τα τείχη είναι ψηλά, ε αυτός ο διαχωρισμός θα γίνει ακόμα μεγαλύτερος!

Ωστόσο, αυτό το οποίο πρέπει κανείς να πει είναι ότι έχει αποδομηθεί οποιαδήποτε συνοχή της επιστημονικής γνώσης. Με αποτέλεσμα οι φοιτητές μας να τρέχουν πίσω από ένα άγχος συλλογής ECTS, μονάδων πιστοποίησης, από αντικείμενα τα οποία δεν συνάδουν κατ' ανάγκη με αυτό που σπουδάζουν, να τρέχουν πίσω από διάφορες πιστοποιήσεις συλλογής δεξιοτήτων, διευκολύνοντας εντέλει τη δημιουργία ενός επιστημονικού εργατικού δυναμικού το οποίο θα είναι εσαεί εξαρτημένο από διάφορες πιστοποιήσεις και συνεχιζόμενη διά βίου εκπαίδευση, επομένως όχι ανεξάρτητοι επιστήμονες και κύριοι του επιστημονικού τους αντικειμένου. Αντίστοιχα και η Ερευνα έχει καταβαραθρωθεί, τρέχουμε και προσπαθούμε να μαζέψουμε λεφτά για προγράμματα, έχουμε γίνει γραφειοκράτες να φτιάχνουμε σύντομα και διευρυμένα και αναλυτικά CV*... Εχουμε χάσει τον στόχο που είναι η προώθηση της γνώσης αφενός και η μεταβίβαση της γνώσης στους νεότερους αφετέρου.

Η περαιτέρω νομιμοποίηση - γιατί αυτά λειτουργούν πάρα πολλές δεκαετίες - της λειτουργίας ιδιωτικών ιδρυμάτων που θα προσφέρουν υπηρεσίες Τριτοβάθμιας, είναι ένα ακόμα λιθαράκι και ένα ακόμα φίλτρο, το οποίο διαχωρίζει αυτούς που έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν και αυτούς που δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν. Και στο πανεπιστήμιο που υπάρχει αυτή τη στιγμή, ήδη ξέρουμε ότι υπάρχουν φοιτητές δύο ταχυτήτων. Υπάρχουν φοιτητές μας που δουλεύουν - και συνήθως στα περιφερειακά ιδρύματα που είναι και σε τουριστικά κέντρα δουλεύουν νύχτα - με όλα όσα αυτό μπορεί να σημαίνει για τη δυνατότητα συστηματικής παρακολούθησης σπουδών τους και στο τέλος τέλος είναι κουρασμένοι και χάνουν και τα κίνητρα να συνεχίσουν. Και σε ειδικότητες που είναι ειδικότητες γοήτρου, που εάν δεν έχεις τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσεις τις σπουδές σου δεν μπορείς να τις ολοκληρώσεις. Αρα είναι ένα ακόμα φίλτρο στις διακρίσεις που γίνονται μεταξύ των διαφόρων κοινωνικών τάξεων που υφίστανται στην ελληνική κοινωνία.

*curriculum vitae = βιογραφικό σημείωμα

Οι φοιτητές μας αγωνίζονται συνεχώς για να μην κατατεθεί το νομοσχέδιο. Η θέση μας δεν μπορεί να είναι άλλη παρά δίπλα στους φοιτητικούς συλλόγους, γιατί παλεύουν για το αυτονόητο, το δίκαιο, το σύγχρονο και για όλες εκείνες τις έννοιες που πλαισιώνουν τον όρο Πανεπιστήμιο. Αυτό που ζητάνε και ζητάμε κι εμείς μαζί τους είναι ένα Πανεπιστήμιο στο οποίο θα κυριαρχεί η πραγματική επιστημονική συνεργασία που θα οδηγήσει στην αποκατάσταση των όρων αριστεία και καινοτομία και στην επιτάχυνση της επίλυσης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος. Η παιδεία είναι κοινωνικό αγαθό και πρέπει να σταθούμε δίπλα τους για να αλλάξει ο δείκτης της πυξίδας. Ανάλογα με το πού βρισκόμαστε και τις αντικειμενικές συνθήκες ζωής, ορίζουμε και πού θα πάμε.