ΑΓΚΥΡΑ.-

Με τη χτεσινή επισημοποίηση της απόφασής του να υπερψηφίσει την πρόταση δυσπιστίας, το Κόμμα Ορθού Δρόμου (Τανσού Τσιλέρ) ξεκαθάρισε τις προθέσεις του όσον αφορά την τύχη του κυβερνητικού συνασπισμού που σχημάτισε τον περασμένο Μάρτη με το Κόμμα Μητέρας Πατρίδας (Μεσούτ Γιλμάζ).

Αν, κατά τις προβλέψεις, το Σάββατο η κυβέρνηση καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος, θα προκύψει και πάλι ανάγκη σχηματισμού κάποιας συμμαχίας. Απαντες, λοιπόν, διερευνούν προθέσεις απάντων για συνεργασία. Ενδεικτικά: η Τανσού Τσιλέρ, η οποία αντιμετωπίζει τρεις Εξεταστικές Επιτροπές της Βουλής για σκάνδαλα που κατήγγειλε το Κόμμα Ευημερίας (Νετσμεντίν Ερμπακάν), συζητά με τους ιθύνοντες ακριβώς αυτού του κόμματος. Οι συνεργάτες του Μεσούτ Γιλμάζ, παράλληλα με τη λυσσώδη προσπάθειά τους να αποτρέψουν την επαπειλούμενη πτώση της Μητέρας Πατρίδας από την κυβέρνηση, διερευνούν τις πιθανότητες γεφυρώματος των διαφορών και επαναπροσδιορισμού της συνεργασίας με τον Ορθό Δρόμο αλλά και εναλλακτικές λύσεις, όπως η προσέγγιση του Ερμπακάν.

Κι ενώ η πολιτική σκηνή βυθίζεται ξανά στην αβεβαιότητα, η οικονομία αντιμετωπίζει όλο και σοβαρότερα προβλήματα. Με κυριότερο από αυτά, το νομισματικό. Είναι ενδεικτικό ότι, όπως αναφέρει δημοσίευμα της "Χουριέτ", το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πρότεινε την κατάργηση της τουρκικής λίρας και την αντικατάστασή της με νέο νόμισμα, "λατινοαμερικάνικου" μοντέλου. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η τουρκική κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει σε νομισματική αναθεώρηση, καταργώντας τρία μηδενικά από την τουρκική λίρα και καθιερώνοντας νέο νόμισμα, με το όνομα "Αταλίρα".

Μια ελπίδα εισροής κεφαλαίων εν μέσω οικονομικής "ξηρασίας" σε αυτό τον τομέα είναι το ιρακινό πετρέλαιο, καθώς ο αγωγός διαμετακομιδής του μαύρου χρυσού μέσω τουρκικού εδάφους είναι πια έτοιμος προς χρήση, όπως ανακοίνωσε χτες η "Μποτάς", η τουρκική κρατική εταιρία πετρελαίων.

• Η ΑΠΕΡΓΙΑ ΠΕΙΝΑΣ των Κούρδων κρατουμένων σε 40 τουρκικές φυλακές, εξάλλου, συνεχίζεται. Οι πολιτικοί κρατούμενοι, μεταξύ των οποίων οι πρώην βουλευτές του απαγορευθέντος κόμματος DEP, Λεϊλά Ζανά, Σελίμ Σαρντάκ, Ορχάν Ντογάν, και ο αρχηγός του Χατίπ Ντίτζλε, παραμένουν χωρίς τροφή εδώ και 37 μέρες, ενώ αντιμετωπίζουν και επιθέσεις από τους δεσμοφύλακες...

Σε περιπέτειες φαίνεται να εισέρχεται η σχέση των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων μετά τη χτεσινή πρώτη ανοιχτή αντιπαράθεση του νέου Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανάχιου και του Παλαιστίνιου ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ. Ο Νετανάχιου, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, είχε, επανειλημμένως, δεσμευτεί ότι δεν πρόκειται να συνομιλήσει ποτέ με τον Γιάσερ Αραφάτ και ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει σε περισσότερες υποχωρήσεις απέναντι στους Παλαιστινίους. Τα λόγια αυτά, βέβαια, παραμένουν λόγια, αφού, αμέσως μετά την εκλογή του και υπό την πίεση της Ουάσιγκτον, ο

Νετανάχιου δήλωσε ότι θα συνεχίσει την ειρηνευτική διαδικασία στην περιοχή. Αλλωστε παραμένει ανοιχτό το ζήτημα της αποχώρησης των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Χεβρώνα μέχρι τις 12 Ιουνίου, καθήκον που ο απερχόμενος πρωθυπουργός Σιμόν Πέρες άφησε να εκπληρώσει η νέα ισραηλινή κυβέρνηση.

Χτες, όμως, οι τόνοι ανέβηκαν ανάμεσα σε Παλαιστινίους και Ισραηλινούς. Ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, δήλωσε ότι πολύ σύντομα θα ανακοινωθεί επίσημα η ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ, που θα μετονομαστεί σε Αλ Κοντς αλ Σαρίφ. Οι δηλώσεις αυτές του Αραφάτ έγιναν μετά το τέλος της συνάντησης που είχε με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ και τον Ιορδανό βασιλιά Χουσεϊν στην Ακαμπα της Ιορδανίας για να συζητήσουν την κοινή στάση που θα τηρήσουν απέναντι στο Ισραήλ μετά τις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές. Οι τρεις Αραβες ηγέτες, που έχουν υπογράψει συμφωνίες ειρήνης με το Ισραήλ, απηύθυναν έκκληση προς τον Μπέντζαμιν Νετανάχιου να "κατεβάσει τους τόνους" που τήρησε προεκλογικά και να συνεχίσει την πολιτική των προκατόχων του όσον αφορά τις σχέσεις του Ισραήλ με τις γειτονικές αραβικές χώρες.

Η έκκληση αυτή, όμως, πέρασε σε δεύτερο πλάνο, αφού η μεγάλη είδηση της μέρας ήταν η ανακοίνωση του Γιάσερ Αραφάτ. Και βέβαια, στη δήλωση του Παλαιστίνιου ηγέτη εστιάστηκε και η αντίδραση του Μπέντζαμιν Νετανάχιου, ο οποίος, σε έντονο τόνο, κατέστησε σαφές ότι δεν πρόκειται να δεχτεί την ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.

Μετά τη χτεσινή δήλωση Αραφάτ, ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποκτά η αίτηση του ακροδεξιού δημάρχου της Ιερουσαλήμ, Εχούντ Ολμέρτ, προς τη νέα ισραηλινή κυβέρνηση να εγκρίνει την απαλλοτρίωση 2.000 αραβικών κατοικιών, από το ανατολικό παλαιστινιακό τμήμα της Ιερουσαλήμ, και την ανέγερση σε εκείνο το σημείο εβραϊκών οικοδομικών τετραγώνων.

Εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον φέρεται να αποκτά, πια, και το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Αν και δεν υπάρχει καμία νεότερη πληροφορία, εκτός από την εγκαρδιότητα που κυριάρχησε στη συνάντηση Πέρες - Νετανάχιου την Τρίτη, πολλά στελέχη του Λικούντ, ανάμεσα στα οποία και ο Νταβίντ Λεβί, βασικός υποψήφιος για τη θέση του υπουργού Εξωτερικών, πιέζουν τον Μπέντζαμιν Νετανάχιου να ζητήσει τη στήριξη και τη συνεργασία του Σιμόν Πέρες και του Εργατικού Κόμματος.

Από τις χτεσινές επαφές του καινούργιου Ισραηλινού πρωθυπουργού με στελέχη της Λικούντ

Από τη χτεσινή συνάντηση των Χουσεϊν, Μουμπάρακ και Αραφάτ στην Ιορδανία

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας Β. ΓΚΙΝΙΑ).-

Αλβανική αντιπροσωπεία τεσσάρων κομμάτων της αντιπολίτευσης, στην οποία δεν περιλαμβάνονται ελληνες μειονοτικοί, πραγματοποιεί από χτες διήμερη επίσημη επίσκεψη στις Βρυξέλλες, θέτοντας θέμα συνολικής επανάληψης των πρόσφατων εκλογών. Ταυτόχρονα, χτες η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι ο Πρόεδρός της, Ζακ Σαντέρ, συνοδευόμενος από τον προεδρεύοντα του Συμβουλίου, Λαμπέρτο Ντίνι, θα πραγματοποιήσει στις 7-8 του Ιούνη "επίσκεψη στη ΝΑ Ευρώπη" (Σεράγεβο, Ζάγκρεμπ, Βελιγράδι και Σκόπια) αλλά όχι στην Αλβανία,"εξαιτίας της εκλογικής διαδικασίας που βρίσκεται σε εξέλιξη".

Η αλβανική αντιπροσωπεία συναντήθηκε χτες στην έδρα της Κομισιόν με τον Ελληνα Επίτροπο Χρ. Παπουτσή, τον οποίο ενημέρωσε για την κατάσταση στη χώρα και να βολιδοσκοπήσει τις διαθέσεις της Κομισιόν. Η αλβανική αντιπροσωπεία έθεσε θέμα επανάληψης των εκλογών στο σύνολο της χώρας και όχι μόνο σε ορισμένες περιφέρειες, παραθέτοντας πλήθος στοιχείων για τη βία και τη νοθεία των πρόσφατων εκλογών, και για τη μη ύπαρξη Συντάγματος που να εγγυάται την πορεία προς τον εκδημοκρατισμό. Σοβαρές καταγγελίες έγιναν και για την απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων που ανέρχονται στο ποσό των 400 εκατ. ECU για την περίοδο 1991 --95, ενώ άλλα 212 ECU προβλέπεται να διατεθούν κατά την τριετία 1996 - 99. Η αλβανική αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι αυτά τα χρήματα δε διατέθηκαν για τους σκοπούς για τους οποίους εκταμιεύτηκαν, αλλά για τις "ανάγκες" του καθεστώτος Μπερίσα.

Η Κομισιόν προτείνει "διάλογο" κυβέρνησης - αντιπολίτευσης, ενώ "επιφυλάσσεται αναφορικά με τη δυνατότητα έναρξης" των διαπραγματεύσεων για τη νέα συμφωνία συνεργασίας Ευρωπαϊκής Ενωσης - Αλβανίας.

ΠΡΑΓΑ.-

Ο Πρόεδρος της Τσεχίας, Βάτσλαβ Χάβελ, πραγματοποίησε χτες καινούργιο κύκλο συνομιλιών με ηγέτες διάφορων κομμάτων, προσπαθώντας να βρει κάποιον συμβιβασμό μεταξύ τους ώστε να επιτευχθεί σχηματισμός της κυβέρνησης.

Πάντως, οι έντονες διαφωνίες που φαίνεται να υπάρχουν ανάμεσα στον Πρόεδρο της χώρας και το μέχρι τώρα πρωθυπουργό, Βάτσλαβ Κλάους,συνεχίστηκαν. Ο Κλάους απέρριψε την πρόταση του Χάβελ να συγκροτηθεί αρχικά σε Σώμα η νέα Βουλή και να ακολουθήσει ο σχηματισμός της νέας κυβέρνησης. Σύμφωνα με τον τσέχικο Τύπο, ο Β. Κλάους απαίτησε από τον Τσέχο Πρόεδρο να του αναθέσει άμεσα την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, κάτι που ο Β. Χάβελ αρνήθηκε, περιμένοντας να ολοκληρώσει πρώτα τις επαφές του με τα έξι κόμματα που εκπροσωπούνται στη νέα Βουλή. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Χάβελ δεν αντιτίθεται στη συνέχιση του μέχρι τώρα κυβερνητικού συνασπισμού, επισημαίνει όμως την ανάγκη εξασφάλισης μιας στήριξής του από τους σοσιαλδημοκράτες.

ΒΟΝΝΗ.-

Κινητοποιήσεις και προειδοποιητικές απεργίες σε διάφορους κλάδους σε ολόκληρη τη Γερμανία πραγματοποιήθηκαν χτες, λίγες μέρες μόλις πριν την κεντρική διαδήλωση διαμαρτυρίας ενάντια στα κυβερνητικά μέτρα λιτότητας, που διοργανώνει η Ομοσπονδία των Συνδικάτων (DGB) στη Βόννη στις 15 τουΙούνη.

Χαρακτηριστική είναι η συμμετοχή των εργαζομένων κυρίως στη νότια Γερμανία, όπου μόνο στη Στουτγκάρδη και το Μάνχαϊμ συμμετείχαν 15.000 εργαζόμενοι. Στην πόλη του Κάσελ πραγματοποιήθηκαν πορείες με συμμετοχή 8.000 ενάντια στην "κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους" και την "καταστρατήγηση των Συλλογικών Συμβάσεων".

Σε μια σειρά επιχειρήσεων - όπως στην "Bosch", την "Porsche" και την "SEL - Alkatel" - οι συνδικαλισμένοι εργάτες του IG - Metall σταμάτησαν την εργασία τους μια ώρα νωρίτερα επειδή οι διοικήσεις αυτών των μονάδων παραγωγής απαγόρευσαν ένα προγραμματισμένο δεκάλεπτο διαμαρτυρίας.

Στο μεταξύ, η γερμανική οικονομία συνεχίζει, σε επίπεδο στατιστικών δεικτών, να "κατηφορίζει". Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ομοσπονδιακού Ιδρύματος Στατιστικής, η βιομηχανική παραγωγή μειώθηκε στο πρώτο τρίμηνο του 1996 κατά 0,5%, αναπτυξιακή κατολίσθηση υπέστη ο οικοδομικός κλάδος με μείωση 11,8% λόγω του παρατεταμένου χειμώνα.