Εξαρση της κερδοσκοπίας στην αγορά αυτοκινήτων φοβούνται τώρα υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, μετά την απόφαση της κυβέρνησης να κάνει δεκτή την αξίωση των εισαγωγέων για αλλαγή του τρόπου καθορισμού της φορολογικής βάσης υπολογισμού του φόρου των αυτοκινήτων. Μέχρι τώρα η φορολογητέα αξία των ΙΧ προσδιοριζόταν με τιμοκαταλόγους του υπουργείου Οικονομικών, ενώ με βάση το νομοσχέδιο οι υπολογισμοί θα γίνονται με βάση τα παραστατικά που θα προσκομίζουν οι εισαγωγείς.

Από την πλευρά της, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, σε μία προσπάθεια συγκάλυψης και ελέγχου των αρνητικών εντυπώσεων που δημιουργήθηκαν από δηλώσεις των εισαγωγέων αυτοκινήτων, οι οποίοι έμμεσα πλην σαφώς προετοιμάζουν το έδαφος για αυξήσεις των τιμών των αυτοκινήτων, είχε χτες συνάντηση με αντιπροσωπεία των εισαγωγέων, προκειμένου να τους... συνετίσει. Ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Δρυς έκανε... έκκληση "να περάσουν οι μειώσεις των φόρων στις τσέπες του καταναλωτή", ενώ στη συνέχεια μίλησε για λήψη μέτρων "προάσπισης του δημοσίου συμφέροντος".

Σε δηλώσεις τους οι εισαγωγείς ανέφεραν ότι τον ερχόμενο Μάρτη θα γίνουν αυξήσεις των εργοστασιακών τιμών των αυτοκινήτων, αλλά αυτές θα είναι... μικρές, ίσες με το ύψος του πληθωρισμού της κατασκευάστριας χώρας. Παρά τις νουθεσίες του Γ. Παπαντωνίου, οι τελευταίοι αφήνουν ανοιχτά παράθυρα για να δικαιολογήσουν αυξήσεις. Οι ίδιοι στη συνέχεια έδωσαν τις δικές τους εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν στις τιμές των αυτοκινήτων λόγω της μείωσης των φόρων. Οπως δήλωσαν στα αυτοκίνητα μικρού κυβισμού θα υπάρξουν μειώσεις τιμών από 150 χιλ. δραχμές μέχρι και 300 χιλ. δραχμές, στα αυτοκίνητα μεσαίου κυβισμού οι μειώσεις τιμών θα κυμανθούν μεταξύ 200 και 400 χιλ. δραχμών, ενώ στα αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού οι μειώσεις μπορεί να φτάσουν μέχρι και 1 εκατ. δραχμές.

Οι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζουν πάντως ότι η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των φόρων στα οχήματα που εισάγονται στη χώρα ρίχνει λάδι στη φωτιά της κερδοσκοπίας και της φοροδιαφυγής. Οι ίδιοι παράγοντες είχαν εισηγηθεί προς την πολιτική ηγεσία να μην αλλάξει το καθεστώς προσδιορισμού της φορολογικής βάσης, αλλά... δεν εισακούστηκαν. Τώρα το υπουργείο θα πρέπει να βρει λύσεις ελέγχου των υποτιμολογήσεων, υποστηρίζουν οι ίδιοι παράγοντες με νόημα. Οπως σημειώνουν, ο προηγούμενος τρόπος υπολογισμού της φορολογικής βάσης ήταν ο αποφασιστικός μηχανισμός αποτροπής της γνωστής μεθόδου εισαγωγής ενός εμπορεύματος με πλαστά (υποτιμολογημένα ή υπερτιμολογημένα) παραστατικά. Τώρα το εμπόδιο αυτό, μετά τις επίμονες αιτιάσεις των εισαγωγέων, δεν υφίσταται με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Χρόνο με το χρόνο, ενισχύεται και εντείνεται ο έλεγχος των πολυεθνικών επιχειρήσεων, τόσο στις αναπτυσσόμενες και λιγότερο αναπτυγμένες οικονομίες όσο και στις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου. Αυτό προκύπτει εμμέσως - πλην σαφώς - από την ετήσια έκθεση της UNCTAD (υπηρεσία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών). Παρουσιάζοντας χτες - στα γραφεία του ΟΗΕ στην Αθήνα - την ετήσια έκθεση του Οργανισμού (UNCTAD) για τις διεθνείς επενδύσεις, η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Λούκα Κατσέλη,ανέφερε ότι οι επιχειρήσεις που πραγματοποιούν και ελέγχουν το σύνολο των επενδύσεων, που πραγματοποιούνται ανά τον κόσμο, ανέρχονται σε μερικές δεκάδες χιλιάδες!Συγκεκριμένα, όπως είπε, ο αριθμός των επιχειρήσεων που διακινούν και έχουν υπό τον έλεγχό τους τα επενδυμένα στα διάφορα σημεία του πλανήτη κεφάλαια, ανέρχεται μόλις σε 53.000!

Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν κατά τη διάρκεια της σχετικής συνέντευξης Τύπου:

• Οι εισροές ξένων άμεσων επενδύσεων ανά τον κόσμο ανήλθαν το 1997 σε 400 δισ. δολ. έναντι 336 δισ. δολ. το 1996 παρουσιάζοντας αύξηση κατά 19%.
• Τα 2/3 των συνολικών επενδεδυμένων κεφαλαίων (266 δισ. δρχ. ) απορροφήθηκαν από τις αναπτυγμένες χώρες.

Ειδικά οι ΗΠΑ προσέλκυσαν το 1997 το 1/5 των συνολικών άμεσων επενδύσεων, που αντιστοιχεί σε ποσό 91 δισ. δολ. Αντιθέτως οι αναπτυσσόμενες χώρες απορρόφησαν το 1/3 των άμεσων ξένων επενδύσεων έναντι 1/5 που είχαν προσελκύσει το 1996. Από τις αναπτυσσόμενες χώρες, πρώτη στην προσέλκυση επενδύσεων το 1997 ήταν η Κίνα στην οποία επενδύθηκαν 45 δισ. δολ. από το σύνολο των 133 δισ. δολ. που επενδύθηκαν σε όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι τα 3/5 των συνολικών άμεσων επενδύσεων οφείλονται κυρίως στην πραγματοποίηση συγχωνεύσεων και εξαγορών σε διάφορες χώρες του κόσμου. Οπως επισημαίνεται επιπλέον στην έκθεση, παρατηρείται υψηλός βαθμός συγκέντρωσης τόσο όσον αφορά τις χώρες υποδοχής των άμεσων ξένων επενδύσεων όσο και των επιχειρήσεων που τις πραγματοποιούν. Συγκεκριμένα, υπάρχουν σήμερα 53.000 πολυεθνικές επιχειρήσεις με 450.000 υποκαταστήματα, οι οποίες έχουν 3,5 τρισ. δολ. αποθεματικά και 9,5 τρισ. δολ. πωλήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι μεγαλύτερες από αυτές ανέρχονται σε 100, από τις οποίες οι 85 είναι αμερικανικές, γαλλικές, βρετανικές και ιαπωνικές.

Στην Ελλάδα, το συνολικό ποσό των άμεσων ξένων επενδύσεων το 1997, ανήλθε σε 1.500 εκατ. δολ. έναντι 1.058 εκατ. δολ. το 1996. Η Ελλάδα εξακολουθεί ωστόσο να βρίσκεται στις τελευταίες ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης όσον αφορά το βαθμό προσέλκυσης επενδύσεων, μαζί με τη Φινλανδία και την Πορτογαλία. Οι τελευταίες συγκέντρωσαν το 1997 κεφάλαια ύψους 1.543 εκατ. δολ. και 1.713 εκατ. δολ. αντίστοιχα.

Το σύνολο των επενδυτικών εισροών στην Ευρώπη ανήλθε σε 115 δισ. δολ. ενώ η Μ. Βρετανία ήταν η χώρα που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο μέρος των άμεσων επενδύσεων, απορροφώντας το 34% του συνόλου. Ειδικότερα, στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, οι ξένες επενδύσεις ανήλθαν στο ποσό των 19 δισ. δολ.

Σε ό,τι αφορά τους παράγοντες προσέλκυσης επενδύσεων, σύμφωνα με την έκθεση, τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια κατευθύνονται κυρίως σε χώρες που διαθέτουν υψηλό γνωστικό και τεχνολογικό επίπεδο και προσφέρουν συγκεκριμένες επενδυτικές διευκολύνσεις καθώς επίσης σε χώρες από τις οποίες απουσιάζουν οι έντονες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Οι παραδοσιακοί παράγοντες προσέλκυσης επενδύσεων, που σχετίζονται με την αγορά εργασίας και το φτηνό εργατικό κόστος, κατά την έκθεση επηρεάζουν σε μικρότερο βαθμό πλέον τους επενδυτές.

Τέλος, σύμφωνα με την έκθεση, το 1997 οι ξένες άμεσες επενδύσεις και ιδιαίτερα προς τις χώρες της Ασίας, δεν επηρεάστηκαν από τη χρηματοπιστωτική κρίση, ενδέχεται όμως να εμφανιστούν αρνητικές επιπτώσεις το 1998 και το 1999.

Τους κινδύνους που κυοφορεί η πώληση της Τράπεζας Μακεδονίας - Θράκης στην Τράπεζα Πειραιώς για τις θέσεις εργασίας και για την ίδια την τράπεζα και το βορειοελλαδικό οικονομικό χώρο, φέρνουν στη Βουλή οι βουλευτές του ΚΚΕ Στ. Παναγιώτου και Μπ. Αγγουράκης.Οι βουλευτές του Κόμματος με σχετική Ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων ζητούν από τους αρμόδιους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Μεταφορών και Επικοινωνιών να καταθέσουν αντίγραφο της σύμβασης πώλησης των μετοχών της Τράπεζας Μακεδονίας - Θράκης στην Τράπεζα Πειραιώς. Το πλήρες κείμενο της αίτησης έχει ως εξής:

"Είναι γνωστό ότι με κυβερνητική απόφαση, που ανακοίνωσε το Δεκέμβρη του 1997 ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, η Εθνική Τράπεζα, η ΕΤΕΒΑ και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, που κατείχαν το πλειοψηφικό (και κρίσιμο για τη διοίκηση της τράπεζας) πακέτο μετοχών της Τράπεζας Μακεδονίας - Θράκης (36% περίπου), μεταβίβασαν τις μετοχές τους στην Τράπεζα Πειραιώς.

Από δημοσιογραφικές πληροφορίες που επιβεβαιώθηκαν και από σχετικό ομόφωνο ψήφισμα του πρόσφατου Συνεδρίου της Ομοσπονδίας Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδας (ΟΤΟΕ), η αγοράστρια Τράπεζα Πειραιώς μεθοδεύει τις μέρες αυτές την ουσιαστική συγχώνευση (λειτουργική την ονομάζει) της Τράπεζας Μακεδονίας - Θράκης με την Τράπεζα Πειραιώς, παρά τους όρους της σχετικής σύμβασης πώλησης των μετοχών (τους οποίους και πάλι από δημοσιογραφικές πηγές γνωρίζουμε) και σύμφωνα με τους οποίους η Τράπεζα Πειραιώς ανέλαβε την ευθύνη για δύο τουλάχιστον χρόνια (που εκπνέουν τον Απρίλη του 2000):

• Να μην αλλάξει την επωνυμία της τράπεζας
• Να μην αλλάξει την έδρα της, που είναι η Θεσσαλονίκη
• Να μην προβεί σε μείωση προσωπικού
• Να μην προβεί σε συγχώνευση της τράπεζας με την ίδια ή άλλο οργανισμό. Οπως είναι γνωστό και από την παγκόσμια εμπειρία παρόμοιων περιπτώσεων συγχωνεύσεων, δεν καταγράφεται προηγούμενο συγχώνευσης που να μην είχε ωςαποτέλεσμα τη μείωση των θέσεων εργασίας, που αποτελεί, άλλωστε, και από τους κύριους αντικειμενικούς στόχους τέτοιων επιχειρηματικών επιλογών.

Επειδή από τις κυοφορούμενες διαδικασίες ουσιαστικής συγχώνευσης:

• κινδυνεύουν άμεσα θέσεις εργασίας στην Τράπεζα Μακεδονίας - Θράκης,
• κινδυνεύει η ίδια η τράπεζα από πλήρη αλλαγή των βασικών χαρακτηριστικών της (έδρα και επωνυμία), η οποία προφανώς επίκειται μετά την παρέλευση των 2 ετών, με αρνητικές επιπτώσεις για τον κρίσιμο βορειοελλαδικό οικονομικό χώρο, που όχι μόνο παραδίνεται στους ιδιώτες αλλά και αφελληνίζεται,
• την εποπτεία των πωλητών των μετοχών, δηλαδή της Εθνικής Τράπεζας και της ΕΤΕΒΑ, έχουν το υπουργείο Ανάπτυξης (Εμπορίου) και το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, ενώ την εποπτεία του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου έχει το υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών,
• μεθοδεύεται η ουσιαστική παραβίαση των όρων της σύμβασης πώλησης προς ζημία των εργαζομένων και του Ελληνικού Δημοσίου,

καλούνται οι κ. κ. υπουργοί να καταθέσουν μέσα στις προθεσμίες που ορίζει ο Κανονισμός της Βουλής αντίγραφο της σύμβασης πώλησης των μετοχών της Τράπεζας Μακεδονίας - Θράκης προς την Τράπεζα Πειραιώς".

Οι κακοτεχνίες σπάνε ρεκόρ στα δημόσια έργα (μικρά και μεγάλα), που κατασκευάζονται στη χώρα μας και χρηματοδοτούνται από κοινοτικά κονδύλια, σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία του Εξειδικευμένου Συμβούλου Ποιοτικού Ελέγχου (ΕΣΠΕΛ), που έχει προσλάβει το ελληνικό δημόσιο προκειμένου να εξετάσει την ποιότητα των εκτελούμενων έργων.

Μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβρη ο ΕΣΠΕΛ είχε πραγματοποιήσει πάνω από 700 ελέγχους σε ολόκληρη τη χώρα, ενώ μέχρι το 1999 οι έλεγχοι αυτοί θα επεκταθούν σε 2.000 έργα.

Σύμφωνα με τα πορίσματα του ΕΣΠΕΛ, το 30% των εργολαβιών που ελέγχθηκαν το πρώτο τρίμηνο του έτους και το 35% που ελέγχθηκαν το δεύτερο τρίμηνο δεν είχαν πιστοποίηση δοκιμών. Και από τις υπόλοιπες όμως εργολαβίες, που παρουσίαζαν τέτοιο πιστοποιητικό, ατο 52% το Α τρίμηνο και το 48% το Β τρίμηνο διαπιστώθηκαν ελλείψεις και παραλείψεις σε σχέση με τους συμβατικούς όρους. Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί είναι και το γεγονός ότι το 17% και 8% αντίστοιχα των εργολάβων δεν ήταν σε θέση να παρουσιάσουν καν ούτε τα συμβατικά τεύχη των εργολαβιών που εκτελούσαν!

Οι υφυπουργοί Εθνικής Οικονομίας Χρ. Πάχτας και ΠΕΧΩΔΕ Χρ. Βερελής έδωσαν χτες συνέντευξη Τύπου, προσπαθώντας να αποδείξουν ότι με τους ελέγχους αυτούς θα σταματήσει το σοβαρό πρόβλημα των κακοτεχνιών στα δημόσια έργα. Δήλωσαν μάλιστα ότι για όσα έργα έχουν παρατηρηθεί προβλήματα, αυτά θα βρίσκονται σε διαρκείς επιθεωρήσεις και επανελέγχους. Επίσης δήλωσαν ότι το κόστος επανόρθωσης των κακοτεχνιών θα βαρύνει τους εργολάβους κι αν αυτοί αρνούνται θα τους επιβάλλονται πρόστιμα, ενώ πρόστιμα και ποινές θα επιβάλλονται και στις υπηρεσίες για πλημμελείς ελέγχους. Πάντως η μέχρι τώρα πρακτική δε δείχνει να ισχύει κάτι τέτοιο. Οι ίδιοι άλλωστε οι υπουργοί δήλωσαν ότι έχουν επιβληθεί πρόστιμα συνολικού ύψους 120 εκατ. δρχ., ποσό αστείο μπροστά στον τεράστιο όγκο των παραβάσεων.