ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 25 Οχτώβρη 2002
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Περγαμηνή με την ομηρική «Ιλιάδα»

«Πραγματική, αναπάντεχη και σπάνια ευεργεσία» στην ποίηση, στη φιλολογία, στην παλαιογραφική επιστήμη, στην ιστορία της αναγεννησιακής ζωγραφικής, της τυπογραφίας και εν τέλει στους απανταχού της Γης βιβλιόφιλους, είναι η ομοιογραφική έκδοση του - αληθώς θαυμαστού - χειρόγραφου Κώδικα (Pluteo 32.4) της Λαυρεντιανής Βιβλιοθήκης Φλωρεντίας, με τίτλο «Ομήρου Ιλιάς Ραψωδίαι», την οποία - με χορηγία του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου - κυκλοφόρησαν (για πρώτη φορά εκδίδεται στην Ελλάδα χειρόγραφο με έπος του Ομήρου) και παρουσίασαν χθες οι εκδόσεις «Εφεσος».

«Κάθε χειρόγραφο αποτελεί μοναδικό και ανεπανάληπτο θησαυρό, που μας κληροδότησε το ιστορικό παρελθόν. Και αν αυτό ισχύει για κάθε χειρόγραφο, ισχύει περισσότερο γι' αυτό το περγαμηνό χειρόγραφο του 15ου αιώνα, το οποίο συγκεντρώνει μοναδικά χαρακτηριστικά, που του εξασφαλίζουν ξεχωριστή θέση στην παγκόσμια βιβλιογραφία», όπως επισήμανε, μεταξύ άλλων, από μέρους της «Εφέσου», ο Νίκος Χατζηγεωργίου. Το εύκολα αναγνώσιμο χειρόγραφο διά της χειρός του σημαντικότατου Κρητικού γραφέα Δημητρίου Δαμιλά (ο πρώτος «εκδότης» των ομηρικών επών και πρωτοπόρος της ελληνικής τυπογραφίας στην Ευρώπη κατά τα πρώτα αναγεννησιακά χρόνια), διακόσμησε με την απαράμιλλη τέχνη του ο Φλωρεντινός ζωγράφος, μικρογράφος, κοσμογράφος, τυπογράφος έργων τέχνης, Φραντσέσκο Ροσέλι, για την οικογένεια των Μεδίκων και τη βιβλιοθήκη τους.

Η ομοιογραφική έκδοση του Κώδικα (το μέγεθος - της ένθετης σε χειροποίητη κασετίνα - έκδοσης είναι 0,23 πλάτος, 0,42 ύψος, 5,5 πάχος) συνοδεύεται με ξεχωριστό τόμο, ο οποίος περιλαμβάνει κείμενα (ελληνικά, αγγλικά) του ομότιμου καθηγητή του ΑΠΘ και μεταφραστή του Ομήρου, Δημήτρη Μαρωνίτη, της καθηγήτριας του ΑΠΘ Σοφίας Κοτζάμπαση και της υπεύθυνης των χειρογράφων στη Λαυρεντιανή Βιβλιοθήκη Τζιοβάνα Ράο.

Ο Δ. Μαρωνίτης, αναφερόμενος σ' αυτό το εκδοτικό «ευεργέτημα», μίλησε για «πρώιμη δίψα» για τα ομηρικά έπη αναγεννησιακών λογοτεχνών, του μεγέθους των Πετράρχη και Βοκκάκιου, για την πρώτη ομηρική μετάφραση του Λεότζιο Πιλάτο (14ος αι.), για σπουδαίους Ελληνες που κλήθηκαν να διδάξουν στο «Φλωρεντικό Εργαστήρι», για το «επιδέξιο χέρι» του γραφέα Δαμιλά και τόνισε ότι όσοι πιάσουν αυτό το χειρόγραφο «θα αισθανθούν τη ζεστασιά της προτεινόμενης χειρονομίας, καταπώς λέει και ο ποιητής "δος μου το χέρι σου, πάρε τη λέξη μου"». Κι όσοι το διαβάσουν, θα νιώσουν σα ν' ακούνε «τη φωνή του ποιητή να βγαίνει μέσα από τα γράμματα του ποιήματος».

Φως για τα μνημεία

Η Α. Γκεοργκίου στην κινηματογραφική «Τόσκα»
Η Α. Γκεοργκίου στην κινηματογραφική «Τόσκα»
Την ολοκλήρωση των μελετών φωτισμού των αθηναϊκών μνημείων (λ.χ. του Παρθενώνα), αλλά και του Λυκαβηττού ανακοίνωσε χτες σε συνέντευξη Τύπου ο σκηνοθέτης Μιχάλης Κακογιάννης (πρόεδρος του σωματείου «Φίλοι της Αθήνας» που συστάθηκε πριν δύο χρόνια ακριβώς γι' αυτό το σκοπό).

Στη συνέντευξη παραβρέθηκε ο φημισμένος Γάλλος ειδικός στους φωτισμούς μνημείων, Πιερ Μπιντό - μεταξύ των έργων του περιλαμβάνεται και ο φωτισμός του πύργου του Αϊφελ - ο οποίος ανέλαβε τις μελέτες. Επίσης, παραβρέθηκε και η παγκοσμίου φήμης υψίφωνος Αντζελα Γκεοργκίου, πρωταγωνίστρια της ταινίας «Τόσκα» που θα προβληθεί σήμερα, 8.30 μμ, στο «Εμπασσυ», στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του συλλόγου για την προσέλκυση χορηγών για την εφαρμογή της μελέτης. Πρόκειται για την κινηματογραφική μεταφορά της όπερας του Πουτσίνι, από τον σκηνοθέτη Μπενουά Ζακό.

Ο Μ. Κακογιάννης είπε, μεταξύ άλλων, ότι η πρωτοβουλία του σωματείου στηρίζουν το ΥΠΠΟ, ο Δήμος Αθηναίων και ιδιώτες. Ωστόσο σημείωσε ότι «υπήρχαν αρνήσεις από μεριές που δεν περίμενα», χωρίς να τις κατονομάσει. Εγκωμιάζοντας τον Π. Μπιντό είπε ότι είναι ικανός να προϋπολογίζει με τέτοια ακρίβεια τις μελέτες του, ώστε να μην υπάρχει περιθώριο «μίζας» και εξέφρασε την ελπίδα ότι στο στάδιο της εκτέλεσης θα βρεθούν οι απαραίτητες χρηματοδοτήσεις.

Ο Μπιντό εξέφρασε το θαυμασμό του για τα αρχαία μνημεία της Αθήνας και την παλιά του επιθυμία να τα φωτίσει. Θεωρώντας πολύ σημαντικό αυτό το έργο υπογράμμισε ότι «μετά από αυτή τη δουλιά μπορώ πλέον να αποσυρθώ». Πρόσθεσε ότι μετά την κατάθεση των μελετών προς έγκριση στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο θα ακολουθήσει η τεχνική μελέτη. Επί της ουσίας σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι οι παρεμβάσεις του θα στοχεύουν στη δημιουργία της εντύπωσης ότι το φως «πηγάζει» από τα ίδια τα μνημεία.

Την «παράσταση» πάντως έκλεψε η Αντζελα Γκεοργκίου, η οποία απάντησε σε πλήθος ερωτήσεων για τη σχέση της όπερας με τον κινηματογράφο. Μεταξύ άλλων σημείωσε ότι η όπερα δεν είναι καθόλου στατική όπως νομίζουν οι περισσότεροι και ότι η μαγεία της έγκειται ακριβώς στο ότι αποτελεί σύνθεση πολλών τεχνών. Η ίδια έχει εμπειρία με την κάμερα ήδη από την εποχή που ήταν φοιτήτρια στη Ρουμανία και πρωταγωνιστούσε σε όπερες ειδικά για την τηλεόραση.

Συνέδριο πλαστικών τεχνών

«Είναι μεγάλη τιμή για την Ελλάδα που φιλοξενεί, για πρώτη φορά, τη Γενική Συνέλευση και το Συνέδριο της Διεθνούς Ενωσης Πλαστικών Τεχνών. Ιδιαίτερα που η Συνέλευση οφείλει να αποτελέσει και κομβικό σημείο στην ιστορία της Παγκόσμιας Οργάνωσης των Εικαστικών Καλλιτεχνών».

Αυτό τόνισε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας Μιχάλης Παπαδάκης σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου, για τη 15η ΓΣ της Διεθνούς Ενωσης Πλαστικών Τεχνών. Οι εργασίες ξεκινούν σήμερα (10μ.μ.) στο ξενοδοχείο «Τιτάνια» και θα συνεχιστούν αύριο (9.15π.μ.) και την Κυριακή (2.30μ.μ.). Συμμετέχουν 120 καλλιτέχνες από 70 χώρες όλης της γης.

Τα κύρια θέματα της ΓΣ και του Παγκόσμιου Συνεδρίου, το οποίο θα διεξαχθεί τη Δευτέρα στους Δελφούς με θέμα: «Η Τέχνη, η αγορά Τέχνης και η Κοινωνία: Αναζήτηση ενός Πολιτισμού, όπου η Ειρήνη κυριαρχεί μέσα από τη Συμμετοχή και την αλληλεγγύη», είναι: Η κατάσταση των καλλιτεχνών σε κάθε χώρα και τα προβλήματά τους. Η διασφάλιση της ελευθερίας της εικαστικής δημιουργίας, παγκοσμίως. Η ελεύθερη διακίνηση των έργων τέχνης. Η διασφάλιση των πνευματικών δικαιωμάτων των καλλιτεχνών.

«Μέσα σε συνθήκες, που η παγκοσμιοποίηση δείχνει το πραγματικό της πρόσωπο, με την ισοπέδωση, με τις πολεμικές επεμβάσεις που καταργούν κάθε έννοια εθνικής ανεξαρτησίας και που θέτουν διαρκώς την απειλή μιας γενικότερης σύρραξης», τόνισε ο Μ. Παπαδάκης, «ελπίζουμε ότι η παγκόσμια οργάνωσή μας θα σταθεί στο ύψος των καθηκόντων της υπεράσπισης των αξιών της ελευθερίας και της ισοτιμίας που η ανθρωπότητα παλεύει να χτίσει σε μια πορεία χιλιάδων ετών μέχρι σήμερα». Μεταξύ των ομιλητών είναι οι: Β. Δημητρέα («Το εμπόριο της τέχνης»), Αρν Νοστ («Ο ρόλος του καλλιτέχνη στην αστική κοινωνία»), Βερμπιέιγ («Η τέχνη στην παγκοσμιοποίηση»), Σ. Τανασέσκου («Η σχέση ανάμεσα στην κοινωνία, τον καλλιτέχνη και την πολιτική»), Τζο Οντα («Το κρίσιμο σημείο για τη σύγχρονη τέχνη»), Γκ. Μαρστέιν («Η ελευθερία της έκφρασης και οι εικαστικές τέχνες») κ.ά.

Αποικιακή αρχιτεκτονική στα Δωδεκάνησα

Από τη σχετική με την αρχιτεκτονική ελληνική βιβλιογραφία απουσίαζε μέχρι τώρα μια μελέτη για την αρχιτεκτονική της ιταλοκρατίας στην Ελλάδα. Χτες, οι εκδόσεις «Ολκός» παρουσίασαν (σε δίγλωσση έκδοση, ελληνικά - αγγλικά) την πρωτότυπη μελέτη του ιστορικού της αρχιτεκτονικής Βασίλη Κολώνα «Ιταλική αρχιτεκτονική στα Δωδεκάνησα 1912-1943», η οποία εικονογραφείται με έγχρωμες φωτογραφίες του Γιώργου Γερόλυμπου (τα κτίρια και οι οικισμοί στην εποχή μας), καθώς και με παλιές, ιστορικές φωτογραφίες και εικαστικά τεκμήρια.

Τη μελέτη προλογίζει ο καθηγητής αρχιτεκτονικής Δημήτρης Φιλιππίδης, υπογραμμίζοντας ότι η μελέτη της αρχιτεκτονικής της ιταλοκρατίας «είναι από πολλές απόψεις διδακτική, καθώς σε αυτήν μοιραία διαπλέκονται τοπικές και υπερτοπικές συνθήκες - από τις αυτοκρατορικές βλέψεις της φασιστικής Ιταλίας ως τις σχεδιαστικές στρατηγικές που εφάρμοσαν εμπνευσμένοι αρχιτέκτονες στην υπηρεσία του τότε καθεστώτος, σε αντιπαράθεση με την πλούσια τοπική παράδοση στα Δωδεκάνησα».

Ο Β. Κολώνας, μιλώντας χθες για τη μελέτη του, τόνισε ότι η ιταλική αποικιακή πολιτική στα Δωδεκάνησα εκτεινόταν σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής ζωής (διοίκηση, οικονομία, θεσμικό, δικαστικό και κοινωνικό δίκαιο), με σκοπό τον εκσυγχρονισμό των αστικών κέντρων και τη δημιουργία νέων οικισμών στα νησιά (εννοείται ανάλογα με τα συμφέροντά της). Επόμενο ήταν να αφήσει δυναμικά «σημάδια» της στην πολεοδομία, στην αρχιτεκτονική και στις κατασκευές, και στις δύο βασικές περιόδους της. Στην πρώτη, με διοικητή τον Μάριο Λάτζο και στη δεύτερη με διοικητή τον Σέζαρε Μαρία ντε Βέκι.

Η ιταλική πολεοδομική πολιτική στα Δωδεκάνησα είχε διαφορές από εκείνην στην ιταλοκρατούμενη Βόρεια και Ανατολική Αφρική. Ενσωμάτωσε διάφορα στοιχεία από το βυζαντινό, ενετικό, ισλαμικό αριτεκτονικό παρελθόν των νησιών και, κυρίως, των Ιωαννιτών ιπποτών, αλλά απέκλεισε την τοπική νεοκλασική παράδοση.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ