ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 28 Ιούνη 2008
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Το τελευταίο «αντίο»

Μια σπουδαία γυναίκα, έναν άνθρωπο του πολιτισμού, του αγώνα, της προσφοράς, την ζωγράφο - χαράκτρια, Λουκία Μαγγιώρου, την σύντροφο του χαράκτη Τάσου, αποχαιρέτησαν χτες στο Α΄ Νεκροταφείο, συγγενείς, φίλοι, συνοδοιπόροι της.

Συγκινημένος ο Πάτροκλος Σταύρου, στενός φίλος του Τάσσου και της Λουκίας, από τα ιδρυτικά μέλη της Εταιρείας Α. Τάσσου, που η Λ. Μαγγιώρου ίδρυσε μετά το θάνατο του χαράκτη, μίλησε για την ανθρωπιά, την ευγένεια, το ήθος της.

«Η Λουκία ήταν από εκείνους τους καλλιτέχνες που σε όλη τους τη ζωή υπηρέτησαν την κοινωνική λειτουργία της τέχνης και τη συμπόρευσή της με το λαϊκό κίνημα», είπε η Εύα Μελά, βουλευτής του ΚΚΕ, αποχαιρετώντας την εκ μέρους του Κόμματος. Αναφερόμενη στη σημαντική αντιστασιακή της δράση, σημείωσε: «Η Λ. Μαγγιώρου πρωτοστάτησε στην ίδρυση του ΕΑΜ Καλλιτεχνών, ενώ το '44 ήταν από τους πρωτεργάτες για τη δημιουργία Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών. Ολη της τη ζωή αγωνίστηκε με τον σύντροφό της Τάσσο για τα ιδανικά και τις αξίες του σοσιαλισμού... αγωνίστηκε για το δικαίωμα του λαού στη μόρφωση και τον πολιτισμό. Ενώ με αγάπη συμπαραστάθηκε και στήριξε τους νέους καλλιτέχνες μέσα από την "Εταιρεία Α. Τάσσος". Ανήκε στους καλλιτέχνες εκείνους που με το έργο και τη στάση ζωής τους παλεύουν για έναν κόσμο δίκαιο, για ένα λαό χειραφετημένο».


Μνημεία τα πρώτα πέντε «ΞΕΝΙΑ»

Εγκαταλειμμένο το «Ξενία» στη Βυτίνα
Εγκαταλειμμένο το «Ξενία» στη Βυτίνα
Οσο κι αν έχει εδώ και πολλά χρόνια τεκμηριωθεί από τον επιστημονικό κόσμο, εντός και εκτός Ελλάδας, η αρχιτεκτονική, πολιτισμική και ιστορική σημασία των ξενοδοχειακών μονάδων «Ξενία», μόλις προχτές το ελληνικό κράτος αναγνώρισε ένα μικρό τμήμα από αυτά ως μνημεία, μετά την ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων. Πρόκειται για πέντε «Ξενία»: Ηγουμενίτσας (1959, αρχιτέκτονας Αρης Κωνσταντινίδης), Βυτίνας (1965, Μπέτσιος), Καλαμπάκας (1960, Κωνσταντινίδης), Πλαταμώνα (1962, Βώκος), Παλιουρίου Χαλκιδικής (1962, Κωνσταντινίδης). Συνολικά χτίστηκαν 50 μονάδες μεταξύ 1957-1967, στο πλαίσιο ενός προγράμματος δημιουργίας τουριστικής υποδομής που έμελλε να συσπειρώσει την αρχιτεκτονική «αφρόκρεμα» της εποχής, ορισμένοι από τους οποίους αποτέλεσαν σπουδαία κεφάλαια της εγχώριας και όχι μόνο αρχιτεκτονικής. Είναι χαρακτηριστικό ότι επικεφαλής του προγράμματος ήταν ο αρχιτέκτονας Αρης Κωνσταντινίδης. Ωστόσο, τα «Ξενία» εγκαταλείφθηκαν από το κράτος, δύο έχουν ήδη κατεδαφιστεί και τα περισσότερα έχουν περάσει στη διαχείριση της Εταιρείας Τουριστικών Ακινήτων του υπουργείου Τουρισμού, η οποία ουσιαστικά προωθεί την εκποίησή τους. Μάλιστα, όπως ειπώθηκε εισηγητικά στο Συμβούλιο, η ΕΤΑ αρχικά δε συμφωνούσε με την κήρυξη των πέντε «Ξενία». Φαίνεται όμως πως βρέθηκε η «χρυσή τομή» μεταξύ ΕΤΑ και Διεύθυνσης Νεότερης και Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟ, αφού η πρόταση της τελευταίας προς το ΚΣΝΜ ήταν η κήρυξη ως μνημείου μόνο του κελύφους των κτιρίων και όχι του εσωτερικού τους! Δηλαδή μια «μισή» κήρυξη που στην πράξη θα σήμαινε ολόκληρη καταστροφή, αφού, ειδικά με τον τρόπο που είναι χτισμένα τα «Ξενία», δεν «υπάρχει» κέλυφος με τη στενή έννοια του όρου. Αρα οποιαδήποτε αλλαγή του εσωτερικού τους θα σήμαινε συνολική αλλοίωση. «Περιέργως», ακριβώς την ίδια πρόταση έκανε και η εκπρόσωπος της ΕΤΑ που παραβρέθηκε στο συμβούλιο. Ωστόσο, τόσο μέλη του ΚΣΝΜ, όσο και ο εκπρόσωπος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων τεκμηρίωσαν την ανάγκη για ολική κήρυξη των κτιρίων. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκαν στην αρχιτεκτονική τους λιτότητα, στην αξιοθαύμαστη ένταξή τους στο περιβάλλον, αλλά και στο χαρακτήρα τους, όχι ως «μικρές "Μεγάλες Βρετανίες"» αλλά ως «μοτέλ» που απευθύνονταν στα μικρά και μεσαία εισοδήματα. Ακριβώς εδώ είναι και το ζήτημα που προκύπτει μετά την κήρυξή τους ως μνημείων: Αν και αυτή η κήρυξη αποτελεί σίγουρα ένα θετικό προηγούμενο, ωστόσο κάθε άλλο παρά ξεκαθαρίζει από μόνη της το ιδιοκτησιακό καθεστώς των «Ξενία». Θα παραμείνουν στο κράτος ή θα συντηρηθούν με χρήματα του λαού και ως μνημειακά «φιλέτα» πλέον θα ξεπουληθούν στο τουριστικό κεφάλαιο; Το οποίο σίγουρα θα τα μετατρέψει σε ...«μικρές "Μεγάλες Βρετανίες"»;


ΦΕΣΤΙΒΑΛ ECOFILMS
Γέφυρες συνύπαρξης

«Γέφυρα πάνω από το Ουάντι»
«Γέφυρα πάνω από το Ουάντι»
(Του συνεργάτη μας ΓΙΑΝΝΗ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ).--

Μια ταινία από το Ισραήλ έκανε την έκπληξη την τρίτη μέρα του Φεστιβάλ. Η ταινία των Τόμερ και Μπάρακ Χέιμαν, «Γέφυρα πάνω από το Ουάντι», πιάνει το πολύ κρίσιμο θέμα της συνύπαρξης Ισραηλινών και Παλαιστινίων στο Ισραήλ. Σε ένα μεικτό σχολείο στο Ισραήλ, στη Δυτική Οχθη, συνυπάρχουν Αραβες και Ισραηλινοί μαθητές. Οι συνθήκες είναι δύσκολες και για τους μεν και για τους δε. Τα πρώτα προβλήματα εμφανίζονται όταν θα πρέπει να εξηγηθούν κάποια πράγματα αυτονόητα, όπως η αρχή του πολέμου μεταξύ των δύο πλευρών, στα οποία όμως η αντιμετώπιση της κάθε πλευράς είναι διαφορετική. Οι μαθητές και οι δάσκαλοι διχάζονται και, προς το τέλος της ταινίας, φαίνεται ότι το πρόβλημα της συνύπαρξης Παλαιστινίων και Ισραηλινών δεν μπορεί να λυθεί με μια ρομαντική και απλοϊκή αντιμετώπισή του.

Η ταινία ερευνά τις συμπεριφορές των μαθητών και των γονέων. Οσο το σενάριο εξελίσσεται, καταλαβαίνουμε ότι η αλλαγή έχει να δώσει αποτελέσματα μόνο όταν ο κοινωνικός περίγυρος αλλάξει. Αυτό προϋποθέτει αλλαγή της κοινωνίας που, σαφέστατα, ξεκινά και από την εκπαίδευση, δεν είναι όμως αυτή η εκπαιδευτική παρέμβαση θέσφατο. Η πολύ σωστή πολιτική άποψη των σκηνοθετών δεν επιβάλλεται στο θεατή, γίνεται κατανοητή και αντιληπτή όσο εξελίσσεται η ιστορία, με τον πιο ήπιο και εποικοδομητικό τρόπο.

Με τον πιο καλλιτεχνικό τρόπο στην ταινία «Η συνοικία με τα κόκκινα φανάρια και τα γκράφιτι», της Κασούμι Χιραόκα, από την Ιαπωνία, μας φανερώνεται η αλλοτρίωση και η καταπίεση των εκπορνευόμενων γυναικών σε μια συνοικία όπου οι δράσεις των γυναικών και τα γκράφιτι συγκλίνουν εννοιολογικά και αισθητικά για να μας μεταδώσουν ακριβώς αυτά τα συναισθήματα.

Κατά τα άλλα, η ταινία «Πόλεμος/χορός», από τις ΗΠΑ, επιμένει να βλέπει μονομερώς τον εμφύλιο πόλεμο στην Ουγκάντα και τη χρήσιμη(;) βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών, κρύβοντας επιμελώς την αλήθεια. Μια ταινία για τις φωτιές, στην Καβάλα, και μια για τα πάθη της Ερατώς, και οι δύο ελληνικές, έκλεισαν άτολμα το χτεσινό πρόγραμμα.


ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

-- «Σύγχρονη Εποχή» - Χρήστος Τσαντής «Το πηγάδι». Βιοπαλαιστής από παιδί, συνδικαλιστής σήμερα, εργάτης των χεριών και του πνεύματος ο 35χρονος Χρήστος Τσαντής, μ' αυτό το δεύτερο μυθιστόρημά του, «ζωγραφίζει» το σύγχρονο πολιτικό και κοινωνικό μας βίο, πλήθος οικεία, καθημερινά πρόσωπα, με το μόχθο, τα βάσανα, συγχύσεις, αλλά και τον αγώνα και τα όνειρά τους για να βγουν από το σημερινό, σκοτεινό κοινωνικό «πηγάδι».

-- Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Τασούλα Δ. Τσιλιμένη «Εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο (Οψεις και απόψεις)» (μελέτη - οδηγός για την εξέλιξη της εικονογράφησης του παιδικού βιβλίου, τη συμβολή της στην παιδευτική και καλαισθητική καλλιέργεια του παιδιού, τη σχέση της εικόνας με το θέμα του βιβλίου. Η μελέτη περιλαμβάνει ειδική βιβλιογραφία και παράρτημα εικόνων από παιδικά βιβλία).

-- Δ. Παπαδήμα: Ι. Μ. Χατζηφώτης «Η καθημερινή ζωή των Ελλήνων στην Τουρκοκρατία». (Ιστορικοκοινωνική μελέτη στη σειρά «Λαοί και Πολιτισμοί», με 16 έγχρωμες εικόνες σε ειδικό παράρτημα, πλούσια βιβλιογραφία. 2η έκδοση).

-- Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου. (Μαυρομιχάλη 15, 10679, Αθήνα, 210-3639.336). Νίκος Σαραντάκος «Γλώσσα μετ' εμποδίων (Συμβολή στη χαρτογράφηση του γλωσσικού ναρκοπεδίου)». Μεταφραστής, συγγραφέας, μελετητής της γλώσσας μας ο Ν. Σαραντάκος με αυτήν την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έρευνα - μελέτη, σε πέντε κεφάλαια και επίμετρο, καταγράφει πλήθος φαινόμενα, κοινωνικά και πολιτισμικά προβλήματα, ορθές και στρεβλές, ωφέλιμες και βλαβερές απόψεις για την ελληνική γλώσσα, προβλήματα στην εκπαίδευση, διδασκαλία, στη γραπτή και προφορική χρήση της γλώσσας μας, τα γλωσσικά «δάνεια» που δίνει και παίρνει, τη συνεχιζόμενη και σήμερα «μάχη» μεταξύ δημοτικής και καθαρεύουσας, τη σημερινή λεξιπενία μας και πολλές άλλες πτυχές του γλωσσικού φαινομένου.

-- Καστανιώτης. Κώστας Παπαϊωάννου «Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει... (Μια πολιτική ανασκο(λο)πηση της Ιστορίας. 1944 - 2007)». «Βετεράνος» της δημοσιογραφίας, με μακρόχρονη θητεία στο πολιτικό ρεπορτάζ, επί 26 χρόνια εκδότης - διευθυντής της εβδομαδιαίας εφημερίας «Ποντίκι», μεθοδικός στη συλλογή και ανάλυση πολιτικών ντοκουμέντων και ποικίλων τεκμηρίων, ο Κ. Παπαϊωάννου σε αυτό το βιβλίο, διαρθρωμένο σε τρία μέρη, δημιουργεί ένα πολύπτυχο «πανόραμα» της μεταπολεμικής πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας, ιστορία δεμένη στο άρμα της αμερικανοκρατίας, κρυφά και φανερά, με «μοχλούς» ντόπιους και ξένους πολιτικούς, στρατιωτικούς, οικονομικούς παράγοντες, εκλογικά και στρατιωτικά πραξικοπήματα και κυβερνήσεις. Το βιβλίο περιλαμβάνει εκτενείς σημειώσεις και εύγλωττο παράρτημα φωτογραφιών.

-- «Μεταίχμιο»: Νταϊάν Μίντλμπρουκ «Sye//// Peath - Ted Hughes τετ α τετ». (Μετάφραση - επίμετρο Βασίλης Μανουσάκης. Βιογραφία των ποιητών Σύλβια Πλαθ - Τεντ Χιούζ, την αλληλοεπίδραση του έργου τους, τον έρωτα, το γάμο, το χωρισμό τους και την αυτοκτονία της Πλαθ. Περιλαμβάνονται εκτενείς βιοεργογραφικές σημειώσεις και πλούσια βιβλιογραφία).

-- Τζίλιαν Φλιν «Αιχμηρά αντικείμενα». (Μετάφραση Γωγώ Αρβανίτη, αστυνομικό μυθιστόρημα). Νίνος Φένεκ Μικελίδης «Εκλειψη και άλλα ποιήματα». (Νέα ποιητική συλλογή του γνωστού κριτικού κινηματογράφου). Γιάννης Η. Παππάς «Στην άκρη του ονείρου». (Ποιητική συλλογή). Ερση Σεϊρλή «Νέοι άντρες». (Μυθιστόρημα).

-- «Αγρα»: Κλαίρη Μιτσοτάκη «Οι παράξενοι λόγοι της κυρίας Μποβαρύ». (Στοχαστικό κείμενο για τη μυθιστορηματική «Μαντάμ ντε Μποβαρύ»). Αγκότα Κριοτόφ «Η αναλφάβητη». (Μετάφραση Αργυρώ Μακάρωφ. Αυτοβιογραφικό αφήγημα της Ουγγαρέζας δραματουργού - πεζογράφου).

-- «Ευρασία» (Ομήρου 7, 10672 Αθήνα, 210-3614.968): Μιλτιάδης Ν. Θεοδοσίου «Η φιλοσοφία του Wittgenstein (Η στροφή στην ερμηνεία και αποτίμησή της)». (Πρόλογος - επιμέλεια Κωστής Μ. Κωβαίος. Μελέτη για τη φιλοσοφική θεωρία του Λούντβιχ Βίτκενστάιν και την επανεκτίμησή της, σήμερα).



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ