Μνημόνιο Συνεννόησης για μια «διμερή Εταιρική Σχέση για τη Συνεργασία σε βιώσιμα, κρίσιμα και στρατηγικά ορυκτά», υπέγραψαν Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) και Αυστραλία την Τρίτη 28 Μάη, με φόντο την ανησυχία που εκφράζουν μια σειρά μονοπωλιακά συμφέροντα από Δύση και όχι μόνο, για τον «υψηλό βαθμό εξάρτησης» από την Κίνα, που διατηρεί μακράν τη σημαντικότερη θέση στις εξαγωγές σχετικών πρώτων υλών (πολύτιμων για διάφορους γοργά αναπτυσσόμενους τομείς της βιομηχανίας).

Εκ μέρους της ΕΕ το Μνημόνιο υπέγραψαν ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος και Επίτροπος Εμπορίου Βαλντις Ντομπρόβσκις και ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, Tιερί Μπρέτον. Εκ μέρους της κυβέρνησης της Αυστραλίας η υπουργός Πόρων και Βόρειας Αυστραλίας Mαντελαίν Κίνγκ και ο υπουργός Εμπορίου και Τουρισμού Ντον Φάρελ.

Ανακοίνωση της Κομισιόν υποστηρίζει πως «αυτή η συνεργασία στοχεύει στην υποστήριξη πολλών κοινών στόχων, ενώ βασίζεται σε αμοιβαία οφέλη», με στόχο για τις Βρυξέλλες «να διαφοροποιήσει τις προμήθειες υλικών που είναι απαραίτητα για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση» και ταυτόχρονα «συμβάλλοντας παράλληλα στην ανάπτυξη του εγχώριου τομέα ορυκτών ζωτικής σημασίας της Αυστραλίας». Σημειωτέον ότι η συμφωνία καλύπτει όλες τις φάσεις που αφορούν την αξιοποίηση ορυκτών, δηλαδή «εξερεύνηση, εξόρυξη, επεξεργασία, διύλιση, ανακύκλωση και επεξεργασία εξορυκτικών αποβλήτων». Μάλιστα οι δύο πλευρές προτάσσουν και συνεργασία σε άλλες περιοχές, αφού «η εταιρική σχέση θα διερευνήσει επίσης τη συνεργασία σε χώρες όπου η ΕΕ και η Αυστραλία έχουν αμοιβαία συμφέροντα». Η αξιοποίηση αυτών των πρώτων υλών σχετίζεται και με την ανάπτυξη - παρέμβαση σε «άλλους βασικούς βιομηχανικούς τομείς, όπως η άμυνα και η αεροδιαστημική».

Η ανακοίνωση εξηγεί ότι άμεσα θα καθοριστεί «οδικός χάρτης» για να τεθεί συγκεκριμένα σε εφαρμογή «η Στρατηγική Σχέση» μέσα στο επόμενο εξάμηνο.

Χαρακτηρίζοντας «ουσιαστικό προαπαιτούμενο» τις κρίσιμες πρώτες ύλες» για την «ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση», οι Βρυξέλλες τα τελευταία χρόνια έχουν υπογράψει μια σειρά από σχετικές συμφωνίες: Το 2021 χωριστές συμφωνίες με τον Καναδά και Ουκρανία. Το 2022, με Καζακστάν και Νορβηγία. Το 2023, με Αργεντινή, Χιλή, Ζάμπια, Κογκό, Γροιλανδία. Το 2024 με Ρουάντα, Νορβηγία, Ουζμπεκιστάν.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) αναθεώρησε προς τα πάνω τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας. Μετά από επίσκεψη κλιμακίου του Ταμείου στη χώρα, οι προβλέψεις για φέτος αναθεωρήθηκαν στο 5% από 4,6% που ήταν μέχρι πρότινος.

Αλλά και οι προβλέψεις για το 2025 επίσης αναθεωρήθηκαν σε 4,5% από 4,1% που ήταν έως τώρα.

Πιέσεις για να δεχτεί τη φιλοξενία στρατιωτικής βάσης στη χώρα κατήγγειλε ότι δέχτηκε η πρωθυπουργός του Μπαγκλαντές, Σέιχ Χασίνα, σε πρόσφατη συνάντηση με στελέχη του κόμματός της, και έκανε λόγο για «ένα λευκό» που της άσκησε παραμονές των τελευταίων βουλευτικών εκλογών, τον περασμένο Γενάρη.

Μιλώντας σε μάζωξη του κυβερνητικού συνασπισμού του οποίου ηγείται το (κόμμα της) Awami League, η Χασίνα υποστήριξε ότι αντίστοιχα σχέδια σχετίζονται με «συνωμοσία» και «σχέδιο που υπάρχει για να δημιουργηθεί ένα χριστιανικό κράτος όπως το Ανατολικό Τιμόρ (που θα απαρτίζεται) από ορισμένα τμήματα του Τσατογκράμ και της Μιανμάρ». Η περιοχή Τσατογκράμ (ή Τσιταγκόνγκ) βρίσκεται στα νοτιοανατολικά του Μπαγκλαντές και φιλοξενεί το ομώνυμο λιμάνι, έναν από τους σημαντικότερους εμπορικούς κόμβους στον Κόλπο της Βεγγάζης.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, η εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ της Κίνας, Μάο Νινγκ, δήλωσε ότι «η Κίνα υποστηρίζει σταθερά το Μπαγκλαντές στη διασφάλιση της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής του ακεραιότητας, υποστηρίζει σθεναρά την επιδίωξή του για μια ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και το υποστηρίζει σθεναρά στην εναντίωσή (του) κατά της ξένης παρέμβασης».

Κατά καιρούς δημοσιεύματα εστιάζουν στα «οφέλη» που θα είχε η αξιοποίηση του μικρού νησιού Σεντ Μάρτιν (στα ανοικτά του Τσατογκράμ) για τη στέγαση στρατιωτικών εγκαταστάσεων, εξαιτίας της θέσης του. Στελέχη του αμερικανικού ΥΠΕΞ φέρονται να έχουν συζητήσει το συγκεκριμένο θέμα σε διάφορες επαφές τους στην περιοχή, με τις ΗΠΑ να «θέλουν το Σεν Μάρτιν και το Μπαγκλαντές στο σχήμα QUAD (Quadrilateral Security Dialogue)», κάτι που θεωρείται ως κίνηση αποσταθεροποίησης...

Θυμίζουμε ότι στις εκλογές του Γενάρη η συμμετοχή ήταν πολύ χαμηλότερη του 50%, ενώ απείχαν πολλές δυνάμεις της αντιπολίτευσης, περιλαμβανομένου του Εθνικιστικού Κόμματος (BNP), το οποίο η Χασίνα είχε χαρακτηρίσει «τρομοκρατική οργάνωση». ΗΠΑ, ΕΕ, Βρετανία και άλλες δυτικές δυνάμεις εξέφρασαν «ανησυχία» για τις συνθήκες διεξαγωγής των εκλογών και κατήγγειλαν τις συλλήψεις στελεχών της αντιπολίτευσης που είχαν προηγηθεί.

Μετά την καταμέτρηση του 35% των ψήφων από τις εθνικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν την Τετάρτη στη Νότια Αφρική, το κυβερνών Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο (ANC) εμφανίζεται να διατηρεί προβάδισμα, χάνοντας ωστόσο την αυτοδυναμία, για πρώτη φορά μετά το 1994 και την ανατροπή του απαρτχάιντ.

Συγκεκριμένα, το ANC, με επικεφαλής τον Πρόεδρο της χώρας Σ. Ραμαφόσα, λαμβάνει το 42,31% των ψήφων (έναντι 57,5% στις εκλογές του 2019).

Η αντιπολιτευόμενη «Δημοκρατική Συμμαχία» λαμβάνει το 24,6%, το νεοϊδρυθέν κόμμα «uMkhonto we Sizwe» του πρώην αρχηγού του ANC και πρώην Προέδρου της χώρας Τζ. Ζούμα λαμβάνει 9,4%, οι «Μαχητές Οικονομικής Ελευθερίας» του Τζ. Μαλέμα (επίσης πρώην ηγετικού στελέχους του ANC) έχουν 9,1% και ακολουθούν η «Πατριωτική Συμμαχία» με 3,5%, το «Κόμμα Ελευθερίας Ινκάθα» με 2,4% και άλλα μικρότερα.