ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 24 Μάη 1998
Σελ. /48
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
ΜΕΞΙΚΟ 1970
Από άλλο πλανήτη

Οι ευρωπαϊκές ομάδες απέδιδαν πλέον υψηλού επιπέδου ποδόσφαιρο και ταξίδευσαν στο μακρινό Μεξικό αποφασισμένες να διατηρήσουν το τρόπαιο στη "γηραιά ήπειρο". Είχαν όμως την ατυχία να πέσουν στην καλύτερη ομάδα που πέρασε ποτέ από τον πλανήτη. Τη μεγάλη Βραζιλία του Μάριο Ζάγκαλο, που μετά από δύο τρόπαια ως παίκτης, σήκωσε ένα τρίτο (ακολούθησε και τέταρτο το 1994) ως προπονητής!

Ομάδα μοντέλο, με ποικιλία αρετών, υψηλή τεχνική κατάρτιση και φοβερές ατομικές προσπάθειες από παίκτες απίθανους, ήταν τα στοιχεία των "καριόκας". Ο Πελέ ώριμος όσο ποτέ, ο Ζαϊρζίνιο πραγματικός πύραυλος, ο Ζέρσον "ποιητής" του αριστερού ποδιού, ο Τοστάο "αλεπού", ο Ριβελίνιο σουτ "οβίδα", ο Κάρλος Αλμπέρτο άρχοντας στα μετόπισθεν. Πώς να χάσει αυτό το μοντέλο; Στον τελικό οι Ιταλοί είχαν το... θράσος να προηγηθούν και δέχτηκαν σε ρυθμό ρελαντί τέσσερα γκολ.

Ολοι οι παίκτες της "σελεσάο" ήταν πρωταγωνιστές. Αλλοι σταρ στα γήπεδα του Μεξικό ήταν οι Γερμανοί Φραντς Μπεκενμπάουερ, Γκερντ Μίλερ (πρώτος σκόρερ του θεσμού με 10 γκολ), οι Ιταλοί Λουίτζι Ρίβα, Τζιασίντο Φακέτι, Ρομπέρτο Μπονισένια, καθώς και ο "κινέζος" Αγγλος Γκόρντον Μπανκς που έκανε την απόκρουση του αιώνα στην περίφημη κεφαλιά του Πελέ.

Με σύστημα 4-3-3 ο Ζάγκαλο "κατατρόπωσε" τους αντιπάλους ενώ επίσημα έκανε την εμφάνισή του από την Ιταλία του Φερούτσιο Βαλκαρέτζι το "μισητό" κατενάτσιο.

Ο ΤΕΛΙΚΟΣ: ΒΡΑΖΙΛΙΑ - ΙΤΑΛΙΑ 4 - 1 (Πελέ 18', Ζέρσον 65', Ζαϊρζίνιο 70', Κάρλος Αλμπέρτο 86' - Μπονισένια 37').

Βραζιλία: Φελίξ, Κάρλος Αλμπέρτο, Εβεράλντο, Κλοντοάλντο, Μπρίτο, Πιάτσα, Ζαϊρζίνιο, Ζέρσον, Τοστάο, Πελέ, Ριβελίνιο.

Ιταλία: Αλμπερτόζι, Μπούρνιτς, Φακέτι, Μπερτίνι (73' Τζουλιάνο), Ροζάτο, Τσέρα, Ντομενγκίνι, Ματσόλα, Μπονισένια (84' Ριβέρα), Ντε Σίστι, Ρίβα.

ΣΟΥΗΔΙΑ 1958
Στον αστερισμό του Πελέ

Το Μουντιάλ της Ελβετίας άνοιξε την όρεξη των ευρωπαϊκών ομάδων και σε συνδυασμό με την απόφαση της ΦΙΦΑ να κρατήσει τη διοργάνωση στη Γηραιά Ηπειρο (Σουηδία), όλοι νόμιζαν ότι το "Ζιλ Ριμέ" δε θα πήγαινε σε χέρια λατινοαμερικάνικα. Ομως δεν είχαν ρωτήσει τον... Θεό της μπάλας. Τον μεγάλο Εντσον Αράντες ντο Νασιμέντο, τον μύθο Πελέ, που στα 17 του χρόνια έκανε ένα θριαμβευτικό ντεμπούτο. Η μεγάλη Βραζιλία έκανε περίπατο στα γήπεδα της Σκανδιναβικής χώρας. Αλλωστε ο τελικός ήταν υπόθεση για έναν. Ο Πελέ και η τρομερή παρέα του φιλοδώρησαν τη Σουηδία με 5 γκολ.

Αναμφίβολα ο Πελέ ήταν ο σούπερ σταρ του θεσμού. Ομως η Βραζιλία είχε πληθώρα σπουδαίων παικτών, όπως οι Ντίντι (καλλιτέχνης της Κόπα Καμπάνα), Μανοέλ Γκαρίντσα (μάγος της ντρίμπλας), Βαβά, Μάρι Ζαγκάλο, αδελφοί Σάντος. Μεγάλες βεντέτες και ο Νιλς Λίντχολμ (Σουηδία), ένας πολυσύνθετος παίκτης που έκανε μεγάλη καριέρα στα ιταλικά γήπεδα με τα χρώματα της Μίλαν, ο Ραϊμόν Κοπά ο κορυφαίος Γάλλος παίκτης όλων των εποχών μαζί με τον Μισέλ Πλατινί. Κορυφαίος σκόρερ ένας ακόμη Γάλλος, ο Ζιστ Φοντέν, που ακόμη γράφει ιστορία. Τα 13 γκολ που έχει πετύχει στο ΠΚ του 1958 είναι ρεκόρ ακατάρριπτο έως τις μέρες μας.

Το πρωτοποριακό σύστημα 4-2-4, που έπαιξε η Βραζιλία του Βισέντε Φέολα, ήταν η νέα τάση στο ποδόσφαιρο της εποχής. Φουλ επίθεση από μια ομάδα που ξέρει να το κάνει αυτό καλύτερα απ' όλες.

Ο ΤΕΛΙΚΟΣ: ΒΡΑΖΙΛΙΑ - ΣΟΥΗΔΙΑ 5-2 (Βαβά 10, 32, Πελέ 56, 89, Ζάγκαλο 68 - Λίντχολμ 4, Σίμονσον 80).

Βραζιλία: Ζιλμάρ, Τζάλμα Σάντος, Νίλτον Σάντος, Ζίτο, Μπελίνι, Ορλάντο, Γκαρίντσα, Ντιντί, Βαβά, Πελέ, Ζάγκαλο.

Σουηδία: Σβένσον, Μπέργκμαρκ, Αξμπομ, Μπέργκενσον, Γκούσταβσον, Πάρλιγκ, Χάμριν, Γκρεν, Σίμονσον, Λίντχολμ, Σκόγκλουντ.

ΕΛΒΕΤΙΑ 1954
Εκπληξη από τη Γερμανία

Η Ευρώπη είχε αρχίσει να βρίσκει το ρυθμό της μετά τον καταστροφικό πόλεμο και έτσι στην Ελβετία το 1954 ήταν μια καλή ευκαιρία να κοντραριστεί τους Λατινοαμερικανούς. Σε αυτό το παγκόσμιο κύπελλο είχαμε τη μεγάλη έκπληξη που άκουγε στο όνομα της Γερμανίας. Το μεγάλο όνομα και αναμφισβήτητο φαβορί ήταν η Ουγγαρία. Οι Μαγυάροι για πολλούς ήταν μαζί με τη Βραζιλία του '70 οι κορυφαίες ομάδες που έχουν δει ανθρώπινα μάτια. Διά περιπάτου έφτασε στον τελικό και βρήκε απέναντί της τη Γερμανία, που στην πρώτη φάση είχε διαλύσει με 8-3! Ομως στο ποδόσφαιρο όλα μπορούν να συμβούν. Αν και οι Ούγγροι προηγήθηκαν στο πρώτο δεκάλεπτο με 2-0, τελικά έχασαν από τα "πάντσερ" με 2-3 με αντεπίθεση διαρκείας.

Πολλούς μεγάλους παίκτες είχε το Μουντιάλ της Ελβετίας. Ολη η μαγυάρικη ομάδα είχε εκπληκτικούς ποδοσφαιριστές. Με δυσκολία θα ξεχωρίσουμε τους Φέρεντς Πούσκας (ο μεγαλύτερος παίκτης όλων των εποχών μετά τον Πελέ), Σάντορ Κότσιτς (ο χρυσοκέφαλος Τσιγγάνος), Γκιούλα Γκρόσιτς (ο αίλουρος γκολκίπερ), Γιόζεφ Μπόζικ (το μηχανάκι της ομάδας), Ναντόρ Χιντέγκουτι (παρτενέρ του Πάντσο). Σούπερ άσος και ο Ερνστ Ορτβρικ, ό,τι καλύτερο έχει βγάλει μεταπολεμικά το ποδόσφαιρο της Αυστρίας, καθώς και ο Γερμανός Φριτς Βάλτερ, ο μεγάλος αρχηγός.

Κορυφαίος σκόρερ της διοργάνωσης ο Σάντορ Κότσιτς με 11 τέρματα.

Το σύστημα που κυριάρχησε ήταν το "βερού", το πρώτο αμυντικό σύστημα που παρουσιάστηκε στο ποδόσφαιρο. Εμπνευστής ο Καρλ Ράπαν, τεχνικός της Ελβετίας.

Ο ΤΕΛΙΚΟΣ: ΓΕΡΜΑΝΙΑ - ΟΥΓΓΑΡΙΑ 3-2 (Μόρλοκ 10, Ραν 18,84 - Πούσκας 6, Τσίμπορ 8).

Γερμανία: Τούρεκ, Πόζιπαλ, Κολμάγερ, Εκελ, Λίμπριχ, Μάι, Ραν, Μόρλοκ, Ο. Βάλτερ, Φ. Βάλτερ, Σέφερ.

Ουγγαρία: Γκρόσιτς, Μπουζάνσκι, Λάντος, Μπόζικ, Λόραντ, Ζακαρίας, Τσίμπορ, Κότσις, Χιντεγκούτι, Πούσκας, Γ. Τοτ.

ΒΡΑΖΙΛΙΑ 1950
Η τραγωδία των "καριόκας"

Μετά το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου η ΦΙΦΑ συνεδρίασε το 1946 στο Λουξεμβούργο και αποφάσισε το 4ο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1950 να γίνει στη Βραζιλία. Αφ' ενός, επειδή ήταν η σειρά της αμερικάνικης ηπείρου να διοργανώσει ένα Μουντιάλ, αφ' ετέρου δε, επειδή οι πληγές που άφησε ο πόλεμος στην Ευρώπη ήταν ακόμη ανοιχτές.

Οι "καριόκας" ήταν το μεγάλο φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου, όμως λογάριασαν χωρίς τον... ξενοδόχο, που στην προκειμένη περίπτωση ήταν η Ουρουγουάη. Στο μεγάλο τελικό του "Μαρακανά", 200.000 Βραζιλιάνοι είδαν το όνειρο να μετατρέπεται σε εφιάλτη αν και ήθελαν μόνο μια ισοπαλία για να σηκώσουν το τρόπαιο (ο πρωταθλητής έβγαινε με βαθμολογία). Αν και προηγήθηκε η ομάδα τους, η "σελέστε" βρήκε το κουράγιο να αντεπιτεθεί και να πάρει τη νίκη και το δεύτερο τρόπαιο στην ιστορία της.

Το μεγάλο αστέρι του Μουντιάλ ήταν ο Χουάν Σκιαφίνο που έκανε μεγάλη καριέρα στη Μίλαν. Ξεχώρισαν ακόμα και ο επίσης Ουρουγουανός Αλσίντε Γκίτζια (ο χρυσός σκόρερ του δεύτερου γκολ στον τελικό), ο Σουηδός Λέναρντ Σκόγκλουντ, κορυφαίο αριστερό χαφ στην εποχή του, καθώς και ο πρώτος σκόρερ του θεσμού Βραζιλιάνος Μάρκες Αντεμίρ που έστειλε την μπάλα στα δίχτυα 9 φορές.

Τα συστήματα που κυριάρχησαν ήταν το "ντιαγκονάλ" που εφάρμοσαν όλες οι λατινοαμερικάνες ομάδες (με ιδιαίτερη έμφαση στο στοιχείο του αιφνιδιασμού) και το παραδοσιακό WM που ακολούθησαν οι Ευρωπαίοι.

O ΤΕΛΙΚΟΣ: ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ - ΒΡΑΖΙΛΙΑ 2 - 1 (Σκιαφίνο 66', Γκίτζια 79 - Φριάκα 47').

Ουρουγουάη : Μάσπολι, Μ. Γκονσάλες, Τεχέρα, Γκαμπέτα, Βαρέλα, Αντράντε, Γκίτζια, Πέρες, Μίγκες, Σκιαφίνο, Μοράν.

Βραζιλία: Μπαρμπόσα, Αουσκούστο, Ζουβενάλ, Μπάουερ, Ντανίλο, Μπιγκόντε, Φριάκα, Ζιζίνιο, Αντεμίρ, Ζαϊρ, Τσίκο.

Το 1958 σε ηλικία 17 ετών ο Πελέ σήκωσε το πρώτο του Παγκόσμιο Κύπελλο

Το 1958, σε ηλικία 17 χρόνων, ο Πελέ σήκωσε το πρώτο του Παγκόσμιο Κύπελλο

ΑΓΓΛΙΑ 1966
Το τρόπαιο στους πατριάρχες

Με τον αέρα της καλύτερης ομάδας του κόσμου η Βραζιλία θα ταξιδεύσει τέσσερα χρόνια αργότερα (1966) στην πατρίδα του ποδοσφαίρου, για να δείξει στους Βρετανούς ένα διαφορετικό φουτμπόλ. Είχε φτάσει όμως και η σειρά των Αγγλων να αποδείξουν παγκοσμίως την αξία τους.

Στο μεγάλο τελικό με τη Γερμανία έσπασαν καρδιές, αφού ήταν ο μόνος τελικός που κρίθηκε ως τότε στην παράταση με ένα γκολ, που όπως αποδείχτηκε πολύ αργότερα με τη βοήθεια της τεχνολογίας δεν είχε επιτευχθεί ποτέ, αφού η μπάλα δεν είχε περάσει ποτέ τη γραμμή. Οι "Καριόκας" "καταποντίστηκαν" κυρίως γιατί δεν υπολόγισαν ότι καλό είναι το θέαμα, όμως χρειάζεται και δύναμη. Ο Πελέ δέχτηκε χτυπήματα "καράτε" στο ματς με την Πορτογαλία και έφυγε κλαίγοντας από το γήπεδο.

Οι μεγάλες μορφές του Μουντιάλ ήταν οι Αγγλοι Μπόμπι Μουρ, Μπόμπι Τσάρλτον και ο ήρωας του τελικού Τζεφ Χαρστ, που σημείωσε τρία γκολ. Ιδιαίτερη μνεία και για τον Γερμανό Ούβε Ζέλερ και τον Πορτογάλο μαύρο πάνθηρα Εουσέμπιο, που έκανε μια λαμπρή καριέρα με τα χρώματα της Μπενφίκα. Μάλιστα, ο Πορτογάλος επιθετικός, που καταγόταν από τη Μοζαμβίκη, ήταν και ο πρώτος σκόρερ του ΠΚ με 9 γκολ.

Η Αγγλία πήρε το τρόπαιο, έχοντας σαν... μπούσουλα το 4-4-2, που επέβαλε ο Αλφ Ράμσεϊ.

ΤΕΛΙΚΟΣ: ΑΓΓΛΙΑ - Δ. ΓΕΡΜΑΝΙΑ 4-2 στην παράταση (Χαρστ 19, 100, 119, Πίτερς 77 - Χάλερ 13, Βέμπερ 89).

Αγγλία: Μπανκς, Κοέν, Γουίλσον, Στάιλς, Τζάκι Τσάρλτον, Μουρ, Μπολ, Χαντ, Μπόμπι Τσάρλτον, Χαρστ, Πίτερς.

Δ. Γερμανία: Τιλκόφσκι, Χέτγκες, Σουλτς, Βάμπερ, Σνέλιγκερ, Χάλερ, Μπεκενμπάουερ, Οβερατ, Ζέλερ, Χελντ, Εμεριχ.

ΧΙΛΗ 1962
"Περίπατος" Βραζιλίας

Το 7ο Παγκόσμιο Κύπελλο φιλοξενήθηκε στα γήπεδα της Χιλής και όλοι ήταν σίγουροι ότι η Βραζιλία με... κεκτημένη ταχύτητα από το προηγούμενο θα έπαιρνε το τρόπαιο. Ετσι κι έγινε. Αν και οι "καριόκας" δεν είχαν στη σύνθεσή τους τον τραυματία Πελέ, ένας άλλος "Πελέ", ο Μανοέλ Γκαρίντσα και ο Αμαρίλντο έβγαλαν τα κάστανα από τη φωτιά στα δύσκολα. Στον τελικό επικράτησε 3 - 1 της Τσεχοσλοβακίας που έκανε μια εξαιρετική εμφάνιση όπως και η Σοβιετική Ενωση με τη διοργανώτρια Χιλή.

Το "πουλί" Γκαρίντσα ήταν ο κορυφαίος παίκτης στη Χιλή. Το εκπληκτικό αριστερό πόδι του και οι εκπληκτικές επινοήσεις του θα μείνουν στην ιστορία. Ομως το τέλος για τον Γκαρίντσα ήταν άδοξο. Πέθανε στα 50 του χρόνια από την υπερβολική χρήση αλκοόλ πιο... φτωχός και από όταν γεννήθηκε. Και ας πέρασαν του κόσμου τα πλούτη από τα χέρια του...

Ελαμψαν ακόμη ο κορυφαίος Τσέχος όλων των εποχών Γιόζεφ Μάσοπουστ (μεγάλος επιτελικός μέσος), οι Σοβιετικοί Λεβ Γιασίν (κορυφαίος γκολκίπερ όλων των εποχών), Βαλεντίν Ιβάνοφ και ο Ούγγρος Φλόριαν Αλμπερτ, ένας δεινός σκόρερ.

Οσον αφορά τα συστήματα και πάλι η Βραζιλία του γνωστού μας από τη θητεία στον πάγκο του Παναθηναϊκού Αϊμόρε Μορέιρα, πρωτοτύπησε. Γύρισε ένα επιθετικό πιο πίσω ώστε να θωρακίσει το κέντρο και έτσι γεννήθηκε το κλασικό 4-3-3.

Ο ΤΕΛΙΚΟΣ: ΒΡΑΖΙΛΙΑ - ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑ 3 - 1 (Αμαρίλντο 18', Ζίτο 69', Βαβά 77' - Μάσοπουστ 16').

Βραζιλία: Ζιλμάρ, Τζάλμα Σάντος, Μάουρο, Ζόσιμο, Νίλτον Σάντος, Ζίτο, Γκαρίντσα, Ντιντί, Βαβά, Αμαρίλντο, Ζάγκαλο.

Τσεχοσλοβακία: Σρόιφ, Τίχι, Νόβακ, Πλούσκαλ, Πόπλουχαρ, Μάσοπουστ, Πόσπιχαλ, Σέρερ, Κβάσνιακ, Κάντραμπα, Γέλινεκ.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ