ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 21 Ιούνη 2003
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ηχοι του κόσμου στην Κρήτη

Ρος Ντέιλι
Ρος Ντέιλι

Παραδόσεις πολλών χωρών θα «φιλοξενηθούν» στην Κρήτη, στο μουσικό εργαστήρι «Λαβύρινθος» του Ρος Ντέιλι, στο Χουδέτσι Ηρακλείου. Ο μουσικός του κόσμου υποδέχεται καλλιτέχνες από τις Ινδία, Αφγανιστάν, Τουρκία, Βουλγαρία και Ελλάδα, οι οποίοι θα συμμετέχουν σε ξεχωριστές μουσικές δηλώσεις και σεμινάρια (σε συνεργασία με τη δημοτική επιχείρηση του Δήμου «Ν. Καζαντζάκη»). Παραδοσιακοί ήχοι από μακρινές χώρες θα συνοδεύσουν φέτος όσους θα βρεθούν στον εκπληκτικό χώρο των μουσικών εκδηλώσεων, μπροστά από το μουσείο σπάνιων παραδοσιακών οργάνων, από όλον σχεδόν τον κόσμο. Οι Ελληνες καλλιτέχνες θα συμμετέχουν σε συναυλίες αφιερωμένες στην κρητική μουσική, καθώς και σε μουσικό αφιέρωμα στη μνήμη του Ν. Ξυλούρη.

Από σήμερα μέχρι την Κυριακή φιλοξενούνται οι «Καμπούλ Ρέιντιο Ανσάμπλ» (Αφγανιστάν), συγκρότημα που διατηρεί ζωντανή την πλούσια μουσική παράδοση της ταλαιπωρημένης χώρας. Ακολουθούν: 1-7/7 η Ινδή Κάλα Ράμνατ (βιολί) που θα παρουσιάσει κομμάτια της βορειοϊνδικής κλασικής μουσικής παράδοσης, συνοδεία του Σ. Μπανερτζί (τάμπλα ). 12-18/7 ο Τούρκος Μεμέτ Ερενλέρ, (κορυφαίος δεξιοτέχνης στο σάζι), σε σόλο ρεσιτάλ με κομμάτια της τουρκικής λαϊκής μουσικής. (23/7) Ο Στέλιος Πετράκης, ξεχωριστός μουσικός της νέας γενιάς της κρητικής μουσικής, μαζί με τον Πέρση Μπιτζάν Σεμιρανί (κρουστά). Οι δύο μουσικοί παρουσιάζουν δικές τους δημιουργίες όπου συναντιούνται οι μουσικές παραδόσεις των χωρών τους. Μαζί τους οι: Βασίλης Σταυρακάκης, Γιώργος Ξυλούρης, Περικλής Παπαπετρόπουλος και ο Ρ. Ντέιλι.

Στις 30/7 θα πραγματοποιηθεί συνάντηση των καλύτερων Ελλήνων εκπροσώπων του λαούτου: Χρίστος Ζότος (Ηπειρος), Σωκράτης Σινόπουλος και Περικλής Παπαπετρόπουλος (λαούτο πολίτικο), Γιάννης και Γιώργος Ξυλούρης (Κρήτη), Μιχάλης Τζογανάκης (Κρήτη). Στις 6-12/8 οι Νετσάτι Τσελίκ (ούτι) και Χαλίλ Καραντουμάν (κανονάκι), σπουδαίοι εκπρόσωποι της οθωμανικής κλασικής μουσικής, με τετραμελές τουρκικό συγκρότημα θα παρουσιάσουν συνθέσεις από το 16ο αιώνα μέχρι σήμερα.

Μουσικό αφιέρωμα στον Ν. Ξυλούρη
Μουσικό αφιέρωμα στον Ν. Ξυλούρη
Στις 25/8 θα πραγματοποιηθεί αφιέρωμα στον Νίκο Ξυλούρη, με έμφαση στο συνθετικό έργο του. Οι Γιώργος και Γιάννης Ξυλούρης επιμελήθηκαν ένα πρόγραμμα με μουσική του Ν. Ξυλούρη και με Ριζίτικα τραγούδια. Στις 6-12/9 θα φιλοξενηθεί ο κορυφαίος δεξιοτέχνης της βουλγάρικης λύρας (γκαντούλκα), Γκεόργκι Πετρόφ, που με πενταμελές συγκρότημα θα παρουσιάσει σκοπούς και τραγούδια της Βουλγαρίας.

Πρωτότυπο γλωσσολογικό μυθιστόρημα

«Οι γλώσσες σού ανταποδίδουν το ενδιαφέρον που τους δείχνεις. Σου λένε ένα σωρό ιστορίες για να σε προτρέψουν να πεις κι εσύ τη δική σου. (...)Οι ξένες λέξεις έχουν καρδιά. Τις συγκινεί και η πιο απλή φράση που είναι γραμμένη στη γλώσσα τους (...)». Απλές αλήθειες, από την προτελευταία σελίδα του, συνοψίζουν το διττό χαρακτήρα του τελευταίου βιβλίου του Βασίλη Αλεξάκη «Οι ξένες λέξεις» (εκδόσεις «Εξάντας»), το οποίο ήδη και δικαίως απέσπασε τους επαίνους της γαλλικής κριτικής. Πρόκειται για άκρως πρωτότυπο, μυθιστορηματικής μορφής - με αυτοβιογραφικά στοιχεία - γλωσσολογικό βιβλίο. Βιβλίο, το οποίο με την παραστατικότητα, την απλή γλώσσα, τη συναισθηματική θέρμη, το πικρό αλλά και παιγνιώδες χιούμορ του «μυεί», μέσω πολλών λέξεων, τον αναγνώστη σε μια ξένη γλώσσα, που κινδυνεύει να χαθεί. Τη σάνγκο, που μιλιέται από 3 περίπου εκατομμύρια μαύρων της Κεντρικής Αφρικής, αλλά δε διδάσκεται στα σχολεία, καθώς η επίσημη και μόνη διδασκόμενη γλώσσα είναι η ...αποικιοκρατική γαλλική.

Εκδηλο ήταν το ενδιαφέρον γι' αυτό το βιβλίο, στο κατάμεστο (προχτές) θέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών. Μετά από προλόγισμα του διευθυντή του Ινστιτούτου, ο συγγραφέας διηγήθηκε ότι η ιδέα γι' αυτό το βιβλίο ξεκίνησε από την «απορία του για το αν μπορεί στην ηλικία του να μάθει μια ξένη γλώσσα». Συζήτησε στο Παρίσι με έναν εθνολόγο και ένα γλωσσολόγο και τελικώς διάλεξε να μάθει τη σάνγκο, με τη βοήθεια λεξικού. Για να τη μάθει όπως μιλιέται ταξίδεψε στην Κεντρική Αφρική. Η επαφή του με τη σάνγκο τον «ξανάκανε» έφηβο, σαν τότε που μάθαινε γαλλικά και σαν νήπιο, τότε που η μάνα του του μάθαινε την «ξένη», για κάθε μικρό παιδί, μητρική του γλώσσα, τα ελληνικά. Μιλώντας τη σάνγκο με τον Μαύρο δάσκαλό του, μίλησε για πρώτη φορά χωρίς να ταραχτεί για το θάνατο του πατέρα του. Η «ανακάλυψη» αυτής της έντονα μουσικής, με ισοτονισμό όλων των συλλαβών σε κάθε λέξη, και πολύ «σωματικής» γλώσσας, του έδωσε την ιδέα να γράψει γι' αυτήν και μέσω πολλών λέξεών της μια δική του μυθ-ιστορία.

«Η πρώτη λέξη που έμαθα στα σάνγκο είναι μπαμπα, ο "μπαμπάς". Δε δυσκολεύτηκα να τη συγκρατήσω. "Ο πατέρας μου" μεταφράζεται "μπαμπα τι μπι". Η κτητική αντωνυμία "μου" δε συναντάται σ' αυτή τη γλώσσα, γιατί "μπι" σημαίνει "εγώ". "Μπαμπα τι μπι" θα πει στην κυριολεξία "ο πατέρας του εαυτού μου". "Κοντορο" σημαίνει "χωριό" και "χώρα". (...) "Κοντορο τι μπι" είναι η Ελλάδα». Ετσι, από την πρώτη κι όλας σελίδα του βιβλίου, αρχίζει η «μύηση» του αναγνώστη στα σάνγκο.

Χαρακτηριστικά αποσπάσματα του βιβλίου διάβασε η ηθοποιός Μάνια Παπαδημητρίου. Η παρουσίασή του έκλεισε με παραστατική απόδοση από τον ηθοποιό Κωνσταντίνο Τζούμα, ενός υπονοηματικού, χιουμοριστικού κειμένου του συγγραφέα, καθώς και με προβολή της πικρόγευστης, μικρού μήκους ταινίας του «Είμαι κουρασμένος».

Αστεία... μέχρι δακρύων

Μπορεί η ευριπιδική «Μήδεια» να γίνει παρωδία; Μόνον από τον Μποστ μπορεί να γίνει. Κι έγινε μια από τις κορυφαίες κωμωδίες του νεοελληνικού θεάτρου, όπως θεωρεί σύσσωμη η κριτική, κοινού και ειδικών. Την ιστορική αυτή παράσταση που ανέβηκε πριν από δέκα χρόνια, επαναλαμβάνει το θέατρο «Στοά», σε συνεργασία με το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης. Η μποστική «Μήδεια» ανεβάζεται με σκηνοθεσία Θανάση Παπαγεωργίου, μουσική Βασίλη Δημητρίου, σκηνικό-κοστούμια του Μποστ, επιμέλεια σκηνικού- κοστουμιών Λέας Κούση, χορογραφίες Μαρίας Αλβανού. Παίζουν: Λήδα Πρωτοψάλτη, Θανάσης Παπαγεωργίου, Παύλος Ορκόπουλος, Ηλίας Κατέβας, Ευδοκία Σουβατζή, Νίκη Χαντζίδου κ.ά.

Η περιοδεία της «Μήδειας» ξεκινάει στις 23/6 από το Δημοτικό θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» (Βόλος), ενώ την Τρίτη θα βρίσκεται στο «Αλκαζάρ» της Λάρισας. Ακολουθούν: Κάστρο Λαμίας (26, 27, 28/6), Ζάκυνθος (12/7), Ηλιδα 13/7), Πάτρα 14/7) κ.ά. Η παράσταση θα παιχτεί και στο Ηρώδειο (4,5/8).

Με στιλ και τεχνική

Μεγάλα ονόματα της διεθνούς χορευτικής σκηνής συμπράττουν με τους τελειόφοιτους και απόφοιτους της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, σε μια παράσταση, στο Μέγαρο Μουσικής (25-29/6). Η παράσταση της ΚΣΟΤ αποτελεί συνέχεια μιας πρακτικής που άρχισε πριν τέσσερα χρόνια και στόχευε στο ανέβασμα έργων καταξιωμένων δημιουργών, Ελλήνων και ξένων, με ερμηνευτές τους νεαρούς χορευτές της σχολής. Συνεργάτες της φετινής παράστασης: Richard Alston (Αγγλία), Denise Vale (ΗΠΑ), Wim Vandekeybus (Βέλγιο). Εκτός από τους προσκεκλημένους χορογράφους, στην παράσταση συμμετέχουν οι: Βάλια Αλεξανδράτου με το «Angel of Music», ο Χάρης Μανταφούνης με τον «Αναμορφωτή» και ο Μιχάλης Ναλμπάντης της ομάδας «Χορευτές» με ένα μέρος της παραγωγής «Snap Republic».

Παράλληλα με τις παραστάσεις και σε συνέχεια της επιτυχημένης συνεργασίας με το British Council, διοργανώνεται και έκθεση φωτογραφίας χορού του Αλαν Πάρκερ. Πρόκειται για φωτογραφίες, που απεικονίζουν νέους σπουδαστές και επαγγελματίες χορευτές, σε ένα συγκερασμό στιλ και τεχνικών. Τέλος, υπάρχει ένα πρόγραμμα ταινιών με θέμα το χορό (προβολές μια ώρα πριν την παράσταση, που είναι στις 9 μ.μ.).

Θεατρικό πανηγύρι μνήμης

Το θέατρο «Τέττιγες», που αναμοχλεύει και αναβιώνει εικόνες και φωνές από το πρόσφατο και μακρινό ιστορικό παρελθόν, παρουσιάζει, στις 26/6, στο θέατρο «Πέτρας», την παράσταση «Το Αιγαίο του έρωτα». Μια θεατρική προσέγγιση και σύνθεση αιγαιοπελαγίτικων παραλογών - παραδοσιακών αφηγημάτων σε έμμετρη και πεζή μορφή. Κοινό στοιχείο τους η ερωτική διάθεση για τον άνθρωπο, τη ζωή, μα πάνω απ' όλα για τη «μάνα» του αιγαιοπελαγίτικου πολιτισμού, τη θάλασσα: το γαλάζιο καμβά που πάνω του χαράσσονται κανάλια επικοινωνίας και ζυμώνονται σχέσεις βαθιές και πολυδιάστατες. Ενα ταξίδι εικόνων και ήχων που ενώνονται σε ένα πανηγύρι μνήμης.

Η παράσταση ανεβαίνει σε δραματουργική επεξεργασία - σκηνοθεσία Λεωνίδα Βαρδαρού, σκηνικά Δημήτρη Σεβαστάκη, κοστούμια Ελευθερίας Ράπτου, μουσική Τίμου Παπαθανασίου, χορογραφίες Βάσιας Λιονάκη. Παίζουν: Πάνος Ξενάκης, Γιάννης Νικολάου, Δέσποινα Πόγκα, Αγγελική Λεμονή, Παντελής Μπατάγιας, Λεωνίδας Βαρδαρός, Νικόλ Σαμίου, Σαράντος Φράγκος. Τραγούδι: Γιάννα Βράτιμου, Αντώνης Παλαιολόγος. Παίζουν οι μουσικοί: Γιώργος Πλύστακας (βιολί), Γιάννα Βράτιμου (σαντούρι), Τίμος Παπαθανασίου (ακορντεόν), Αντώνης Παλαιολόγος (κιθάρα), Στάθης Παρασκευόπουλος (κοντραμπάσο), Κώστας Ζαχαράκης (κρουστά) Ντέμη Πανταζάτου (βιολοντσέλο).



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ