Η απελευθέρωση της διεθνούς κίνησης κεφαλαίων φαίνεται ότι έχει "ανοίξει την όρεξη", όχι μόνο στους ξένους επενδυτές που επιδιώκουν την ισχυροποίηση της θέσης τους στη χώρα μας, αλλά και στους εγχώριους κεφαλαιούχους, που βλέποντας τις δραστηριότητές τους να χάνουν έδαφος στην εγχώρια αγορά, στρέφονται στις γειτονικές χώρες για την επέκταση των δραστηριοτήτων τους και - κυρίως - για την απόσπαση μεγάλων κερδών.

Κλασική περίπτωση αποτελεί ο χώρος των Βαλκανίων, όπου η παρουσία Ελλήνων επιχειρηματιών είναι ήδη έντονη. Στο φόντο μάλιστα των οξυμένων προβλημάτων που έχει δημιουργήσει η ανατροπή στις χώρες αυτές, η ιδιαίτερα άσχημη οικονομική κατάσταση και η οικονομικοκοινωνική κρίση, η πλήρης υποταγή των κυβερνώντων σ' αυτές τις χώρες στην παροχή ποικιλόμορφων "εξυπηρετήσεων" προς κάθε ξένο επιχειρηματία, έχει δημιουργήσει τέτοιους συσχετισμούς που δεν είναι λίγοι οι εκπρόσωποι της δικής μας "ιδιωτικής πρωτοβουλίας" που αντιμετωπίζουν την κατάσταση σαν μια πολύ καλή ευκαιρία διείσδυσης σε πολλαπλά επίπεδα. Με την παρότρυνση μάλιστα, τόσο της ελληνικής κυβέρνησης, όσο και των επιχειρηματικών φορέων, αρκετοί από τους μεγαλοεπιχειρηματίες φιλοδοξούν να παίξουν το ρόλο του προκεχωρημένου φυλακίου και - γιατί όχι - του χωροφύλακα της ΕΕ στην περιοχή. Δεν είναι μάλιστα λίγες οι φορές που οι σχετικές "επενδύσεις" γίνονται αφού πρώτα έχουν εξασφαλιστεί κάποιες γενναίες επιδοτήσεις, είτε από τον κρατικό κορβανά, είτε από κονδύλια της ΕΕ.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις κορυφαίων Ελλήνων επιχειρηματιών, οι βασικότεροι παράγοντες που ευνοούν τις "μπίζνες" στα Βαλκάνια είναι το φτηνό εργατικό κόστος (ενδεικτικά αναφέρονται κατώτατοι μισθοί στη Βουλγαρία 8.000 δρχ. και στη Ρουμανία 10.000 δρχ.), οι φοροαπαλλαγές που θεσπίζουν για το ξένο κεφάλαιο οι κυβερνήσεις των βαλκανικών χωρών (με την ελπίδα της καπιταλιστικής ανάπτυξης) και οι προσδοκίες για βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, άρα και του εθνικού εισοδήματος, που είναι λογικό να βρουν σε πλεονεκτική θέση όσους "πλασάρονται" στην αγορά από νωρίς.

Το μεγαλύτερο... κίνητρο βέβαια είναι οι δυσοίωνες προοπτικές που διαγράφονται για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας, στα πλαίσια του "μονόδρομου" του Μάαστριχτ και της συστηματικής υποβάθμισης της ντόπιας βιομηχανίας. Σ' αυτά τα πλαίσια, δε θα πρέπει να θεωρείται τυχαίο, ότι πολλές ελληνικές εταιρίες προτιμούν να μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους στην Αλβανία ή τη Βουλγαρία, ενέργεια που ασφαλώς επιδρά αρνητικά στους δείκτες ανεργίας και εγχώριας οικονομικής ανάπτυξης.

Για να προλαμβάνεται μάλιστα ο ποιοτικός έλεγχος των παραγόμενων προϊόντων, συνήθης τακτική των εγχώριων επιχειρήσεων είναι να εισάγουν την πρώτη ύλη και στη συνέχεια να την εξάγουν σε εργοστάσιο που διατηρούν στη γείτονα χώρα, όπου και γίνεται η μεταποίηση. Κατόπιν, τα ημιέτοιμα προϊόντα επανεισάγονται για να ελεγχθούν ποιοτικά και να διατεθούν στην εγχώρια ή τη διεθνή αγορά. Εφόσον, όμως, το 95%, ή και παραπάνω, της παραγωγικής διαδικασίας έχει γίνει σε βαλκανική χώρα, οι Ελληνες επιχειρηματίες κερδίζουν τη - σημαντική - διαφορά που συνεπάγονται τα εργατικά ημερομίσθια.

Σπάνιες είναι οι περιπτώσεις Ελλήνων επιχειρηματιών που προχωρούν στη διενέργεια επενδύσεων χωρίς να έχουν εξασφαλίσει εκ των προτέρων τη στήριξη της κυβέρνησης, είτε αυτή έχει τη μορφή κινήτρων, είτε τη μορφή διαμεσολάβησης προς τις αρχές των γειτονικών χωρών.Φυσικά, γίνεται λόγος για επιχειρήσεις κολοσσούς, που ούτως ή άλλως είναι στενά συνδεδεμένοι με τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Από αυτή την άποψη, διόλου δεν εκπλήσσουν οι κατά καιρούς... διπλωματικές επαφές κορυφαίων στελεχών της κυβέρνησης με ομόλογούς τους Βαλκάνιους ηγέτες, προκειμένου να συζητήσουν ατζέντα θεμάτων που συνήθως αναφέρεται με τον εν πολλοίς ψευδεπίγραφο τίτλο "δυνατότητες διμερούς συνεργασίας και σύσφιξης των σχέσεων μεταξύ των δυο χωρών", όπως επίσης και μια σειρά "συναντήσεις" εκπροσώπων της κυβέρνησης με μεγαλοεπιχειρηματίες.

Κυβερνητικά στελέχη υποστηρίζουν ότι η "παρθένα" βαλκανική αγορά αποτελεί μια τεράστια ευκαιρία για την επέκταση της ελληνικής επιχειρηματικής δραστηριότητας, σε περιοχές που μέχρι πρότινος θεωρούνταν απρόσιτες ή είχαν αυστηρούς όρους για επιχειρηματική δράση. Η συγκεκριμένη θέση διατυπώνεται σε αναλογία με τη γεωγραφική θέση της χώρας και την απόστασή της από τις λοιπές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Την επέκταση των ελληνικών επιχειρήσεων υποβοηθά και η διεθνής συγκυρία, που σύμφωνα με εκτιμήσεις αρμόδιων παραγόντων εστιάζεται στα εξής:

• Την άμεση γειτνίαση της Ελλάδας με τις περισσότερες βαλκανικές χώρες, που προσδίδει σειρά πλεονεκτημάτων για επενδύσεις σ' αυτές, όπως κόστος μεταφοράς και αποθήκευσης προϊόντων, ταχεία μετάβαση εμπορευμάτων κλπ.
• Την ισχυρή κεφαλαιακή βάση των μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων, που είτε με αυτοχρηματοδότηση, είτε μέσω δανεισμού, έχουν τις δυνατότητες διενέργειας επενδύσεων μεγάλου ύψους.
• Την απροθυμία της Ιταλίας - η οποία αποτελεί και τον "άμεσο ανταγωνιστή" - και ειδικότερα του πρωθυπουργού Ρ. Πρόντι, να θεσπίσει κίνητρα για ιταλικές επενδύσεις σε χώρες της βαλκανικής χερσονήσου.

Η επιχειρηματική, αλλά και πολιτική διείσδυση της Ελλάδας στις βαλκανικές χώρες γίνεται - εκτός από δεκάδες αεριτζίδικες δουλιές - σε τρεις, κυρίως, στρατηγικούς τομείς, και πάντα σε συνεργασία με τους ντόπιους κεφαλαιούχους. (Το πόσο καθαρή είναι πάντως αυτή η "συνεργασία", αμφισβητείται ακόμα και από κυβερνητικούς παράγοντες...):

• Επικοινωνίες
• Ενέργεια
• Εργα υποδομής και μεταφορές

Οπως είναι αντιληπτό, πρόκειται για μεγαλεπήβολα σχέδια εκμετάλλευσης των βασικών λειτουργιών των γειτονικών κρατών από ελληνικές επιχειρήσεις. Εξω από αυτό το "χορό" δε θα μπορούσαν να μείνουν οι τράπεζες. Πολλές από αυτές έχουν επενδύσει δισεκατομμύρια δραχμές για τη δημιουργία υποκαταστημάτων ή θυγατρικών εταιριών, κάνοντας "μπίζνες" με τις εταιρίες που είναι εγκαταστημένες στην ίδια χώρα.

Αυτά δεν ισχύουν (αναγκαστικά) για τις εκατοντάδες ενδιαφερόμενες μικρότερες επιχειρήσεις, που μέσω των προγραμμάτων στήριξης των μικρομεσαίων από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, το ΕΛΚΕΠΑ και άλλους φορείς, προσπαθούν να αποσπάσουν επιχορηγήσεις για να επενδύσουν μερικά εκατομμύρια δραχμές. Αυτές οι επιχειρήσεις, λόγω μικρού μεγέθους και περιορισμένων δυνατοτήτων, λειτουργούν σαν "τσόντα" στις ισχυρότερες, που κάνουν και τις "μεγάλες δουλιές".

Δεν πρέπει από τα παραπάνω να μείνει η εντύπωση ότι η κυβέρνηση απλώςενθαρρύνει ή και στηρίζει έμπρακτα τους εγχώριους επιχειρηματίες στις επεκτατικές τους βλέψεις χωρίς όφελος. Η σχέση είναι αμφίδρομη. Ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Εξωτερικών, για παράδειγμα, παρατηρούσε χαρακτηριστικά ότι "όσο πιο μακριά φτάνουν οι επιχειρήσεις, τόσο πιο μακρύ είναι και το χέρι της διπλωματίας". Φράση που, οπωσδήποτε, έχει τεράστιες πολιτικές προεκτάσεις...

Βασίλης ΡΑΓΙΑΣ

Ο ΒΑΣΙΛΗΣ Γ. ΚΑΡΑΜΠΑΤΣΟΣ,από Νέα Χαλκηδόνα, με την ευκαιρία της 3ήμερης εκδρομής του στο Γράμμο με το ΚΜΕ (Κέντρο Μαρξιστικών Ερευνών), κάνει μια μικρή αναφορά στην ηρωική δράση του ΔΣΕ και τους μαχητές του, που έπεσαν πάνω σ' αυτές τις βουνοκορφές.

"Σ' αυτούς τους τόπους της ανδρείας, που ευλαβικά όλοι μας οι προσκυνητές πατάμε τούτες τις ώρες μετά από 50 χρόνια και σε όλες τις ατέλειωτες οροσειρές του Γράμμου και του Βίτσι, οι οποίες στέκονται επιβλητικά μπροστά μας, τον Αύγουστο του 1948 είχε στυλώσει το βλέμμα της όλη η ανθρωπότητα! Εδώ χτύπαγε η καρδιά όλων των λαών σε ανατολή και δύση! Μάχες ομηρικές, φονικές, πολύνεκρες, δόθηκαν εδώ! Βουνά και κάμποι, χωριά και πολιτείες βάφτηκαν με αίμα! Μεγάλη και λαμπρή ιστορία γράφτηκε προ παντός εδώ και γενικά σε όλη την Ελλάδα, στη Θράκη και την Κεντρική Μακεδονία, στη Θεσσαλία και την Ηπειρο, στη Ρούμελη και το Μοριά, στην Κρήτη, τη Σάμο - Ικαρία και τη θρυλική Εύβοια.

Ορμητήριο της νιας ζωής είχε γίνει όλη η Ελλάδα! Εδώ και σε όλη την ξεσηκωμένη Ελλάδα δε χτυπήθηκαν και μάτωσαν ο ΔΣΕ και ο λεγόμενος "Εθνικός Στρατός". Εδώ συγκρούστηκαν και πάλεψαν θανατερά οι δυο κόσμοι, ο κόσμος της ΖΩΗΣ, κι ο κόσμος του θανάτου. Στρατηγική επιδίωξη των ενωμένων δυνάμεων της ωμής εκμετάλλευσης και του κακού - με διοικητή τον Αμερικάνο στρατηγό Βαν Φλιτ - ήταν μία: Να εξαφανίσουνε το θρυλικό ΔΣΕ και να θάψουνε το κομμουνιστικό "μίασμα". Ωστε να μπορούν να βιάσουνε το έθνος των Ελλήνων και να κάνουνε μικρόψυχους τους Ελληνες. Να κάνουν τη χώρα μας ξέφραγο αμπέλι, για να τρών' λαίμαργα τ' άφθονα και αρωματικά της σταφύλια! Ομως ο ΔΣΕ, με τους πανένδοξους και ατρόμητους μαχητές του, παλεύοντας με τρομερά υπέρτερες και πάνοπλες δυνάμεις το 'καμε το θαύμα του! Τους κουρέλιασε τα σχέδια. Με έναν υπέροχο ελιγμό του ξέφυγε μέσα από την τανάλια του θανάτου. Και με όλο τον κύριο όγκο του, υποχώρησε.

Πέρασε στις φιλικές Λαϊκές Δημοκρατίες και τη Σοβιετική Ενωση, όπου συνέχισε με άλλες μορφές το εθνικό και διεθνιστικό του καθήκον!

Στην παραγωγή και τον εκπολιτισμό των λαών του υπαρκτού σοσιαλισμού, δεν ήταν λίγη η συμβολή των πολιτικών προσφύγων του ΔΣΕ! Διακρίθηκαν σε όλους τους τομείς της δράσης! Κι εκεί, στα δεκάδες χρόνια υπερορίας τους - πολλοί μένουν αναγκαστικά εκεί ακόμη - έγραψαν κι άλλες ένδοξες σελίδες στην ιστορία των Ελλήνων οι ακατάβλητοι μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ! Μνήμες και θύμησες πολλές και λαμπερές από τις βουνοκορφές του Γράμμου, Βίτσι! Αυτές τις πανώριες και λαμπρές μνήμες και θύμησες να μην τις αφήσουμε να σβήσουν ποτέ! Να τις τραγουδάμε και να τις μεταδίδουμε στα παιδιά και στα εγγόνια μας, σε όλη τη νέα γενιά και σε όλο το λαό μας. Είναι η χρυσή παρακαταθήκη του έθνους μας! Γιατί όταν οι λαοί χάνουν τη μνήμη τους και οι ίδιοι χάνονται!

Με τη γειτονική Βουλγαρία η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο όγκο εμπορίου από όλες τις βαλκανικές χώρες. Το 1996, και σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα στοιχεία, η αξία των διμερών συναλλαγών αγγίζει ή και ξεπερνάει τα 1 δισ. δολάρια, έναντι 931 εκατ. δολαρίων το 1995, αλλά το ισοζύγιο, από θετικό το 1994 (+95,4 εκατ. δολάρια) μετατράπηκε σε αρνητικό το 1995 (- 35,6 εκατ. δολάρια).

Μέχρι σήμερα, στη Βουλγαρία έχουν ιδρυθεί 1.000 περίπου ελληνικές ή μεικτές ελληνοβουλγαρικές επιχειρήσεις, με κύριο αντικείμενο δραστηριότητας τους τομείς εμπορίας και παραγωγής τροφίμων, ζυθοποιίας, ένδυσης και υπόδησης, φαρμάκων, ελαστικών και διαφόρων χημικών ειδών, καθώς και χάλυβα, ενέργειας, μεταφορών, τηλεπικοινωνιών και τουρισμού. Το ύψος του συνολικά επενδεδυμένου κεφαλαίου από ελληνικές επιχειρήσεις ανέρχεται σε 90 εκατ. δολάρια, που αποτελούν το 10% του συνόλου των ξένων επενδύσεων στη χώρα. Από τις μεγαλύτερες ελληνικές επενδύσεις αναφέρονται χαρακτηριστικά αυτές των εταιριών ΔΕΛΤΑ, 3Ε, ΙΝΤΡΑΚΟΜ, ΟΜΙΛΟΣ ΒΑΡΔΙΝΟΓΙΑΝΝΗ και CHIPITA, ενώ παρουσία στη Βουλγαρία έχουν οι τράπεζες Εθνική, Ιονική, Χίου (με υποκαταστήματα), Εμπορική, Αγροτική και Μακεδονίας θράκης.

Πέρσι, το ΑΕΠ της Βουλγαρίας μειώθηκε κατά 11% και η βιομηχανική παραγωγή κατά 5%. Η ανεργία έφτασε το 16,5%, ενώ ο πληθωρισμός - αν και τώρα δείχνει σημάδια σταθεροποίησης - έτρεχε με 1.970%. Η ισοτιμία του εγχώριου νομίσματος, του λέβα, είναι ουσιαστικά μη ελεγχόμενη από την κεντρική τράπεζα, κατάσταση που θα κληθεί τώρα να ανατρέψει το υπό σύσταση Νομισματικό Συμβούλιο, με τη βοήθεια, βέβαια, του ΔΝΤ. Προς το παρόν, το τραπεζικό σύστημα στηρίζεται σε "πήλινα πόδια" και για το λόγο αυτό οι τραπεζικές καταθέσεις ακολουθούν φθίνουσα πορεία.

Παρά τις διαφωνίες περί "ονοματολογίας" και το φαινομενικά, τουλάχιστον, εύθραυστο κλίμα στις σχέσεις των δύο χωρών, Ελλάδας και ΠΓΔΜ, το άνοιγμα των συνόρων φαίνεται πως ευνόησε την ανάπτυξη του... "επιχειρείν" από ελληνικής πλευράς, καθώς οι επενδύσεις στη γείτονα χώρα βαίνουν αξιούμενες με ρυθμούς... γεωμετρικής προόδου. Το 1992 αναφέρθηκαν μόλις 13 επενδύσεις, το 1993 έγιναν 16, το 1994 έφτασαν τις 18 και το 1995 αυξήθηκαν στις 63.

Το ισοζύγιο σε διμερές επίπεδο είναι και εδώ πλεονασματικό για την Ελλάδα, με εξαγωγές που άγγιζαν στο πρώτο οκτάμηνο του περασμένου έτους τα 160 εκατ. δολάρια. Κύριοι τομείς δραστηριοποίησης των ελληνικών επιχειρήσεων είναι η εμπορία τροφίμων και γεωργικών ειδών. Ενδεικτικές περιπτώσεις ελληνικών επενδύσεων είναι αυτές των εταιριών "Μυτιληναίος" (ορυχεία), ΕΒΓΑ, ΚΡΙ - ΚΡΙ και ΔΕΛΤΑ (παγωτά), "Βερόπουλος" και 3Ε (τρόφιμα και ποτά), "Agroinvest" (αποθηκευτικοί χώροι) κλπ.

Ωστόσο, καθώς το 1994 και το 1995 ίσχυε το ελληνικό εμπάργκο, η ΠΓΔΜ έμεινε σχετικά πίσω στις προτιμήσεις και τα σχέδια των Ελλήνων επιχειρηματιών για επέκτασή τους στον ευρύτερο χώρο των Βαλκανίων. Τα "εγκαίνια" της ελληνικής παρουσίας στα Σκόπια έκανε τον Απρίλη του 1996 η καπνοβιομηχανία "Καπνική Μιχαηλίδης", υπογράφοντας συμφωνία για την εξαγορά της "Strumica Tabak". Ηταν η πρώτη μεγάλη συμφωνία εξαγοράς σκοπιανής εταιρίας από ελληνική.

Στη Σερβία και το Μαυροβούνιο αναφέρθηκαν μέχρι τον Ιούνη του 1992 τουλάχιστον 150 ελληνικές επενδύσεις, με συνολικά κεφάλαια ύψους 30 εκατ. γερμανικών μάρκων. Εντυπωσιακή στις επενδύσεις αυτές είναι η συμμετοχή του τριτογενούς τομέα των υπηρεσιών, που φτάνει σε ποσοστό το 85%.

Μετά την άρση του εμπάργκο, και μετά από από μια περίοδο διακοπής εργασιών εξαιτίας του διεθνούς αποκλεισμού, οι ελληνικές επιχειρήσεις αρχίζουν να ξαναφαίνονται ξανά, κυρίως στον τομέα του τουρισμού και του εμπορίου. Στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας αναφέρουν σημαντικές επενδύσεις από ελληνικής πλευράς, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι εταιρίες ΜΕΤΑΧΑ, 3Ε και ΙΟΝ (τρόφιμα, ποτά), ΕΛΒΟ, HUNDAI ΕΛΛΑΣ (οχήματα), EVROIL (πετρελαιοειδή), "Μυτιληναίος" (ορυχεία), ΑΛΜΑ και "Ασπίς Πρόνοια" (ασφάλειες) κλπ.

Οι εξαγωγές στην ΟΔ Γιουγκοσλαβίας έφτασαν το διάστημα Γενάρης - Αύγουστος 1996 τα 153,4 εκατ. δολάρια, με αντίστοιχες εισαγωγές της χώρας μας 43,6 εκατ. δολάρια. Το εμπορικό ισοζύγιο των δυο χωρών είναι πλεονασματικό για την Ελλάδα κατά 110 εκατ. δολάρια.

Χαρακτηριστικό των ελληνικών επενδύσεων στη Ρουμανία είναι το μικρό μέγεθος, η δραστηριοποίηση στον τομέα του γενικού εμπορίου και των υπηρεσιών και η μικρή παραγωγική δραστηριότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, ο αριθμός των εγγεγραμμένων επιχειρήσεων με συμμετοχή ελληνικών κεφαλαίων έφτασε στις 31/1/1997 στις 1.679, με συνολικά επενδεδυμένα κεφάλαια ύψους 58 εκατ. δολαρίων. Ωστόσο, από αυτές, υπολογίζεται ότι ο αριθμός των πράγματι ενεργών επιχειρήσεων δεν υπερβαίνει τις 500.

Επενδυτικά σχέδια έχουν γίνει από τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρίες, ενώ έντονη δραστηριότητα καταγράφεται σε τυποποιημένα τρόφιμα και εμφιάλωση ποτών, παραγωγή τηλεπικοινωνιακού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, φαρμάκων και ειδών ένδυσης. Τα ίδια στοιχεία αναφέρουν τις ακόλουθες 10 πρώτες, από άποψη μεγέθους, ελληνικές επενδύσεις: Banca Bucuresti (Αλφα Τράπεζα Πίστεως, 14 υποκαταστήματα) 7,6 εκατ. δολάρια, International Commercial Black Sea Bank (Εμπορική Τράπεζα) 5,9 εκατ. δολάρια, "Ιντρακόμ" 4,4 εκατ. δολάρια, "Best Foods" 3,2 εκατ. δολάρια, "Croif Mister P" 2,2 εκατ. δολάρια, "Frigorex Romania" (3E) 2,1 εκατ. δολάρια, "Delrom" (ΔΕΛΤΑ) 2,1 εκατ. δολάρια, "Butan Gas Romania" (ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ) 1,3 εκατ. δολάρια και "Star Foods" 0,9 εκατ. δολάρια.

Η συνολική αξία του πάρε - δώσε αγαθών και υπηρεσιών της Ελλάδας με τη Βουλγαρία, ανερχόταν στο πρώτο οκτάμηνο του 1996 σε 216 εκατ. δολάρια. Η χώρα μας παρουσιάζει για το ίδιο διάστημα πλεόνασμα ύψους 6,2 εκατ. δολαρίων και έναντι 46,2 εκατ. δολαρίων ολόκληρο το 1995.

Μέχρι το Μάρτη του 1997 και με βάση το Ν.2008/92, είχαν εγκριθεί προς επιχορήγηση των επενδυτικών τους σχεδίων στην Αλβανία 133 ελληνικές επιχειρήσεις, από τις οποίες 41 έχουν ήδη λάβει τα ποσά της επιχορήγησης. Το συνολικό ύψος των επιχορηγήσεων ανέρχεται σε 50 εκατ. δολάρια, ενώ από τις διενεργηθείσες επενδύσεις εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν πάνω από 7.000 θέσεις εργασίας.

Συνολικά στην Αλβανία λειτουργούν σήμερα περίπου 120 ελληνικές επιχειρήσεις, οι οποίες δραστηριοποιούνται κυρίως στους τομείς εμπορίου και βιομηχανίας, και δευτερευόντως στη γεωργία και τον τριτογενή τομέα. Η ελληνική παρουσία είναι έντονη, όχι μόνο πληθυσμιακά, αλλά και επιχειρηματικά, στα Τίρανα, την Κορυτσά, τον Αυλώνα, το Αργυρόκαστρο και το Δυρράχιο.

Το μερίδιο των ελληνικών επενδύσεων ανέρχεται στο 25% του συνόλου των ξένων, ενώ το μερίδιο των ιταλικών είναι 60%, των γερμανικών 10% και το υπόλοιπο 5% κατανέμεται μεταξύ κροατικών και αυστριακών επενδύσεων. Με βάση τα στοιχεία της ΕΣΥΕ, το εμπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας με την Αλβανία είναι μονίμως πλεονασματικό, με τον όγκο του εμπορίου να διαμορφώνεται στα 234 εκατ. δολάρια τους πρώτους 8 μήνες του 1996, δημιουργώντας πλεόνασμα 185 περίπου εκατ. δολαρίων.

Ο Κ. ΚΟΝΤΟΣ,διοικητής ΤΕΒΕ, στην επιστολή του Γιώργου Τζαβάρα από τις Ερυθρές Βοιωτίας ("Ρ" 18 - 6 - 97), που διαμαρτύρεται για μεγάλη καθυστέρηση στην έκδοση απόφασης συνταξιοδότησής του, απαντά: Ο κ. Γ. Τζαβάρας υπέβαλε στις 17 - 11 - 95 στο ΤΕΒΕ Θήβας αίτηση συνταξιοδότησης με χρόνο ασφάλισης στο ΤΕΒΕ και στο ΙΚΑ. Η υπόθεση διαβιβάστηκε στο αρμόδιο τμήμα ΤΕΒΕ Λιβαδειάς και στη συνέχεια στο αρμόδιο τμήμα συντάξεων γήρατος στην Αθήνα.

Στις 5 - 3 - 96 το ΤΕΒΕ με έγγραφό του προς το ΙΚΑ, με κοινοποίηση στον Γ. Τζαβάρα, ζήτησε τη συμμετοχή του. Η απάντηση του ΙΚΑ έφθασε στο ΤΕΒΕ στις 16 - 1 - 97, μετά από 10 μήνες. Ο ασφαλισμένος πλήρωσε την οφειλή του στις 12 - 3 - 97. Στις 9 - 4 - 97 εκδόθηκε η αριθ. 2078 απόφαση συνταξιοδότησής του και στις 14 - 5 - 97 η αριθ. 398 εντολή προς την τράπεζα για πληρωμή των αναδρομικών συντάξεων.

Ο Γ. Τζαβάρας ενημερώθηκε από το ΤΕΒΕ 2 φορές για την πορεία της υπόθεσής του, ο χρόνος δε των 8 μηνών (10 μήνες χρειάστηκε το ΙΚΑ) - όπως ο κ. Κοντός τονίζει - είναι εντός των λογικών ορίων για να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες.

Τέλος, κάνουμε γνωστό ότι το ΤΕΒΕ αντιμετωπίζει μεγάλη έλλειψη προσωπικού και κυρίως εξειδικευμένου και η πολιτεία αντιμετωπίζει το πρόβλημα αρνητικά, μη εγκρίνοντας την πρόσληψη του απαιτούμενου προσωπικού.

ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΟΣ (ψευδώνυμο), Γιάννενα. Απάντησή του σε σχόλιο της εφημερίδας "Τιτάνη" της Ηγουμενίτσας με τίτλο: "αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα", για τις φωτογραφίες της μικρής κόρης του, που τη δείχνει να κρατά το "Ριζοσπάστη":

Η χειραφέτηση, έννοια παρεξηγημένη από τους αστούς ιδεολόγους, που εσκεμμένα τη συγχέουν με την ελευθερία. Η χειραφέτηση είναι η καθοδήγηση των ανθρώπων και ειδικότερα των νέων. Η ελευθερία οικονομική, κοινωνική με ανάλογες προεκτάσεις. Είναι λογικό να επιδιώκουμε τη χειραφέτηση στα παιδιά μας ως γονείς στο σχολείο, στην κοινωνία πριν προλάβουν οι άλλοι. Είναι προτιμότερο να χειραφετηθούν τα παιδιά μας από εμάς τους γονείς παρά από τους άθλιους κυβερνήτες, την άθλια τηλεόραση, τους άθλιους εμπόρους ναρκωτικών, τους καθοδηγητές της κοινωνίας του εμπορίου.

Χειραφέτηση λοιπόν χωρίς ενδοιασμούς. Χειραφέτηση από την παιδική ηλικία για κοινωνική δικαιοσύνη, πραγματική ελευθερία, ειρήνη, χειραφέτηση για δημιουργία νεολαίας καθαρής από ουσίες και ψεύτικες ελευθερίες. Κατά την υποκειμενική μου άποψη, "ο μη σκεπτόμενος" είναι ακίνδυνος για το σύστημα.Για τους κομμουνιστές στόχος είναι η ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας και η δημιουργία κοινωνίας δικαιοσύνης.

Ενα από τα βασικά μέσα επίτευξης της κοινωνίας δικαιοσύνης είναι η χειραφέτηση του ανθρώπου για ατομική και συλλογική δράση. Επομένως ερωτώ; Είναι αμάρτημα των γονέων η σωστή χειραφέτηση των νέων για αγώνα, ζωή, ειρήνη, δικαιοσύνη; Η είναι τιμή, ανθρωπισμός, πνευματική υγεία;

Οσο και αν προσπάθησα να πνίξω τον αβάσταχτο πόνο μου για τη φοβερή αδικία που μας έγινε, στάθηκε αδύνατο. Δεν μπορώ, μα την πίστη μου, να σιωπήσω μπροστά στην απίστευτη συμπεριφορά ορισμένων γιατρών απέναντι στους ανθρώπους που έχουν την ανάγκη τους. Τα κυκλώματα δίνουν και παίρνουν και τα λέω όλα αυτά με όλες τις συνέπειες που μπορεί να έχω.

Στις 9 Απριλίου 1997, μπήκε στο Καρδιολογικό Τμήμα του Νοσοκομείου του νομού μας, η γυναίκα μου με πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας και με τόσο πρησμένα πόδια, που να μην μπορεί να περπατήσει. Αρχισαν θεραπεία και μας έλεγαν ότι πάει καλύτερα, όμως τα πόδια της ήταν πρησμένα όπως πρώτα. Στις 16 Απριλίου, μετά από 6 μέρες παραμονής της στο Νοσοκομείο, μας είπαν να φύγουμε και να συνεχίσουμε τη θεραπεία στο σπίτι, λόγω που δεν είχαν κρεβάτια και περίμεναν κι άλλοι ασθενείς!

Οταν τ' άκουσα νόμισα ότι μου 'πεσε κεραυνός. Ηταν δυνατόν; Μια τέτοια απόφαση για μια γυναίκα τόσο άρρωστη με καθετήρα και πρησμένα πόδια; Και όμως επέμεναν στην απόφασή τους. Πήγα στον διευθυντή Μ. Κουτμερίδη και τον παρακάλεσα, έπεσα στα πόδια του, αλλά και από αυτόν πήρα την ίδια απάντηση: Δεν υπάρχουν κρεβάτια. Να αποταθείς στην κυβέρνηση, έτσι μου υπέδειξε ο μεγάλος αυτός επιστήμονας!

Ημουν τρομερά στεναχωρημένος, σκεφτόμουν και επαναστατούσα. Γιατί παλέψαμε τόσο σκληρά; Γιατί πήγαμε εξορίες και φυλακές, γιατί στερηθήκαμε τα πάντα; Η αγανάκτησή μου έφτασε στο κατακόρυφο. Μας πέταξαν στο δρόμο!!!

Γυρίσαμε σπίτι και η γυναίκα μου μετά από 4 ημέρες πέθανε - στις 18-4-97 το απόγευμα - από πνευμονικό οίδημα. Και αυτό ήταν επόμενο, για έναν άρρωστο τόσο βαριά, χωρίς καθετήρα. Ηταν καθαρά μια δολοφονία και το καταγγέλλω ανοιχτά.

Ρωτώ τον κ. υπουργό Υγείας τι μπορεί να μου απαντήσει γι' αυτή τη μεταχείριση που είχαμε στο Νοσοκομείο Σερρών; Είμαι 100% βέβαιος ότι αν δεν έβγαζαν έξω σ' αυτή την άθλια κατάσταση τη γυναίκα μου, τώρα θα ζούσε. Ο πόνος μου είναι μεγάλος, αξεπέραστος.

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΣΕΒΑΣΛΙΔΗΣ

Αντιστασιακός

Παραπήγματα Σιδηροκάστρου Σερρών,

Τηλ: 0323/24766

Ο ΝΙΚΟΣ ΑΔΑΜ,επιστήμονας και πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ Κηφισιάς, γράφει: "Για το σημερινό χάος της αβεβαιότητας και της βίας ευθύνεται η ελεύθερη οικονομία του ανταγωνισμού και του κέρδους. Αλλοι χειροκροτούν, άλλοι προβληματίζονται και άλλοι την καταδικάζουν. Τα σημερινά προβλήματα δεν εξαιρούν κανένα. Είναι ειδικά - ταξικά και καθολικά - κοινωνικά.

Ανεργία από τη μια και αλληλοσπαραγμός των βιομηχάνων από την άλλη. Φτώχεια των εργαζομένων και ηθικός ξεπεσμός και αβεβαιότητα, που φθάνει στη σφαγή αθώων και στο θάνατο εκ πείνης. Ασφυκτιούν και ανησυχούν οι εκπρόσωποι των βιομηχάνων.

Ο κίνδυνος για τη γη είναι η καταστροφή του ζωικού και φυσικού πλούτου, των υδάτων, της ατμόσφαιρας, της θάλασσας, του εδάφους και αυτού του γειτνιάζοντος σύμπαντος με τις ακτινοβολίες, χημικές ουσίες και τη ραδιενεργό σκόνη.

Εμείς μελετώντας το χτες καταλαβαίνουμε το παρόν και περπατάμε συνειδητά με συνεχή πάλη για το παρόν και το μέλλον. Η βία τρομάζει μπροστά στο σθένος των ναυτεργατών, αγροτών, δασκάλων, μπροστά στο λαϊκό σθένος.

Το 1997, έχουμε: Γιγαντοποίηση της παραγωγής. Βιαιότατη σύγκρουση στις Βρυξέλλες των εκπροσώπων των 7 βιομηχανικών κρατών. Κορύφωση των τοπικών πολέμων. Διευρύνεται το χάσμα των αντιθέσεων.

Οι ιθύνοντες δημιουργούν βάσεις πολέμου ανά την υδρόγειο. Γέμισε η Γη με πυρηνικά όπλα και η ατμόσφαιρα με ραδιενέργεια...

Πού πάμε;

Η επιστήμη ανήκει στην κοινωνία. Τη θέση του ανταγωνισμού και του κέρδους πρέπει να πάρει η ειρήνη, η ηθική, η εξανθρώπιση του ανθρώπου. Το βάρος πέφτει στους εργαζόμενους, στους δημιουργούς. Ξεκινάει από το νου και την καρδιά και φθάνει στα χέρια τους, το κοινωνικό τους δημιούργημα.

Η πάλη της ανθρωπότητας θα προσδιορίσει το μέλλον.

- ΖΑΧΑΡΙΑ ΜΩΡΑΪΤΗ,Σταυρός Ιθάκης. Πήραμε το γράμμα σου. Τα γραπτά σου θα τα διαβάσουμε. Σε ευχαριστούμε και για το πεντοχίλιαρο (5.000 δρχ.), που το βάλαμε στο ταμείο του "Ριζοσπάστη".

- ΠΑΡΙΣΗ ΑΓΓΕΛΙΔΗ.Το γράμμα σας με τις απόψεις σχετικά με κείμενο του Ν. Κεπέση "Ανατροπή και όχι κατάρρευση" (22-5-97 "Ρ"), το στείλαμε στον γράφοντα.