Η έναρξη της εφαρμογής της "ενδιάμεσης συμφωνίας" του Μέριλαντ, παρά τις αλλεπάλληλες καθυστερήσεις και την ένταση που προκάλεσαν οι δύο πρόσφατες βομβιστικές επιθέσεις των εξτρεμιστών ισλαμιστών σε εβραϊκό οικισμό στη Γάζα και την Ιερουσαλήμ, φαίνεται ότι έχει δώσει πνοή αισιοδοξίας στον παλαιστινιακό λαό, που ελπίζει ότι οι δηλώσεις του Παλαιστινίου ηγέτη περί "ίδρυσης ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους" το Μάη του 1999 θα γίνουν πραγματικότητα, δικαιώνοντας τόσο τον αγώνα της Ιντιφάντα, όσο και την οδύσσεια που ζουν οι Παλαιστίνιοι τα τελευταία 50 χρόνια. Δεν είναι λίγοι, όμως, όσοι πιστεύουν ότι και η "συμφωνία" του Μέριλαντ, όπως και όλες οι προηγούμενες, δεν μπορεί να προσφέρει στους Παλαιστινίους παρά "ανάσες ελευθερίας και ψευδαισθήσεις ανεξαρτησίας", καθώς δεν εξασφαλίζει σε καμία περίπτωση τη δικαίωση του αγώνα του παλαιστινιακού λαού, αλλά αντίθετα περιλαμβάνει όλα εκείνα τα "θολά" στοιχεία, που θα οδηγούν σε αλλεπάλληλες εμπλοκές και διαφωνίες με το Ισραήλ, τις οποίες θα καλείται, εσαεί, να διευθετεί η Ουάσιγκτον.

Με τη δυσοίωνη αυτή πρόβλεψη συντάσσονται και αρκετοί Ισραηλινοί ιστορικοί, οι οποίοι, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης, πριν από λίγους μήνες, 50 χρόνων από την ίδρυση του ισραηλινού κράτους, αναφέρθηκαν, για πρώτη φορά, στην αναγκαιότητα ειλικρινούς ανάγνωσης της πρόσφατης κοινής ιστορίας των δύο λαών. Ο ιστορικός Μπεν Μόρις, καθηγητής σήμερα στο Πανεπιστήμιο "Μπεν Γκουριόν" της πόλης Μπέερ Σέβα, ο οποίος επί χρόνια είχε απομακρυνθεί από τη θέση του εξαιτίας των απόψεών του, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ιταλική εφημερίδα "Λ' Εσπρέσο", υποστηρίζει ότι οι ισραηλινές ηγεσίες, με την κάλυψη των ισχυρών υποστηρικτών τους, έχουν προβεί σε παραχάραξη της ιστορίας, ιδιαίτερα όσον αφορά το έτος ίδρυσης του Ισραήλ (1947) και τα 2 - 3 χρόνια που ακολούθησαν και χαρακτηρίστηκαν, όπως υποστηρίζει ο Μόρις, από ανηλεείς σφαγές και διωγμούς του παλαιστινιακού λαού, παρά την απόφαση του ΟΗΕ το 1947, που μιλούσε για διχοτόμηση της γης σε ισραηλινό και παλαιστινιακό κράτος. Οι σφαγές αμάχων από τον ισραηλινό στρατό "είναι μέθοδος που χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια και όχι μόνο στην Ιντιφάντα", υποστηρίζει ο Μορίς, ο οποίος τονίζει ότι, σύμφωνα με τα στρατιωτικά αρχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα μετά την πάροδο 50 χρόνων, όπως προβλέπει η ισραηλινή νομοθεσία, όχι μόνο επιβεβαιώνονται οι σφαγές, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι την εντολή γι' αυτές είχαν δώσει ισχυροί άνδρες της ισραηλινής πολιτικής και στρατιωτικής σκηνής, ο Μπεν Γκουριόν, ο Μοσέ Νταγιάν αλλά και ο μετέπειτα "ειρηνοποιός" Γιτζάκ Ράμπιν.

Ο γιορτασμός της Μέρας Αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό, που καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ στις 29 Νοέμβρη του 1977, βρίσκει τους Παλαιστινίους σε σταθερά δυσμενή θέση, τονίζει ο Παλαιστίνιος εξόριστος καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια στις ΗΠΑ, Εντουαρντ Σαϊντ, ο οποίος συμπληρώνει ότι οι γιορτασμοί για τα 50χρονα του Ισραήλ ήταν πολύ πιο προκλητικά απλοϊκοί και ενθουσιώδεις στις Ηνωμένες Πολιτείες από ό,τι στο ίδιο το Ισραήλ. "Μετά από 50 χρόνια, υποστηρίζει ο Σαϊντ, τα δικαιώματα των Παλαιστινίων ουδέποτε αποκαταστάθηκαν ή έγιναν αντικείμενο σεβασμού, και αυτό αποδεικνύεται από την κατάσταση που βρίσκεται ο παλαιστινιακός λαός σήμερα".

Το 1948 απελάθηκαν από την Παλαιστίνη 750.000 Παλαιστίνιοι. Σήμερα, ο αριθμός των Παλαιστινίων προσφύγων ανά τον κόσμο έχει φτάσει τα 4 εκατομμύρια. Στη Λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Οχθη βρίσκονται, σήμερα, 2,5 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι, οι οποίοι, επί της ουσίας, δεν μπορούν να μετακινηθούν χωρίς άδεια από τη μία παλαιστινιακή πόλη στην άλλη, δεν μπορούν να εξέλθουν από τα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη, η οικονομική και εμπορική τους δραστηριότητα εξαρτάται, πλήρως, από τους ισραηλινούς ελέγχους, όπως επίσης και το αεροδρόμιο, που, μόλις πρόσφατα, άρχισε να λειτουργεί. Την ίδια στιγμή, στο Ισραήλ παραμένουν 1 εκατομμύριο Παλαιστίνιοι (18% του πληθυσμού), οι οποίοι έχουν ισραηλινή υπηκοότητα αλλά δεν έχουν κανένα από τα δικαιώματα που απολαμβάνουν οι Ισραηλινοί πολίτες, καθώς, σύμφωνα με τη νομοθεσία, όλα τα προνόμια αφορούν σε πολίτες, Εβραίους στο θρήσκευμα, όπως, π.χ., η αγορά γης ή κάποιου ακινήτου.

Μοναδικός στόχος των, εκάστοτε, ισραηλινών ηγεσιών, ανεξαρτήτως "τυπικής πολιτικής τοποθέτησης", ήταν και είναι η κατάκτηση της γης και η διαμόρφωση ισχυρής εθνικής συνείδησης, τονίζει στο έργο του "Οι Θεμέλιοι Μύθοι του Ισραήλ" ο Ισραηλινός ιστορικός Ζέεβ Στέρνχελ, ο οποίος καταλήγει ότι στην όλη ιστορική πορεία της χώρας αυτής, στη θέση του θύματος παραμένει ο παλαιστινιακός λαός, κατά κύριο λόγο, και κατά δεύτερο ο ισραηλινός, οι οποίοι έρχονται, διαρκώς, αντιμέτωποι. Η "ειρηνευτική διαδικασία", που υπογράφηκε στο Οσλο το 1993, δεν έχει τις προϋποθέσεις, αλλά ούτε λαμβάνει τα μέτρα εκείνα που θα οδηγήσουν τους δύο λαούς σε ειρηνική συνύπαρξη, τονίζουν τόσο ο Στέρνχελ όσο και ο Εντουαρντ Σαϊντ, που συμπληρώνει ότι οι "συμφωνίες αυτές ήταν, μάλλον, ένα ακόμη μέσο καθυπόταξης του παλαιστινιακού λαού".

Οι θυσίες και ο αγώνας των Παλαιστινίων, τόσο κατά τη διάρκεια της Ιντιφάντα (1987 - 1992), όσο και όλες τις δεκαετίες που προηγήθηκαν, φαίνεται ότι δε δικαιώνονται μέσω της υπάρχουσας "ειρηνευτικής διαδικασίας". Το όραμα της ανεξαρτησίας, της ελευθερίας, της αυτοκυριαρχίας δε φαίνεται, ακόμη, κοντινό για τον παλαιστινιακό λαό, που, και σήμερα, χρειάζεται όσο ποτέ άλλοτε την αλληλεγγύη όλων μας στον αγώνα του.

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ (του ανταποκριτή μας Χρ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ).-

Στις 13, 14 και 15 του Νοέμβρη, έγινε στη νομική σχολή του Πανεπιστημίου Νορθουέστερν του Σικάγου Εθνική Συνδιάσκεψη για τις Αδικες Καταδίκες και τη θανατική ποινή, στην οποία πήραν μέρος πάνω από 1.000 δικηγόροι, φοιτητές νομικής σχολής, καθηγητές και άλλα άτομα, που εναντιώνονται στη θανατική ποινή.

Σ' αυτήν κλήθηκαν και πήραν μέρος και 28 από τους 73 άνδρες και 2 γυναίκες, πρώην κατάδικους, που αφέθηκαν ελεύθεροι σε όλη τη χώρα μετά το 1972, αφού επιβεβαιώθηκε, με νέα στοιχεία, ότι δεν είχαν διαπράξει τα εγκλήματα για τα οποία είχαν κατηγορηθεί. Στο μεταξύ, όμως, είχαν περάσει εφιαλτική ζωή, με τη θανατική ποινή επικρεμάμενη σαν δαμόκλεια σπάθη πάνω από το κεφάλι τους.

Ορισμένοι από τους παρόντες πρώην κατάδικους είπαν δύο λόγια ο καθένας για τη φοβερή εμπειρία τους. Ενας απ' αυτούς ήταν ο μαύρος καλλιτέχνης Ντένις Ουίλιαμς, που πέρασε 17 ολόκληρα χρόνια στο κελί του μελλοθάνατου στην πολιτεία του Ιλλινόις. Ενας άλλος, ο Ουάλτερ Μακμίλιαν, πέρασε 6 χρόνια σε φυλακή της Αλαμπάμας. Και η Σόνια Τζέικομπς, που έμεινε 5 χρόνια σε φυλακή της Φλώριδας. Ανάλογα και οι υπόλοιποι.

Και να κάποιες άλλες συνέπειες. Στα 6 χρόνια του στο κελί του θανάτου, ο Μακμίλιαν έχασε την επιχείρησή του υλοτομίας και ο γάμος του διαλύθηκε. Η Τζέικομπς, εκτός από τα 5 χρόνια στο κελί του μελλοθάνατου μετά την καταδίκη της με την κατηγορία ότι είχε σκοτώσει 2 αστυνομικούς, έκαμε άλλα 12 χρόνια σε άλλη, κοινή φυλακή, μέχρις ότου ανατραπεί η κατηγορία εναντίον της το 1992. Είχε μπει στη φυλακή ως σύζυγος και μητέρα και όταν απελευθερώθηκε είχε γίνει χήρα και γιαγιά.

Αναφερόμενος στο φοβερό αυτό δράμα, ένας από τους επίσημους ομιλητές, ο δρ. Τζον Ουίλσον, ψυχολόγος, πολύ σωστά υπογράμμισε:

"Το να καταδικαστεί ένας άδικα και να φυλακιστεί, προκαλεί τεράστιο τραύμα. Τέτοιες εμπειρίες κατασυντρίβουν αυτούς τους ανθρώπους για πάντα. Πώς μπορείς να ξαναδώσεις σ' αυτούς τους ανθρώπους ό,τι έχασαν έπειτα από 5, 10, 15 χρόνια άδικης φυλάκισης;".

Κύριος στόχος της σημαντικής αυτής συνδιάσκεψης ήταν η οριστική κατάργηση της θανατικής ποινής, η οποία επαναφέρθηκε το 1976, έπειτα από 22 χρόνια αναστολής της. Σήμερα, ισχύει σε 38 πολιτείες από τις 50 της χώρας, στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και στις Ενοπλες Δυνάμεις. Εως την 1/10/98, 3.517 Αμερικανοί ήταν έγκλειστοι σε κελιά μελλοθανάτων, σύμφωνα με τον Εθνικό Σύνδεσμο για την Πρόοδο των Εγχρωμων Ανθρώπων (NAACP), τη μεγάλη οργάνωση των μαύρων. Την πρωτοκαθεδρία κατέχει η Καλιφόρνια με 508 άνδρες και 9 γυναίκες στα κελιά μελλοθανάτων. Ακολουθούν το Τέξας με 431, η Φλώριδα με 388 κλπ. Ας σημειωθεί, ότι από το 1976 έχουν εκτελεστεί περίπου 500 άτομα.

Ανάμεσα στους μελλοθάνατους περιλαμβάνονται και ανήλικα παιδιά, που επίσης εκτελούνται. Στις 18/10/98 εκτελέστηκε στη Βιρτζίνια ο Ντουέιν Αλεν Ράιτ, που το 1989, όταν ήταν 17 ετών, σκότωσε μέσα σε 4 μέρες τρία άτομα. Ηταν ο τρίτος νεαρός κακοποιός που εκτελέστηκε φέτος στις ΗΠΑ. Ανατρέχοντας σ' αυτές τις περιπτώσεις, η Τζο Μπέκερ, υπέρμαχος των παιδικών δικαιωμάτων και διευθύντρια της Επαγρύπνησης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, σε επιστολή της στους "Τάιμς της Νέας Υόρκης" (NYT), που δημοσιεύτηκε στις 19/10, παρατηρούσε ότι "οι τρεις αυτοί όχι μόνο ήταν ανήλικοι όταν διέπραξαν τα εγκλήματά τους, αλλά και έπασχαν από διανοητική ανωμαλία. Ομως, τα τρία δικαστήρια των ενόρκων δεν έλαβαν πλήρεις πληροφορίες για τη διανοητική τους κατάσταση πρότου τους καταδικάσουν". Πρόσθετε μάλιστα, ότι οι ΗΠΑ έχουν περισσότερους ανήλικους εγκληματίες σε κελιά θανάτου, από κάθε άλλη χώρα. Και κατέληγε: "Αυτό αποτελεί μια αισχρή διεκδίκηση για την ηγεσία του πλανητάρχη".

Από την πλευρά τους, οι "ΝΥΤ" είχαν γράψει (4/10) σε κύριο άρθρο τους: "Η Αμερική παραμένει μια από τις ελάχιστες χώρες - Ιράν, Πακιστάν, Σαουδική Αραβία και Υεμένη είναι οι άλλες χώρες - που αρνούνται ν' απαγορεύσουν τις εκτελέσεις ανήλικων κακοποιών. Εντεκα ανήλικοι κακοποιοί έχουν εκτελεστεί από το 1976, όταν επαναφέρθηκε η θανατική ποινή στη χώρα μας".

Επίσης, ο γνωστός μαύρος ιερέας και αγωνιστής Τζέσι Τζάκσον, στο βιβλίο του (1992) "Νομικό Λιντσάρισμα. Ρατσισμός, Αδικία και Θανατική Ποινή", που επιμελήθηκε ο γιος του, Τζ. Τζάκσον ο νεότερος, αναφέρεται σε περιπτώσεις πολλών αθώων ατόμων που καταδικάστηκαν σε θάνατο και επισημαίνει ότι "η θανατική ποινή έχει παρανομοποιηθεί σε κάθε δυτική δημοκρατική χώρα, εκτός από τις ΗΠΑ, που αναβιώνοντάς την, ορθώνουν εμπόδια στην πορεία του πολιτισμού".

Σχετικά με τις διακρίσεις, το Κέντρο Πληροφοριών για τη Θανατική Ποινή αναφέρει ότι τα 55% των 3.500 περίπου ατόμων που βρίσκονται σε κελιά θανάτου είναι μαύροι, ισπανόφωνοι, γηγενείς ινδιάνοι και Ασιάτες. Και το ποσοστό των ανθρώπων σ' αυτή την κατάσταση, που προέρχονται από τις καταπιεζόμενες μειονότητες, συνεχώς ανέρχεται.

Σχολιάζοντας αυτό το στοιχείο, το "Πιπλς Ουίκλι Ουόρλντ", όργανο του ΚΚ ΗΠΑ, συμπλήρωνε σε κύριο άρθρο του (7/2): "Η θανατική ποινή είναι, επίσης, η πιο απάνθρωπη, βάρβαρη μορφή της ταξικής νομοθεσίας, που επιφυλάσσεται αποκλειστικά για τους φτωχούς και τα μέλη της εργατικής τάξης".

Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του Αφροαμερικανού δημοσιογράφου και αγωνιστή για τα δικαιώματα των μαύρων, Μούμια Αμπού - Τζαμάλ, που βρίσκεται από το 1982 στο κελί του θανάτου, των φυλακών Πενσυλβάνιας, έπειτα από σκηνοθετημένη κατηγορία - όπως ο ίδιος διακηρύσσει, αλλά και πολλά σημαίνοντα πρόσωπα - ότι δολοφόνησε, τον προηγούμενο χρόνο, στη Φιλαδέλφεια έναν αστυνομικό. Στις 30/10/98 το Ανώτατο Δικαστήριο της Πενσυλβάνιας απέρριψε την έφεσή του και ο ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης ανήγγειλε ότι προτίθεται να υπογράψει νέα θανατική διαταγή. Την αθωότητά του υποστηρίζουν παράγοντες, όπως ο ηθοποιός του κινηματογράφου Εντ Ασνερ, ο τραγουδιστής Χάρι Μπελαφόντε, ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Ράμσεϊ Κλαρκ, ο κοινωνιολόγος Ν. Τσόμσκι και πολλοί πολλοί άλλοι, που ζητούν νέα δίκη γι' αυτόν τον "πολιτικό κρατούμενο", όπως τον χαρακτηρίζουν.

Το φετινό Απρίλη, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, ενέκρινε στη Γενεύη ένα ψήφισμα - το είχαν συνυποβάλλει 64 χώρες - που καλούσε τη Γενική Συνέλευση του διεθνούς Οργανισμού να επιβάλει μια οικουμενική αναστολή στις εκτελέσεις. Οι ΗΠΑ αντιτάχθηκαν σ' αυτό το μέτρο.

Ταυτόχρονα, η ίδια επιτροπή του ΟΗΕ είχε εγκρίνει μια έκθεση, η οποία είχε συνταχθεί από τον Σενεγαλέζο αντιπρόσωπο Μπάκρε Ουάλι Ντιάβε, έπειτα από επιτόπια έρευνά του στις ΗΠΑ, στην οποία κατηγορούνταν η υπερατλαντική χώρα για την άδικη, αυθαίρετη και ρατσιστική χρησιμοποίηση της θανατικής ποινής.

Η τεκμηριωμένη αυτή έκθεση προκάλεσε την ιερά οργή του Τζέσι Χελμς, προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, ο οποίος κάλεσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ν' αρνηθεί να συνεργαστεί για μια τέτοια έρευνα.

Και αυτό, παρά το ότι, όπως σημείωνε σε άρθρο του στην εφημερίδα "Κρίστιαν Σάιανς Μόνιτορ" (22/4) ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, Ντέιβιντ Νιούσομ, οι ΗΠΑ είναι αυτές που επεμβαίνουν κατά βούληση εδώ κι εκεί. Εγραφε συγκεκριμένα:

"Η Αμερική παρεμβαίνει η ίδια στις υποθέσεις άλλων χωρών και προσβλέπει σε άλλα έθνη να υποταχθούν στο διεθνές δίκαιο, όπου Αμερικανοί πολίτες έχουν ενδιαφέροντα. Οι ετήσιες εκθέσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα ανθρώπινα δικαιώματα διεισδύουν βαθιά στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών. Η εθνική τους κυριαρχία προκαλείται σοβαρά από τέτοιες εκθέσεις".

"Πολλοί Αμερικανοί", συνεχίζει ο Νιούσομ, "έχουν την άποψη ότι η αμερικανική κοινωνία είναι υπεράνω μομφής και συνεπώς δικαιούται να πιέζει άλλους ν' αλλάξουν τους τρόπους τους. Ακόμα, η κάποια δυσανασχέτηση για εκθέσεις, όπως αυτή του κ. Ντιάβε, προέρχεται από την αντίληψη πως οι πράξεις πολλών χωρών, που ανήκουν σ' αυτή την επιτροπή (του ΟΗΕ) είναι πολύ πιο καταδικαστέες, παρά οτιδήποτε στις ΗΠΑ: "Δεν έχουν καμιά δουλιά να μας λεν τι να κάνουμε"".

Και καταλήγει ο Νιούσομ: "Οι διεθνείς υποχρεώσεις είναι διπλής κατεύθυνσης. Αν η Αμερική δεν είναι προετοιμασμένη να έχει άλλους να βλέπουν στην κοινωνία της, η δική της βάση να βλέπει άλλους εξασθενίζει σοβαρά. Αν η Αμερική δεν αποδέχεται τις υποχρεώσεις της απέναντι στους πολίτες άλλων χωρών, οι δικοί της πολίτες θα είναι λιγότερο ασφαλείς στο εξωτερικό. Η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να δικαιολογεί το να κάνει τις εξωτερικές σχέσεις ένα μονόδρομο".

Μόλις ένα μήνα κυβερνάει τη Γερμανία ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ και, ήδη, ορισμένες - μη αντικυβερνητικές - γερμανικές εφημερίδες διερωτώνται, αν η πολιτική αυτού του ίδιου και του υπουργού του, των Εσωτερικών, Οτο Σίλι, δεν αντιφάσκει προς τις "ειδυλλιακές παραστάσεις", που έχουν πολλοί εκλογείς για τη Σοσιαλδημοκρατία.

Το πιο πρόσφατο παράδειγμα, η μεγάλης κυκλοφορίας καθημερινή εφημερίδα του Βερολίνου "Berliner Zeitung", που στις 21 - 22 Νοέμβρη αφιέρωσε κύριο άρθρο με τον τίτλο "Μικρή πορεία προς τα δεξιά". Αφορμή γι' αυτό υπήρξαν οι πρόσφατες δηλώσεις του καγκελάριου στη Μόσχα, ότι η Γερμανία δε θα δώσει οικονομική βοήθεια στη Ρωσία και οι δηλώσεις του επίσης σοσιαλδημοκράτη υπουργού Εσωτερικών, Οτο Σίλι, ότι η Γερμανία δεν έχει πια άλλα περιθώρια για ξένους.

Και όμως, γράφει η εφημερίδα, το SPD "μεγάλωσε" σαν "κόμμα αλληλεγγύης" και ακόμα και οι πιο "άμουσοι" σοσιαλδημοκράτες τραγουδάνε και αυτοί τη "Διεθνή". Το SPD πάλευε για την (κυβερνητική) εξουσία και τώρα που την πήρε, θέλει να την κρατήσει.

Σ' αυτό το στόχο, "υποτάσσεται ανεπιφύλαχτα η νέα πολιτική". Οι δύο σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί "προδίδουν", κατά την εφημερίδα, "όλους εκείνους που από καλή πίστη έδωσαν την ψήφο τους στο SPD".

Με τις δηλώσεις του υπουργού Σίλι, που έγιναν δεκτές με ικανοποίηση από πολιτικούς της πρώην χριστιανοδημοκρατικής κυβέρνησης Χέλμουτ Κολ, ασχολήθηκε επανειλημμένα και άλλη, επίσης μη αντικυβερνητική, εφημερίδα του Βερολίνου, ο "Tagesspiegel". Αφιέρωσε μάλιστα και εξάστηλο "ψυχογράφημα" με τον τίτλο "ένας πολιτικός με παρελθόν" και υπέρτιτλους, όπως "Οι δηλώσεις του για την πολιτική απέναντι στους ξένους κριτικάρονται σαν δεξιά συνθήματα καφενόβιων" και "Αλλαξε πραγματικά ο Σίλι ή έχει η κοινή γνώμη μια ψεύτικη εικόνα γι' αυτόν;". Την εικόνα για τον "αριστερό" Σίλι την καλλιέργησαν παλιότερα τα γερμανικά ΜΜΕ, επειδή υπήρξε συνήγορος αριστεριστών κατηγορουμένων (της RAF). Ο Σίλι όμως υπήρξε, κατά τον "Tagesspiegel", "πάντα οπαδός του ισχυρού κράτους". Προξένησε εντύπωση, γράφει το φύλλο αυτό, ότι στον προγραμματικό του λόγο στο Μπούντεσταγκ για την εσωτερική πολιτική της νέας κυβέρνησης, ο Σίλι αποσιώπησε ολοκληρωτικά θέματα, για τα οποία κάθε νέος υπουργός Εσωτερικών θα έπρεπε να μιλήσει: "Καμιά λέξη εκ μέρους του για την εχθρότητα προς τους ξένους, καμιά λέξη για το δεξιό ριζοσπαστισμό, καμιά λέξη για τον αντισημιτισμό. Καμιά λέξη για την εγκληματικότητα της νεολαίας. Επίσης καμιά λέξη προς εκείνους, που χωρίς διακοπή και όλο δυνατότερα ζητούν το ισχυρότερο κράτος. Καμιά λέξη, που όλους αυτούς να τους έβαζε στη θέση τους". Εσφαλμένη, λοιπόν, εικόνα για τον άλλοτε "Πράσινο" και τώρα σοσιαλδημοκράτη υπουργό Σίλι, που "είναι πολύ περισσότερο ένας κατά μέσο όρο φιλελεύθερος, στην πραγματικότητα ένας συντηρητικών αξιών άνθρωπος... Αριστερός ο Σίλι δεν είναι και πιθανώς δεν υπήρξε ποτέ τέτοιος".

Τελείως διαφορετικό είναι, βέβαια, το ζήτημα της πολιτικής του Σρέντερ απέναντι στη Ρωσία. Δεν πρόκειται μόνο για αλλαγή στιλ, σε σύγκριση με την πολιτική του προκατόχου του, Χέλμουτ Κολ. Ο τελευταίος αντάλλασσε θερμές χειραψίες και εναγκαλισμούς με τον "επιστήθιο" φίλο του Γιέλτσιν και συναντιόταν μαζί του, όχι μόνο στο Κρεμλίνο και τα πολυτελή διαμερίσματα του Ρώσου Προέδρου, αλλά και στη "σάουνα", τα καυτά φινλανδικά λουτρά, για να χάσουν βάρος!

Τίποτα από όλα αυτά, ο νέος καγκελάριος. Πολύ τυπικός απέναντι στον Γιέλτσιν και, μάλιστα, δέχτηκε με τη σειρά και άλλους πολιτικούς, επίδοξους Ρώσους κυβερνήτες ή ακόμα και επίδοξους προέδρους.

Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι ο Σρέντερ δεν έκανε αυτό που είχε κάνει επανειλημμένα ο Κολ. Δεν άνοιξε το πουγκί για να δώσει και άλλα δισεκατομμύρια μάρκα, όπως κακοσυνήθιζε ο χριστιανοδημοκράτης καγκελάριος τον άρρωστο φίλο του, του Κρεμλίνου. Ελλειψη "αλληλεγγύης" (;), όπως γράφει ο αρθρογράφος της "Μπερλίνερ Τσάιτουνγκ", ή προσαρμογή της "ανατολικής πολιτικής";

Πολλά δείχνουν αυτό το τελευταίο. Γιατί, ναι μεν ο Σρέντερ δήλωσε κατηγορηματικά στον Γιέλτσιν και τον πρωθυπουργό Γεβγκένι Πριμακόφ ότι η Γερμανία δε θα δώσει νέες πιστώσεις, αλλά κάθε άλλο παρά απέκλεισε άλλου είδους βοήθεια. Υποσχέθηκε πρώτα ότι είναι πρόθυμος να διαθέσει ειδικούς Γερμανούς, που θα βοηθήσουν τη ρωσική κυβέρνηση στην επεξεργασία ενός προγράμματος εναντίον της κρίσης "που ίσως να γίνει περισσότερο αποδεκτό από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τους συνεταίρους της ΕΕ". Μ' αυτόν τον τρόπο θα άνοιγε ο δρόμος για τη δεύτερη δόση της πίστωσης από το ΔΝΤ. Στην επεξεργασία αυτού του "κοινού προγράμματος κατά της κρίσης", θα παρθούν υπόψη οι γερμανικές εμπειρίες από τη μετάβαση της σχεδιασμένης σοσιαλιστικής οικονομίας της ΓΛΔ στην οικονομία της αγοράς. Μάλιστα, ο Γερμανός καγκελάριος άσκησε έμμεσα κριτική στους Αμερικανούς συμβούλους, που ακολούθησαν ταχείς ρυθμούς στην προσπάθεια μετασχηματισμού της σχεδιασμένης ρωσικής οικονομίας σε (καπιταλιστική) οικονομία της αγοράς. Οι Γερμανοί είναι υπέρ του μετασχηματισμού, αλλά με βραδύτερους ρυθμούς υλοποίησης των "μεταρρυθμίσεων".

Ο Σρέντερ παρακίνησε, επίσης, εκπροσώπους της γερμανικής οικονομίας να συνεχίσουν τις επενδύσεις τους στη Ρωσία και να υλοποιήσουν καθορισμένα κοινά ρωσογερμανικά προγράμματα. Σε ομιλία του στη γερμανική πρεσβεία της Μόσχας, τους δήλωσε ότι "η πολιτική και οικονομική σταθερότητα (της Ρωσίας) είναι προς το γερμανικό συμφέρον".

Κατά τις συζητήσεις με τη ρωσική ηγεσία, λέγεται ότι προωθήθηκε και το σχέδιο της κατασκευής ενός κοινού στρατιωτικού μεταφορικού αεροπλάνου μαζί με τη Ρωσία και την Ουκρανία.

Χαρακτηριστική ερμηνεία της πολιτικής Σρέντερ απέναντι στη Ρωσία αποτελεί το σημείο του άρθρου του πρώην ΥΠΕΞ Χανς - Ντίτριχ Γκένσερ στον "Tagesspiegel", όπου αναφέρεται: "... Για τον πρωθυπουργό Πριμακόφ είναι σημαντικότερο ότι ο ομοσπονδιακός καγκελάριος χαρακτήρισε το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμά του σαν καλή αρχή για τη συνεργασία με τα διεθνή οικονομικά ιδρύματα. Και ασφαλώς θα κατέγραψαν στη Μόσχα ότι αυτή η προκαταβολή εμπιστοσύνης δόθηκε από το Δυτικό πρωθυπουργό που το πρώτο εξάμηνο του 1999 θα έχει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο οποίος το 1999 θα είναι και ο φιλοξενών τη Συνάντηση Κορυφής των 7 (μεγάλων) και - με τη συμμετοχή και της Ρωσίας - της Κορυφής των 8 μεγάλων βιομηχανικών κρατών... Ασφαλώς θα άκουσαν επίσης (οι ηγέτες της Μόσχας) ότι αυτό που έχει σημασία είναι τα συγκεκριμένα έργα. Ενα απ' αυτά είναι η κατασκευή μιας μοντέρνας πανευρωπαϊκής υποδομής".

Ετσι λοιπόν, ενώ έλειπαν οι θορυβώδεις και επιδεικτικές εκδηλώσεις, από την πολιτική του καγκελάριου δεν απουσίαζαν οι αμετάβλητοι στόχοι της γερμανικής καγκελαρίας και του γερμανικού κεφαλαίου, να είναι παρόντες στην τεράστια αγορά της Ρωσίας και να παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του μεγαλύτερου κράτους της Ανατολικής Ευρώπης. Μόνο προσαρμοσμένα στις νέες συνθήκες. Γιατί τελευταία δεν άλλαξαν μόνο οι καγκελάριοι στη Γερμανία. Εχουν αλλάξει και μερικά πράγματα στη Ρωσία: Ο Γιέλτσιν και η κλίκα του έχασαν σε πολιτική επιρροή, η κρατική Δούμα αρχίζει να δείχνει τις δυνάμεις της, από την κυβέρνηση Πριμακόφ απομακρύνθηκαν οι εγκάθετοι του διεθνούς κεφαλαίου, οι λεγόμενοι "ριζοσπάστες μεταρρυθμιστές" - Τσουμπάι, Νέμζοφ, Γκαϊντάρ κλπ. - και το πιο σημαντικό είναι, ότι, παρ' όλες τις προσπάθειες του διεθνούς κεφαλαίου, ο ρωσικός λαός προβάλλει ακόμα σοβαρή αντίσταση στην επιστροφή στον παράδεισο της καπιταλιστικής οικονομίας. Αυτά ασφαλώς υπήρξαν τα αίτια της αλλαγής τακτικής της καγκελαρίας. Ακολουθεί τώρα την πολιτική των "μικρών βημάτων".

Θ. ΒΟΡΕΙΟΣ

Αραγε, ανήκουν στο παρελθόν σκηνές βίας μεταξύ Παλαιστινίων διαδηλωτών και ισραηλινού στρατού;

Την εικόνα για τον "αριστερό" Σίλι την καλλιέργησαν παλιότερα τα γερμανικά ΜΜΕ, επειδή υπήρξε συνήγορος αριστεριστών κατηγορουμένων (της RAF). Ο Σίλι, όμως, υπήρξε, κατά τον "Tagesspiegel", "πάντα οπαδός του ισχυρού κράτους"