Οι χειρισμοί της κυβέρνησης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το επακόλουθο ζήτημα για το "πατριωτικό ή μη" ΠΑΣΟΚ αποτελούν το νέο μέτωπο στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, μετά τη "διαμάχη" για το "δεξιό" και "αριστερό" ΠΑΣΟΚ.

Η έξαρση που παρουσιάζει η εσωκομματική διαμάχη τις τελευταίες μέρες και που αποτελεί σοβαρή ένδειξη για την υποβόσκουσα ένταση που επικρατεί στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, προβληματίζει έντονα τον Κ. Σημίτη,ο οποίος, προς το παρόν, φαίνεται να επιλέγει τη μέθοδο της απάντησης σε κάθε "αποκλίνουσα" άποψη.

Αφορμή για τη νέα φάση της εσωκομματικής έντασης αποτέλεσαν οι δηλώσεις του Αν. Πεπονή,ο οποίος εξέφρασε την άποψη ότι "η εμμονή της κυβέρνησης για παραπομπή του θέματος των Ιμίων στη Χάγη βλάπτει τη χώρα". Με αυτό τον τρόπο, σύμφωνα με τον πρώην υπουργό, "θέτουμε σε εκκρεμότητα ένα ακόμη θέμα". Ο Αν. Πεπονής εκτιμά ότι η ακολουθούμενη πολιτική στα ελληνοτουρκικά παρουσιάζει απόκλιση από την πολιτική που είχε χαραχτεί επί Α. Παπανδρέου, επισημαίνοντας ότι τίθεται πλέον σε προτεραιότητα η παραπομπή του θέματος των Ιμίων στη Χάγη, εν συνεχεία το θέμα της υφαλοκρηπίδας και τέλος αυτό του εθνικού εναέριου χώρου. Ανάλογες απόψεις είχε εκφράσει ο βουλευτής Γ. Καψής.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Ρέππας αρχικά επιχείρησε να υποβαθμίσει το θέμα, λέγοντας ότι οι βουλευτές ομόθυμα στηρίζουν την κυβέρνηση και οι απόψεις που εκφράζουν εντάσσονται στο πλαίσιο της ενιαίας πολιτικής, η οποία είχε προσδιοριστεί στο προεκλογικό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ, στις προγραμματικές δηλώσεις και στα ανώτερα κυβερνητικά και κομματικά όργανα. Στη συνέχεια όμως, άφησε αιχμές κατά του Αν. Πεπονή, αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι απόψεις του στρέφονται κατά των αποφάσεων του συνόλου των κομματικών και κυβερνητικών οργάνων. Επίσης τον κάλεσε να πάρει υπόψη του ότι από το 1993 η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έχει αποδεχτεί τη γενική αρμοδιότητα του Δικαστηρίου της Χάγης, με εξαίρεση τα θέματα άμυνας.

Οι κυβερνητικές αντιδράσεις δε σταμάτησαν όμως εδώ. Πηγές προσκείμενες στον Κ. Σημίτη,σχολιάζοντας τις απόψεις Πεπονή, τόνιζαν ότι "η εξωτερική πολιτική δεν υπαγορεύεται από συνθηματολογίες, εμμονές και επικίνδυνες δημαγωγίες", ενώ δε δίστασαν να καταλογίσουν "προσωπικές σκοπιμότητες" και "ανομολόγητες επιδιώξεις" στους εκφραστές διαφορετικών απόψεων.

Ο Α. Τσοχατζόπουλος,ερωτηθείς αν πρέπει να ακολουθηθεί η πολιτική του Α. Παπανδρέου στα ελληνοτουρκικά, απάντησε ότι η εθνική στρατηγική που εφαρμόζεται τα τελευταία 20 χρόνια έχει παρουσιαστεί από τον Α. Παπανδρέου και "αυτό που πρέπει να πράξουμε είναι να προωθήσουμε αυτή τη στρατηγική, εξειδικεύοντας όμως στα νέα δεδομένα". Αυτό, συμπλήρωσε, είναι το ζητούμενο.

Ο σκληρός "εκσυγχρονιστής" Στ. Μανίκας,μιλώντας στον "9,84", επιχειρώντας γενικότερη απάντηση στους "διαφωνούντες", είπε ότι δεν έχει περιεχόμενο η κριτική για το κοινωνικό πρόσωπο και δεν μπορούν αυτοί που την ασκούν να συγκροτήσουν πάνω σε αυτή μια αντιπολιτευτική πλατφόρμα, ενώ χαρακτήρισε ευκαιριακές και τυχοδιωκτικές τις σχετικές παρεμβάσεις.

Αγωνιώδεις και σπασμωδικές προσπάθειες καταβάλλει η κυβέρνηση, προκειμένου να αυξήσει την αποτελεσματικότητα του εργαλείου επιβολής της αντιλαϊκής πολιτικής της, του "κοινωνικού διαλόγου", με στόχο να πείσει ότι τα αντιλαϊκά μέτρα της συναντούν τη λαϊκή αποδοχή και συναίνεση.

Ο Κ. Σημίτης, χωρίς να εγκαταλείπει στο ελάχιστο την αδιάλλακτη στάση του απέναντι στα αιτήματα επιβίωσης των εργαζομένων, επιχειρεί να "διορθώσει" τις μεθόδους επιβολής των νεοφιλελεύθερων επιλογών, ανασταίνοντας τον κοινωνικό διάλογο - κοροϊδία. Φυσικά δεν πρόκειται η κυβέρνηση να θέσει στον "κοινωνικό διάλογο" τις ειλημμένες αποφάσεις και μέτρα, όπως άλλωστε το έχει αποδείξει πολλές φορές μέχρι τώρα με τους αγρότες, τους καθηγητές, τους συνταξιούχους κ. ο. κ. Ταυτόχρονα, όμως, μέσω του "κοινωνικού διαλόγου", θα επιχειρήσει να διευκολύνει το πέρασμα νέων αντιλαϊκών μέτρων, όπως το ασφαλιστικό.

Στο πλαίσιο αυτό ο πρωθυπουργός είχε τις προηγούμενες μέρες διαδοχικές επαφές με τους επικεφαλής των υπουργείων, προκειμένου να προετοιμάσει τις εξαγγελίες που θα κάνει μετά την αυριανή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου με θέμα τον "κοινωνικό διάλογο". Χτες δέχτηκε ταυτόχρονα τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Παπαντωνίου, Εργασίας Μ. Παπαϊωάννου και τους υφυπουργούς Γ. Πασχαλίδη και Χρ. Πρωτόπαππα.

Ο υπουργός Εργασίας, σε δήλωσή του αργότερα στο "Φλας", άφησε να εννοηθεί ότι βασικό αντικείμενο του "κοινωνικού διαλόγου" θα αποτελέσει το ασφαλιστικό πρόβλημα, αλλά έσπευσε να διασκεδάσει τις ανησυχίες που δημιουργούνται, λέγοντας ότι δεν έχουμε άγχος, γιατί τα ασφαλιστικά ταμεία "δεν έχουν πρόβλημα ταμειακό για την κυβερνητική μας θητεία και ίσως μέχρι το 2005". Παραδέχτηκε, ωστόσο, ότι πρέπει να υπάρξει μία "αναμόρφωση" του ασφαλιστικού και προσδιόρισε και τους άξονες παρέμβασης. Πρέπει να λύσουμε, είπε, τους τρόπους χρηματοδότησης και το θέμα της οργάνωσης της κοινωνικής ασφάλισης.

Με ανησυχία αναμένει η Αθήνα τις επόμενες κινήσεις του διεθνούς παράγοντα για το Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά, καθώς οι πρόσφατες δηλώσεις Ρίφκιντ, Ολμπράιτ, Χόλμπρουκ και η επιστολή του νέου ΓΓ του ΟΗΕ προς τον πρωθυπουργό, συντηρούν το κλίμα πιέσεων προς την ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να αποδεχτεί τις αμερικανονατοϊκές προτάσεις για μια συνολική διευθέτηση.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον των πιέσεων, καταφθάνουν στο τέλος του μήνα στην Αθήνα, ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Χ. Σολάνα και ο ειδικός απεσταλμένος της Βρετανίας για το Κυπριακό Ντ. Χάνι.

Τα μηνύματα που αναμένει η Αθήνα από τους δύο επισκέπτες, σύμφωνα με εκτιμήσεις κύκλων του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, είναι η προώθηση της συζήτησης για την εγκατάσταση Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο (τα οποία έχει επεξεργαστεί το ΝΑΤΟ) και η δρομολόγηση διακοινοτικών συνομιλιών μεταξύ Κληρίδη και Ντενκτάς όπως απαιτεί το αμερικανοβρετανικό σχέδιο για το Κυπριακό.

Η Αθήνα αναμένει με ανησυχία αυτές τις επισκέψεις καθώς κοινή πλέον είναι η διαπίστωση πως ο διεθνής παράγων, πρώτον επιμένει να κρατά ίσες αποστάσεις ανάμεσα σε Αθήνα και Αγκυρα και δεύτερον η Βρετανία και οι ΗΠΑ συντηρούν τις απειλές της Αγκυρας περί ενός ελληνοτουρκικού πολέμου, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό ένα κλίμα ασφυκτικών πιέσεων. Την κλιμάκωση της πίεσης, πρέπει να σημειωθεί, παραδέχτηκε και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου, μιλώντας χτες σε ραδιοφωνικό σταθμό, ενώ ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας, "υπέδειξε" στους ξένους υπουργούς όταν μιλούν να παίρνουν υπόψη τους το κοινοτικό κείμενο της 15ης Ιουλίου και να διαπιστώνουν πια χώρα δεν κινείται στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου.

Σχετικά με την αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης στις αμερικανοβρετανικές "προφητείες", ο υπουργός Τύπου δήλωσε πως "η Ελλάδα έχει διατυπώσει τις θέσεις της και μέσω των διπλωματικών υπηρεσιών υπάρχει πάντα ένας ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας και ανταλλαγής απόψεων, γίνονται ενστάσεις και αντιρρήσεις. Η Ελλάδα, κατέληξε ο Δ. Ρέππας, έχει καταστήσει σε όλους γνωστό ότι ποτέ δεν πρόκειται να αποστούμε απ' οτιδήποτε αποτελεί για μας κεκτημένο".

Αποφασισμένος να προωθήσει πιο ενεργά την υποψηφιότητά του στο επικείμενο συνέδριο φέρεται ο Μ. Εβερτ, εγκαταλείποντας τη μέχρι τώρα τακτική του να μην ασχολείται φανερά τουλάχιστον με τις εσωκομματικές εξελίξεις. Ο πρόεδρος της ΝΔ δεν αποκλείεται τις επόμενες μέρες να ανακοινώσει και επίσημα την υποψηφιότητά του, ενώ προγραμματίζει και περιοδείες στην επαρχία, προκειμένου να έρθει σε άμεση επαφή με την κομματική βάση.

Την ίδια στιγμή με δηλώσεις διάφορων βουλευτών "ζυμώνεται" το θέμα και τέταρτης υποψηφιότητας για την προεδρία. Χτες ο βουλευτής Χ. Βυζοβίτης "φωτογραφίζοντας" τον Γ. Βαρβιτσιώτη, σε δηλώσεις του είπε ότι δεν αποκλείεται μία τέταρτη υποψηφιότητα, υπογραμμίζοντας πως στην παράταξη χρειάζεται κάποιος για να ενώσει τις διάφορες ομάδες.

Από την πλευρά τους οι υποστηρικτές του Γ. Σουφλιά συνεχίζουν την επιχειρηματολογία του μονόδρομου της επικράτησής του. Ο ίδιος ο Γ. Σουφλιάς, μιλώντας σε εκδήλωση στελεχών της Νομαρχιακής Οργάνωσης Αθήνας, είπε ότι τον Κ. Σημίτη "μπορούσαμε και έπρεπε να τον είχαμε κερδίσει ήδη στις τελευταίες εκλογές". Ο Γ. Σουφλιάς επιτέθηκε εκ νέου στον Μ. Εβερτ, λέγοντας ότι "με την πολιτική που ακολουθούμε έχουμε πετύχει ένα μοναδικό ρεκόρ. Να φθείρεται η αντιπολίτευση περισσότερο από την κυβέρνηση".

Χτες ο Μ. Εβερτ με επίκαιρη ερώτησή του στη Βουλή καλεί τον πρωθυπουργό να απαντήσει εάν θα προχωρήσει η κυβέρνηση στην αποζημίωση των τρακτέρ που έπαθαν ζημιές από την Αστυνομία κατά τη διάρκεια των αγροτικών κινητοποιήσεων.