ΠΟΛΙΤΙΚΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Ο «εκσυγχρονισμός» της είναι μια απάτη!

Για να υπηρετούνται καλύτερα οι απαιτήσεις του μεγάλου κεφαλαίου, οι δημόσιοι υπάλληλοι μετατρέπονται σε όντα που έχουν μόνο ένα δικαίωμα: να αποδεικνύουν κάθε στιγμή ότι εργάζονται, σε συνθήκες μεγίστης εντατικοποίησης. Το σχετικό νομοσχέδιο παρουσίασε χτες ο υπουργός Εσωτερικών Κ. Σκανδαλίδης

Απόλυτα υποταγμένη στις ανάγκες του μεγάλου κεφαλαίου θέλει η κυβέρνηση τη Δημόσια Διοίκηση και το προσωπικό που υπηρετεί σε αυτήν. Υπηρεσίες και δημόσιοι υπάλληλοι θα αξιολογούνται με βάση τη συμμόρφωσή τους σε δείκτες αποδοτικότητας που θα χαράσσει η κεντρική εξουσία, ώστε να εξυπηρετούνται οι δημοσιονομικοί της στόχοι. Η ιεραρχική και μισθολογική εξέλιξη των υπαλλήλων συνδέεται άμεσα με την προσήλωση που θα επιδείξουν στην πολιτική της λεγόμενης αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα. Δηλαδή στην πολιτική μείωσης του κόστους λειτουργίας των υπηρεσιών και των κοινωνικών δαπανών, το βάρος της οποίας θα επωμιστούν οι ίδιοι οι πολίτες, πληρώνοντας αυξημένο τίμημα για τις υπηρεσίες που τους παρέχονται.

Τα παραπάνω «εγγυάται» το νομοσχέδιο με τίτλο «Διοίκηση μέσω στόχων και μέτρηση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας στο δημόσιο τομέα», που έδωσε χτες στη δημοσιότητα ο υπουργός Εσωτερικών, Κ. Σκανδαλίδης και, όπως πιθανολόγησε ο ίδιος, θα ψηφιστεί στα θερινά τμήματα της Βουλής. Το νομοσχέδιο καθιερώνει δείκτες μέτρησης της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των υπουργείων, των Περιφερειών, των Δήμων, των Νομαρχιών και των Νομικών Προσώπων τους. Στόχος είναι «η μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων από τις δράσεις της διοίκησης με δεδομένους πόρους» - όπως σημειώνεται στο νομοσχέδιο - καθώς επίσης η «απελευθέρωση της οικονομικής δραστηριότητας και η διοικητική σύγκλιση με τις χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης», όπως είπε χτες σε συνέντευξη Τύπου ο Κ. Σκανδαλίδης. Θυμίζουμε πως η διοικητική σύγκλιση, δηλαδή η ενιαιοποίηση του διοικητικού μηχανισμού της ΕΕ, θεωρήθηκε απαραίτητη για τη διοχέτευση και απρόσκοπτη υλοποίηση της πολιτικής που χαράσσουν οι Βρυξέλλες, στην πρόσφατη 10η Ατυπη Σύνοδο υπουργών Δημόσιας Διοίκησης που έγινε στη Ρόδο.

Υπάλληλοι δύο ταχυτήτων

Στην κατεύθυνση αυτή συστήνονται στις Περιφέρειες και τα υπουργεία Μονάδες Αποδοτικότητας, οι οποίες αναλαμβάνουν την αρμοδιότητα μέτρησης της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών, ενώ συντάσσουν και εκθέσεις απολογισμού δράσης. Κάθε χρόνο η αντίστοιχη κεντρική Διεύθυνση Αποδοτικότητας του υπουργείου Εσωτερικών θα συντάσσει έκθεση που θα υποβάλλεται στον πρωθυπουργό και με βάση αυτή θα βραβεύονται οι «καλύτερες» υπηρεσίες. Την ίδια ώρα η μισθολογική και ιεραρχική εξέλιξη των υπαλλήλων εξαρτάται από τη συμμόρφωση που θα επιδείξουν στους δείκτες αποδοτικότητας. Η αξιολόγησή τους θα γίνεται με βάση και αυτό το κριτήριο, γεγονός που συνεπάγεται την καθήλωση πολλών υπαλλήλων σε μια θέση ή τη δυσμενή μετακίνησή τους σε άλλη και την αφαίρεση του κινήτρου απόδοσης που αντιστοιχεί σε 60.000 δραχμές. Ταυτόχρονα, οι υποτιθέμενα «αποδοτικοί» υπάλληλοι θα έχουν ηθικές και υλικές απολαβές. Με λίγα λόγια, δημιουργούνται στο δημόσιο υπάλληλοι δύο ταχυτήτων, με πρόσχημα «την προσέλκυση αξιόλογου ανθρώπινου δυναμικού», κατά τον Κ. Σκανδαλίδη. Ο ίδιος συμπλήρωσε ότι η ανέλιξη του προσωπικού με βάση την επίτευξη των στόχων της διοίκησης «καλλιεργεί προσδοκία ανέλιξης στους υπαλλήλους».., γεγονός που τους καθιστά «ευάλωτους» σε μικροκομματική εκμετάλλευση. Στην κατεύθυνση αυτή βρίσκεται διάταξη του νομοσχεδίου, με την οποία «βολεύονται» υπάλληλοι αποσπασμένοι σε πολιτικά γραφεία. Το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα σ' αυτούς τους αποσπασμένους υπάλληλους να καταθέσουν αίτηση μετάταξης για μονιμοποίηση στο πολιτικό γραφείο όπου υπηρετούν και όχι στην υπηρεσία από την οποία έχουν μεταταχθεί.

Με το νομοσχέδιο «φωτογραφίζονται» ιδιώτες, πτυχιούχοι ΑΕΙ, με τουλάχιστον 15ετή επαγγελματική προϋπηρεσία σε φορείς του δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα, που τους δίνεται η δυνατότητα - ουσιαστικά διορίζονται σε ρόλο «γκαουλάιτερ» - να καταλάβουν θέση προϊσταμένου γενικών διευθύνσεων των υπουργείων, των περιφερειών, των ΝΠΔΔ και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Ο προϊστάμενος γενικής διεύθυνσης - όπως ορίζεται στο νομοσχέδιο - «υποχρεούται να υπογράψει με την οικεία αρχή "συμβόλαιο αποδοτικότητας", στο οποίο καταχωρούνται οι ειδικότερες υποχρεώσεις που αναλαμβάνει για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων». Οι προϊστάμενοι γενικής διεύθυνσης θα έχουν 4ετή θητεία.

Στο μεταξύ στο νέο σύστημα βαθμολόγησης καθιερώνεται και η προσωπική συνέντευξη για την επιλογή των προϊσταμένων τμημάτων και διευθύνσεων από το υπηρεσιακό συμβούλιο. Αντίστοιχα, οι υποψήφιοι προϊστάμενοι γενικών διευθύνσεων παραχωρούν συνέντευξη σε Ειδική Επιτροπή Επιλογής που συγκροτεί το υπουργείο Εσωτερικών.

Στο μεταξύ, η απόδοση του κάθε υπαλλήλου με βάση τους δείκτες θα προσδιορίσει και την κινητικότητά του. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, κριτήριο μετατάξεων, ανάμεσα σε άλλα, είναι και η συμμόρφωση του υπαλλήλου στους δείκτες. Οι δε μετατάξεις, που αναμένεται να ξεκινήσουν μέσα στο φθινόπωρο, λαμβάνουν πλέον υποχρεωτικό χαρακτήρα, αφού στο όνομα της «ορθολογικής κατανομής» του προσωπικού θα μεταφέρεται υποχρεωτικά αυτό που η διοίκηση θα θεωρεί «πλεονάζον» προσωπικό μιας υπηρεσίας σε άλλη.

Σαν κερασάκι στην αντεργατική τούρτα προβλέπονται μια σειρά διατάξεων απλοποίησης των γραφειοκρατικών διαδικασιών, μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών, τα οποία θυμίζουμε ότι πλέον χρηματοδοτούν οι ίδιοι οι δήμοι, χωρίς η κυβέρνηση να είναι διατεθειμένη να βάλει δραχμή. Αυτό σημαίνει πως την περιβόητη απλούστευση θα πληρώσουν οι δημότες, με νέα τέλη που αναγκαστικά θα επιβάλουν οι δήμοι για να αντεπεξέλθουν στην πρόσθετη αυτή επιβάρυνση. Αλλωστε, όταν ρωτήθηκε για το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται οι δήμοι και τις προθέσεις της κυβέρνησης, ο Κ. Σκανδαλίδης έδειξε τη λύση: «Μπορούν να βρεθούν χρήματα για τις νέες αρμοδιότητες, με αυτοχρηματοδότηση», δηλαδή με πρόσθετη φορολογία των πολιτών ή με ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών.

Αυταρχισμός και χειραγώγηση των εργαζομένων

Στην πλήρη υποταγή των εργαζομένων στην εκάστοτε κυβερνητική πολιτική στοχεύουν οι δείκτες αξιολόγησης της συμπεριφοράς και της αποδοτικότητας των εργαζομένων στο δημόσιο, που προβλέπονται στο νομοσχέδιο για την αναδιάρθρωση της Δημόσιας Διοίκησης και στο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος που το συνοδεύει για τα κριτήρια αξιολόγησης. Από την αξιολόγηση αυτή θα εξαρτάται η βαθμολογική και μισθολογική εξέλιξη των εργαζομένων. Ακόμα εγκαθιδρύονται μηχανισμοί που θα χειραγωγούν τις συνειδήσεις τους μέσω ενός πυκνού δικτύου πελατειακών σχέσεων και έντασης της αυθαιρεσίας της πολιτικής ηγεσίας.

Τόσο το σχέδιο νόμου όσο και το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος αποτελούν, ουσιαστικά, υλοποίηση ενός μεγάλου τμήματος του αντεργατικού σχεδίου «Πολιτεία», με στόχο τη δημιουργία μιας Δημόσιας Διοίκησης, η οποία πιο αποτελεσματικά και γρήγορα θα εξυπηρετεί τις ανάγκες του μεγάλου κεφαλαίου.

Δείκτες χειραγώγησης και υποταγής

Το σχέδιο νόμου καθιερώνει «δείκτες μέτρησης της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας» που θα εφαρμόζονται «στις δημόσιες υπηρεσίες, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού... και τους λοιπούς φορείς του δημοσίου τομέα, όπως αυτός οριοθετείται κάθε φορά».

Η αξιολόγηση των υπαλλήλων θα γίνεται μια φορά το χρόνο με εκθέσεις αξιολόγησης από τους άμεσα προϊσταμένους τους. Κριτήρια για την αξιολόγηση των υπαλλήλων θα είναι η επίτευξη των στόχων και η συμπεριφορά τους. Ακόμα οι προϊστάμενοι καλούνται να παρακολουθούν συνεχώς τους εργαζόμενους και οι τελευταίοι να αξιολογούν και οι ίδιοι τους εαυτούς τους. Η κυβέρνηση, για να εξασφαλίσει την «εύρυθμη» λειτουργία αυτού του συστήματος διαρκούς παρακολούθησης των εργαζομένων, προβλέπει τη σύσταση μονάδων σε κάθε υπουργείο, περιφερειακή και τοπική αρχή, που έργο τους θα είναι να ελέγχουν συνεχώς την επίτευξη των στόχων που βάζουν οι διάφορες υπηρεσίες. Από την άλλη, δεν πρόκειται απλώς για ένα μηχανισμό που εντατικοποιεί την εργασία, αλλά αποβλέπει και στον έλεγχο της συμπεριφοράς των εργαζομένων, της ίδιας τους της προσωπικότητας. Με άλλα λόγια, προσβλέπει στη δημιουργία υποταγμένων εργαζομένων, που δε θα αναλαμβάνουν συνδικαλιστική και πολιτική δράση αντίθετη με την εκάστοτε κυβερνητική πολιτική. Αυτό καταδεικνύουν και τα κριτήρια στη βάση των οποίων θα αξιολογούνται οι εργαζόμενοι. Μεταξύ άλλων θα βαθμολογείται η νομιμότητά τους, η ηθική τους συμπεριφορά, η προσαρμοστικότητά τους, η εμφάνισή τους, η ταχύτητα εξέλιξης της εργασίας. Και μάλιστα η συμπεριφορά τους θα κρίνεται εντός και εκτός υπηρεσίας.

Αν η βαθμολογία του εργαζόμενου κριθεί ανεπαρκής, τότε μπορούν να του αλλάξουν αντικείμενο εργασίας, ακόμα και να του επιβάλλουν πρόστιμο μέσω της περικοπής του κινήτρου απόδοσης. Ενώ αν «σκύψει το κεφάλι» και η βαθμολογία του είναι εξαιρετική, θα του δώσουν ηθική και υλική επιβράβευση, μέχρι και προαγωγή.

Πρόσληψη διευθυντικών στελεχών από τον ιδιωτικό τομέα

Το σχέδιο νόμου προβλέπει την κατάληψη των γενικών διευθύνσεων είτε από «Στελέχη Διοίκησης Β΄ και Α΄ της κατηγορίας ΠΕ» είτε από «ιδιώτες που είναι πτυχιούχοι ΑΕΙ της ημεδαπής ή ισότιμου και αναγνωρισμένου ιδρύματος της αλλοδαπής...». Είναι σαφής η πρόθεση της κυβέρνησης να προσλάβει στελέχη από τον ιδιωτικό τομέα που θα λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Μάλιστα, για να διασφαλίσει η κυβέρνηση ότι θα επιτελούν το αντεργατικό τους έργο στο ακέραιο, τους υποχρεώνει να υπογράψουν «συμβόλαιο αποδοτικότητας».

Ακόμα, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις δε θα γίνονται μεταξύ του αρμόδιου υπουργού και των συνδικαλιστικών εκπροσώπων, αλλά οι τελευταίοι θα συνδιαλέγονται με την υπηρεσία που θα λέγεται Γενική Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού. Ετσι, υποβαθμίζονται περισσότερο οι ήδη υποβαθμισμένες Συλλογικές Διαπραγματεύσεις - δεν αφορούν σε βασικά ζητήματα όπως μισθοί, ασφαλιστικό κ.ά. - αλλά και καλύπτονται οι πολιτικές αιτίες για την κατάσταση των εργαζομένων στο Δημόσιο, καθώς τις διαπραγματεύσεις θα τις κάνει ένας τεχνοκρατικός και όχι πολιτικός φορέας.

ΠΑΜΕ

Να καταδικάσουμε αυτή την πολιτική και όσους τη στηρίζουν

Ο Δ. Αγκαβανάκης, μέλος της ΕΓ του ΠΑΜΕ και της Ταξικής Δημοσιοϋπαλληλικής Συσπείρωσης, αναφερόμενος στο σχέδιο νόμου της κυβέρνησης και στα όσα προέκυψαν από τη χτεσινή συνάντηση της ΑΔΕΔΥ με τον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, σημείωσε:

«Με το νομοσχέδιο για τη Δημόσια Διοίκηση και το Προεδρικό Διάταγμα, η κυβέρνηση εξειδικεύει τους στόχους της Δημόσιας Διοίκησης των νέων αναγκών του κεφαλαίου και της ΕΕ, καθιερώνοντας δείκτες αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων, ανοίγοντας τους ασκούς του Αιόλου στο ρουσφέτι μέσω των μετατάξεων και εισάγοντας ιδιώτες μάνατζερ.

Με το μισθολόγιο ο υπουργός Οικονομίας, ανακατανέμοντας τα ήδη υπάρχοντα ποσά του σημερινού μισθολογίου των δημοσίων υπαλλήλων, εμφανίζει έναν νέο, τυπικά αυξημένο βασικό μισθό, χωρίς ουσιαστικό υλικό αντίκρισμα και ταυτόχρονα συνδέει το μισθό με την παραγωγικότητα και με το βαθμό, για τη χειραγώγηση και τον πειθαναγκασμό του υπαλλήλου στην αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης. Ενώ με σχετικό σχέδιο νόμου παραπέμπει τον ορισμό των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων σε προεδρικό διάταγμα, με στόχο τον αποχαρακτηρισμό των περισσοτέρων.

Με όλα αυτά, που υλοποιεί σε μεγάλο βαθμό το αντιδημοσιοϋπαλληλικό κυβερνητικό σχέδιο "Πολιτεία", η κυβέρνηση επιχειρεί να συμβιβάσει την κύρια επιδίωξή της για μια αποτελεσματικότερη Δημόσια Διοίκηση στις νέες ανάγκες του κεφαλαίου με τις προεκλογικές σκοπιμότητές της. Θέλει "και την πίτα ολάκερη και το σκύλο χορτάτο". Σ' αυτήν της την τακτική βρήκε αρωγό τη συνένοχη συμβιβασμένη πλειοψηφία της ΑΔΕΔΥ.

Απέναντι σ' όλους αυτούς δεν υπάρχει πια κανένα περιθώριο ανοχής. Οι εργαζόμενοι στο δημόσιο θα πρέπει να τους καταδικάσουν με δυναμικούς αγώνες, μέσα από τις γραμμές του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος, του ΠΑΜΕ και τώρα στις 21 του μήνα στη Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια. Είναι ανάγκη όμως και στις επερχόμενες εθνικές εκλογές να καταψηφιστεί μαζικά η κυβέρνηση και η ΝΔ και ο ΣΥΝ που συναίνεσαν».

Βαθμολογική και μισθολογική καθήλωση των «ανυπάκουων» εργαζομένων

Από το πόσο υποταγμένος θα είναι ένας υπάλληλος στην κυβερνητική πολιτική θα εξαρτάται η προαγωγή του και, επομένως, με δεδομένη την επιχειρούμενη σύνδεση μισθού - βαθμού (που έχει ήδη αναγγείλει ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Ν. Χριστοδουλάκης), η μισθολογική του εξέλιξη. Από το 1984 μέχρι σήμερα οι βαθμοί δε συνδέονται με το μισθό και το μοναδικό κριτήριο για το πέρασμα από τον έναν στον άλλο είναι ο χρόνος υπηρεσίας.

Με το σχέδιο νόμου η κυβέρνηση αυξάνει το χρόνο που απαιτείται για την προαγωγή των υπαλλήλων. Ετσι, ενώ τώρα ένας υπάλληλος Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης προάγεται ύστερα από δύο χρόνια υπηρεσίας, το σχέδιο νόμου προβλέπει πέντε έτη υπηρεσίας. Ομως, το κύριο είναι ότι εκτός από το κριτήριο του χρόνου εισάγεται και η διαδικασία της κρίσης των εργαζομένων από το Υπηρεσιακό Συμβούλιο που θα βασίζεται στις εκθέσεις αξιολόγησής τους. Ακόμα, το Υπηρεσιακό Συμβούλιο θα έχει τη δυνατότητα να καλεί τους εργαζόμενους που κρίθηκαν ανίκανοι για προαγωγή σε ατομικές συνεντεύξεις και να ελέγχει τους λόγους για αυτό. Δηλαδή, θα λειτουργεί ως ένας ακόμα μηχανισμός εκφοβισμού όσων δε δέχονται να «σκύψουν το κεφάλι».

Να σημειωθεί ότι με βάση το σχέδιο νόμου αξιολογούνται όλοι όσοι απασχολούνται στο Δημόσιο, από τους εργαζόμενους όλων των κατηγοριών μέχρι του γενικούς διευθυντές. Η σημαντική διαφορά είναι ότι ενώ στους εργαζόμενους η συμπεριφορά τους έχει μεγαλύτερη βαρύτητα στη βαθμολόγησή τους, όσο ανεβαίνουμε προς το ανώτερο ιεραρχικά επίπεδο βαθμολογείται περισσότερο η επίτευξη των στόχων.