Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το λεγόμενο «Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων» 2019, στο πλαίσιο των «υποχρεώσεων» και δεσμεύσεων στον κύκλο του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου», δηλαδή του «μνημονίου» διαρκείας που εφαρμόζεται σε όλα ανεξαιρέτως τα κράτη - μέλη της ΕΕ. Από φέτος η ελληνική οικονομία υπάγεται και σε αυτήν τη διαδικασία, που βέβαια εφαρμόζεται παράλληλα και σε συνδυασμό με το «ενισχυμένο εποπτικό πλαίσιο», με τις ειδικές δεσμεύσεις (όπως για τα πρωτογενή πλεονάσματα) που προβλέπονται στην αντιλαϊκή συμφωνία κυβέρνησης και ευρωπαϊκών «θεσμών» και για την επόμενη περίοδο.

Την ίδια ώρα, στο πλαίσιο του φετινού «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου», η ελληνική οικονομία έχει ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς των «υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών» (μαζί με την Ιταλία και την Κύπρο). Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε ό,τι αφορά την ελληνική οικονομία, μεταξύ άλλων, «αναδεικνύονται ζητήματα που σχετίζονται με το υψηλό δημόσιο και εξωτερικό χρέος, τα χαμηλά επίπεδα αποταμίευσης και το υψηλό απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων, και όλα αυτά σε συνθήκες υψηλής ανεργίας, χαμηλής αύξησης της παραγωγικότητας και υποτονικής επενδυτικής δραστηριότητας», ενώ ειδικό βάρος δίνεται στην «τόνωση της παραγωγικότητας», ζήτημα που αναμένεται να εξειδικευτεί στη συνέχεια παραπέρα, με νέες στοχευμένες παρεμβάσεις τόνωσης εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και κλάδων με «ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα» στη διεθνή αγορά.

Σε αυτό το φόντο, στο «Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων» περιγράφονται οι άξονες των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων, στις οποίες ήδη έχουν προχωρήσει τόσο η σημερινή κυβέρνηση όσο και οι προκάτοχοί της, με προοπτική την αντιμετώπιση «υπερβολικών ανισορροπιών».

Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά τονίζεται στο κυβερνητικό έγγραφο, οι παρεμβάσεις αυτές «προφανώς δεν συνεπάγονται ότι η διόρθωση των ανισορροπιών θα είναι μία αυτόματη διαδικασία ή ότι απαιτείται μόνο η πάροδος ικανού χρονικού διαστήματος». Αντίθετα, όπως επισημαίνει η κυβέρνηση, «η διόρθωση αυτή αποτελεί σημαντική πρόκληση και θα απαιτήσει διαρθρωτικού τύπου μεταβολές».

Μεταξύ άλλων, το «πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων» εστιάζει στους παρακάτω άξονες:

-- «Η βελτίωση της παραγωγικότητας της ελληνικής οικονομίας ανάγεται σε κεντρική προτεραιότητα στη νέα περίοδο που ξεδιπλώνεται μετά από την ολοκλήρωση των προγραμμάτων προσαρμογής με στόχο την αντιμετώπιση δομικών αδυναμιών του εγχώριου παραγωγικού συστήματος».

Πρόκειται βέβαια για την τόνωση της «ανταγωνιστικότητας» των εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων στο έδαφος της αντιλαϊκής πολιτικής. Η προοπτική, όπως λένε, είναι «η υποστήριξη όλων των αναγκαίων μετασχηματισμών και αναδιαρθρώσεων με στόχο τη μετάβαση των επιχειρήσεων σε βιώσιμες, υψηλότερης προστιθέμενης αξίας και με διεθνή προσανατολισμό δραστηριότητες».

-- «Η Αναπτυξιακή Στρατηγική περιλαμβάνει ειδικότερα ένα σύνολο δράσεων και πολιτικών με άμεσο ή έμμεσο θετικό αντίκτυπο ως προς την παραγωγικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων», τονίζεται στο κείμενο.

Σε αυτό το φόντο, το υπουργείο Οικονομίας έχει θέσει σε εφαρμογή 35 προγράμματα - «χρηματοδοτικά εργαλεία», με δράσεις της τάξης των 7,5 - 8 δισ. ευρώ σε «ζεστό» κρατικό χρήμα (επιδοτήσεις) μέσω των οποίων, όπως εκτιμά η κυβέρνηση, «θα υποστηριχθούν επενδύσεις της τάξης των 22 δισ. ευρώ σε ορίζοντα τριετίας».

Βέβαια, στην κατεύθυνση αυτή, αποφασιστική είναι η συμβολή του λεγόμενου αναπτυξιακού νόμου της σημερινής κυβέρνησης, που μάλιστα ενισχύθηκε πρόσφατα με νέες ευεργετικές διατάξεις για τους επιχειρηματικούς ομίλους.

-- Για την προσέλκυση Αμεσων Ξένων Επενδύσεων η κυβέρνηση αναφέρει ενδεικτικές δράσεις, όπως η προώθηση ολοκληρωμένης πολιτικής για Συμπράξεις Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), η σταδιακή μείωση της φορολογίας, ειδικές τομεακές στρατηγικές στις υποδομές και την εφοδιαστική αλυσίδα, καθώς επίσης και τις «διπλωματικές και πολιτικές πρωτοβουλίες για τη σταθεροποίηση της ΝΑ Ευρώπης και τη βαλκανική συνανάπτυξη που διευκολύνουν τη διαβαλκανική επιχειρηματική και επενδυτική δραστηριότητα», δείχνοντας το πώς τα συμφέροντα του κεφαλαίου βρίσκονται στην καρδιά των ρόλων «σημαιοφόρου» που αναλαμβάνει η κυβέρνηση στα ευρωατλαντικά σχέδια στην περιοχή.

-- Για την εγχώρια βιομηχανία χαρακτηριστικά επισημαίνεται ότι «η κυβέρνηση έχει υπογραμμίσει σε συστηματική βάση ότι η ανάπτυξη της μεταποίησης συνιστά όχι μόνο προτεραιότητα, αλλά και αναγκαία συνθήκη για την παραγωγική ανασυγκρότηση».

Ενδεικτικά αναφέρουν ειδικές παρεμβάσεις, όπως η σύσταση φόρουμ βιομηχανίας, το τομεακό σχέδιο δράσης για τη φαρμακοβιομηχανία και το φόρουμ αγροδιατροφής, τουρισμού και βιομηχανίας, μέσω των οποίων και σε πρώτη φάση επιχειρήθηκε να δοθεί ώθηση σε στρατηγικές συνεργασίες δημόσιου - ιδιωτικού τομέα στη βιομηχανία.

Επίσης, το «Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων» 2019 περιλαμβάνει και ενότητες αφιερωμένες στην ανάλυση των εθνικών στόχων στο πλαίσιο της «Στρατηγικής Ευρώπη 2020».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από την πλευρά της, στην πρόσφατη έκθεση για τις «μακροοικονομικές ανισορροπίες» στην ελληνική οικονομία, μεταξύ άλλων, επισημαίνει πως «το αναπτυξιακό δυναμικό της Ελλάδας προσκρούει στην ιδιαίτερη οικονομική δομή της. Η παραγωγικότητα της εργασίας ανά δεδουλευμένη ώρα στην Ελλάδα το 2017 ήταν μόλις 64,4 % του μέσου όρου της ΕΕ».

Δείχνοντας στην κατεύθυνση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων και της αλλαγής του «αναπτυξιακού προτύπου», που συνοδεύεται βέβαια από τα υπόλοιπα μέτρα για την ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, υπογραμμίζουν ότι η «υστέρηση» σε σχέση με την ΕΕ οφείλεται στη «λιγότερο ευνοϊκή τομεακή εξειδίκευση της οικονομίας, όπου πάνω από το 10% του εργατικού δυναμικού στην Ελλάδα απασχολείται σε πρωτογενείς τομείς, έναντι λιγότερο από 5% στην ΕΕ των 28», ενώ σημειώνεται ότι το 60% του συνόλου των απασχολούμενων στην Ελλάδα εργάζονται σε «πολύ μικρές επιχειρήσεις» με έως 10 εργαζόμενους.

Παραθέτοντας στοιχεία του ΟΟΣΑ, η Κομισιόν επισημαίνει ότι οι πολύ μικρές επιχειρήσεις είναι κατά 70% λιγότερο παραγωγικές από ό,τι οι μεσαίες και οι μεγάλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Ουσιαστικά δείχνουν σε έναν νέο κύκλο συγκέντρωσης με την περαιτέρω διόγκωση του μεγέθους των επιχειρήσεων και με την αποβολή των «αδύναμων κρίκων».

Οπως λένε, «χάρη στις εκτεταμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις της, η Ελλάδα κατόρθωσε να βελτιώσει τους δείκτες της στον τομέα της επιχειρηματικότητας από την έναρξη της κρίσης. Ωστόσο, ξεκίνησε από πολύ χαμηλά και, ως εκ τούτου, πρέπει να καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για να συμβαδίσει με τους ανταγωνιστές της»...