Copyright 2019 The Associated

Από τη χτεσινή Σύνοδο των ΥΠΕΞ στις Βρυξέλλες

Εν μέσω ανταγωνισμού σε μια σειρά μέτωπα - εμπόριο, κλίμα, συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, Συρία - αλλά και επιδιώξεων για ενίσχυση της διατλαντικής συμμαχίας απέναντι σε άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, πρωτίστως στη Ρωσία και την Κίνα, συναντήθηκαν χτες οι υπουργοί Εξωτερικών του NATO στις Βρυξέλλες, για να προετοιμαστούν για την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ στο Λονδίνο (3 - 4 Δεκέμβρη).

Η βασική ατζέντα της χτεσινής Συνόδου των ΥΠΕΞ περιελάμβανε: Την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην επίτευξη «δικαιότερης κατανομής βαρών» μεταξύ των κρατών - μελών ως προς τον στόχο του 2% του ΑΕΠ για αμυντικές δαπάνες έως το 2024. Στρατηγικά ζητήματα όπως οι σχέσεις ΝΑΤΟ - Ρωσίας και η «ασφάλεια» στη Μαύρη Θάλασσα. Ο έλεγχος των εξοπλισμών και οι συνέπειες της ανόδου της Κίνας. Θυμίζουμε ότι οι ΗΠΑ ασκούν πιέσεις στην Κίνα να συμπεριληφθεί σε μια νέα μελλοντική συνθήκη «ελέγχου των εξοπλισμών», κάτι που βρίσκει σύμφωνη - αν και διατηρώντας χαμηλούς τόνους - και τη Ρωσία.

Επίσης, οι ΥΠΕΞ αναγνώρισαν το Διάστημα ως νέο επιχειρησιακό χώρο, μαζί με τον αέρα, το έδαφος, τη θάλασσα και τον κυβερνοχώρο. «Το Διάστημα είναι εξαιρετικά σημαντικό για όλες τις πολιτικές και στρατιωτικές δραστηριότητες, για τις επικοινωνίες, την πλοήγηση, τη διαβίβαση δεδομένων, έτσι το Διάστημα και οι δορυφόροι έχουν μεγάλη σημασία για όλους τους Συμμάχους του ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ, ισχυριζόμενος ότι «δεν θα αναπτύξουμε όπλα στο Διάστημα, αλλά διασφαλίζουμε ότι οι εκεί "υποδομές" είναι διαθέσιμες σε καιρό ειρήνης, κρίσης και συγκρούσεων».

Επιπλέον, το ΝΑΤΟ θα διαθέσει 1 δισ. δολάρια στον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών αναγνώρισης AWACS, όπως διαβεβαίωσε ο Γ. Στόλτενμπεργκ.

Ενώ ως απόδειξη ότι το ΝΑΤΟ δεν είναι «εγκεφαλικά νεκρό» (όπως είχε δηλώσει ο Εμ. Μακρόν), αλλά ασχολείται με «πραγματικά προβλήματα και απειλές», ο γγ του ΝΑΤΟ ανέφερε τις αποφάσεις για το Διάστημα, τη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Ευρώπη, αλλά και τις αποφάσεις για την Κίνα.

Σε ό,τι αφορά το τελευταίο, οι ΥΠΕΞ ενέκριναν έγγραφο που «αξιολογεί τους κινδύνους για την ασφάλεια που προέρχονται από την Κίνα», καθώς εκείνη διαδραματίζει διαρκώς μεγαλύτερο ρόλο σε συγκρούσεις όπως στη Συρία και το Αφγανιστάν, επηρεάζοντας τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, η Κίνα δεν αναφέρεται ως «εχθρός» αλλά «υπό εξέταση».

Οπως διευκρίνισε η πρέσβειρα των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Κέι Μπέιλι Χάτσισον, οι «απειλές ασφαλείας» από την Κίνα θα συζητηθούν για πρώτη φορά στην επερχόμενη Σύνοδο Κορυφής στο Λονδίνο, καθώς, όπως είπε, «παρατηρείται μια στρατιωτική ανάπτυξη» και «η Κίνα είναι πολύ πιο ενεργή σε θέματα παγκόσμιας ασφάλειας. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να εκτιμήσουμε τον κίνδυνο της Κίνας εάν δεν παραμείνει στη βασισμένη σε κανόνες τάξη». «Είμαστε ανοιχτοί σε νέες συμφωνίες ελέγχου των εξοπλισμών (βαλλιστικών πυραύλων)», σημείωσε, προειδοποιώντας ότι η Κίνα «κατέχει νέα πυραυλικά συστήματα που θα μπορούσαν να βλάψουν οποιονδήποτε από εμάς, αν χρησιμοποιηθούν».

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, δήλωσε μετά τη Σύνοδο πως οι ΗΠΑ δεν θα ανανεώσουν καμία συνθήκη για έλεγχο εξοπλισμών (ΙΝF και New START) που δεν «έχει νόημα» για την «ασφάλεια» των ΗΠΑ, καθώς ο κόσμος αλλάζει, «έχουμε την απειλή από την Κίνα» και «δεν μπορούμε να υπογράψουμε καμία συνθήκη μόνο με τη Ρωσία».

Ενώ η Χάτσισον πρόσθεσε, μιλώντας στη βρετανική «Telegraph», πως το ΝΑΤΟ «έχει κάτι που δεν έχουν ούτε η ΕΕ, ούτε οι προτάσεις του Γάλλου Προέδρου: Διατλαντική ικανότητα». Εξάλλου, πρόσθεσε, «πρέπει να αντιμετωπίσουμε μαζί την Κίνα. Οι Ευρωπαίοι μόνοι τους δεν θα πρέπει να πιστεύουν ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν την πρόκληση της αναδυόμενης Κίνας χωρίς το εύρος και το βάθος της εμπειρίας της "ομπρέλας ασφαλείας μας"».

Να σημειωθεί πως στη χτεσινή Σύνοδο ο Γερμανός ΥΠΕΞ, Χάικο Μάας, παρουσίασε μια πρωτοβουλία για την «περαιτέρω πολιτική και εννοιολογική ανάπτυξη του ΝΑΤΟ».

«Το ΝΑΤΟ είναι η ασφάλεια ζωής της Ευρώπης εδώ και 70 χρόνια. Για να τη διατηρήσουμε ως τέτοια, πρέπει να προσαρμόσουμε τη Συμμαχία μας στις τρέχουσες προκλήσεις και να αναλάβουμε περισσότερη ευρωπαϊκή ευθύνη στην πολιτική ασφάλειας», δήλωσε πριν την έναρξη της Συνόδου.

«Δεν πρέπει να ξεχνάμε τι έκανε το ΝΑΤΟ ισχυρό για 70 χρόνια: Η σταθερή του διατλαντική συνοχή», υπογράμμισε, αναφερόμενος έμμεσα στην έλλειψη «πολιτικού συντονισμού» μεταξύ των μελών, στο φόντο και του αυξανόμενου ανταγωνισμού μεταξύ ΗΠΑ - ΕΕ, κι ενώ η Γερμανία, και εσχάτως και η Γαλλία, έχουν εκφράσει επανειλημμένως ενστάσεις για την απουσία «συνεννόησης» με τις ΗΠΑ σε Συρία, Αφγανιστάν κ.λπ.

«Οι Σύμμαχοι θα πρέπει να αναπτύξουν και πολιτικά το ΝΑΤΟ. Χρειαζόμαστε φρέσκα "πολιτικά κύτταρα", σε μια διαδικασία που θα επικεντρώνεται σε βασικά διατλαντικά ζητήματα», είπε ο Χ. Μάας, προτείνοντας μια επιτροπή υψηλόβαθμων εμπειρογνωμόνων και αξιωματούχων που θα προωθήσει μια διαδικασία συζήτησης με επικεφαλής τον γγ του ΝΑΤΟ, «ώστε να ενισχυθεί το πολιτικό σκέλος του ΝΑΤΟ».

Ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Ζαν - Ιβ Λε Ντριάν, έθεσε επίσης την ιδέα μιας ομάδας «εργασίας» που θα εξετάσει τη βελτίωση του «συντονισμού» στο ΝΑΤΟ, ενώ αρκετές χώρες στήριξαν τη γερμανική πρόταση. Ο δε Γ. Στόλτενμπεργκ χαρακτήρισε «αξιόλογη» τη γερμανική πρόταση που, όπως είπε, στοχεύει στο πώς το ΝΑΤΟ μπορεί να «ενισχυθεί ως πλατφόρμα για την κοινή αντιμετώπιση των πολιτικών προκλήσεων».

Ο Μ. Πομπέο, σχολιάζοντας τις προτάσεις αυτές, δήλωσε πως οι ΗΠΑ θα τις εξετάσουν με δεδομένο «ότι οι προτεραιότητες αλλάζουν, ο κόσμος αλλάζει», αναφερόμενος και πάλι στην Κίνα.