INTIME NEWS

Καθημερινά, εκδηλώνονται οι ανησυχητικές και επιβλαβείς συνέπειες που έχει ο αποκλεισμός από την πρόσβαση στο θεμελιώδες δικαίωμα της Υγείας για τις γυναίκες, τους άνδρες και τα παιδιά με HIV/AIDS, καρδιακές παθήσεις, διαβήτη, καρκίνο, επιληψία, άσθμα, ηπατίτιδα και με σοβαρές και χρόνιες παθήσεις. Το γεγονός ότι δεν έχουν υποβληθεί σε θεραπεία, μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση της υγείας τους, σοβαρές βλάβες, ακόμη και θάνατο.

Πρόκειται για απαράδεκτο γεγονός στις σημερινές συνθήκες, με την τεράστια πρόοδο της επιστήμης και της παραγωγής, να υπάρχουν άνθρωποι που είναι αποκλεισμένοι απ' το σύστημα Υγείας, που δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, όπως εμβολιασμοί, εξετάσεις, φάρμακα. Αποτελεί ένα πρόβλημα που αφορά Ελληνες και πρόσφυγες - μετανάστες, που χτυπά τους φτωχούς και ευάλωτους, ανεξάρτητα από χρώμα, θρησκεία, καταγωγή, πρόβλημα βαθιά ταξικό. Στους ξεριζωμένους αντανακλάται σε μεγαλύτερο βαθμό η μετατροπή της Υγείας σε εμπόρευμα, σε πεδίο καπιταλιστικής κερδοφορίας, που η κρατική χρηματοδότηση θεωρείται αφαίρεση «αναγκαίων» πόρων που πρέπει να δίνονται σε φοροαπαλλαγές και ενισχύσεις στους μονοπωλιακούς ομίλους.

Υπενθυμίζεται πως για το σχετικό θέμα το Γενικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ) από την πρώτη στιγμή είχε καταγγείλει την ανάλγητη και απάνθρωπη απόφαση του υπουργού Εργασίας, Γ. Βρούτση, να ανακαλέσει προηγούμενη εγκύκλιο που παρείχε κάποιες διευκολύνσεις για την έκδοση ΑΜΚΑ σε πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. Είχε προειδοποιήσει ότι η συγκεκριμένη απόφαση θα οδηγούσε πρακτικά στον αποκλεισμό των προσφύγων και των μεταναστών που δεν διαθέτουν ΑΜΚΑ από την - έτσι κι αλλιώς - προβληματική περίθαλψη. Τον περασμένο Σεπτέμβρη δε η κυβέρνηση, στην προσπάθειά της να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, είχε διαβεβαιώσει την ΟΕΝΓΕ πως όλες αυτές οι περιπτώσεις θα καλύπτονταν - δήθεν - με τη χορήγηση ΚΥΠΑ (Κάρτας Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπών).

Ωστόσο, οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ΑΜΚΑ ήταν στην πράξη απαγορευτικές για την πλειοψηφία των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο, οι διαδικασίες χρονοβόρες και η χορήγηση ΚΥΠΑ δεν είχε, ακόμα, ξεκινήσει. Αλλωστε, η ΚΥΠΑ, η οποία είχε θεσπιστεί από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και παρέμενε στα χαρτιά, δεν κάλυπτε την εξωνοσοκομειακή περίθαλψη (π.χ. ηλεκτρονική συνταγογράφηση παρακλινικών εξετάσεων, φαρμάκων, εμβολίων κ.λπ.).

Τον Οκτώβρη, με υπουργική εγκύκλιο επαναφέρθηκε ο ΑΜΚΑ, επομένως και η πρόσβαση σε φροντίδα Υγείας για πολλές ομάδες, μεταξύ αυτών οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι πρόσφυγες, ωστόσο μέχρι σήμερα οι αιτούντες άσυλο και τα άτομα χωρίς έγγραφα εξακολουθούν να αποκλείονται. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με υπολογισμούς ανθρωπιστικών οργανώσεων, σχεδόν 50.000 άνθρωποι έχουν μείνει χωρίς πρόσβαση σε φροντίδα Υγείας, μεταξύ αυτών οι νεοαφιχθέντες από τα χερσαία και τα θαλάσσια σύνορα, τα μη καταγεγραμμένα άτομα και τα βρέφη που γεννιούνται στην Ελλάδα.

Οι αιτούντες άσυλο και τα άτομα χωρίς έγγραφα δεν μπορούν να πάρουν δωρεάν φάρμακα, επειδή δεν έχουν ΑΜΚΑ. Οι περισσότεροι αιτούντες άσυλο παίρνουν 90 ευρώ τον μήνα ως οικονομική βοήθεια χρηματοδοτούμενη από τον ΟΗΕ. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν την ...επιλογή ή να μην πάρουν τα φάρμακα που χρειάζονται είτε να πληρώσουν την πλήρη τιμή των φαρμάκων, ενώ δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα. Αρρωστοι με ηπατίτιδα B που δεν έχουν ΑΜΚΑ πρέπει να πληρώσουν έως 1.200 ευρώ για την ελάχιστη θεραπεία που χρειάζονται. Το κόστος αυτό είναι απαγορευτικό για τους περισσότερους ανθρώπους, πόσο μάλλον για τους αιτούντες άσυλο και τα άτομα χωρίς χαρτιά. Σε πολλές δομές φιλοξενίας τα ιατρεία παίρνουν ό,τι τους στέλνει το ΚΕΕΛΠΝΟ, ενώ πολλά φάρμακα δεν αποστέλλονται. Το προσωπικό προσπαθεί να τα βρει από τα κοινωνικά φαρμακεία ή από διάφορες οργανώσεις και δωρεές.

Η κυβέρνηση της ΝΔ υποστηρίζει πως το όλο ζήτημα θα λυνόταν με την έκδοση Προσωρινού Αριθμού Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (ΠΑΥΠΑ) - αντίστοιχο του ΑΜΚΑ - που προβλέπεται με το άρθρο 55.2 του νέου νόμου 4636/2019. Αυτός ο αριθμός συνδέεται άμεσα με τη διαδικασία ασύλου, γεγονός που σημαίνει ότι αν απορριφθεί η αίτηση ασύλου κάποιου, αυτόματα θα πάψει να έχει πρόσβαση σε υπηρεσίες Υγείας. Η διάταξη αυτή είναι ενεργή από 1.11.2019. Η μη έκδοση έκτοτε της προβλεπομένης Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) από πέντε συναρμόδια υπουργεία, και η, στην πράξη, μη διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών αφετέρου, δεν αποτελούν παρά τεχνικούς λόγους για τη μη έκδοση του αριθμού αυτού και τη μη πρόσβαση στην Υγεία των αιτούντων άσυλο. Και βεβαίως, δεν μπορούν σε καμία περίπτωση τα τεχνικά αυτά εμπόδια να είναι κώλυμα στην άμεση νοσηλεία τους. Αξίζει να σημειωθεί πως στα ιατρεία ανθρωπιστικής οργάνωσης στην Αθήνα το ποσοστό όσων ξεριζωμένων τα επισκέπτονταν και δεν είχαν ΑΜΚΑ ήταν 18% τον περασμένο Γενάρη, ενώ το Νοέμβρη είναι 43%.

Ως προς το κυβερνητικό αφήγημα της «κατάχρησης δικαιώματος», αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία για τη μη πρόσβαση στο δικαίωμα της Υγείας μιας σημαντικής και ιδιαίτερα ασθενούς ομάδας ανθρώπων που βρίσκονται στη χώρα μας. Κι αυτό γιατί μεταξύ άλλων προϋποθέτει πρόσβαση - που δεν υπάρχει - σε δικαίωμα που στηρίζεται στο νόμο. Η κατάσταση αυτή προκαλεί μεγάλα διλήμματα και δυσκολίες σε όσους εργάζονται σε σχετικούς φορείς του δημόσιου τομέα, αφού η εύρεση απ' αυτούς νόμιμων λύσεων, έστω κατά περίπτωση, στην πρόσβαση στην Υγεία των ανθρώπων χωρίς ΑΜΚΑ ή υποκατάστατού του, γίνεται πράξη με ρίσκο αφού ενέχει τον κίνδυνο πειθαρχικών διώξεων ή άλλων ποινών.

Στο μεταξύ, η ΟΕΝΓΕ έχει καλέσει τους γιατρούς να συνεχίσουν να κάνουν αυτό που υπαγορεύουν η συνείδησή τους και η ιατρική δεοντολογία. Να περιθάλπουν τους ασθενείς ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής, θρησκείας. Να μην απαρνηθούν το ρόλο τους. Να συνεχίσουν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους ξεριζωμένους από τις πατρίδες τους από τη φτώχεια, τους πολέμους, την προσφυγιά, σε όλους όσοι έχουν ανάγκη, είτε έχουν ΑΜΚΑ και ΚΥΠΑ είτε όχι.

Πρέπει δε από τα νοσοκομεία και τις Υγειονομικές Περιφέρειες, ανεξάρτητα από το πότε θα δώσει λύση η κυβέρνηση, σε όλους τους πρόσφυγες των δομών, διαθέτουν ή όχι ΑΜΚΑ, να τους γίνονται οι απαραίτητες εξετάσεις, η συνταγογράφηση και να τους παρέχονται δωρεάν φάρμακα απ' τα φαρμακεία των νοσοκομείων, όπως ακριβώς απαιτείται να γίνεται και για τους φτωχούς, τους άνεργους, Ελληνες πολίτες.

Παράλληλα, να στελεχωθούν τα νοσοκομεία με το απαραίτητο προσωπικό, ώστε να μπορούν να εξετάζονται όλοι οι ασθενείς, πρόσφυγες και μη, και όχι όπως σήμερα, που στα περισσότερα ιατρεία δεν μπορούν να κλείσουν προγραμματισμένο ραντεβού ή πρέπει να περιμένουν ολόκληρους μήνες. Να λυθούν ζητήματα που έχουν να κάνουν με επισκέψεις ιατρικών κλιμακίων στις δομές και το πρόβλημα μετακίνησης από τις δομές προς τα νοσοκομεία.

Και βέβαια, το εργατικό και λαϊκό κίνημα, οι λαϊκές οικογένειες να δυναμώσουν τη διεκδίκηση για τη λύση των οξυμένων προβλημάτων στην Υγεία, να συνεχίσουν την προσπάθεια αλληλεγγύης με συλλογή ειδών, ρούχων και φαρμάκων. Οι ιατρικοί σύλλογοι, τα σωματεία στα νοσοκομεία να μην αφήσουν κανέναν που βρίσκεται σε ανάγκη χωρίς εξετάσεις και φάρμακα.