Το σαμποτάζ στο πυρηνικό συγκρότημα στη Νατάνζ του Ιράν, που σημειώθηκε στις 11/4 και αποδίδεται στις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες, όπως και η απάντηση της Τεχεράνης με απόφαση για διαδικασία εμπλουτισμού ουρανίου στο πυρηνικό συγκρότημα, φτάνοντας στο 60% την Παρασκευή, επηρέασαν αναπόφευκτα το σύνθετο παζάρι που ξεκίνησε εδώ και περίπου δύο βδομάδες στη Βιέννη για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Υπενθυμίζεται ότι στις συνομιλίες στην αυστριακή πρωτεύουσα παίρνουν μέρος διπλωμάτες και εμπειρογνώμονες από όλες τις πλευρές που συμμετείχαν στη συμφωνία του 2015: Από ΗΠΑ και Ιράν (οι οποίοι ωστόσο δεν συναντώνται άμεσα μεταξύ τους, αλλά επικοινωνούν μέσω μεσολαβητών), καθώς και από Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, ΕΕ, Ρωσία και Κίνα. Στόχος των συνομιλιών είναι η άρση των αμερικανικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν στο Ιράν μετά τη μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία το Μάη του 2018 και η επαναφορά του Ιράν στις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει στο πλαίσιο της συμφωνίας πριν από την αποχώρηση των ΗΠΑ.

Παρά τις αλληλοκατηγορίες και την ανταλλαγή «προειδοποιήσεων» από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές για τις εξελίξεις της τελευταίας βδομάδας (σαμποτάζ στη Νατάνζ και απόφαση για εμπλουτισμό ουρανίου στο 60%), πληροφορίες μετά τον γύρο διαπραγμάτευσης που έγινε την Πέμπτη στη Βιέννη, καταγράφουν μικρή αλλά σταθερή πρόοδο. Ο Ιρανός υφυπουργός Εξωτερικών, Αμπάς Αραγκτσί, που είναι επικεφαλής της αντιπροσωπείας διαπραγματευτών, δήλωσε την Παρασκευή σε δημοσιογράφους πως συμφωνήθηκε η έναρξη διαδικασίας για τον καθορισμό και ταυτοποίηση των αμερικανικών κυρώσεων έναντι του Ιράν που θα πρέπει να αρθούν.

Πάντως, εντός και εκτός Βιέννης, δεν λείπουν οι προσπάθειες τρίτων πλευρών να «εκμαιεύσουν» εξελίξεις προς τη μεριά που εξυπηρετεί καλύτερα τα δικά τους συμφέροντα. Δημοσιογραφικές πληροφορίες, που δεν διαψεύστηκαν, ανέφεραν μεσοβδόμαδα την άφιξη Αράβων διπλωματών στη Βιέννη από χώρες που δεν συμμετείχαν στη συμφωνία του 2015 (π.χ. Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κ.ά.), οι οποίες είχαν διαφωνήσει με την επίτευξή της, θεωρώντας ότι δεν συνεκτιμήθηκαν τα δικά τους συμφέροντα. Οι χώρες αυτές, όπως και το Ισραήλ, θα επιθυμούσαν μία νέα διαπραγμάτευση σε ευρύτερο πλαίσιο που να περιλαμβάνει το «τρίπτυχο» πυρηνικό πρόγραμμα, βαλλιστικό πρόγραμμα, γεωπολιτική επιρροή, του Ιράν.

Αυτό είχε επιχειρήσει αρχικά και η κυβέρνηση του Προέδρου Τζο Μπάιντεν, όμως φάνηκε εκ των πραγμάτων πως προτίμησε σε αυτό το στάδιο να μην κλιμακώσει την πίεση και να διαπραγματευτεί με το Ιράν τουλάχιστον τους όρους για τη διατήρηση της συμφωνίας του 2015. Η επιλογή δεν είναι τυχαία, ιδιαίτερα εάν συνδυαστεί με την πρόσφατη απόφαση του Μπάιντεν για σταδιακή αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, προκειμένου να συγκεντρωθούν δυνάμεις και πόροι για την ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση με την Κίνα και τη Ρωσία.