Σαν χιονοστιβάδα εξελίσσονται γεγονότα στο καυτό τρίγωνο Αθήνα - Αγκυρα - Λευκωσία, με επιτηρητή εντολέα την Ουάσιγκτον. Η επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού Κ. Σημίτη στις ΗΠΑ παρακολουθείται από τις πυκνές συνομιλίες Κληρίδη - Ντενκτάς και τις επικείμενες ανάλογες Παπανδρέου - Τζεμ. Εχω γράψει στο παρελθόν, εντός της δεκαετίας του '90, τόσο για την πιθανή εξέλιξη του κυπριακού προβλήματος, όσο και για τις τουρκικές αξιώσεις στο Αιγαίο.

Ελεγα ότι το Κυπριακό περνάει μέσα από τη διελκυστίνδα της ΝΑΤΟικής λύσης. Οτι θα αναγνωριστούν πρακτικά, έστω έμμεσα, δυο κρατικές οντότητες, που, ανεξάρτητα της μορφής που θα ξεκινήσουν, έστω κι ως διακοινοτικές, θα καταλήξουν σε μιαν ενιαία ΝΑΤΟική κρατική οντότητα μέσα στην υπαρκτή Ευρωπαϊκή Ενωση. Ηδη, ομολογείται ότι το κύριο πρόβλημα είναι η μορφή αυτού του κράτους. Θεωρώ ότι οι εντατικές συνομιλίες Κληρίδη - Ντενκτάς είναι η πρακτική αρχή αυτής της κατάληξης. Ο εσπευσμένος χαρακτήρας τους μοιάζει να δείχνει ανησυχία των εμπνευστών της. Αραγε, είναι ο φόβος ενδοσυμμαχικών ανταγωνισμών; Ο φόβος λαϊκών αντιδράσεων σε Κύπρο και Ελλάδα, με συγκροτημένη έκφραση πολιτικών δυνάμεων και παραγόντων; Μήπως είναι όλα μαζί κι άλλα, που, για την ώρα, δε φαίνονται; Οι ίδιες ερωτήσεις μπορούν να τεθούν και για την επικείμενη έναρξη ανάλογων ελληνο-τουρκικών διαπραγματεύσεων για το καθεστώς του Αιγαίου. Κατά γενική ομολογία, το τρίγωνο Αθήνα - Αγκυρα - Λευκωσία μοιάζει με συγκοινωνούντα δοχεία γεμάτα με εκρηκτική ύλη. Μια επικίνδυνη ενέργεια μπορεί να προκαλέσει παρανάλωμα πυρός με απρόσμενες συνέπειες και προεκτάσεις για εκείνους που ελέγχουν και κελεύουν. Γι' αυτό πρέπει τα νέα χαλκεία που θα προκύψουν να είναι άκρως θολά, να γίνουν σύντομα και να έχουν τη μορφή θωπείας στα μεταμορφωμένα όντα της Κίρκης.

Στο Κυπριακό θα παρουσιαστούν, μάλλον, με την καταληκτική μορφή ενός νέου ενιαίου κράτους με ευρω-ενωσιακή ταυτότητα και υπό ΝΑΤΟική ομπρέλα. Ο,τι, δηλαδή, το καλύτερο για την αγγλο-αμερικάνικη επικυριαρχία στον ευρύτερο γεωγραφικό χώρο. Για την Τουρκία, θα σημαίνει μεγαλύτερη δυνατότητα άσκησης πιέσεών της στην Ευρωπαϊκή Ενωση και απαλλαγή της από μια χρόνια οικονομική αιμορραγία. Η παρουσία της θα είναι πλέον ΝΑΤΟική. Για το ελληνο-κυπριακό κεφάλαιο, σημαίνει την προσδοκία ότι θα «καταπιούν» οικονομικά την τουρκοκρατούμενη Κύπρο έστω και σε συνεργασία με το τουρκικό κεφάλαιο. Για το ελληνικό πολιτικο-οικονομικό κατεστημένο, θα σημαίνει απαλλαγή του από έναν πονοκέφαλο με πολλούς κινδύνους. Για τη διεφθαρμένη και εθνικά επικίνδυνη ελληνική μεγαλοαστική τάξη, η με κάθε τρόπο «απαλλαγή» είναι ο χρυσός ιστορικός της κανόνας. Αντίθετα με τη νέα ενιαία κρατική οντότητα της Κύπρου, τα χαλκεία θα παρουσιαστούν στο Αιγαίο με «διεθνική» φορεσιά. Θα αποπνέουν την οικουμενική ισχυροσύνη της Ελλάδας έναντι μιας καθυστερημένης, αλλά αναγκαστικά σύμμαχης χώρας, της Τουρκίας. Η υπαρκτή για το ΝΑΤΟ ελληνο-τουρκική συγκυριαρχία στο Αιγαίο θα επιβεβαιωθεί για να ανοίξουν οι κρουνοί της πετρελαιακής του συνεκμετάλλευσης.

Αυτό θα κλείσει την πρώτη προφητική μου πράξη «περί μετατοπίσεως» της αποκλειστικής ελληνικής επικράτειας «επί το δυνατότερον». Τότε θα αρχίσει η πρακτική ολοκλήρωση της δεύτερης πράξης «περί μετατοπίσεως» επί το νοτιότερον. Ισως πει κάποιος ότι μιλώ προφητικά εκ του ασφαλούς εδώ και δέκα χρόνια. Αυτός θα πρέπει να καταλάβει ότι τέτοια γεγονότα συμβαίνουν μόνο σε συγκεκριμένες ιστορικές στιγμές, με συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες. Γι' αυτό, άλλωστε, η προετοιμασία τους είναι χρονοβόρα και δύσκολη κι η επιτυχία τους αμφισβητούμενη. Είναι αυτό που επισημαίνω πιο πάνω, ότι, δηλαδή, μια λάθος ενέργεια μπορεί να οδηγήσει σε κινδύνους με απρόσμενες συνέπειες αυτούς που απεργάζονται και κελεύουν τέτοια γεγονότα. Ας ελπίσουμε ότι αυτό θα συμβεί σε βάρος τους αυτή της φορά.