Ο στόχος μέχρι το τέλος της χρονιάς είναι να φτάσουν οι πλειστηριασμοί τις 40.000, υλοποιώντας και μ' αυτόν τον τρόπο τις κατευθύνσεις κυβέρνησης και ΕΕ για την απομείωση των «κόκκινων» δανείων. Θυμίζουμε ότι η «αντιμετώπισή» τους είναι από τα βασικά προαπαιτούμενα της «μεταμνημονιακής εποπτείας», που η κυβέρνηση πανηγύρισε τη «λήξη» της πριν από λίγες μέρες, δίνοντας τη σκυτάλη στα μνημόνια διαρκείας της ΕΕ.

Τράπεζες και funds έχουν πλειστηριάσει από την αρχή της χρονιάς 17.620 ακίνητα, μεταξύ αυτών και χιλιάδες σπίτια λαϊκών οικογενειών, που είναι απροστάτευτες και εκτεθειμένες στις «ορέξεις» των πιστωτών, με τους νόμους της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων. Απ' αυτούς τους πλειστηριασμούς 4.190 σπίτια απέκτησαν νέο ιδιοκτήτη.

Οι ρυθμοί των πλειστηριασμών αναμένεται να ανέβουν κι άλλο τη χρονιά που έρχεται, με δεδομένο ότι η ακρίβεια τσακίζει τα λαϊκά νοικοκυριά και δημιουργεί καινούργια «κόκκινα» δάνεια στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, που εντείνουν τους εκβιασμούς και επιταχύνουν τις διαδικασίες για νέες δημεύσεις.

Ενδεικτικά, ένα στα τρία (32%) στεγαστικά δάνεια που είχαν ρυθμιστεί τον προηγούμενο χρόνο, έχει «κοκκινίσει» εκ νέου. Η ονομαστική αξία των «κόκκινων» δανείων που έχουν στην κατοχή τους οι «Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις» (ΕΔΑΔΠ), τα γνωστά «κοράκια», έχει ξεπεράσει τα 87,6 δισ. ευρώ, ενώ κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους ο όγκος τους αυξήθηκε κατά 7,9 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το τέλος του 2021.

Την ίδια ώρα, τράπεζες και funds επιχειρούν να βγάλουν «από τη μύγα ξίγκι» με την αξιοποίηση των δημευμένων ακινήτων που έχουν περάσει στην κατοχή τους. Σε πολλές περιπτώσεις μετατρέπουν τους παλιούς ιδιοκτήτες σε νοικάρηδες στο ίδιο τους το σπίτι, αφού πρώτα αποσπάσουν την κυριότητα του ακινήτου.

Σε άλλες περιπτώσεις δανειοδοτούν τους ενδιαφερόμενους αγοραστές για να «χτυπήσουν» ένα σπίτι στους πλειστηριασμούς που οι ίδιες διοργανώνουν! Με τις ευλογίες του κράτους κερδοσκοπούν στις πλάτες του λαού, έχοντας πρώτα βάλει στο χέρι χιλιάδες λαϊκές κατοικίες ανθρώπων που δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στις δόσεις των στεγαστικών δανείων.

Τράπεζες και επιχειρηματικοί όμιλοι που έχουν αποκτήσει ακίνητα από πλειστηριασμούς τα βγάζουν μαζικά στην αγορά, μέσα από δικά τους προγράμματα και πλατφόρμες επαναπλειστηριασμού, αποζητώντας μεγαλύτερο κέρδος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί μεγάλη τράπεζα που ετοιμάζεται μέχρι το τέλος του χρόνου να πλειστηριάσει κατοικίες - διαμερίσματα και μονοκατοικίες - συνολικής αξίας περίπου 100 εκατ. ευρώ!

Τα «κόκκινα» δάνεια, η αδυναμία δηλαδή των ρημαγμένων από την αντιλαϊκή πολιτική νοικοκυριών να αντεπεξέλθουν στην αποπληρωμή των στεγαστικών δανείων, σε συνδυασμό με την εκτόξευση του κόστους για τη στέγη, είτε πρόκειται για ιδιοκατοίκηση είτε για ενοικίαση, είναι πλευρές του «στεγαστικού προβλήματος», που αγγίζει τη συντριπτική πλειοψηφία των λαϊκών νοικοκυριών.

Σε ό,τι αφορά τα ενοίκια, μόνο το δεύτερο τρίμηνο του 2022 καταγράφονται ενδεικτικά οι εξής αυξήσεις σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους: Στο υπόλοιπο Αττικής 16,2%, στα ανατολικά 14,3%, στα βόρεια προάστια της Αθήνας 9,1% και στα νότια 5,9%, στον Πειραιά 11,1% και στα προάστιά του 6,9%, στο υπόλοιπο του νομού Θεσσαλονίκης 14,7%.

Ιδιαίτερα οξυμένο είναι το πρόβλημα της φοιτητικής στέγης, με το κόστος να εκτινάσσεται ακόμα και πάνω από 40% σε σχέση με πέρυσι (ενδεικτικά, 43% στην Πάτρα, 25% στη Θεσσαλονίκη, 26% στην Αθήνα κ.ο.κ.).

Τα στοιχεία αυτά γίνονται ακόμα πιο αποκαλυπτικά αν υπολογίσει κανείς ότι πλέον στη χώρα μας το 30% των νοικοκυριών ζει στο ενοικιοστάσιο, ενώ νοικάρηδες και ιδιοκτήτες επιβαρύνονται με το υψηλότερο κόστος για τη στέγη αναλογικά με το εισόδημά τους συγκριτικά με όλες τις άλλες χώρες της ΕΕ.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, που δεν περιλαμβάνουν τα αλλεπάλληλα κύματα της ακρίβειας το τελευταίο 10μηνο, τα ελληνικά νοικοκυριά πληρώνουν περίπου το 40% του εισοδήματός τους για τη στέγη (δόσεις δανείων, ενοικίων, φόροι, λογαριασμοί «κοινής ωφέλειας» κ.ά.). Το ποσοστό αυτό αυξάνεται εξαιτίας της αύξησης του κόστους από τη μια και της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος από την άλλη.

Μετά απ' όλα αυτά, καμία εντύπωση δεν προκαλεί το γεγονός ότι η ιδιοκατοίκηση μειώνεται σταθερά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, ενώ κατείχε διαχρονικά ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανάμεσα στα κράτη - μέλη της ΕΕ. Σήμερα, το 73% των νοικοκυριών διαμένουν σε ιδιόκτητη κατοικία (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ), όταν το 2005 το ποσοστό αυτό βρισκόταν στο 84,6%!

Η μεγάλη πτώση ξεκίνησε μετά το 2010 και κλιμακώθηκε στη διάρκεια της προηγούμενης καπιταλιστικής κρίσης. Είναι ενδεικτικό ότι μέχρι το 2011 τα νοικοκυριά που διέμεναν σε ιδιόκτητη κατοικία είχαν αυξηθεί κατά 1 εκατ. (ή κατά 48,2%) σε σύγκριση με το 1981 και κατά 620.000 (ή κατά 25,9%) σε σχέση με το 1991.

Ανάμεσα στους παράγοντες που επέδρασαν και επιδρούν, πέρα από την αύξηση του κόστους της στέγης με τα πρόσθετα μνημονιακά χαράτσια που ήρθαν για να μείνουν, τους πλειστηριασμούς και την κατακόρυφη αύξηση των λογαριασμών του ρεύματος, είναι και η κατάργηση μετά το 2012 του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και άλλων προγραμμάτων για τη λαϊκή στέγη, που στη συγκρότησή τους από το κράτος έπαιξαν καθοριστικό ρόλο οι αγώνες του εργατικού - λαϊκού κινήματος σε προηγούμενες περιόδους.

Απ' αυτή τη σκοπιά, είναι τουλάχιστον προκλητικό να εμφανίζεται η κυβέρνηση ως ο ...προστάτης τάχα της λαϊκής κατοικίας, με τον πρωθυπουργό να ετοιμάζεται μάλιστα να εξαγγείλει και «στεγαστικό πακέτο» από το βήμα της ΔΕΘ.

Κι αυτό όταν το κράτος, με όλες διαχρονικά τις κυβερνήσεις, είναι ο μεγαλύτερος «δήμιος» του δικαιώματος στη λαϊκή στέγη, για να διασφαλίζονται τα συμφέροντα και τα κέρδη των τραπεζών και των άλλων επιχειρηματικών ομίλων, είτε με τη φοροαφαίμαξη των λαϊκών νοικοκυριών, είτε με τους νόμους που αφήνουν τους δανειολήπτες έρμαια των πλειστηριασμών και των εκβιασμών, είτε με τη συνολικότερη αντιλαϊκή πολιτική, που πυροδοτεί την ακρίβεια και εκτοξεύει τις τιμές κυρίως στο ρεύμα.

Ετσι, τα μέτρα που ετοιμάζεται να εξαγγείλει η κυβέρνηση (άτοκα δάνεια για την αγορά ή την επισκευή πρώτης κατοικίας, επιδότηση ενοικίου, κρατικά ακίνητα που θα διαμορφωθούν από το κράτος ή ιδιώτες και θα παραχωρούνται σε νέους εργαζομένους και ανέργους προς ενοικίαση, ανέγερση οικιστικών συγκροτημάτων με ΣΔΙΤ κ.ά.) δεν αντιμετωπίζουν το οξυμένο στεγαστικό πρόβλημα, ειδικά των νέων ανθρώπων και ζευγαριών.

Αντίθετα, όπως και οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων αστικών κομμάτων, αποτελούν πλευρές της ίδιας αντιλαϊκής διαχείρισης, που στόχο έχει από τη μια να εξασφαλίσει έναν νέο κύκλο δανεισμού από τις τράπεζες και επιδοτήσεων προς τους κατασκευαστικούς ομίλους και από την άλλη να διαχειριστεί με όρους «κόστους - οφέλους» τις «δυσλειτουργίες» που δημιουργεί στην αγορά εργασίας και στην «κοινωνική συνοχή» το ζήτημα της πανάκριβης στέγης.

Αν κάτι επιβεβαιώνεται, είναι ότι ο καπιταλισμός δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα της λαϊκής κατοικίας, αντίθετα αναπαράγει τα αδιέξοδα για τα λαϊκά νοικοκυριά. Γι' αυτό, η πραγματική διέξοδος για τον λαό προϋποθέτει σύγκρουση με τη στρατηγική του κεφαλαίου, που αντιμετωπίζει τη στέγη ως χρυσοφόρο εμπόρευμα.

Περνάει μέσα από την εργατική - λαϊκή πάλη για κατάργηση των πλειστηριασμών, ουσιαστικά μέτρα ενίσχυσης του λαϊκού εισοδήματος και ανακούφισης από το κόστος της στέγης, προγράμματα λαϊκής στέγης με ευθύνη και χρηματοδότηση από το κράτος, φθηνά και ασφαλή σπίτια για όλο τον λαό. Η συμπόρευση με το ΚΚΕ σ' αυτόν τον μαζικό αγώνα πολλαπλασιάζει τη δύναμή του και σηματοδοτεί τον άλλο δρόμο που μπορεί να βαδίσει ο λαός, για να είναι η στέγη καθολικό δικαίωμα και όχι πανάκριβη πολυτέλεια.