Χαρακτηριστικές είναι οι τραγικές εικόνες από νησιά, όπως η Κρήτη, όπου αναπληρωτές εκπαιδευτικοί και φοιτητές αυτές τις μέρες κοιμούνται «στρωματσάδα» στις παραλίες, ψάχνοντας εναγωνίως στέγη που να μην κοστίζει ολόκληρους μισθούς. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση διαφημίζει τις προσκλήσεις της σε κατοίκους της Βόρειας Ευρώπης να ...ξεχειμωνιάσουν σε «ζεστά» και «οικονομικά» καταλύματα στο νησί, ώστε να προστατευτούν από τον «ενεργειακό χειμώνα» και να αφήσουν ζεστό παραδάκι σε μεγαλοξενοδόχους και εταιρείες διαχείρισης ακινήτων.

Το εκρηκτικό κοκτέιλ των ενοικίων - φωτιά, των «κόκκινων» δανείων και των πλειστηριασμών, της εκτόξευσης του κόστους για θέρμανση και ρεύμα οδηγεί σε απόγνωση χιλιάδες λαϊκά νοικοκυριά, φέρνοντας ξανά στην επιφάνεια τις δίκαιες διεκδικήσεις για άμεσα μέτρα στήριξης, με αυξήσεις στους μισθούς, προστασία του λαϊκού εισοδήματος κ.ο.κ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο το δεύτερο τρίμηνο του 2022 καταγράφονται αυξήσεις στα νοίκια, που στην Αττική φτάνουν το 35%, ενώ σε συμβόλαια που ανανεώνονται, οι αυξήσεις μπορεί να φτάνουν και το 25% σε σχέση με το 2019. Ετσι μια οικογένεια, για σπίτι π.χ. 100 τ.μ. καλείται να δώσει μέχρι και 1.000 ευρώ νοίκι για κατασκευές 20ετίας, ενώ για παλιότερες κατασκευές μέχρι και 700 ευρώ! Ιδιαίτερα οξυμένο είναι το πρόβλημα της φοιτητικής στέγης, με το κόστος να εκτινάσσεται ακόμα και πάνω από 40% σε σχέση με πέρυσι.

Στο φόντο αυτό, τα στοιχεία της Eurostat αποτυπώνουν μια τραγική κατάσταση για τους εργαζόμενους, αφού χωρίς να περιλαμβάνουν τα αλλεπάλληλα κύματα ακρίβειας του τελευταίου 10μηνου, δείχνουν ότι τα ελληνικά νοικοκυριά πληρώνουν περίπου το 40% του εισοδήματός τους για τη στέγη (δόσεις δανείων, ενοικίων, φόροι, λογαριασμοί «κοινής ωφέλειας» κ.ά.).

Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η ιδιοκατοίκηση να μειώνεται σταθερά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, αντιστρέφοντας τη σχετική «παράδοση» για την οποία γίνεται συχνά λόγος. Σήμερα, το 73% των νοικοκυριών διαμένουν σε ιδιόκτητη κατοικία (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ), όταν το 2005 το ποσοστό αυτό βρισκόταν στο 84,6%! Η μεγάλη πτώση ξεκίνησε μετά το 2010 και κλιμακώθηκε στη διάρκεια της προηγούμενης καπιταλιστικής κρίσης.

Ανάμεσα στους παράγοντες που επέδρασαν και επιδρούν, πέρα από την αύξηση του κόστους της στέγης με τα κάθε λογής χαράτσια τα προηγούμενα χρόνια και τους πλειστηριασμούς, την κατακόρυφη αύξηση των λογαριασμών του ρεύματος, είναι και η κατάργηση μετά το 2012 του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και άλλων προγραμμάτων για τη λαϊκή στέγη, που στη συγκρότησή τους από το κράτος έπαιξαν καθοριστικό ρόλο οι αγώνες του εργατικού - λαϊκού κινήματος σε προηγούμενες περιόδους.

Μπροστά σε αυτή τη ζοφερή κατάσταση που φέρει τις υπογραφές όλων των κυβερνήσεων, ετοιμάζεται η ΝΔ ενόψει ΔΕΘ προκλητικά να ανακοινώσει «πρωτοβουλίες» για «στεγαστικό πακέτο» με έμφαση στα νέα ζευγάρια. Κι αυτό όταν το κράτος, με όλες διαχρονικά τις κυβερνήσεις, είναι ο μεγαλύτερος «δήμιος» του δικαιώματος στη λαϊκή στέγη, για να διασφαλίζονται τα συμφέροντα και τα κέρδη των τραπεζών και των άλλων επιχειρηματικών ομίλων, είτε με τη φοροαφαίμαξη των λαϊκών νοικοκυριών, είτε με τους νόμους που αφήνουν τους δανειολήπτες έρμαια των πλειστηριασμών και των εκβιασμών, είτε με τη συνολικότερη αντιλαϊκή πολιτική, που πυροδοτεί την ακρίβεια και εκτοξεύει τις τιμές κυρίως στο ρεύμα.

Πέρα από τα γνωστά μέτρα - κοροϊδία, όπως τα επιδόματα ενοικίου κ.ά., σύμφωνα με δημοσιεύματα, το «πακέτο» θα περιλαμβάνει σπρώξιμο πελατείας στις τράπεζες με επιδοτήσεις επιτοκίων, αλλά και «κατασκευαστικά προγράμματα» με ΣΔΙΤ, πατώντας στον πρόσφατο νόμο που ψήφισε για τον ΟΑΕΔ.

Πρόκειται για μέτρα που όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουν το στεγαστικό πρόβλημα που οι ίδιοι δημιούργησαν, αντίθετα το «αξιοποιούν» για να μπουκώσουν επιχειρηματικούς ομίλους με φρέσκο χρήμα, το οποίο θα προέρχεται από τις εισφορές των εργαζομένων στον ΟΑΕΔ, ενώ θα ρίχνει ακόμα περισσότερους στη μέγγενη της δανειοδότησης. Παρόμοιες θέσεις διατυπώνει άλλωστε και ο ΣΥΡΙΖΑ, με το «πακέτο» τελικά να αφορά περισσότερο τους κατασκευαστικούς ομίλους παρά τους εργαζόμενους.

Στόχος τους είναι - όσο γίνεται σε αυτές τις συνθήκες - όχι να ικανοποιηθεί η ζωτική ανάγκη του λαού για φθηνή και ασφαλή στέγη, αλλά να αμβλυνθούν δυσλειτουργίες που δημιουργεί η πανάκριβη κατοικία στην αγορά εργασίας, π.χ. διεκδικήσεις για μισθούς, αλλά και να διασφαλίζεται η «κοινωνική συνοχή».

Αυτό που για μια ακόμα φορά επιβεβαιώνεται, είναι ότι ο καπιταλισμός δεν μπορεί να λύσει ένα ζωτικό πρόβλημα, αλλά αντίθετα να το οξύνει. Παρά τις τεράστιες σύγχρονες παραγωγικές δυνατότητες, παρά το γεγονός ότι πλέον έχουν ελαχιστοποιηθεί σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες ο χρόνος και ο «κόπος» για να φτιαχτεί μια κατοικία, αυτή γίνεται όλο και πιο δυσεύρετη για τους μεροκαματιάρηδες, τους λαϊκούς ανθρώπους και τα παιδιά τους.

Η αντιμετώπιση της στέγης ως χρυσοφόρου εμπορεύματος, ως πεδίου επενδύσεων και μάλιστα αποδοτικών για μια χούφτα κατασκευαστικούς ομίλους έχει ως αποτέλεσμα τέτοια φαινόμενα να οξύνονται. Η ίδια «πηγή του κακού» είναι που θέλει τις λαϊκές κατοικίες να πνίγονται τον χειμώνα και να καίγονται το καλοκαίρι, να είναι εκτεθειμένες στην έντονη σεισμικότητα και στις ελλείψεις αντίστοιχης θωράκισης.

Η ίδια πηγή «θέλει» τους οικοδόμους να περιπλανώνται από την ανεργία στην αναζήτηση μεροκάματων φτώχειας, να τους βγάζει στους δρόμους του αγώνα για την εφαρμογή ΣΣΕ, να σακατεύονται στα εργοτάξια επειδή ο στενός κορσές της κερδοφορίας δεν χωράει ουσιαστικά μέτρα προστασίας.

Γι' αυτό, η πραγματική διέξοδος για τον λαό προϋποθέτει σύγκρουση με τη στρατηγική του κεφαλαίου, περνάει μέσα από την εργατική - λαϊκή πάλη για κατάργηση των πλειστηριασμών, για ουσιαστικά μέτρα ενίσχυσης του λαϊκού εισοδήματος και ανακούφισης από το κόστος της στέγης, προγράμματα λαϊκής στέγης με ευθύνη και χρηματοδότηση από το κράτος, φθηνά και ασφαλή σπίτια για όλο τον λαό.