Με ταχείς ρυθμούς συνεχίζεται η διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας - Ιράν, μετά τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών στις 6 Απρίλη στο Πεκίνο και τη συμφωνία που υπέγραψαν στις 10 Μάρτη για αποκατάσταση σχέσεων που είχαν διαταραχθεί από το 2016.

Ιρανική αντιπροσωπεία διπλωματών και εμπειρογνωμόνων έφθασε την Τετάρτη το πρωί στο Ριάντ με στόχο την επαναλειτουργία της ιρανικής πρεσβείας και του γενικού προξενείου στην Τζέντα το επόμενο διάστημα, πριν από τις 23 Ιούνη, όταν ξεκινά το ετήσιο προσκύνημα μουσουλμάνων στη Μέκκα, στη Σαουδική Αραβία.

Ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Νάσερ Κανάνι, αναφέρθηκε και στην άφιξη διπλωματών της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη ήδη από το Σάββατο 8 Απρίλη, προσθέτοντας ότι σήμερα, Πέμπτη, θα αναχωρήσουν για τη Μασχάντ προκειμένου να επαναλειτουργήσει σύντομα και το εκεί προξενείο της.

Στη σκιά της εξομάλυνσης των σχέσεων Ριάντ - Τεχεράνης με τη μεσολάβηση της Κίνας, οι ΗΠΑ επιδιώκουν ρόλο αντιμετωπίζοντας τα νέα δεδομένα στην περιφέρεια του Περσικού με κάποια μικρή «αμηχανία». Το βράδυ της Τρίτης, ο Αμερικανός σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Τζέικ Σάλιβαν, είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Σαουδάραβα πρωθυπουργό και πρίγκιπα διάδοχο στον θρόνο, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, σχετικά με εξελίξεις γύρω από το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, την επανέναρξη συνομιλιών για εκεχειρία στην Υεμένη και άλλα περιφερειακά ζητήματα.

Ο Σάλιβαν χαιρέτισε «τις εξαιρετικές προσπάθειες» της Σαουδικής Αραβίας να βρεθεί «πολιτική λύση στον πολυετή πόλεμο» της Υεμένης, στο φόντο των νέων διαπραγματεύσεων που ξεκίνησαν την περασμένη Κυριακή στην πρωτεύουσα της χώρας, Σαναά, ανάμεσα σε Σαουδάραβες, Ομανέζους αξιωματούχους και υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία των Χούθι (που κυβερνούν το μεγαλύτερο μέρος της βόρειας Υεμένης πολεμώντας την διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση, η οποία έχει τον έλεγχο του κεντρικού και νότιου τμήματος της χώρας).

Από τον Λευκό Οίκο επιβεβαιώθηκε επίσης η μετάβαση του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ στην Υεμένη, Τιμ Λέντερκινγκ, με στόχο «να υποστηρίξει τις προσπάθειες» για ειρηνευτική συμφωνία.

Χτες, το αμερικανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο «Ασοσιέιτεντ Πρες», επικαλούμενο μέχρι πρόσφατα απόρρητα αμερικανικά έγγραφα με ημερομηνία 9 Μάρτη 2023 και τίτλο «Ρωσία/ΗΑΕ: Εμβάθυνση των σχέσεων μυστικών υπηρεσιών», μετέδωσε ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες κατέγραψαν Ρώσους πράκτορες να καυχώνται πως έπεισαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να συνεργαστούν μαζί τους κατά των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου. Ωστόσο η πληροφορία διαψεύστηκε ως «κατηγορηματικά ψευδής» από τα ΗΑΕ το βράδυ της Δευτέρας.

Παράλληλα, χτες, το πρακτορείο «Ρόιτερς» μετέδωσε ότι το Ιράν μετέφερε νέα όπλα και πυρομαχικά στη Συρία υπό το πρόσχημα ανθρωπιστικής βοήθειας στους σεισμόπληκτους για να αντικατασταθούν όσα καταστράφηκαν από ισραηλινές επιδρομές. Το πρακτορείο επικαλείται «9 Σύρους, Ιρανούς, Ισραηλινούς και Δυτικούς που είπαν πως τα όπλα στάλθηκαν για να θωρακίσουν τις άμυνες του Ιράν και της Συρίας κατά του Ισραήλ».

Για πρώτη φορά από τον πόλεμο στη Συρία ο υπουργός Εξωτερικών, Φαϊσάλ αλ Μικντάντ, μετέβη χτες στην Τζέντα, στη Σαουδική Αραβία, με πρόσκληση του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Βασικά θέματα συζήτησης ήταν κατά πληροφορίες η πιθανή επαναφορά της Συρίας στον Αραβικό Σύνδεσμο και η συμμετοχή της στη Σύνοδο Κορυφής του Συνδέσμου, τον Μάη, η οποία θα γίνει στη Σαουδική Αραβία, καθώς επίσης ο επαναπατρισμός Σύρων προσφύγων και η εξασφάλιση περισσότερης ανθρωπιστικής βοήθειας στις σεισμόπληκτες περιοχές της Συρίας.

Νωρίτερα χτες είχε ανακοινωθεί πως αποκαθιστούν τις σχέσεις τους Συρία και Τυνησία, με το υπουργείο Εξωτερικών της Συρίας να επιβεβαιώνει ότι θα επαναλειτουργήσει σύντομα η πρεσβεία στην Τυνησία μετά την απόφαση της τελευταίας να διορίσει νέο πρέσβη στη Δαμασκό.