Τον δρόμο για περαιτέρω αξιοποίηση του προτεκτοράτου του Κοσόβου από το ΝΑΤΟ ανοίγει η απόφαση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης (ΚΣ) της λυκοσυμμαχίας να εγκρίνει πρόταση για την αναγνώρισή του ως «συνδεδεμένου μέλους», από «παρατηρητής» που ήταν έως τώρα.

Σε προχτεσινή ψηφοφορία που έγινε στη συνεδρίαση στη Σόφια μόλις μία αντιπροσωπεία καταψήφισε και άλλες 14 χώρες έκαναν αποχή (περιλαμβανομένης της Κύπρου). Στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΝΑΤΟ συμμετέχουν τα κοινοβούλια όχι μόνο των 32 κρατών - μελών αλλά και κοινοβούλια εννιά «συνδεδεμένων χωρών» (στα οποία περιλαμβάνονται Σερβία, Κύπρος κ.τ.λ.).

Η Κοσοβάρα Πρόεδρος Βιόσα Οσμάνι σχολίασε ότι «θα συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας μαζί με τους συμμάχους μας για να προωθήσουμε την πορεία μας προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ».

Από τη μεριά της, η σερβική αντιπροσωπεία στην ΚΣ χαρακτήρισε την εξέλιξη «επικίνδυνο προηγούμενο», ενώ ο επικεφαλής του Γραφείου Κοσόβου της σερβικής κυβέρνησης Πέταρ Πέτκοβιτς υποστήριξε ότι «οι μεγάλες δυνάμεις υποστηρίζουν ανοιχτά την τρομοκρατία του Κούρτι και είναι έτοιμες να κλείσουν τα μάτια σε όλες τις κακοτοπιές του καθεστώτος στην Πρίστινα, εάν αυτό ταιριάζει στα γεωπολιτικά τους συμφέροντα (...) δική μας δουλειά είναι να προστατεύσουμε την ειρήνη και τους Σέρβους στο Κοσσυφοπέδιο - Μετόχια, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, όσο δύσκολες κι αν είναι οι συνθήκες».

Η νέα αυτή εξέλιξη οξύνει περαιτέρω την αντιπαράθεση για τους όρους συνεργασίας Κοσόβου - Σερβίας, για τους οποίους ΗΠΑ και ΕΕ διεκδικούν το «πάνω χέρι» και ενώ η «απόσταση» γενικότερα του Βελιγραδίου με τη Δύση παραμένει, όπως έδειξε και η πρόσφατη ανακήρυξη «Μέρας για τη Γενοκτονία» στη Σρεμπρένιτσα, με τις συντριπτικές ψήφους ΗΠΑ και συμμάχων τους, την περασμένη βδομάδα στη ΓΣ του ΟΗΕ.

Στο μεταξύ, αντιδρώντας στις ανακοινώσεις με τις οποίες η «Σερβική Δημοκρατία» υποδέχτηκε το ψήφισμα του ΟΗΕ για τη Σρεμπρένιτσα και είπε ότι θα καταθέσει σχέδιο «ειρηνικής διάσπασης» στην Ομοσπονδία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (τη δεύτερη από τις δύο οντότητες που συνθέτουν τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, στην οποία πλειοψηφούν μουσουλμάνοι Βόσνιοι και Κροατοβόσνιοι), η αμερικανική πρεσβεία στο Σαράγεβο κατήγγειλε την ηγεσία Ντόντικ για σχέδια «απόσχισης με άλλο όνομα», που είναι «επικίνδυνα και ανεύθυνα».

Υποστήριξε ότι «οι ενέργειες του κ. Ντόντικ θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον μέσα στους ευρωατλαντικούς θεσμούς που επιθυμεί ο λαός της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, περιλαμβανομένου του λαού της "Σερβικής Δημοκρατίας"».

Διαβεβαιώσεις ότι η Βόρεια Μακεδονία αποτελεί όντως «αφοσιωμένο μέλος του ΝΑΤΟ» έδωσε στο μεταξύ η Πρόεδρος της χώρας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, που ξεκαθάρισε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών «αποτελεί πραγματικότητα» και ως τέτοια πρέπει να τηρηθεί.

Σε νέες της δηλώσεις, η προερχόμενη από το κόμμα VMRO-DPNE νέα Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας δήλωσε ότι «εγώ ούτε είπα ότι δεν θα σεβαστώ το Σύνταγμα, ούτε είπα ότι θα καταγγείλω τη Συμφωνία των Πρεσπών». Επανέλαβε ότι δεν παραβίασε τη Συμφωνία με τις προσφωνήσεις της χώρας της ως «Μακεδονίας» και ότι επέκρινε τη Συμφωνία των Πρεσπών «λόγω της διαδικασίας υιοθέτησής της, λόγω της μη συμφωνίας της με τη Χάρτα των Ηνωμένων Εθνών» αλλά - υπογράμμισε - «αυτή αποτελεί νομικό γεγονός, αποτελεί πραγματικότητα και εγώ θα την σεβαστώ». Μάλιστα, υπενθύμισε ότι η χώρα της άλλαξε και έγγραφα για εσωτερική χρήση (π.χ. διαβατήρια, ταυτότητες) για να εφαρμοστεί η Συμφωνία των Πρεσπών.

Την ίδια στιγμή, προμηνύοντας νέα όξυνση παζαριών (σε συνθήκες που όλα δείχνουν ότι ανατροφοδοτούνται και αλυτρωτισμοί, εθνικισμοί) η Σιλιάνοφσκα πρόσθεσε: «Ακούω ενίοτε και κάποιες προειδοποιήσεις και απειλές, αλλά εγώ λέω ότι είναι αλήθεια ότι στο Διεθνές Δίκαιο ισχύει η αρχή ότι θα πρέπει να γίνονται σεβαστές οι Συμφωνίες, αλλά νομίζω ότι πάντοτε, όταν ζητάμε από τον άλλον να πράξει κάτι, είναι φυσικό, στο πλαίσιο μίας λογικής "win-win", να διερωτηθούμε τι έχουμε πράξει εμείς». Εξέφρασε δε παράπονο ότι «όλοι όσοι πήγαν στην Ελλάδα, είχαν τη δυνατότητα να δουν ότι το όνομα που από εμάς ζητούν να σεβαστούμε, αυτοί δεν το επιδεικνύουν πουθενά. Συνεχίζει να υπάρχει Σκόπια, και μάλιστα σε πολλά σημεία υπάρχει και το ακρωνύμιο (σ.σ. ΠΓΔΜ-FYROM)», καταλήγοντας «να μην αναφερθώ στα Μνημόνια»...

Από την άλλη, η Σιλιάνοφσκα είπε και ότι πιστεύει «στην ελευθερία της έκφρασης της σκέψης, στην ελευθερία του αυτοπροσδιορισμού».

Στο μεταξύ, χτες, νέος πρόεδρος της Βουλής εκλέχτηκε ο αλβανικής καταγωγής Αφρίμ Γκάσι, αρχηγός ενός εκ των τεσσάρων κομμάτων που απαρτίζουν τον συνασπισμό της (μέχρι πρότινος) αλβανικής αντιπολίτευσης, «Αξίζει».