Στον γεμάτο συγκινήσεις μα και δύσκολο και απαιτητικό «δρόμο» της κλασικής κιθάρας «βαδίζει» εδώ και χρόνια με συνέπεια η αξιόλογη κιθαρίστρια Εύα Φάμπα. Κόρη του αξέχαστου σολίστα, συνθέτη και δασκάλου Δημήτρη Φάμπα, του ανθρώπου που μόχθησε όσο κανένας άλλος στη χώρα μας προκειμένου η κιθάρα να πάρει τη θέση που της ανήκει, η Ε. Φάμπα απέκτησε στο πλάι του παιδεία μοναδική, που είναι παντοτινός «οδηγός» της στις εμφανίσεις της και στα δισκογραφικά «μονοπάτια». Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε το CD «A Guitar Portrait of Fantasy», ένα γοητευτικό «πορτρέτο» κλασικών έργων σημαντικών δημιουργών, σμιλεμένο με τη δεξιοτεχνία και την ευαισθησία της σολίστριας. Η Ε. Φάμπα ερμηνεύει μερικά από τα πιο γνωστά και περίτεχνα κομμάτια από το ρεπερτόριο της κλασικής κιθάρας, προσφέροντας έναν δίσκο ξεχωριστό σε ποιότητα. που κυκλοφόρησε από μια μικρή εταιρία («Wave Music»). Ενα CD, που απευθύνεται όχι μόνο σε μυημένους, αλλά και σε απλούς ακροατές, που αγαπούν αυτό το όργανο.

Με αφορμή αυτή την έκδοση έγινε η συζήτησή μας με την Ε. Φάμπα, η οποία μόλις είχε επιστρέψει από τη Βουλγαρία. Είχε προσκληθεί στο 1ο Βαλκανικό Φεστιβάλ Κλασικής Κιθάρας, που πραγματοποιήθηκε στο Βέλιγκραντ, όπου έπαιξε, άκουσε άλλους κιθαριστές και συμμετείχε στην κριτική επιτροπή του διαγωνισμού νέων κιθαριστών. «Με τίμησαν ιδιαίτερα», λέει. «Μου έδωσαν ένα ειδικό βραβείο, του Κέντρου Κουλτούρας της πόλης προς τιμήν της συμβολής μου στην ανάπτυξη του κιθαριστικού επιπέδου στα Βαλκάνια».

-- Οι τιμές έρχονται από το εξωτερικό...

-- Κάθε καλλιτέχνης, κάθε ευαίσθητος άνθρωπος θέλει να νιώθει ότι κάτι προσφέρει...

-- Η τελευταία δισκογραφική σας προσφορά αφορά σε ένα μελωδικό πορτρέτο φαντασίας...

-- Η πρώτη μου δισκογραφική δουλιά ήταν πριν από αρκετά χρόνια με έργα αποκλειστικά του πατέρα μου, η οποία δυστυχώς δεν κυκλοφορεί. Επίσης, πριν ενάμιση χρόνο έκανα ένα CD, που μου έδωσε τη δυνατότητα να εκφραστώ ερμηνευτικά. Το «Πορτρέτο Φαντασίας» είναι μια συλλογή έργων που τα έχω αγαπήσει πολύ και τα έχω παίξει πολλές φορές, που τα αισθάνομαι κομμάτι του εαυτού μου. Είναι έργα Rodrigo, Coste, Brouwer, Paganini, Albeniz, Malats, Mangore, Guimaraes, Τζωρτζινάκη και του πατέρα μου. Ελπίζω αυτό το υλικό να μου δώσει τη δυνατότητα να με γνωρίσει και κοινό εκτός Ελλάδας. Προς το παρόν ο δίσκος στο εξωτερικό έχει φτάσει στα χέρια μουσικοκριτικών από μεγάλα περιοδικά κιθαριστικά. Βέβαια, η δισκογραφική εταιρία που τον έβγαλε είναι μικρή... Πρέπει όμως να πω ότι είμαι ευτυχής που βρέθηκε αυτή η ευκαιρία μπροστά μου. Γιατί δυστυχώς στην Ελλάδα, αν δεν έχεις μεγάλα μέσα, δύσκολα βρίσκεις κάποιον ο οποίος χωρίς να πληρώσεις σου δίνει περιθώριο να ηχογραφήσεις. Ηδη έχει παρουσιαστεί σε κάποια ραδιόφωνα και μου έχει προταθεί να παρουσιαστεί σε ραδιοφωνικές εκπομπές αμιγώς κιθαριστικές διαφόρων χωρών.

-- Πού έγκειται η δυσκολία να φτάσει στη δισκογραφία κάποιος καλλιτέχνης που ασχολείται με τη σοβαρή μουσική;

-- Τους επιχειρηματίες των δισκογραφικών εταιριών ασφαλώς τούς ενδιαφέρει να βγάλουν χρήματα. Παράλληλα, δεν υπάρχει ενδιαφέρον για τη σοβαρή μουσική. Είναι γεγονός ότι πολλοί συνάδελφοι έχουν καταφέρει να κάνουν δίσκο σε μεγάλες εταιρίες. Ομως, πάρα πολλοί άλλοι δεν έχουν καμία δυνατότητα να ηχογραφήσουν πουθενά. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν είναι και καλοί. Ομως δεν τους έχει δοθεί η ευκαιρία. Από την άλλη, κι εγώ δεν μπορώ ούτε να παρακαλώ, ούτε να προσπαθώ τόσο πολύ. Πάντα ήθελα να κάνω την κλασική μουσική όχι να είναι μόνο προσιτή στον κόσμο, γιατί είναι έτσι κι αλλιώς, αλλά να είναι και επιθυμητή και ευχάριστη. Βέβαια, με τέτοιο σκεπτικό, που δε θα χαμηλώνει την ποιότητά της προκειμένου να είναι προσιτή, απλά κάνοντας κάποιες επιλογές προκειμένου να κινήσει το ενδιαφέρον και όσων δεν είναι μυημένοι. Γιατί άραγε πρέπει να ακούμε εκατό χιλιάδες φορές ένα τραγούδι της Βίσση και όχι κάποιο κομμάτι που έχει στοιχεία πολιτισμού, γνώση και ομορφιά; Για παράδειγμα, ένα μικρό έργο του Μπρόουερ, έναν ελληνικό χορό του Φάμπα, ή τη ρομάντζα του Παγκανίνι, που είναι ένα άλλο είδος μουσικής έκφρασης και γνώσης;

-- Ποια είναι η δική σας απάντηση σε αυτό; Γιατί από το πρωί μέχρι το βράδυ ο Ελληνας πρέπει ν' ακούει κάθε ηχητικό κατασκεύασμα;

-- Γιατί αυτά αποχαυνώνουν. Και επειδή είναι ανάλαφρα προσφέρονται περισσότερο για να ξεχνάμε τα προβλήματά μας, για να μη σκεφτόμαστε...

-- Η κιθάρα είναι ένα όργανο που χαρακτηρίζεται από αμεσότητα στην επικοινωνία. Ποια είναι η θέση της στην Ελλάδα;

-- Οπωσδήποτε η κιθάρα έχει ήχο πιο προσιτό και ανθρώπινο από άλλα όργανα, γιατί τον παράγει ο άνθρωπος ερχόμενος απευθείας σε επαφή με τις χορδές της. Νομίζω, ότι στη χώρα μας η τέχνη της κιθάρας έχει προχωρήσει πολύ, παρ' όλες τις δυσκολίες. Δυστυχώς, όμως, έχουν πλέον δημιουργηθεί ομάδες, που κατά την κρίση μου δεν έχουν να κάνουν με σχολές αλλά με φιλίες, παρέες... Βέβαια, δεν είναι εύκολο για όλους να βρίσκονται μέσα σε όλους τους χώρους. Στην Ελλάδα η τέχνη της κιθάρας ανθίζει, όμως δεν εκτιμάμε εξίσου την ελληνική μουσική γραφή. Δηλαδή, ενώ μπορεί σποραδικά να παίζονται κάποια έργα Ελλήνων συνθετών, δεν είναι ενταγμένα ούτε στη διδασκαλία, αλλά ούτε και στο επίσημο ρεπερτόριο των καλλιτεχνών προς τα έξω. Σπάνια θα δεις ένα έργο ελληνικό. Δεν ξέρω αν το επίπεδο των συνθέσεων έχει φτάσει στο επίπεδο της σολιστικής τέχνης... Ομως, όσον αφορά στο συνθετικό έργο του πατέρα μου οφείλω να ομολογήσω ότι είναι παραγκωνισμένο. Ακόμη και στη Βιβλιοθήκη του Μεγάρου Μουσικής, εκεί που έχει καταχωρημένους τους συνθέτες που έχουν γράψει για κιθάρα, δε βρίσκεται το όνομα του Δημήτρη Φάμπα! Δυστυχώς, ακόμη και το ίδιο το κράτος δεν έχει αναγνωρίσει ένα έργο που έχει πλάσει χιλιάδες καλλιτέχνες. Γεγονός, που σημαίνει ότι ακόμα και μετά το θάνατο ενός μεγάλου δημιουργού χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να ανατυπώσεις ένα έργο του ή να τυπώσεις ανέκδοτα έργα του. Και είναι ενδεικτική μιας στάσης η απουσία από σημαντικές διδακτικές σχολές, έργων καταξιωμένων και αγαπημένων από τον κόσμο. Τα παραπάνω είναι στοιχεία που μου δημιουργούν πολλά ερωτήματα, όταν μάλιστα υπάρχει ένα τέτοιο μεγαλείο-κληρονομιά.

-- Εχετε ιδρύσει το Σύλλογο «Δημήτρης Φάμπας» με βασικό στόχο το να μην ξεχνιέται η δημιουργία του καλλιτέχνη που συνέβαλε όσο κανένας άλλος στην ανάπτυξη της κιθαριστικής τέχνης στην Ελλάδα, ενώ συνάμα υπήρξε σπουδαίος δάσκαλος. Η στήριξη της πολιτείας σε αυτή την προσπάθεια θα έπρεπε να είναι δεδομένη...

-- Βασικός στόχος μας είναι η ενίσχυση του έργου του πατέρα μου, καθώς και η ενίσχυση της κιθαριστικής τέχνης και των νέων που ασχολούνται με αυτή, με άξονα βέβαια τη σχέση τους με το έργο του. Στα τρία χρόνια λειτουργίας του συλλόγου πιστεύω ότι έχουμε ενισχύσει πολύ και νέους ανθρώπους και οι συναυλίες που διοργανώνουμε έχουν καλλιτεχνικό επίπεδο που χαίρει εκτίμησης. Ομως, η πολιτεία δεν κάνει τίποτα για το έργο του. Τώρα, με την Πολιτιστική Ολυμπιάδα θα γίνουν εκδηλώσεις που θα περιλαμβάνουν πιθανόν όλα τα όργανα. Ομως φαντάζομαι πως θα γίνει ό,τι και με το Φεστιβάλ Κιθάρας του Μεγάρου Μουσικής, που δεν υπήρχε ούτε το όνομα του Ελληνα κιθαρίστα Δημήτρη Φάμπα. Ούτε μια αναφορά δεν υπήρξε σε αυτόν και στο έργο του, σε όλα τα Φεστιβάλ Κιθάρας, που έγιναν για τρία χρόνια στο Μέγαρο. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί συμβαίνουν όλα αυτά... Οταν φτιάχνεις ένα Φεστιβάλ σε έναν χώρο όπως το Μέγαρο και απευθύνεσαι σε τόσες χιλιάδες κόσμου και γράφεις την ιστορία της κιθάρας στην Ελλάδα, δεν μπορείς να μην έχεις ούτε μια αναφορά στον Φάμπα...