Τη φωνή των χιλιάδων εργαζομένων και ληπτών υπηρεσιών των ευαίσθητων αυτών τομέων, αλλά και των δεκάδων φορέων που απαιτούν την απόσυρση του εκτρωματικού νομοσχεδίου, μετέφερε στη συζήτηση στην Επιτροπή ο βουλευτής του ΚΚΕ Γιώργος Λαμπρούλης. Εξαρχής ξεκαθάρισε ότι εδώ και 9 μήνες το ΚΚΕ ζητά να μη φέρει καν η κυβέρνηση το νομοσχέδιο, από όταν ακόμα διέρρεε το αντιδραστικό του περιεχόμενο. Και σημείωσε: «Διαφωνούμε στον πυρήνα και στο "διά ταύτα" του νομοσχεδίου, και ζητάμε την απόσυρσή του. Δεν επιδέχεται βελτίωση, ούτε επιδιόρθωση, μόνο απόσυρση».

Το νομοσχέδιο - συνέχισε - «αποτελεί εξειδίκευση συγκεκριμένων κατευθύνσεων, δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία. Εξειδικεύει κατευθύνσεις που τίθενται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία. Προωθεί μια σειρά από καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις με βασικό πυλώνα την "ψυχιατρική μεταρρύθμιση", την "αποασυλοποίηση".

Η εμπειρία 30 χρόνων από την Ελλάδα και άλλες χώρες επιβεβαιώνει τις θέσεις του ΚΚΕ, από όταν ήρθε το πρώτο νομοσχέδιο για την "ψυχιατρική μεταρρύθμιση", για τον αντιδραστικό χαρακτήρα της».

Και θύμισε την πάγια θέση του Κόμματος, στο πλαίσιο της συνολικής του πρότασης για την Ψυχική Υγεία, να μην κλείνουν τα δημόσια ειδικά ψυχιατρεία, θέση για την οποία στο παρελθόν «δεχτήκαμε τόνους λάσπης, εξαπολύθηκε μια πρωτοφανής εκστρατεία συκοφάντησης - χυδαίας διαστρέβλωσης της θέσης μας, με πρωταγωνιστές οπορτουνιστές όλων των αποχρώσεων.

Οι υποκριτικές διακηρύξεις όλων των κυβερνήσεων για την "ανάγκη μετατόπισης του κέντρου βάρους από την ιδρυματική στην κοινοτική φροντίδα, για την καταπολέμηση του στίγματος", αποδείχθηκε ότι ήταν προπέτασμα καπνού για την ελαχιστοποίηση των κρατικών δαπανών για την Ψυχική Υγεία, που αντιμετωπίζεται σαν κόστος, ενισχύοντας τον επιχειρηματικό τομέα, την εκμετάλλευση του ψυχικού πόνου και της ψυχικής ασθένειας από ΜΚΟ και ΑΜΚΕ που ξεκοκαλίζουν ευρωπαϊκά προγράμματα, τη συστηματική μετατόπιση της ευθύνης στις οικογένειες, που επωμίζονται τεράστιο φόρτο με τις λεγόμενες άτυπες μορφές υπηρεσιών».

Κατήγγειλε ότι η «ψυχιατρική μεταρρύθμιση», «βάσει των κατευθύνσεων της ΕΕ όπως την εφάρμοσαν όλες οι κυβερνήσεις, πιάνοντας η μία το νήμα από κει που το άφησε η άλλη, έβαλε στην κλίνη του Προκρούστη την πολιτική του "κόστους - οφέλους" των δικαιωμάτων του λαού σε υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας.

Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής; Δραστική περικοπή των κρατικών δαπανών, μείωση του αριθμού κλινών στον δημόσιο τομέα (900), αύξηση στον ιδιωτικό (4.700), ενίσχυση της "κοινωνικής οικονομίας", των ΜΚΟ με χρηματοδοτήσεις, και συστηματική μετατόπιση της ευθύνης στις οικογένειες.

Την ίδια στιγμή τα μέτρα που προτείνονται είναι να μην επιβαρύνονται οι κουτσουρεμένοι κρατικοί προϋπολογισμοί, να καλύπτονται αυτοί που το έχουν περισσότερη ανάγκη, μέσα από την ανάπτυξη των "βέλτιστων πρακτικών" και "καινοτόμων λύσεων" (τηλεφωνικές γραμμές υποστήριξης, τηλεϊατρική κ.ά.), που σαφώς κοστίζουν λιγότερο.

Το αποτύπωμα στην Ελλάδα της μέχρι τώρα πολιτικής όλων των κυβερνήσεων στο πλαίσιο των στρατηγικών επιλογών της ΕΕ: Στα τρία ψυχιατρικά νοσοκομεία που έχουν απομείνει, στους ψυχιατρικούς τομείς όλων των νοσοκομείων, είναι πολύ πίσω από τις ανάγκες. Σε δομές αποκατάστασης και οικοτροφεία επικρατούν ασυλικές συνθήκες νοσηλείας, που προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και καταλύουν την ανθρώπινη υπόσταση. Οι ελάχιστες δημόσιες δομές έχουν μετατραπεί σε αποθήκες ψυχών. Ασθενείς στοιβάζονται σε ράντζα. Συνωστίζονται, ανεξάρτητα από το φύλο, το είδος και τη βαρύτητα της πάθησης, σε ακατάλληλους χώρους, με απαρχαιωμένες υποδομές και τραγικές ελλείψεις προσωπικού όλων των ειδικοτήτων.

Η ανυπαρξία κρατικών δομών Ψυχικής Υγείας έχει ως αποτέλεσμα την ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση των επανεισαγωγών, το φαινόμενο της "περιστρεφόμενης πόρτας", την επιδείνωση της υγείας των ασθενών. Το υψηλό ποσοστό των αναγκαστικών νοσηλειών (65% ακούσιες) αποδεικνύει την ανυπαρξία της πρόληψης σε όλα τα επίπεδα, που θα μπορούσε να πετύχει την πρώιμη ανίχνευση των ατόμων με ψυχικές διαταραχές, την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία. Μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό έχουν ενταχθεί στις λιγοστές δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης.

Οι οικογένειες των ατόμων με ψυχικές διαταραχές επωμίζονται σχεδόν εξολοκλήρου τη φροντίδα τους, χωρίς καμία κρατική στήριξη, με αποτέλεσμα την τεράστια ψυχική επιβάρυνσή τους. Οσοι δεν έχουν υποστηρικτικό οικογενειακό περιβάλλον, ως μακροχρόνια νοσηλευόμενοι στα τμήματα οξέων περιστατικών, περιμένουν στην καλύτερη περίπτωση να αδειάσει θέση σε κάποιον ξενώνα ή οικοτροφείο, στη χειρότερη να μείνουν στο περιθώριο ή στις φυλακές. Ακόμα και σε όσες οικογένειες αναγκάζονται με χίλιους τρόπους να βρουν τα χρήματα, οι ασθενείς καταδικάζονται σε εγκλεισμό ακόμα και ισόβια σε κάποιες από τις ιδιωτικές κλινικές - άσυλα.

Η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη στις παιδοψυχιατρικές υπηρεσίες. Σε πρωτοβάθμιο επίπεδο, χρόνια τώρα, ο διογκωμένος ιδιωτικός τομέας γιγαντώνεται σταδιακά. Ελάχιστες και υποστελεχωμένες δημόσιες υπηρεσίες ασχολούνται αποκλειστικά με τη διάγνωση. Σε δευτεροβάθμιο επίπεδο, ελάχιστες οι κλίνες νοσηλείας στον δημόσιο τομέα. Είναι συγκεντρωμένες αυτού του τύπου παιδοψυχιατρικές υπηρεσίες στην πρωτεύουσα, στα τρία παιδιατρικά νοσοκομεία, με αποτέλεσμα να υπάρχει λίστα αναμονής ακόμα και για οξέα περιστατικά.

Πώς αντιμετωπίζεται σήμερα η αύξηση των αναγκών του λαού για υψηλού επιπέδου υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας;».

Στηλιτεύοντας την τακτική του υφυπουργού Υγείας Δ. Βαρτζόπουλου, ο οποίος στο πλαίσιο της διαβούλευσης διαστρεβλώνει την πραγματικότητα, ισχυριζόμενος μάλιστα ότι δεν υπάρχει έλλειψη δομών αλλά έλλειψη ...σχεδιασμού και ενιαιοποίησης, ο Γ. Λαμπρούλης απάντησε:

«Αντί το κράτος να αναπτύξει τις απαραίτητες πρωτοβάθμιες έως και τριτοβάθμιες υπηρεσίες που χρειάζονται, έρχεται να νομοθετήσει την ενιαιοποίηση των υπαρχουσών δομών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Αυτονομούνται τα δύο ψυχιατρικά νοσοκομεία από το ΕΣΥ και το κράτος αναλαμβάνει ρόλο επόπτη και συντονιστή τους.

Αντί να ενισχύσετε τις δημόσιες υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, όχι μόνο εσείς αλλά και οι προηγούμενες κυβερνήσεις των 30 χρόνων που κρατάει αυτή η "ψυχιατρική μεταρρύθμιση"... Αντί να αναβαθμιστούν οι υπάρχουσες κλινικές με τις αναγκαίες υποδομές, με επάρκεια σε σύγχρονους θαλάμους, με υποδομή που να προσφέρει ασφάλεια και μοναδικό κριτήριο για τη λειτουργία τους τη θεραπεία των ασθενών και όχι το στοίβαγμά τους σε "αποθήκες ψυχών"... Αντί αυτών, και εσείς και οι προηγούμενοι συγχωνεύσατε κλινικές στο δημόσιο σύστημα Υγείας, κλείσατε δομές, πριονίζετε και δρομολογείτε κλείσιμο των εναπομεινασών δομών, αύξηση των ιδιωτικών δομών. Και όλα αυτά στο όνομα της "αποασυλοποίησης".

Αντί οι υπάρχουσες δομές να είναι πλήρως στελεχωμένες με ειδικά εκπαιδευμένο και μόνιμο προσωπικό, με εξειδικευμένη ομάδα ψυχολόγων, εργοθεραπευτών, κοινωνικών λειτουργών και άλλες ειδικότητες, τις υποβαθμίζατε, τις υποβαθμίζετε και τις θέτετε και κάτω από τα όρια της ασφάλειας, με συμβασιούχους που αγγίζουν το 50% του προσωπικού και με απουσία, συνάμα, βασικών ειδικοτήτων. Να πώς φτάσαμε στη σημερινή τραγική κατάσταση.

Είναι ξεκάθαρο ότι η "ψυχιατρική μεταρρύθμιση" και η "αποασυλοποίηση" ήταν και είναι ο μανδύας της πολιτικής που με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο βάζει ταφόπλακα στις δημόσιες υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας και Απεξάρτησης, σπρώχνοντας τον λαό στον ιδιωτικό τομέα, στις ΜΚΟ και τις ΑΜΚΕ.

Οι ανάγκες του λαού, των ψυχικά ασθενών και των οικογενειών τους θυσιάζονται για ακόμα μια φορά στον βωμό του κέρδους. Κοινωνικοοικονομικά ασθενέστερα στρώματα, που αυτήν τη στιγμή νοσηλεύονται στα δημόσια ψυχιατρεία, δεν θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες, γιατί δεν θα αντέχουν να αντεπεξέλθουν οικονομικά. Χρόνιοι ασθενείς που νοσηλεύονται στα ψυχιατρικά νοσοκομεία και σε ψυχιατρικές κλινικές επί χρόνια, για κοινωνικούς λόγους, θα μεταφερθούν - αν πληρούν τα κριτήρια - σε άλλα μικρότερα άσυλα.

Οι εργαζόμενοι σε αυτόν τον τομέα έχουν την εμπειρία, όταν στην πρώτη φάση υλοποίησης του προγράμματος ΨΥΧΑΡΓΩ αλλά και πρόσφατα, με τη δράση ΜΚΟ και ΑΜΚΕ, έκλειναν και παρατούσαν ασθενείς στις πύλες των ψυχιατρικών νοσοκομείων. Αυτήν την πραγματικότητα θα βιώσουν και ακόμα χειρότερα το επόμενο διάστημα οι ασθενείς και οι εργαζόμενοι, με την προώθηση αυτού του νομοσχεδίου».

Σχετικά με το πεδίο της Πρόληψης - Απεξάρτησης ο Γ. Λαμπρούλης επεσήμανε ότι αλλάζει ο χάρτης, με την κατάργηση των εγκεκριμένων προγραμμάτων απεξάρτησης, των 75 Κέντρων Πρόληψης μετά το 2027, τη συνένωση όλων των προγραμμάτων στον ΕΟΠΑΕ (ΝΠΙΔ), την απόφαση για δημιουργία Κέντρου Σωματικής Αποτοξίνωσης χωρίς εξειδικευμένο προσωπικό αλλά με τον υπάρχον προσωπικό του ΕΣΥ, και χωρίς αναφορά διασύνδεσης με «στεγνό» θεραπευτικό πρόγραμμα.

Αναφερόμενος στις βασικές επιπτώσεις του νομοσχεδίου σε αυτό το πεδίο, ο βουλευτής του ΚΚΕ υπογράμμισε ότι αποτελεί χτύπημα στη δημόσια και δωρεάν Απεξάρτηση, αυτή που υπήρχε, με τα τεράστια προβλήματα, υποβάθμιση της «στεγνής» θεραπείας και πριμοδότηση της «μείωσης της βλάβης». Επιπλέον, συνέχιση της υποστελέχωσης και της υποχρηματοδότησης, που προϋπήρχαν και για τις οποίες ανέφερε ενδεικτικά στοιχεία σχετικά με το ΚΕΘΕΑ: Τη δεκαετία 2012 - 2022 η μείωση της κρατικής χρηματοδότησης έφτασε στο 20%, σε σχέση με την ήδη μειωμένη πριν το 2012, και η μείωση του προσωπικού το 25%, ενώ από τον Γενάρη του 2023 έχουν αποχωρήσει 70 εργαζόμενοι.

Επεσήμανε ακόμα το «χτύπημα των εργασιακών σχέσεων στον χώρο» και την «υποβάθμιση της Πρόληψης, με προσανατολισμό στην ενημέρωση και τη "μείωση της βλάβης" και όχι στην ολοκληρωμένη ψυχοκοινωνική προσέγγιση με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας, συνεχίζοντας την πορεία οπισθοδρόμησης για την επιστημονική αντίληψη της Πρόληψης. Χτύπημα στο συνεχές της θεραπείας, καθώς για πρώτη φορά στα 40 χρόνια λειτουργίας των "στεγνών" προγραμμάτων αποσπάται η κοινωνική επανένταξη από τη θεραπεία. Επιπλέον χώρος για διείσδυση ΜΚΟ και στην απεξάρτηση.

Πρόκειται για μια "αντιναρκωτική" πολιτική πλήρως εναρμονισμένη με την πολιτική της ΕΕ, και όχι με τις ανάγκες και τις εξελίξεις στην τοξικοεξάρτηση στη χώρα μας. Αν και η πλειοψηφία όσων ζητούν ένταξη σε θεραπευτικό πρόγραμμα είναι για την απεξάρτηση από κάνναβη και κοκαΐνη, ενώ έχει μειωθεί η ενέσιμη χρήση, παρ' όλα αυτά ιδρύονται "Χώροι Εποπτευόμενης Χρήσης" και αρκούνται στο μοίρασμα συριγγών, γιατί αυτό επιτάσσει η "αντιναρκωτική" πολιτική της ΕΕ, αντί να ενισχυθούν η Πρόληψη και η Απεξάρτηση».

Σχετικά με το αντιδραστικό ιδεολόγημα ότι ο χρήστης ναρκωτικών ουσιών «είναι άρρωστος και πάσχει από χρόνια υποτροπιάζουσα νόσο», το οποίο προσυπογράφουν όλα τα αστικά κόμματα, ο βουλευτής του ΚΚΕ ξεκαθάρισε ότι και μέσω του νομοσχεδίου «ενισχύεται η αντιεπιστημονική θεωρία της βιολογικοποίησης και ιατρικοποίησης του φαινομένου - είναι ζήτημα ιδεολογικής αντιπαράθεσης. Με βάση αυτήν τη θεώρηση εκπορεύονται και οι πολιτικές που εφαρμόζονται. Ενισχύεται η αντιεπιστημονική θεωρία αυτού του πολυπαραγοντικού φαινομένου της χρήσης και της εξάρτησης, καμία ευθύνη του αστικού κράτους, καμία συσχέτιση της διάδοσης των ουσιών με τις κοινωνικοοικονομικές σχέσεις στον καπιταλισμό. Ακόμα κι απ' αυτήν την ιστορία κάποιοι κερδίζουν: Στο άρθρο 75 δεκαπλασιάζονται, από τα 50 στα 500 γραμμάρια, οι συσκευασίες τελικών προϊόντων κάνναβης. Ενισχύονται η λογική της "ατομικής ευθύνης" και οι προϋποθέσεις για εν δυνάμει νέους χρήστες. Ζητάμε την απόσυρση του νομοσχεδίου».