Από τον Αύγουστο είχε αρχίσει το υπουργείο Παιδείας να «φροντίζει» για τους όρους φοίτησης των παιδιών στα σχολεία. Τότε ήταν που εκδόθηκε η εγκύκλιος και όριζε πως τα σχολικά τμήματα θα διαμορφωθούν με βάση τα μέγιστα όρια μαθητών, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι γνωματεύσεις παιδιών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (προκειμένου να γίνονται κατατμήσεις τμημάτων) και οι εγγραφές του Σεπτέμβρη, ούτε καν ο αναγκαίος αριθμός τετραγωνικών ανά μαθητή σε κάθε αίθουσα. Περίπου 1.000 τμήματα περικόπηκαν με βάση αυτές τις οδηγίες, προκαλώντας αγανάκτηση σε γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές, που απάντησαν και συνεχίζουν να απαντούν με κινητοποιήσεις ώστε να παρθούν πίσω οι αντιπαιδαγωγικές αποφάσεις. Είναι πολλές οι περιπτώσεις που παραθέτουν για μεγάλο αριθμό παιδιών - 6, 7, 9 - με μαθησιακές δυσκολίες, θέτοντας αφοπλιστικά το ερώτημα: Πώς θα στηριχθούν αυτά τα παιδιά και τι περιθώρια για εξατομικευμένη παρέμβαση αφήνονται; Και μάλιστα με οδηγία από το υπουργείο για μόνο έναν εκπαιδευτικό Παράλληλης Στήριξης ανά τμήμα, όπως προστάζει η «πανευρωπαϊκή κατεύθυνση».

«Αναγκαίες» χαρακτήριζε το υπουργείο Παιδείας τις συγχωνεύσεις, διατρανώνοντας ότι στόχος του είναι τα «καλύτερα εκπαιδευτικά αποτελέσματα» και επαναλαμβάνοντας διαρκώς τα περί χαμηλής αναλογίας μαθητών ανά εκπαιδευτικό στη χώρα μας σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. «Η Ελλάδα έχει 8 παιδιά ανά εκπαιδευτικό. Στην Ολλανδία έχουμε 16 παιδιά και στη Φιλανδία 14 παιδιά», δήλωνε πριν λίγες μέρες ο υπουργός Παιδείας. Η αναλογία αυτή προκύπτει από μία απλή διαίρεση του αριθμού των μαθητών της χώρας με τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν, και φυσικά δεν ταυτίζεται με τον αριθμό μαθητών στην τάξη, που αποτελεί ένα εντελώς διαφορετικό μέγεθος. Και αποτελεί βέβαια διαφορετική πραγματικότητα από το «8 μαθητές ανά εκπαιδευτικό», αφού οι μαθητές είναι υπερτριπλάσιοι του 8 στις τάξεις. Γιατί, καλές οι στατιστικές και οι αριθμοί προς άγραν εντυπώσεων, αλλά η Ελλάδα έχει ιδιαίτερη μορφολογία (ιδιαίτερα σε σχέση με την Ολλανδία...), με νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές όπου ο πληθυσμός είναι μικρότερος, που μπορεί να έχουν ολιγοθέσια σχολεία και παραμένει αδιαπραγμάτευτη η ανάγκη οι μαθητές εκεί να έχουν τον εκπαιδευτικό τους. Δεν είναι η πρώτη φορά που από χείλη κυβερνητικών παραγόντων ακούμε για την κατάταξη της Ελλάδας στις λίστες του ΟΟΣΑ και της ΕΕ σε σχέση με άλλες χώρες σε ό,τι αφορά την αναλογία μαθητών - εκπαιδευτικών, με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς να καλούν σε «ορθολογική» κατανομή του εκπαιδευτικού προσωπικού, που οδηγεί και σε συγχωνεύσεις. Δεν είναι όμως εξίσου συχνή η αναφορά στις τελευταίες θέσεις της Ελλάδας στις δαπάνες για την Εκπαίδευση...

Με περιστατικά «βροχής» σοβάδων σε πλήθος σχολείων έκλεισε η περσινή χρονιά, και απ' ό,τι φαίνεται δεν έχει αλλάξει τίποτα. Οι μαθητές έχουν επιστρέψει στα σχολεία εδώ και πάνω από τρεις εβδομάδες και ήδη καταγράφηκαν τα πρώτα περιστατικά κατάρρευσης σχολικών υποδομών. Χρειάστηκε να πέσουν πολλοί σοβάδες σε σχολικές αίθουσες, αυλές και διαδρόμους και να γίνουν πολλές διαμαρτυρίες από τη σχολική κοινότητα, για να φτάσει η κυβέρνηση να μιλήσει για το πρόβλημα των σχολικών υποδομών. Και το έκανε στη ΔΕΘ, με τον πρωθυπουργό να εξαγγέλλει πρόγραμμα για την ανακαίνιση σχολικών εγκαταστάσεων. Σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινωθεί από την ίδια την κυβέρνηση, όμως, ούτε στο σύνολο των αναγκών απαντά αυτό το πρόγραμμα ούτε γενναία χρηματοδότηση από το κράτος θα πάρει.

Οπως ανακοινώθηκε, στο πλαίσιο του προγράμματος θα δοθεί «απόλυτη έμφαση στην αναβάθμιση μπάνιων και γηπέδων, αλλά και σε σοβατίσματα λοιπών εγκαταστάσεων», δηλαδή εργασίες επιφανειακές, που δεν απαντούν στην ανάγκη για σύγχρονες, ασφαλείς κτιριακές υποδομές. Οσο για τη χρηματοδότηση, συνολικά θα διατεθούν 250 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και «στόχος είναι το ποσό να αυξηθεί σημαντικά με τη συμβολή του ιδιωτικού τομέα», δηλαδή ακόμα κι αυτά τα μερεμέτια σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτώνται από την καλή θέληση «μεγαλοευεργετών», σαν να βρισκόμαστε σε προηγούμενους αιώνες. Για το δε πρόγραμμα αντισεισμικού ελέγχου των σχολείων (και όλων των δημόσιων κτιρίων) σε συνεργασία με το ΤΕΕ, που είχε εξαγγείλει η κυβέρνηση μετά τον σεισμό σε Τουρκία - Συρία τον Φλεβάρη του 2023, ακόμα ...αναμένεται. Στην πιο σεισμογενή χώρα της Ευρώπης, με σχολικά κτίρια γερασμένα και κακοσυντηρημένα, η αντισεισμική θωράκιση για την ασφάλεια μαθητών και εκπαιδευτικών παραμένει μια κούφια εξαγγελία.

Ετσι απαντά η κυβέρνηση στην ανάγκη για σύγχρονα, ασφαλή, λειτουργικά και όμορφα σχολεία που αξίζουν σε κάθε παιδί, τη στιγμή μάλιστα που η σημερινή κατάσταση βαραίνει και την ίδια και τις προηγούμενες, καθώς αποτελεί προϊόν της χρόνιας υποχρηματοδότησης και μιας σειράς νομοθετικών ρυθμίσεων που διαχρονικά είχαν στον πυρήνα τους το να αποτινάξει αυτήν την ευθύνη η πολιτεία, τελικά να μετατεθούν νέα οικονομικά βάρη προς τους εργαζόμενους. «Αποκέντρωση», «Καποδίστριας», «Καλλικράτης», «αυτόνομη σχολική μονάδα», με την υπογραφή ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ είναι σταθμοί σε αυτήν την πορεία, που χαράσσεται από τις Οδηγίες της ΕΕ για λιγότερο κράτος και περισσότερα βάρη στις οικογένειες, περισσότερο έλεγχο από τις επιχειρήσεις και στο ζήτημα της λειτουργίας των σχολείων. Η σημερινή πολιτική τους είναι αποτέλεσμα όσων θεσμοθετήθηκαν, διατηρήθηκαν, υλοποιήθηκαν και επεκτάθηκαν από όλες τις κυβερνήσεις. Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο διαμορφώθηκαν και οι συνθήκες οικονομικής ασφυξίας με τις οποίες άνοιξαν φέτος πολλά σχολεία. Το πρόβλημα είναι πολύ πιο έντονο σε δήμους με λιγότερα από 100 σχολεία, όπου με τον νόμο για την Τοπική Διοίκηση ο οποίος ψηφίστηκε πέρυσι καταργήθηκαν στο τέλος του Ιούνη οι σχολικές επιτροπές και τα σχολεία κλήθηκαν να επιστρέψουν τα χρήματα που είχαν στα ταμεία τους, μεταφέροντας όλη την ευθύνη για τη διαχείριση των χρημάτων στους δήμους.

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ακόμα και σήμερα, μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς, αναμένουν από τους δήμους κάλυψη στοιχειωδών αναγκών τους (ακόμα και τροφοδοσία σε χαρτί υγείας, μελάνια για τους εκτυπωτές ή και ...μπαταρίες για τα τηλεκοντρόλ προκειμένου να λειτουργήσουν οι διαδραστικοί πίνακες!). Δεν είναι τυχαίο ότι οι φετινές «λίστες» στα σχολεία ήταν κατά πολύ ...φουσκωμένες, διευθυντές και εκπαιδευτικοί έχουν αναγκαστεί να πληρώσουν από την τσέπη τους για τα στοιχειώδη προκειμένου να ανοίξουν τα σχολεία, ενώ θολό είναι ακόμα το τοπίο για το πώς θα καλύπτονται οι ανάγκες των σχολείων από δω και πέρα.

Πρόκειται για έναν ακόμα κρίκο στην αλυσίδα της υποχρηματοδότησης, μέσω του οποίου καλλιεργείται το έδαφος ώστε τα σχολεία να εξαναγκαστούν να αναζητήσουν χορηγούς προκειμένου να μπορούν να λειτουργήσουν στοιχειωδώς. Εξάλλου, το ζήτημα δεν αφορά μόνο τις άμεσες ανάγκες έναρξης των σχολείων αλλά συνολικά τις λειτουργικές τους ανάγκες από δω και πέρα, και εντάσσεται στη γενικότερη κατεύθυνση εμπορευματοποίησης και κατηγοριοποίησης των σχολείων. Η πολιτική αυτή επιλογή της κυβέρνησης έρχεται να «πατήσει» στο αντιεκπαιδευτικό πλαίσιο που έχουν χτίσει πέτρα στην πέτρα τόσο η ίδια όσο και οι προηγούμενες, με το σύνολο των αντιεκπαιδευτικών νόμων που έχουν ψηφίσει, προωθώντας ένα σχολείο αυτόνομο, αποκεντρωμένο, με διευθυντές - μάνατζερ που θα έχουν οι ίδιοι την ευθύνη διαχείρισης της σχολικής μονάδας και μαζί με τον σύλλογο διδασκόντων θα ψάχνουν να βρουν χορηγούς για να χρηματοδοτούν τα σχολεία, ενώ οι γονείς θα καλούνται να βάζουν το χέρι όλο και πιο βαθιά στην τσέπη ακόμα και για τα έξοδα λειτουργίας των σχολείων.

Οι κινητοποιήσεις που έχουν γίνει από την αρχή της σχολικής χρονιάς με αιχμή το σοβαρό ζήτημα των συγχωνεύσεων και καταργήσεων τμημάτων, με τις κατακτήσεις που καταγράφουν, αποτελούν αφετηρία και παρακαταθήκη στον αγώνα για πραγματική μόρφωση με σύγχρονους όρους, με όλο το απαραίτητο προσωπικό. Γίνεται φανερό ότι η μόνιμη σταθερή δουλειά των εκπαιδευτικών, οι μαζικοί διορισμοί όσων για χρόνια στηρίζουν την Εκπαίδευση, η γενναία αύξηση των δαπανών, το περιεχόμενο του σχολείου, είναι ζητήματα που συνδιαμορφώνουν τους όρους της μάθησης, που αφορούν όλους.

Τα προβλήματα στα σχολεία, από τα οποία σήμερα απαριθμούμε ορισμένα που συνδέονται με την εφαρμογή νέων μέτρων, αποτελούν την έκφραση σε αυτόν τον τομέα της πολιτικής του «κόστους - οφέλους», όπου κόστος λογίζονται οι ανάγκες, στην συγκεκριμένη περίπτωση οι μορφωτικές. Το ΚΚΕ με όλες του τις δυνάμεις, κατονομάζοντας ανοιχτά και αντιπαλεύοντας αυτήν την πολιτική όπου κι αν εκφράζεται, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των αγώνων για την Παιδεία των λαϊκών αναγκών. Στη Βουλή, στους δήμους, στα σωματεία και τους μαζικούς φορείς, μαζί με γονείς, εκπαιδευτικούς, μαθητές, για να δυναμώσει και να είναι νικηφόρος αυτός ο αγώνας, να συναντηθεί με την πάλη για την ικανοποίηση του συνόλου των λαϊκών αναγκών.