2025 The Associated Press. All |
Συγκεκριμένα, από την ώρα των ανακοινώσεων για τη συμφωνία εκεχειρίας το βράδυ της Τετάρτης μέχρι νωρίς χτες το απόγευμα οι νέες ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα προκάλεσαν τον θάνατο τουλάχιστον 73 Παλαιστινίων, μεταξύ τους 21 παιδιών και 25 γυναικών.
Από αυτούς τουλάχιστον 20 έχασαν τη ζωή τους από επιθέσεις του κατοχικού στρατού στην πόλη Τζαμπάλια της βόρειας Γάζας, με αρκετούς άλλους να παραμένουν για ώρες παγιδευμένοι ή και τραυματισμένοι ανάμεσα στα συντρίμμια.
Παράλληλα με τις επιθέσεις το Ισραήλ φαίνεται ότι συνεχίζει μέχρι την τελευταία στιγμή και τα παζάρια για πλευρές της συμφωνίας εκεχειρίας, η οποία προβλέπεται να τεθεί σε εφαρμογή στις 19 Γενάρη.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπ. Νετανιάχου προκάλεσε χθες το πρωί εμπλοκή στη διαδικασία έγκρισης της συμφωνίας από το υπουργικό συμβούλιο. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το γραφείο του Νετανιάχου (ο οποίος απέφυγε προχθές να κάνει διάγγελμα, υποστηρίζοντας ότι θα το πράξει μόνο εφόσον επιτευχθεί μια πλήρης συμφωνία) ισχυρίζεται ότι η Χαμάς υποχώρησε από κάποια συμφωνηθέντα και ότι δημιουργεί «κρίση» στην ολοκλήρωση της συμφωνίας. «Η Χαμάς αρνείται τις κατανοήσεις για τη συμφωνία και δημιουργεί την τελευταία στιγμή κρίση, εμποδίζοντας μια συμφωνία. Η ισραηλινή κυβέρνηση δεν θα συγκληθεί ώσπου οι διαπραγματευτές να ενημερώσουν το Ισραήλ ότι η Χαμάς αποδέχτηκε όλα τα στοιχεία της συμφωνίας», ανέφερε η ανακοίνωση.
Νωρίτερα, αργά προχθές το βράδυ, πληροφορίες από το γραφείο του Νετανιάχου ανέφεραν ότι δημιουργήθηκε θέμα σχετικά με την απελευθέρωση κάποιων Παλαιστίνιων ισοβιτών στο πλαίσιο της ανταλλαγής κρατουμένων, κατηγορώντας τη Χαμάς ότι την τελευταία στιγμή «προσπάθησε να αποσύρει όρο που δίνει στο Ισραήλ δυνατότητα βέτο για την απελευθέρωση κατά συρροή δολοφόνων που είναι σύμβολα τρομοκρατίας» - όπου ως «τρομοκρατία» βέβαια παρουσιάζεται η αντίσταση στην ισραηλινή κατοχή.
Πάντως, αντίγραφο της συμφωνίας το οποίο επικαλείται η εφημερίδα «Times of Israel» αναφέρει πως οι λίστες απελευθέρωσης κρατουμένων «είναι συμφωνημένες και από τις δύο πλευρές».
Ο Ιζάτ Αλ Ρισίκ, ανώτερο στέλεχος της Χαμάς, δήλωσε ότι «η οργάνωση έχει δεσμευτεί» στη συμφωνία εκεχειρίας που ανακοίνωσαν οι μεσολαβητές την Τετάρτη, διαψεύδοντας τα περί υπαναχώρησης που επικαλείται το Ισραήλ.
Ορισμένα ισραηλινά ΜΜΕ ερμήνευσαν την εμπλοκή που προκαλεί η στάση του Νετανιάχου ως προσπάθεια για εξαγορά χρόνου, ώστε να πειστούν και να στηρίξουν τη συμφωνία οι υπουργοί Οικονομικών Μπ. Σμότριτς και Εθνικής Ασφάλειας Ιτ. Μπεν Γκβιρ, που απειλούν να παραιτηθούν από την κυβέρνηση.
Μερικές ώρες αργότερα, χθες το απόγευμα, ο πρόεδρος του εβραϊκού κόμματος SHAS Αριέχ Ντέρι ανακοίνωσε ότι ήρθησαν τα εμπόδια που εμπόδιζαν την ολοκλήρωση της συμφωνίας εκεχειρίας και ανταλλαγής ομήρων και κρατουμένων, τα οποία είχε επικαλεστεί νωρίτερα το πρωί ο Νετανιάχου.
«Ελαβα την τελική ανακοίνωση ότι ξεπεράστηκαν όλα τα εμπόδια», δήλωσε ο Ντέρι, προσθέτοντας πως απομένει η τελική διατύπωση στο κείμενο της συμφωνίας.
Το ίδιο υποστήριξε με χθεσινές του δηλώσεις και ο απερχόμενος ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Αντ. Μπλίνκεν, τονίζοντας ότι η συμφωνία θα αρχίσει να εφαρμόζεται την Κυριακή. Απέδωσε δε την πρότερη εμπλοκή σε συνήθη διαδικασία σύνθετων διαπραγματεύσεων.
Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία φαίνεται να εντείνει διεργασίες στους κόλπους του κυβερνητικού συνασπισμού στο Ισραήλ. Πέρα από τους υπουργούς Οικονομικών και Εθνικής Ασφάλειας που απειλούν με παραίτηση, ο υπουργός Διασποράς Αμιχάι Χίκλι. από το κόμμα «Λικούντ» του Νετανιάχου, δήλωσε ότι θα παραιτηθεί από την κυβέρνηση αν τα ισραηλινά στρατεύματα αποχωρήσουν από τον «Διάδρομο της Φιλαδέλφειας», στα σύνορα της νότιας Γάζας με την Αίγυπτο.
Αργά χθες το βράδυ πάντως πρόσφερε δίχτυ προστασίας στην κυβέρνηση Νετανιάχου ο αρχηγός του αντιπολιτευόμενου κόμματος «Γες Ατίντ» και πρώην πρωθυπουργός, Γιαΐρ Λαπίντ. «Αυτή η συμφωνία είναι πιο σημαντική από κάθε άλλη διαφωνία που είχαμε στο παρελθόν», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Λαπίντ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η συνεδρίαση του ισραηλινού υπουργικού αναβλήθηκε για σήμερα Παρασκευή.
Στο μεταξύ η ίδια η συμφωνία εκεχειρίας περιλαμβάνει μια σειρά αμφιλεγόμενα σημεία, τα οποία υπογραμμίζουν τον εύθραυστο χαρακτήρα της.
Ανάμεσα σε άλλα, αμφιλεγόμενες είναι πλευρές της συμφωνίας που αφορούν την αποχώρηση των ισραηλινών κατοχικών στρατευμάτων από τη Γάζα.
Ισραηλινές διπλωματικές πηγές μιλώντας σε ισραηλινά ΜΜΕ διέψευσαν π.χ. ότι το Ισραήλ συμφώνησε να αποσύρει σταδιακά στρατεύματα από τον «Διάδρομο της Φιλαδέλφειας» με την έναρξη της εκεχειρίας. Οι πηγές αυτές επέμειναν ότι οι Ισραηλινοί στρατιώτες θα παραμείνουν στην περιοχή «σε όλη την πρώτη φάση της συμφωνίας», δηλαδή και τις 42 μέρες που διαρκεί αυτή. Κατά το διάστημα αυτό δεν θα μειωθεί η δύναμη των Ισραηλινών στρατιωτών στον «Διάδρομο της Φιλαδέλφειας», «αλλά θα κατανεμηθούν διαφορετικά θέσεις, περιπολίες, παρατηρητήρια, έλεγχοι κ.ά.».
Τόνισαν επίσης ότι μόνο κατά τη 16η μέρα της πρώτης φάσης θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου, οι δε Ισραηλινοί στρατιώτες θα μείνουν στον «Διάδρομο της Φιλαδέλφειας» «την 42η και την 50ή μέρα».
Πάντως, στο κείμενο της συμφωνίας που επικαλούνται ισραηλινά ΜΜΕ αναφέρεται ότι η ισραηλινή πλευρά «θα μειώσει σταδιακά τις δυνάμεις στην περιοχή του Διαδρόμου στη διάρκεια της πρώτης φάσης, στη βάση συνοδευτικών χαρτών και της συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών». Κατά την 42η μέρα «οι ισραηλινές δυνάμεις θα αρχίσουν να αποχωρούν και θα ολοκληρώσουν τη διαδικασία την 50ή μέρα το αργότερο».
Υπό τους όρους της συμφωνίας, κατά την πρώτη φάση, διάρκειας 6 εβδομάδων, θα γίνει η απελευθέρωση 33 Ισραηλινών ομήρων, στους περιλαμβάνονται και 2 που κρατούνται στη Γάζα εδώ και πολλά χρόνια. Σε αντάλλαγμα θα απελευθερωθούν εκατοντάδες Παλαιστίνιοι που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές, σε ορισμένους από τους οποίους όμως δεν θα επιτραπεί η επιστροφή τους στα παλαιστινιακά εδάφη και θα οδηγηθούν σε άλλες χώρες.
Στη διάρκεια αυτού του διαστήματος οι ισραηλινές δυνάμεις θα αποχωρήσουν σταδιακά από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές στη Λωρίδα της Γάζας, συμπεριλαμβανομένου του διαδρόμου Νετζαρίμ, που ελέγχει την κίνηση μεταξύ βόρειας και νότιας Γάζας, και θα αναπτυχθούν σε μια περιοχή στα σύνορα της Γάζας. Αναφέρεται επίσης ότι το μεθοριακό πέρασμα της Ράφας με την Αίγυπτο «θα ανοίξει για πολίτες και τραυματίες», που θα μπορούν από εκεί να φύγουν στο εξωτερικό μετά την απελευθέρωση όλων των Ισραηλινών γυναικών ομήρων κατά την πρώτη φάση.
Διευκρινίζεται επίσης ότι κατά τη 16η μέρα της πρώτης φάσης της συμφωνίας θα αρχίσουν διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση και την απελευθέρωση των άλλων 65 Ισραηλινών ομήρων και αιχμάλωτων στρατιωτών.
Με ανεδαφικά ευχολόγια και μεγάλες δόσεις υποκρισίας, ειδικά από τους Ευρωατλαντικούς συμμάχους του ισραηλινού κράτους - δολοφόνου, συνοδεύτηκαν οι πρώτες διεθνείς αντιδράσεις για τη συμφωνία εκεχειρίας.
Ο απερχόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν - η κυβέρνηση του οποίου «απογείωσε» τη στρατιωτική βοήθεια και την πολιτική στήριξη στον Ισραήλ σε όλη τη διάρκεια της σφαγής στη Γάζα - ανέφερε πως η συμφωνία οφείλεται στις «εντατικές προσπάθειες» της αμερικανικής διπλωματίας...
Ο δε εκλεγμένος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ, που θα τον διαδεχθεί την ερχόμενη βδομάδα, εξήρε μέσω Truth Social την «επική» συμφωνία, η οποία, κατ' αυτόν, δεν θα μπορούσε να είχε συναφθεί χωρίς «την ιστορική νίκη μας τον Νοέμβριο». Ο Τραμπ διεμήνυσε ταυτόχρονα πως δεν θα επιτρέψει η Λωρίδα της Γάζας «να ξαναγίνει ασφαλές καταφύγιο τρομοκρατών» - επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά τη συμβολή που θα έχει η Ουάσιγκτον στις προσπάθειες διαιώνισης της ισραηλινής κατοχής.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαιρέτισε μέσω X τη συμφωνία και κάλεσε τα μέρη «να την εφαρμόσουν πλήρως», κρίνοντας πως φέρνει «ελπίδα σε μια ολόκληρη περιοχή όπου οι άνθρωποι υπέμειναν τεράστια δεινά για πάρα πολύ καιρό», την ώρα που η ΕΕ πρωτοστάτησε στην πολύμορφη στήριξη και το «ξέπλυμα» του ισραηλινού κράτους - δολοφόνου.
Ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς δήλωσε πως η συμφωνία «ανοίγει τον δρόμο για το οριστικό τέλος του πολέμου και τη βελτίωση της επισφαλούς ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα».
Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν δήλωσε ότι η συμφωνία πρέπει να τηρηθεί και ότι πρέπει «να προκύψει από αυτήν πολιτική λύση».
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ τόνισε πως η συμφωνία ήταν «είδηση που περίμεναν απελπισμένα οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι» και ως «άργησε πολύ».
Αξιωματούχοι της ΕΕ και του Λονδίνου, όπως ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντ. Κόστα και ο Βρετανός πρωθυπουργός, αναφέρθηκαν επίσης στη ανάγκη λύσης του Παλαιστινιακού στη βάση δύο κρατών, «ξεχνώντας» ότι ο σύμμαχός τους, το Ισραήλ, αρνείται κατηγορηματικά τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Αμπντέλ Φάταχ αλ Σίσι εξήρε τη συμφωνία, που παρουσίασε ως αποτέλεσμα «ενός και πλέον χρόνου πεισματωδών προσπαθειών και μεσολάβησης» της Αιγύπτου, του Κατάρ και των ΗΠΑ. Επέμεινε ότι είναι πολύ σημαντικό να επιταχυνθεί η είσοδος «επειγόντως απαραίτητης ανθρωπιστικής βοήθειας στον πληθυσμό της Γάζας».
Ο Σίσι αργότερα χτες μετέβη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου συνάντησε τον Εμιρατινό ομόλογό του, σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ αλ Ναχγιάν, συζητώντας για «την αποκατάσταση της περιφερειακής σταθερότητας».
Στη Μόσχα, ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου Ντμ. Πεσκόφ χαιρέτισε «κάθε διευθέτηση που οδηγεί σε ασφάλεια στη Γάζα». Παράλληλα το ρωσικό ΥΠΕΞ εξέφρασε την ελπίδα πως η συμφωνία θα βοηθήσει «στη σταθεροποίηση της Λωρίδας της Γάζας και θα δημιουργήσει τα προαπαιτούμενα για μακροπρόθεσμη ομαλοποίηση της περιοχής».
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας χαιρέτισε τη συμφωνία, εκφράζοντας την ελπίδα πως θα συμβάλει στην επίτευξη μίας «μόνιμης εκεχειρίας στην περιοχή».
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ.Τ. Ερντογάν εξέφρασε την «ελπίδα» πως «η συμφωνία θα είναι επωφελής για την περιφέρειά μας και για όλη την ανθρωπότητα, ιδιαίτερα για τους Παλαιστίνιους αδελφούς μας, και ότι θα ανοίξει την πόρτα σε διαρκή ειρήνη και σταθερότητα».
Η Σαουδική Αραβία ζήτησε «να εφαρμοστεί» η συμφωνία, να τερματιστούν οι ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα και να υπάρξει «μόνιμη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων κατοχής» από τον θύλακα και «όλα τα άλλα παλαιστινιακά και αραβικά εδάφη».
Στην Υεμένη ο ηγέτης των Χούθι, Αμπντουλ Μάλικ αλ Χούθι, δήλωσε χτες πως αν η συμφωνία παραβιαστεί τότε το κίνημα θα συνεχίσει τις επιθέσεις που εξαπολύει από την έναρξη του πολέμου.
Από την πλευρά της, η ελληνική κυβέρνηση, αφού πρώτα στήριξε πολυεπίπεδα το κράτος - δολοφόνο στο ξεκλήρισμα του παλαιστινιακού λαού, τώρα - σύμφωνα με ανακοίνωση του ΥΠΕΞ - «χαιρετίζει θερμά την πολυαναμενόμενη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης ομήρων. Αυτή η συμφωνία μπορεί να είναι ένα σημείο καμπής για την εδραίωση διαρκούς σταθερότητας στην περιοχή» προσθέτει, την ίδια ώρα που οι ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί και ανταγωνισμοί φουντώνουν τα φιτίλια σε όλη τη Μέση Ανατολή.
Στο μεταξύ, οι ειδήσεις για τη συμφωνία επαναφέρουν τα δρομολόγια κάποιων αεροπορικών εταιρειών από και προς το Ισραήλ, με πρώτη τη γερμανική εταιρεία «Lufthansa», η οποία ανακοίνωσε πως από την 1η Φλεβάρη ξεκινά ξανά τα δρομολόγια προς το Τελ Αβίβ, τα οποία είχε διακόψει πλήρως από το καλοκαίρι του 2024. Σε αναστολή παραμένουν ωστόσο τα δρομολόγια της Τεχεράνης και της Βηρυτού.