Το Λεύκωμα της ΤΟ Πειραιά

Μέσα από τις μάχες που έγιναν στις γειτονιές του Πειραιά παρουσιάζει το απελευθερωτικό - επαναστατικό 1944 το νέο λεύκωμα της Τομεακής Οργάνωσης Πειραιά του ΚΚΕ.

Οι βομβαρδισμοί του Πειραιά από τους «συμμάχους», η μάχη του εργοστασίου της Ηλεκτρικής στο Κερατσίνι, το Μπλόκο της Κοκκινιάς, η Απελευθέρωση και οι μάχες που δόθηκαν την περίοδο της ταξικής σύγκρουσης του Δεκέμβρη στο έδαφος του Πειραιά παρουσιάζονται μέσα από τις φωτογραφίες και τα ντοκουμέντα που συνθέτουν ορισμένες από τις σελίδες του Λευκώματος.

Το Λεύκωμα της ΤΟ Πειραιά

Επίσης, στην έκδοση δεσπόζουν μερικές από τις εκατοντάδες ηρωικές μορφές της ΕΑΜικής Αντίστασης και του ΚΚΕ, όπως ο Παναγιώτης Σαντής, η Διαμαντώ Κουμπάκη, ο σαλταδόρος Στέλιος Καρδάρας (που γι' αυτόν λέει το ρεμπέτικο τραγούδι ότι πενθοφόρησε «...η Αγιά Σοφιά, Παλιά και Νέα Κοκκινιά», ο Νίκος Γόδας, που υπήρξε και ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού, κ.ά.

Πολλές είναι και οι ενδιαφέρουσες πτυχές που θα τραβήξουν τα βλέμματα των αναγνωστών, π.χ. χάρτες όπως αυτός με τα κατειλημμένα από τον ΕΛΑΣ αστυνομικά τμήματα του Πειραιά την περίοδο του Δεκέμβρη, αλλά και λιγότερες γνωστές πλευρές, όπως η λειτουργία των παρανόμων τυπογραφείων του ΕΑΜ και του ΚΚΕ στην περιοχή.

Στον πρόλογο του Λευκώματος τονίζεται μεταξύ άλλων: «Τιμούμε τους μαχητές του ΕΛΑΣ, τα μέλη και στελέχη του ΚΚΕ και της Κομματικής Οργάνωσης Πειραιά, τον λαό της περιοχής, που πριν από 80 χρόνια πρωτοστάτησαν και έδωσαν μέχρι και τη ζωή τους στις μάχες που δόθηκαν απ' άκρη σ' άκρη στην πόλη του Πειραιά την περίοδο της Κατοχής, των πρώτων ημερών της Απελευθέρωσης και της σκληρής ταξικής σύγκρουσης του Δεκέμβρη του 1944 που ακολούθησε. Διδασκόμαστε από τα στρατηγικά πολιτικά συμπεράσματα της περιόδου, που αποτελούν οδηγό δράσης για το σήμερα και το αύριο, μέχρι την τελική νίκη. Για τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό!».

Το Λεύκωμα των ΚΟ Νέας Ιωνίας

Ενα ξεχωριστό οδοιπορικό στις γειτονιές της Ανατολικής Αθήνας αποτελεί η έκδοση της Τομεακής Επιτροπής Ανατολικών Συνοικιών του ΚΚΕ και του Τομεακού Συμβουλίου Ανατολικών Συνοικιών της ΚΝΕ. Επικεντρώνει στα γεγονότα και τις ηρωικές στιγμές που πραγματοποιηθήκαν την περίοδο της Κατοχής, της Απελευθέρωσης και των μαχών σπιθαμή - σπιθαμή τον Δεκέμβρη του 1944.

«Στους δρόμους που καθημερινά περπατάμε και πηγαίνουμε στις δουλειές μας, στους δρόμους που μεγαλώσαμε εμείς και τώρα μεγαλώνουν τα παιδιά μας, έχουν γραφτεί αμέτρητες σελίδες ηρωικού αγώνα... Η ιστορία των Ανατολικών Συνοικιών είναι μια συνεχής ιστορία αγώνα που διδάσκει και εμπνέει. Οι δεσμοί του Κόμματός μας με τον λαό της περιοχής έχουν σφυρηλατηθεί όλα αυτά τα χρόνια μέσα από αμέτρητες θυσίες, γι' αυτό δεν μπόρεσαν να διαρραγούν ούτε στις πιο δύσκολες περιόδους», σημειώνεται μεταξύ άλλων στον πρόλογο.

Κάθε κεφάλαιο της έκδοσης αντιστοιχεί και σε μια από τις Ανατολικές Συνοικίες, παρουσιάζοντας σημαντικά στιγμιότυπα της περιόδου, διανθισμένα με φωτογραφίες, ανακοινώσεις, δημοσιεύματα και άλλο υλικό. Εισαγωγικά σε κάθε κεφάλαιο αναφέρονται συνοπτικά κάποια ιστορικά στοιχεία για τη διαμόρφωση του κάθε συνοικισμού.

Το οδοιπορικό στις Ανατολικές Συνοικίες

Το επόμενο κεφάλαιο αναφέρεται στην Καισαριανή, όπου παρουσιάζεται η δράση μέσα στην Κατοχή, όπως η «σύσκεψη της Καισαριανής», του Αρη Βελουχιώτη (Θανάση Κλάρα) με 12 παλιούς αγωνιστές και συντρόφους στις 15 Μάη 1941, οι μάχες πριν την Απελευθέρωση, όπως αυτή στο Δημοτικό Σχολείο Καισαριανής, όπου στρατωνίζονταν οι Γερμανοί, οι εκτελέσεις στο «Θυσιαστήριο της Λευτεριάς», το Σκοπευτήριο της Καισαριανής, και φυσικά μέρα προς μέρα οι σκληρές μάχες του Δεκέμβρη σε μια συνοικία που όπως έγραφε ο «Ριζοσπάστης» ήταν το «Στάλινγκραντ της Ελλάδας».

Ακολουθεί ο Βύρωνας, όπου στις σελίδες του κεφαλαίου διαβάζουμε για το ομώνυμο Μπλόκο αλλά και γι' αυτό στη Νέα Ελβετία, για την εκδίωξη των Βρετανών από τη συνοικία όταν προσπάθησαν να αφοπλίσουν μαχητές του ΕΛΑΣ τον Νοέμβρη του 1944, κ.λπ.

Η σειρά της Δάφνης - Υμηττού έρχεται στο επόμενο κεφάλαιο, όπου δεν θα μπορούσε να λείπει το «Κάστρο του Υμηττού», το Μπλόκο του Φάρου αλλά και η λειτουργία, τον Δεκέμβρη του '44, της Παπαστράτειου Σχολής στον Υμηττό, ως νοσοκομείου με το όνομα «Ηλέκτρα», για τους μαχητές του ΕΛΑΣ και τον λαό την Αθήνας.

Η έκδοση ολοκληρώνεται με το κεφάλαιο για την Ηλιούπολη, με την ανάπτυξη της ΕΑΜικής δράσης στις γειτονιές της, τους νεκρούς Ηλιουπολίτες και Ηλιουπολίτισσες κατά τη διάρκεια της Κατοχής και του Δεκέμβρη.

Η έκδοση διακινείται από τις Οργανώσεις Ανατολικών Συνοικιών του ΚΚΕ και της ΚΝΕ. Για πληροφορίες, στο τηλ. 2107627381.

Σε μεγαλύτερο χρονικό εύρος εκτείνεται το Λεύκωμα των ΚΟ Νέα Ιωνίας του ΚΚΕ, που μόλις κυκλοφόρησε. Συγκεκριμένα, καταπιάνεται από το 1923 μέχρι και τον Δεκέμβρη του 1944, και τις ηρωικές στιγμές του Κόμματος εκείνη την περίοδο στην εργατική - προσφυγική Νέα Ιωνία, που το 2023 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την ίδρυσή της.

Με αφορμή μάλιστα τις σχετικές εκδηλώσεις, όπου ακούστηκαν πολλά βαρύγδουπα από διάφορους εκπροσώπους του αστικού κράτους περί «εθνικής ενότητας», στο εισαγωγικό σημείωμα οι ΚΟ Ν. Ιωνίας αναφέρουν: «Αυτά που δεν ακούσαμε είναι τα πιο σημαντικά. Οτι οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής αντιμετωπίζονταν από το τότε κράτος ως "τουρκόσποροι", ότι στην κυριολεξία "δεν είχαν στον ήλιο μοίρα". Επίσης ό,τι κατάφεραν, ακόμη και για τα στοιχειώδη στην αρχή ζητήματα επιβίωσης, έγινε πράξη χάρη στον αγώνα τους».

Αυτά αναδεικνύονται στο πρώτο κεφάλαιο της έκδοσης, με πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Δηλαδή οι συνθήκες ένδειας και εξαθλίωσης που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες, ο αγώνας ακόμα και για τα στοιχειώδη, η επαφή τους με το νεαρό τότε ΚΚΕ και το εργατικό κίνημα. Εξάλλου, όπως αναδεικνύει και το ίδιο το Λεύκωμα, η Ιστορία της Ν. Ιωνίας (Ποδαράδες μέχρι το 1934) είναι συνυφασμένη με την Ιστορία του εργατικού κινήματος της Αθήνας, αποτελώντας και μια ξεχωριστή περίπτωση δήμου που αναπτυσσόταν μέσα στον οικιστικό ιστό αλλά με πολλά εργοστάσια στα όριά του, τόσο που ονομάστηκε «Μάντσεστερ της Ελλάδας».

Το επόμενο κεφάλαιο αφορά τη δεκαετία του 1930, οπότε η Ν. Ιωνία αναπτύσσεται γοργά, ενώ παραμένουν σταθερό χαρακτηριστικό της τα δεκάδες εργοστάσια και οι χιλιάδες εργαζόμενοι. Παρουσιάζονται στιγμιότυπα από τα εργοστάσια, όπως τα υφαντουργεία, ανταποκρίσεις του «Ριζοσπάστη», η δράση των κομμουνιστών για όλα τα προβλήματα των εργαζομένων στη δουλειά και τη διαβίωσή τους στη γειτονιά, όπως και της ηρωίδας Ηλέκτρας Αποστόλου, που έδρασε στην περιοχή.

Τη σκυτάλη στο Λεύκωμα παίρνει η Ν. Ιωνία της Αντίστασης, ακόμα μια περιοχή που ποτίστηκε με αίμα κομμουνιστών και ΕΑΜιτών. Η Καλογρέζα και συνολικά η Ν. Ιωνία, από την Ελευθερούπολη και τη Σαφράμπολη μέχρι τα Πευκάκια και την Ούλεν, αποτελούν τόπους θυσίας ενάντια στους ναζί κατακτητές και στους ντόπιους συνεργάτες τους. Ειδικό κεφάλαιο υπάρχει για το Μπλόκο της Καλογρέζας, όπου στις 15 Μάρτη 1944 εκτελούνται 22 κομμουνιστές και αγωνιστές. Παρατίθενται προκήρυξη της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας, το πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» κ.ά.

Οι τελευταίες σελίδες του Λευκώματος είναι αφιερωμένες στην Απελευθέρωση και στον ηρωικό Δεκέμβρη του 1944, με φωτογραφίες από τα οδοφράγματα που στήθηκαν στην περιοχή κ.ά.

Το Λεύκωμα διακινείται από τις Οργανώσεις Ν. Ιωνίας του ΚΚΕ και της ΚΝΕ. Για πληροφορίες, στο τηλ. 2102798305.