Ο συγγραφέας Κ. Ρούσσινος με τον Δ. Κουτσούμπα

Πλήθος κόσμου ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της Πανελλήνιας Ενωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και του Πολιτιστικού Συλλόγου Λευκιμμιωτών Αττικής.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκε αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα.

Το βιβλίο αφιερώνεται στους 112 εκτελεσμένους κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στο νησάκι Λαζαρέτο, οι οποίοι ήταν έγκλειστοι ως θανατοποινίτες στη φυλακή της Κέρκυρας, καταδικασμένοι για τη δράση που ανέπτυξαν στην Κατοχή και αμέσως μετά, για τη λευτεριά και το δίκιο του λαού μας.

Ο ίδιος ο δημιουργός περιέγραψε την υπόθεση του έργου, που ζωντανεύει στιγμές της ηρωικής πορείας των μελλοθάνατων προς την αθανασία. Ενας εγγονός βρίσκει επιστολές και φωτογραφίες του παππού του... Με όχημα αυτήν την ιστορία ξετυλίγεται η ιστορία των αλύγιστων της ταξικής πάλης, που με τις πράξεις τους έγιναν «γεφύρια» για να περάσουν οι επόμενες γενιές, γιατί «στις ανηφόρες» πάντα θα θυμόμαστε «τα νεκρά αδέρφια μας».

Τη δραματοποιημένη παρουσίαση του έργου έκαναν οι Νάντια Δαλκυριακίδου, Δημήτρης Χατζημιχαηλίδης και Ελένη Ξάνθου, σκορπίζοντας συγκίνηση και περηφάνια, γεμίζοντας τους παρευρισκόμενους πείσμα και αντοχή. Και οι στίχοι μπλέκονται με γράμματα μελλοθανάτων στον «Γολγοθά», λίγο πριν τους πάνε για εκτέλεση.

που αγάπησαν τις φλόγες του μέλλοντος,

ένα γαρίφαλο θ' ακουμπήσω

μαζί μ' ένα δάκρυ.

και ύστερα θα απλώσω στο τοίχωμα σημαίες.

Αυτές που αγρυπνούν τα όνειρα στα κάτεργα

και διαδηλώνουν στους δρόμους την ελπίδα...».

Παρουσιάστηκαν, ακόμα, μελοποιημένα κομμάτια του έργου από τον Σπύρο Σαμοΐλη.

Για το βιβλίο μίλησε ο συγγραφέας Παναγιώτης Τσαπόγας, τονίζοντας ότι το έργο ξετυλίγει το νήμα που συνδέει το χθες με το σήμερα, «ένα κόκκινο νήμα που συνδέει την παλιά φρουρά με τη νέα σπορά αγωνιστών». Αναφερόμενος στην ποίησή του, είπε ότι είναι λόγος απέριττος, ενώ παράλληλα υπάρχει μουσικότητα, με λυρικές εξάρσεις. Πρόσθεσε δε ότι ο Ρούσσινος με την ποίησή του ανοίγει δρόμους και, το κυριότερο, ότι παρά την προσωρινή οπισθοχώρηση το έργο του είναι κάλεσμα στράτευσης «στον πανάρχαιο αγώνα για να ανθρωπέψει ο άνθρωπος».

Ο εκδότης Γιάννης Κρανιάς αναφέρθηκε στην επιλογή των εκδόσεων «Εντύποις» να εκδίδουν ποίηση, ενώ συμπλήρωσε ότι με το «Λαζαρέτο» ο Κ. Ρούσσινος προσφέρει το μέχρι στιγμής καλύτερο έργο του.

Ο Κώστας Μπορμπότης, πολιτικός επιστήμονας και μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ, υπογράμμισε ανάμεσα σε άλλα:

«Στο Λαζαρέτο, όπως και στα δεκάδες κολαστήρια που έστησε η αστική τάξη σε ολόκληρη τη χώρα, έχουν γραφτεί κάποιες από τις πιο ένδοξες σελίδες της Ιστορίας του εργατικού και λαϊκού μας κινήματος, κάποιες από τις πιο ένδοξες και αιματοβαμμένες σελίδες της Ιστορίας του ΚΚΕ.

Στο Λαζαρέτο και στους άλλους τόπους μαρτυρίου, αμέτρητοι ήταν οι αγωνιστές που στάθηκαν ολόρθοι μπροστά στον θάνατο, στήθηκαν στους τοίχους των εκτελέσεων ενώ αρκούσε μία και μόνο υπογραφή τους στη δήλωση αποκήρυξης της κομμουνιστικής τους ιδεολογίας, για να γυρίσουν στις οικογένειες και στους αγαπημένους τους.

Στα κελιά των φυλακών του νησιού μας, της Κέρκυρας, ρίχτηκαν ηρωικές μορφές του αγώνα:

Ο Νίκος Ζαχαριάδης, ο Νίκος Μπελογιάννης, ο Αρης Βελουχιώτης.

Ο Χαρίλαος Φλωράκης, που το 1954 αντίκρισε για πρώτη φορά την Κέρκυρα, δεμένος με αλυσίδες στα χέρια και στα πόδια, όπως ο ίδιος αφηγούνταν.

Ο Μήτσος Παπαρήγας, ο Χρήστος Μαλτέζος, ο ηρωικός Γραμματέας της ΟΚΝΕ που δολοφονήθηκε μετά από φριχτά βασανιστήρια, και μια ατελείωτη λίστα κομμουνιστών και αγωνιστών.

Ολους αυτούς τους αγωνιστές που μαρτύρησαν στις φυλακές και στα ξερονήσια, στο Λαζαρέτο, στη Γυάρο, στη Μακρόνησο, δεν τους ξεχνάμε, τους τιμάμε έμπρακτα. Γιατί όχι μόνο θυμόμαστε: Θυμόμαστε και συνεχίζουμε. Θυμόμαστε και πεισμώνουμε, παίρνουμε δύναμη από τη θυσία τους και δυναμώνουμε τον σημερινό μας αγώνα.

Εχουμε δώσει όρκο στους νεκρούς μας, τους κουβαλάμε μαζί μας, τους έχουμε δίπλα μας, μαζί βαδίζουμε σε αυτήν την υπερεκατοντάχρονη συγκλονιστική ιστορική πορεία του Κόμματός μας.

Και ο σύντροφος Κώστας μέσα από τους στίχους του δίνει φωνή στους αγωνιστές του Λαζαρέτο, συνομιλεί με το παρελθόν για να δώσει δύναμη στο μέλλον. Στίχοι που ασφαλώς συγκινούν, αλλά κυρίως στοχεύουν στον νου, κινητοποιούν τη σκέψη, σφυρηλατούν ανθεκτικότητα απέναντι στις αντιξοότητες του αγώνα, ισχυροποιούν τη θέληση και την αποφασιστικότητα».

Κλείνοντας ανέφερε ότι το ΚΚΕ έχει ήδη ολοκληρώσει τις διαδικασίες του καλλιτεχνικού διαγωνισμού για τη φιλοτέχνηση μνημείου αντάξιου των θυσιών και των ηρωικών αγώνων του λαού μας, που θα στηθεί πάνω στη νησίδα του Λαζαρέτο. Οπως είπε, «το 1ο βραβείο απονεμήθηκε στην πρόταση του γλύπτη Βασίλη Δωρόπουλου και άμεσα προχωράμε στην κατασκευή του γλυπτού, που θα συνδυαστεί με τον αγώνα που θα δώσει το Κόμμα μας προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία ολοκλήρωσης του Μουσείου στο νησί καθώς και της ανάδειξης του τοίχου των εκτελέσεων, αλλά και όλων των μνημειακών στοιχείων του νησιού.

Το μνημείο αυτό θα στηθεί και θα αποκαλυφθεί σε ειδική εκδήλωση, που θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2025, και σας καλούμε από τώρα όλους να τιμήσουμε όλους αυτούς που στάθηκαν ολόρθοι στον αγώνα».

Τελευταίος ομιλητής ήταν ο Χρήστος Γόδας, συγγενής του Νίκου Γόδα. Εμφανώς συγκινημένος, δήλωσε πως αισθάνεται ότι δεν θα μπορούσε να βρίσκεται οπουδήποτε αλλού παρά από το να δίνει το «παρών» στη συγκεκριμένη εκδήλωση: «Αισθάνομαι ότι ξημερώνει μια μέρα που θα σηκώσουμε ξανά από τον πάτο του τσουκαλιού την Ιστορία». Με συγκίνηση έφερε ξανά στον νου του το πώς έμαθε την ιστορία του Νίκου Γόδα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι όλα τα έσοδα του βιβλίου θα πάνε στο μνημείο που θα φιλοτεχνηθεί στο Λαζαρέτο από το Κόμμα.