Σε μία περίοδο που εντείνονται οι ανταγωνισμοί για τη γεωπολιτική «επιρροή» και τον έλεγχο πόρων και δρόμων στα Δυτικά Βαλκάνια, σε ένα από τα βασικά μέτωπα της αναμέτρησης του ευρωατλαντικού άξονα με τη Ρωσία και την Κίνα στην Ευρώπη, στις 11 Μάη 2025 έχουν προγραμματιστεί να γίνουν στην Αλβανία οι επόμενες βουλευτικές εκλογές.

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Οκτώβρη ξεκίνησαν επίσημα οι διαπραγματεύσεις των Τιράνων με τις Βρυξέλλες για την ένταξη της Αλβανίας στην ΕΕ. Είχε προηγηθεί η αποσύνδεση της σχετικής διαδικασίας από αυτήν της αντίστοιχης για τη Βόρεια Μακεδονία - για την οποία εκκρεμεί η διευθέτηση διαφορών με τη Βουλγαρία - καθώς τα ευρωατλαντικά επιτελεία εκτιμούν ότι «στο πλαίσιο της ριζικής αλλαγής της παγκόσμιας γεωπολιτικής κατάστασης, του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή (...) η στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των Δυτικών Βαλκανίων είναι σημαντικότερη από ποτέ» (Διακήρυξη της Συνόδου ΕΕ - Δυτικών Βαλκανίων, Δεκέμβρης 2024).

Βασικό ζητούμενο για την αλβανική αστική τάξη και τα κόμματά της, ενόψει των επικείμενων εκλογών και ευρύτερα, είναι να εγκλωβίσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο τμήμα των εργαζομένων και του λαού σε αυταπάτες και ψευτοδιλήμματα που εξυπηρετούν τις στρατηγικές επιδιώξεις του κεφαλαίου.

Αν και ο πληθυσμός της χώρας σήμερα είναι περίπου 2,5 εκατομμύρια, υπολογίζεται ότι οι ψηφοφόροι σε αυτές τις εκλογές μπορεί να ξεπεράσουν τα 3,6 εκατ., γιατί για πρώτη φορά οι Αλβανοί του εξωτερικού θα μπορέσουν να ψηφίσουν εκτός χώρας, μετά από σχετικές αλλαγές στη νομοθεσία.

Το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS - αποτελεί «μετεξέλιξη» του Κόμματος Εργασίας της Αλβανίας, του οποίου ηγέτης ήταν ο Ενβέρ Χότζα την περίοδο 1941-1985) ηγείται των κυβερνητικών σχημάτων στη χώρα από το 2013, έχοντας συνεργαστεί με κόμματα από όλο το αστικό πολιτικό φάσμα.

Τα τελευταία 8 χρόνια πλειοψηφεί με αυτοδυναμία στο Κuvend (Κοινοβούλιο). Πρωτοστατεί μεθοδευμένα στην οργάνωση μηχανισμών χειραγώγησης του λαού, ώστε να απορροφά και να εκτονώνει την αυξανόμενη δυσαρέσκεια που προκαλεί η αντιλαϊκή πολιτική που εφαρμόζεται όλη την τελευταία 30ετία.

Οι προσδοκίες και οι κάλπικες υποσχέσεις για τη «δημοκρατία και την ελευθερία», που θα έρχονταν και «θα μας έσωζαν από τους κακούς κομμουνιστές και τη δικτατορία», οι οποίες καλλιεργήθηκαν μετά την ανατροπή της Λαϊκής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας (ΛΣΔΑ), διαψεύστηκαν...

Την ίδια ώρα που αυξάνονται τα κέρδη των καπιταλιστών, τα προβλήματα των εργαζομένων και του λαού οξύνονται σε όλους τους τομείς.

Χαρακτηριστική είναι η συνέχιση της μαζικής μετανάστευσης λόγω οικονομικών προβλημάτων. Πρόσφατες μελέτες καταγράφουν ότι το 40% των νέων θέλει να εγκαταλείψει τη χώρα... Το 2022 μετανάστευσαν περίπου 46.460 Αλβανοί, αριθμός αυξημένος κατά 10,5% σε σύγκριση με το 2021.

Αναφέρουμε ενδεικτικά:

• Μισθοί: Εως τον Μάρτη του 2023 ο βασικός μισθός στην Αλβανία έφτανε στο εξευτελιστικό επίπεδο των 260 ευρώ τον μήνα! Από τον Μάρτιο του 2023 αυτός διαμορφώθηκε στα 400 ευρώ τον μήνα (400.000 με τα παλιά λεκ, 40.000 λεκ με το νέο νόμισμα της Αλβανίας), τη στιγμή ωστόσο που οι τιμές των προϊόντων αυξάνονται γοργά και είναι ελάχιστα πιο χαμηλές από την Ελλάδα. Ο λαός στην Αλβανία λέει χαρακτηριστικά ότι «οι τιμές διαμορφώνονται σε ευρώ, αλλά οι μισθοί σε λεκ»...

Σημειωτέον ότι η αγωνία για την επιβίωση αναγκάζει μέρος των εργαζομένων να σιωπούν σε εξαντλητικά ωράρια και απάνθρωπες συνθήκες δουλειάς που συνεπάγονται οι ατομικές συμβάσεις εργασίας που κυριαρχούν σε διάφορες μεγάλες επιχειρήσεις, εργοτάξια κ.τ.λ., προκειμένου να «διασφαλίσουν» κάποιους «υψηλούς» μισθούς που μπορεί να φτάνουν μέχρι 600-700 ευρώ τον μήνα.

• Συντάξεις: Στη ΛΣΔΑ τα γενικά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης έφτασαν στα 50-55 έτη για τις γυναίκες και 55-60 έτη για τους άνδρες, ανάλογα το επάγγελμα. Ηταν εξασφαλισμένη η στέγαση, η διαβίωση και η υγειονομική περίθαλψη, ενώ ταυτόχρονα ο μέσος όρος ηλικίας του πληθυσμού ήταν περίπου 30-35 έτη, που καθιστούσε τον αλβανικό πληθυσμό ίσως και τον πιο νεανικό λαό στην περιοχή των Βαλκανίων τη δεκαετία του '80.

Από 1/1/2025 το όριο συνταξιοδότησης για την εργαζόμενη γυναίκα αυξήθηκε στα 61 έτη και 10 μήνες, ενώ κάθε χρόνο θα προστίθενται 2 μήνες. Για τους άντρες, αν τον Δεκέμβριο του 2014 χρειάζονταν 35 χρόνια προϋπηρεσίας για να συνταξιοδοτηθούν, απ' τον Γενάρη του 2025 αυτά αυξήθηκαν σε 38 χρόνια και 8 μήνες!

Ολα αυτά ενώ η κατώτατη σύνταξη είναι μόλις 100 ευρώ τον μήνα, και φέτος - εκλογική χρονιά - αυτή αναμένεται να φτάσει ...έως 150 ευρώ!

Υπόψιν ότι στην Αλβανία υπάρχουν και άνθρωποι που ζουν με «μερική σύνταξη» (βοήθημα το αναφέρουν), της τάξης των 50 ευρώ τον μήνα, με τα οποία βέβαια αδυνατούν να καλύψουν τις στοιχειώδεις δαπάνες για ρεύμα, νερό, φάρμακα, φαγητό κ.λπ...

Στο μεταξύ, οι κυβερνήσεις του PS προσπαθούν να «ξεφορτωθούν» την υποχρέωση που έως τώρα έχει τυπικά το κράτος να καταβάλλει σύνταξη σε Αλβανούς μετανάστες που συμπληρώνουν τα σχετικά ηλικιακά όρια. Μεγάλο μέρος αυτών των μεταναστών, πολλοί από τους οποίους σήμερα ζουν στην Ελλάδα και την Ιταλία, καταθέτουν στην Αλβανία τα σχετικά δικαιολογητικά για να πάρουν μια σύνταξη 100-120 ευρώ, αφού ωστόσο πρώτα πληρώσουν με ευρώ εισφορές για όλα τα αντίστοιχα χρόνια που δεν εργάστηκαν στην Αλβανία...

• Την ίδια στιγμή, οι κυβερνήσεις του PS συνέχισαν επάξια το έργο της «δεξιάς» κυβέρνησης Μπερίσα στην εμπορευματοποίηση της Υγείας, προσφέροντας διευκολύνσεις για να ανοίξουν μεγάλα ιδιωτικά νοσοκομεία (όπως και μονάδες του ελληνικού ομίλου «ΥΓΕΙΑ», καθώς και αμερικανικές, τουρκικές εταιρείες κ.τ.λ.).
• Αντίστοιχα και στην Παιδεία, από το 2013 η κυβέρνηση Ράμα ξεκίνησε μεγάλες περικοπές στις σχετικές κρατικές δαπάνες, με αποτέλεσμα μεγάλες ελλείψεις προσωπικού, περιορισμό κονδυλίων για συντηρήσεις σχολικών υποδομών (πολλές λειτουργούν σε κτίρια από την εποχή της ΛΣΔΑ), υλικοτεχνικός εξοπλισμός και υποστηρικτικά προγράμματα που δεν ανταποκρίνονται στον 21ο αιώνα, μειώσεις δαπανών ακόμα και για την εκπαίδευση ευάλωτων ομάδων όπως τα ΑμεΑ, για τα οποία η πρόσβαση στην Εκπαίδευση γίνεται σχεδόν αδύνατη.

Κι ενώ στα σχολεία συγχωνεύονται διαρκώς τμήματα (με αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού των μαθητών σε κάθε τάξη), οι εξετάσεις εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση έγιναν υπερβολικά απαιτητικές, πολύς κόσμος «σπρώχτηκε» σε ιδιωτικά πανεπιστήμια, στα οποία οι κυβερνήσεις του PS αύξησαν και τα δίδακτρα, με αποτέλεσμα η μόρφωση να έχει μετατραπεί σε ένα πολύ ακριβό εμπόρευμα. Στα δε δημόσια πανεπιστήμια, νέοι νόμοι επέβαλαν δίδακτρα, αλλά και πρόσθετες χρεώσεις ως «ποινή» σε φοιτητές που αποτύγχαναν σε εξετάσεις.

• Ιδιαίτερα μεγάλα είναι τα αδιέξοδα για τους αγρότες της Αλβανίας, που προχωρούν και σε κινητοποιήσεις για ανάλογα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι βιοπαλαιστές αγρότες και στην Ελλάδα. Διαμαρτύρονται για την αύξηση των τιμών σε καύσιμα και λιπάσματα, που εκτοξεύει το κόστος της παραγωγής, με συνέπεια πολλοί μικροί και μεσαίοι παραγωγοί να μεταναστεύουν. Στις κινητοποιήσεις τους καταγγέλλουν ότι δεν υπάρχει καμία κρατική στήριξη, ζητούν ευνοϊκότερους όρους δανεισμού, στρέφονται ενάντια στην υψηλή φορολογία κ.τ.λ.

Από την άλλη μεριά, οι ιδιωτικοποιήσεις της δημόσιας περιουσίας που «κληρονόμησε» η καπιταλιστική Αλβανία από τη ΛΣΔΑ προχωρούν γοργά, με τις ιδιωτικοποιήσεις λιμανιών, αεροδρομίων, ορυχείων, μέχρι και στο νησί του Σαζάν κ.λπ.

Το ηλεκτρικό ρεύμα για τον αλβανικό λαό είναι πανάκριβο, παρά το γεγονός ότι η χώρα είναι πλούσια σε παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Το 2024, η τιμή ηλεκτρικής ενέργειας για τα αλβανικά νοικοκυριά ήταν 0,121 δολάρια ανά κιλοβατώρα (kWh), λίγο χαμηλότερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο των 0,151 δολαρίων/kWh...

Ομως, η Αλβανία διαθέτει μεγάλο αριθμό υδροηλεκτρικών σταθμών (από την εποχή της ΛΣΔΑ), από τους οποίους παράγεται και το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιεί η χώρα. Μόνο το 2013 τέσσερις υδροηλεκτρικοί σταθμοί ιδιωτικοποιήθηκαν (Ulez: με ισχύ 25,2 MW, Shkopet: 24 MW, Bistrica 1: 22,5 MW, Bistrica 2: 5 MW) και ξεπουλήθηκαν στην τουρκική εταιρεία Kurum International. Από το 2007 έως σήμερα, οι αλβανικές κυβερνήσεις έχουν υπογράψει περισσότερες από 220 συμβάσεις παραχώρησης για την κατασκευή μικρών, μεσαίων και μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων, με στόχο την προσέλκυση επενδυτών στον ενεργειακό τομέα, ενώ - σημειωτέον - η Αλβανία πουλάει ηλεκτρική ενέργεια σε χώρες των Βαλκανίων: Σε Κόσοβο, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Ελλάδα, Σερβία κ.ά.

Κι ενώ για την κάλυψη λαϊκών αναγκών οι «δαπάνες» μειώνονται, για το ΝΑΤΟ λεφτά υπάρχουν...

Το 2010 η Αλβανία έκανε μετάβαση στον επαγγελματικό στρατό και τον εξελίσσει σύμφωνα με τις προδιαγραφές της λυκοσυμμαχίας.

Τεράστια ποσά επενδύονται στην αναβάθμιση στρατιωτικών υποδομών και εξοπλισμών, με μπούσουλα τις απαιτήσεις των ΝΑΤΟικών επιχειρήσεων. Ενδεικτική είναι η αγορά νέου ΝΑΤΟικού εξοπλισμού από διάφορες χώρες, ακόμα και με κατάργηση του Καλάσνικοφ (αλβανικής παραγωγής) και αγορά ως κύριου όπλου της ιταλικής Μπερέτα.

Το 2018, το ΝΑΤΟ εξήγγειλε την αναβάθμιση της αεροπορικής βάσης Κουτσόβα στην Αλβανία, με κόστος περίπου 50 εκατ. ευρώ και βασική επιδίωξη την εξυπηρέτηση επιχειρήσεων ανεφοδιασμού του ΝΑΤΟ, εκπαιδευτικές ασκήσεις, υποστήριξη «ανθρωπιστικών» αποστολών κ.λπ.

Η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση του Ράμα πρωτοστατεί και στην παραχάραξη της Ιστορίας, καθαγιάζοντας και συνεργάτες των ναζιστών - φασιστών.

Στις 14 Νοεμβρίου 2018, έφτασε στο σημείο να επαναπατρίσει στα Τίρανα και να οργανώσει με επίσημες κρατικές τιμές ταφή των λειψάνων του Μιτχάτ Φράσερι, συνεργάτη των ναζί - φασιστών στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και αργότερα των Αγγλο-αμερικανών, ο οποίος πέθανε φυγάς το 1949 στις ΗΠΑ.

Ο Φράσερι υπήρξε ηγετική μορφή της εθνικιστικής - αντικομμουνιστικής οργάνωσης Balli Kombetar («Εθνικό Μέτωπο»), η οποία υποστήριζε μια εθνικιστική και αντικομμουνιστική Αλβανία καθώς και τα σύνορα της Μεγάλης Αλβανίας. Συνεργάστηκε με τις φασιστικές δυνάμεις κατοχής, δήθεν για να διατηρήσει τα εθνικά συμφέροντα της Αλβανίας, σφάζοντας αντιστασιακούς παρτιζάνους και γυναικόπαιδα.

Αντίστοιχα, αν και ο Ράμα δεν αναφέρεται ανοιχτά στον όρο «Γενοκτονία των Τσάμηδων», οι δυνάμεις του συμμετέχουν σε εκδηλώσεις και προγράμματα που προάγουν το σχετικό αφήγημα. Τον Ιούλη του 2024, ο Αλβανός Πρόεδρος της Δημοκρατίας Μπαϊράμ Μπεγκάγι (επιλογή του Ράμα στην αλβανική προεδρία) συμμετείχε σε τελετή μνήμης για Τσάμηδες που έχασαν τη ζωή τους την περίοδο 1944-'45, όπου όχι απλά γίνονταν ξεκάθαρα αναφορές σε «Γενοκτονία των Τσάμηδων», αλλά και τσουβαλιάζονταν Τσάμηδες παρτιζάνοι με Τσάμηδες συνεργάτες των ναζί.

Για την «κομμουνιστική περίοδο», το PS κρατάει πιο χαμηλό προφίλ σε σχέση με τα δεξιά κόμματα. Ωστόσο ενώ τα μνημεία της Εθνικής Αντίστασης ρημάζουν στην αλβανική επικράτεια, οι κυβερνήσεις του PS αφιερώνουν πακτωλούς χρημάτων για τη διατήρηση και φύλαξη αντικομμουνιστικών μνημείων, στο όνομα της δήθεν προώθησης της «ιστορικής αλήθειας» (με χρηματοδότηση διεθνών οργανισμών, ΜΚΟ, ΕΕ).

Συμπερασματικά, τόσο επί διακυβέρνησης Δημοκρατικού Κόμματος (με τον Μπερίσα Πρόεδρο την περίοδο 1992-1997 και πρωθυπουργό την περίοδο 2005-2013), όσο και επί διακυβέρνησης Σοσιαλιστικού Κόμματος, ανατράπηκαν τα κοινωνικά δικαιώματα του αλβανικού λαού που κατακτήθηκαν επί ΛΣΔΑ, παρά τα προβλήματα και τις δυσκολίες, παρά τα λάθη και τις παρεκκλίσεις από τις αρχές της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.

Η ανάπτυξη του καπιταλισμού υπηρέτησε μια πορεία αύξησης των κερδών των επιχειρηματιών σε όλους τους τομείς και την όξυνση των προβλημάτων της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, εκτίναξη της ανεργίας και μαζική μετανάστευση. Υπηρέτησε ακόμα τη δραματική μείωση μισθών και συντάξεων, την εμπορευματοποίηση Υγείας και Παιδείας, την εμπλοκή στους ΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς.

Το δίλημμα για τον αλβανικό λαό δεν είναι «Δημοκρατικό» ή «Σοσιαλιστικό» κόμμα.

Η θέση του εργαζόμενου μετανάστη από την Αλβανία είναι στον δρόμο του αγώνα στην Ελλάδα σε συμπόρευση με το ταξικό κίνημα, το ΠΑΜΕ και με το ΚΚΕ.

Το συμφέρον των μεταναστών εργαζομένων επιβάλλει να αξιοποιήσουν την πείρα τους από τη συμμετοχή τους στους εργατικούς αγώνες στην Ελλάδα για να συμβάλουν να ανοίξει ο δρόμος για την αναγέννηση του εργατικού κινήματος στην Αλβανία, να δημιουργηθούν οι όροι για επαναστατικό, Κομμουνιστικό Κόμμα.

Σ' αυτή την κατεύθυνση η ψήφος των Αλβανών μεταναστών επιβάλλεται να είναι ψήφος καταδίκης της αντιλαϊκής πολιτικής των κυβερνήσεων και των κομμάτων που υπηρετούν τα συμφέροντα του κεφαλαίου, και να εκφραστεί με αποχή ή άκυρο.