Τη γνωστή ρήση «μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά» θυμίζει η τακτική που ακολουθεί η κυβέρνηση σχετικά με τη «φορολογική μεταρρύθμιση» και «απλοποίηση του φορολογικού συστήματος» που έχει εξαγγείλει και ήδη προωθεί. Στα πλαίσια αυτά, ο υπουργός Οικονομίας έδωσε στη δημοσιότητα τα 2 από τα 3 νομοσχέδια, που περιλαμβάνουν εκτός από τις φοροελαφρύνσεις για δωρεές - κληρονομιές και γονικές παροχές σε ιδιώτες και προκλητικές φορολογικές απαλλαγές στις μεταβιβάσεις μετοχών και επιχειρήσεων. Η κυβέρνηση τέλος εισάγει νέο σύστημα φορολόγησης των ακινήτων που βρίσκονται στην κατοχή των λεγόμενων υπεράκτιων (offshore) εταιριών.

Στις σημερινές κυβερνητικές προτάσεις για τη φορολογία της ακίνητης περιουσίας υπάρχει μια σημαντική αύξηση του αφορολόγητου ορίου τόσο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας από κληρονομία ή γονική παροχή, όσο και στις προτάσεις για τη φορολογία κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών. Αυτή είναι η φωτεινή πλευρά του φεγγαριού, την οποία προβάλλει κατά κόρο η κυβέρνηση για ευνόητους λόγους. Η αθέατη και δυσάρεστη και σκοτεινή μέχρι σήμερα για τα λαϊκά στρώματα πλευρά δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη, ώστε να μας επιτρέψει να κάνουμε το ισοζύγιο. Είναι όμως λίγο πολύ γνωστή από τις προτάσεις της περιβόητης επιτροπής Γεωργακόπουλου, όπου μεταξύ άλλων η κυβέρνηση επιφυλάσσει με το 3ο νομοσχέδιο, που προγραμματίζεται να κατατεθεί μετά τις δημοτικές εκλογές του Οκτώβρη, επιβολή ΦΠΑ στις νεοανεγειρόμενες οικοδομές, καθώς και την επιβολή του λεγόμενου φόρου κατοχής στην ακίνητη περιουσία. Με τις διατάξεις αυτού του νομοσχεδίου, η κυβέρνηση θα προσπαθήσει όχι μόνο να πάρει πίσω τις όποιες φορολογικές ελαφρύνσεις στη μικρή και μεσαία ακίνητη περιουσία, όπως ανακοίνωσε χτες, αλλά και να αυξήσει τα έσοδα του κράτους από την αύξηση του φόρου στην κατοχή ακίνητης περιουσίας και άλλες ρυθμίσεις.

Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που γνωστοποιήθηκαν χτες, η κυβέρνηση προβλέπει:

• Τη φορολόγηση αυτοτελώς, με συντελεστή 0,6% ή 1,2% ανάλογα με τα εάν οι αποδέκτες εντάσσονται στην κατηγορία Α ή Β, για τις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο, μετοχές, ομολογίες και άλλες τέτοιας φύσης αξίες, οι οποίες μεταβιβάζονται λόγω κληρονομιάς, γονικής παροχής ή δωρεάς. Η μεταβίβαση μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο μετοχών και λοιπών τίτλων κινητών αξιών, εταιρικών μεριδίων ΕΠΕ ατομικών επιχειρήσεων ή εταιρικών μεριδίων σε ομόρρυθμες ή ετερόρρυθμες ή αστικές εταιρίες και συνεταιριστικές μερίδες υπόκεινται σε φόρο αυτοτελώς με σταθερό συντελεστή 1,2% ή 2,4%.
• Απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος και οποιαδήποτε άλλη υποχρέωση υπέρ του δημοσίου, η ανώνυμη κτηματική εταιρία που θα προκύψει από συγχώνευση.
• Για εισηγμένες στο χρηματιστήριο μετοχές, ομολογίες, ιδρυτικούς τίτλους εμπορικών εταιριών, εφόσον μέσα σε μια διετία από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (διευκρινίζεται ότι η περίοδος ξεκινά από 1η Γενάρη του 2000) η αξία αυτών έχει υποστεί μείωση κατά 50% τουλάχιστον και εξακολουθούν να ανήκουν στο δικαιούχο, γίνεται νέα εκκαθάριση του φόρου με βάση το μέσο όρο της τιμής των πωλήσεων του τελευταίου εξαμήνου. Ο επιπλέον φόρος που βεβαιώθηκε εκπίπτει ή επιστρέφεται αυτός που καταβλήθηκε.

Εξισώνονται τα αφορολόγητα όρια απόκτησης πρώτης κατοικίας από κληρονομιά ή γονική παροχή, ενώ αυξάνονται τα όρια αυτά ως προς τα μέχρι σήμερα ισχύοντα. Ετσι η απαλλαγή φόρου ισχύει για κατοικία ή διαμέρισμα μέχρι 65.000 Ευρώ για άγαμο, 100.000 Ευρώ για κάθε έγγαμο και διαζευγμένο ή χήρο, ή άγαμο γονέα που έχουν την επιμέλεια τέκνων. Το ποσό προσαυξάνει κατά 20.000 Ευρώ για κάθε παιδί μέχρι τα δύο πρώτα και 30.000 Ευρώ για κάθε παιδί για οικογένειες με τρία παιδιά και άνω. Για κληρονομιά ή γονική παροχή οικοπέδου, η απαλλαγή για τον άγαμο είναι 30.000 Ευρώ και 55.000 Ευρώ για κάθε έγγαμο, διαζευγμένο, χήρο κλπ. Για οικογένειες με 2 παιδιά το ποσό αυξάνει κατά 8.000 Ευρώ για κάθε παιδί και για οικογένειες με 3 παιδιά και άνω το αφορολόγητο ποσό αυξάνει κατά 10.000 Ευρώ για κάθε παιδί.

Η απαλλαγή για φόρο κληρονομιάς παρέχεται για μια μόνο φορά, ενώ οι κληρονόμοι είναι υποχρεωμένοι να διατηρήσουν στην κατοχή τους το ακίνητο για μια πενταετία, διαφορετικά, σε περίπτωση μεταβίβασης πριν την παρέλευση πενταετίας θα πρέπει να καταβάλλουν τον οφειλόμενο φόρο.

Μειώνονται σε 3 ( από 4) τα φορολογικά κλιμάκια που αφορούν τις φορολογίες κληρονομιών, δωρεών κλπ.

Στην Α΄ κατηγορία (σύζυγος του κληρονομούμενου, κατιόντες πρώτου βαθμού, ανιόντες εξ αίματος πρώτου βαθμού) οι πρώτες 20.000 Ευρώ είναι αφορολόγητες, οι επόμενες 33.000 Ευρώ φορολογούνται με 5%, οι επόμενες 159.000 Ευρώ με 10% και το υπερβάλλον ποσό με 20%.

Στη Β΄ κατηγορία (κατιόντες και ανιόντες β΄ βαθμού κλπ.) το αφορολόγητο όριο ανέρχεται σε 15.000 Ευρώ, οι υπόλοιπες 38.000 Ευρώ φορολογούνται με 10%, οι υπόλοιπες 159.000 με 20% και το υπερβάλλον ποσό με 30%.

Τέλος, στη Γ΄ κατηγορία (κληρονομιά που περιέχεται σε οποιοδήποτε άλλο εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγενή), το αφορολόγητο όριο ανέρχεται σε 3.600 Ευρώ, οι επόμενες 49.400 φορολογούνται με 20%, οι επόμενες 159.000 με 30% και το υπερβάλλον ποσό με 40%.

Στο σχέδιο νόμου προτείνεται ετήσια επιβολή φόρου 3% στην αξία ακινήτων που βρίσκονται στην κατοχή υπεράκτιων εταιριών, των γνωστών και off shorre και προσδοκούν να εισπράξουν περί τα 12 δισ. δρχ. Σύμφωνα με πίνακα που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών, λειτουργούν σήμερα στην Ελλάδα 2.500 υπεράκτιες εταιρίες ακινήτων αξίας άνω του ενός (1) τρισ. δραχμών. Από αυτές οι 1.200 βρίσκονται στην Περιφέρεια Αττικής, στο Νότιο Αιγαίο 450 (απ' τις οποίες οι 260 στη Μύκονο), 230 στην Κεντρική Μακεδονία, 150 στην Πελοπόννησο, 70 στο Αιγαίο, 80 στη Στερεά Ελλάδα και 320 στις λοιπές περιφέρειες. Ονόματα πάντως επιχειρηματιών ή πολιτικών κατόχων των ακινήτων αυτών δεν έδωσαν στη δημοσιότητα...