«Ολοι πιστεύουν» -έγραφε ο Αλέξης Μινωτής στο βιβλίο «πορεύεσθαι κατά τέχνην»- «πως σαν ο ηθοποιός πεθαίνει, πεθαίνει και το έργο του. "Οι ηθοποιοί είναι τα εφήμερα χρονικά της εποχής" είχε πει ο Σαίξπηρ. Δε μένει μεταθανάτια μαρτυρία της παρουσίας τους στο γήινο κόσμο. Μόνο αναμνήσεις και βιογραφικά, κι ακόμα στον καιρό μας κινηματογραφικά και τηλεοπτικά τεκμήρια ή και ηχογραφικά της φωνής τους. Ομως, αυτά δεν είναι παρά θρύμματα μόνον από την τέχνη και την προσωπικότητά τους, όταν μάλιστα τα μεγέθη είναι μεγάλα. Οι λογοτέχνες και οι εικαστικοί τεχνίτες, αν είναι σπουδαίοι, επιζούν μέσα στο έργο που αφήνουν "εσαεί". Του ηθοποιού η τέχνη σβήνει μαζί του, όταν παύει να συμμετέχει στη σκηνική δημιουργία...».

Με απόλυτη επίγνωση της ιστορικής ευθύνης, της πολιτιστικής και συνδικαλιστικής πορείας του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, 85 χρόνια τώρα, η νέα διοίκηση, αναλαμβάνοντας καθήκοντα τον Μάη, η πρώτη απόφαση που πήρε ήταν ο επανεορτασμός της «Ημέρας του Ηθοποιού».

Πρόκειται για μια ετήσια εκδήλωση, που η θεσμοθέτησή της απέβλεπε στην ευρύτερη γνωστοποίηση του πνευματικού και πολιτιστικού λειτουργήματος του ηθοποιού και στην τιμητική αναφορά «απόντων», αλλά ιδιαίτερα σημαντικών ηθοποιών και της ανεπανάληπτης προσφοράς τους, σε εποχές που η τεχνολογία δεν έδινε τη δυνατότητα καταγραφής της τέχνης τους, στερώντας τους τη «δάφνη» της αθανασίας. «Σκιά ο ηθοποιός και οι σκιές χάνονται», λέει ο Σαίξπηρ στο «Μάκβεθ».

Η κατάργηση του εορτασμού, από τη δικτατορία της 21ης Απριλίου, έγινε μαζί με την κατάργηση του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών και έκτοτε μέχρι που επανασυστάθηκε το καινούριο σωματείο, δεν υπήρξε δυνατότητα να γίνει.

Οι ηθοποιοί, όμως, συνεχιστές του λειτουργήματος, θεώρησαν ανεπίτρεπτη τη διακοπή της «Ημέρας του Ηθοποιού» και αναγκαία τη συνέχισή της, γι' αυτό έκαναν το πρώτο βήμα για τη δημόσια απόδοση τιμής στους πανάξιους, που έχουν περάσει στο παρελθόν του νεοελληνικού θεάτρου. Το ΔΣ του ΣΕΗ, σε συνεργασία με μια πλατιά οργανωτική επιτροπή, καθόρισε το περιεχόμενο του φετινού εορτασμού, με εκδήλωση που αρχικά είχε προγραμματιστεί να γίνει στο Ηρώδειο, τον περασμένο Οκτώβρη. Αλλά λόγω καιρικών συνθηκών αναβλήθηκε τότε, για να προγραμματιστεί τελικά στις 9 Δεκέμβρη, στο θέατρο «Ακροπόλ», στις 8 το βράδυ.

Στη βραδιά αυτή θα τιμηθούν δέκα προσωπικότητες του θεάτρου μας, που πέθαναν στη διάρκεια της δικτατορίας (1967-'74). Περίοδος, κατά την οποία η λογοκρισία της χούντας φίμωνε την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης και δεν επέτρεπε την απόδοση τιμής σε καλλιτέχνες μεγάλης αξίας, αλλά μη αρεστούς στο καθεστώς. Οι τιμώμενοι θα είναι, αλφαβητικά, οι: Βασίλης Αυλωνίτης, Αντώνης Γιαννίδης, Χρήστος Ευθυμίου, Χριστίνα Καλογερίκου, Τζαβαλάς Καρούσος, Βάσω Μεταξά, Αθανασία Μουστάκα, Χριστόφορος Νέζερ, Ελλη Ξανθάκη, Κατίνα Παξινού.

Στις οικογένειες των τιμώμενων θα δοθούν αναμνηστικά δημιουργήματα της «Τσίτουρας Κολλέξιον», που θα στολίζουν ένα δάφνινο στεφάνι σχεδιασμένο από τον Γιάννη Τσαρούχη, προσφορά του Δημήτρη Τσίτουρα. Το ίδιο θέμα θα έχει και η αναμνηστική κονκάρδα που θα προσφερθεί σε όσους παραστούν στην εκδήλωση της 9ης Δεκεμβρίου, στο «Ακροπόλ».

Και για να ξαναθυμηθούμε τον Αλέξη Μινωτή «ο ηθοποιός κι αν δεν αφήνει έργο απτό, αν και χάνεται και ξεχνιέται απ' τους κατοπινούς, αν και σβήνει μέσα στη λήθη, ζη όμως πολλαπλά μέσα σε άλλους αρίφνητους, που έρχονται και φεύγουν, γιατί ενσωματώθηκε φορές και φορές, σε μύριες όσες ποικίλες μορφές που ζωντάνεψε στη σκηνή και του έγιναν βιώματα ψυχικά και γι' αυτό αθάνατα... Υπήρξε ατόφιος κάποτε στο χώρο και συνεχίζει τώρα στο χρόνο μυριόψυχος, ανεξάρτητο, εμπιστευμένο πνεύμα της γονιμότητας της παγκόσμιας βούλησης και της μεγαλοσύνης του κόσμου».

Ετσι η αναβίωση της «Ημέρας του Ηθοποιού» μπορεί τους μεγάλους ηθοποιούς που έφυγαν, να τους «διαρκεί» ζωντανές ψυχές πάντα, όπως ήταν τότε που ζούσαν στη σκηνή, «εμπιστευμένοι» να φωτίζουν, να δίνουν πνοή και υπόσταση στα εφήμερα πλάσματα της ποιητικής ανάγκης, τα γεμάτα από αιώνια ουσία.