Συμπληρώνονται δυο χρόνια από τη λεγόμενη απελευθέρωση των τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα. Οι υπέρμαχοι της εφαρμοζόμενης πολιτικής υπόσχονταν ότι «οι δουλιές θα ανοίξουν». Οτι θα ιδρυθούν πολλές νέες επιχειρήσεις και θα έχουμε χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Ομως η πραγματικότητα - όπως αποτυπώνεται και από κυβερνητικά στοιχεία - δείχνει άλλα. Στην αγορά κυριαρχούν τα μονοπώλια. Οι μικρές εταιρίες είτε κλείνουν, είτε - στην καλύτερη περίπτωση - εξαγοράζονται. Οι όποιες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν, είναι επισφαλείς και καταργούνται στην πρώτη «συγχώνευση».

Σε μελέτη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) με τίτλο «Απελευθέρωση της αγοράς των τηλεπικοινωνιών: Επιπτώσεις στην απασχόληση του κλάδου» - η οποία έγινε κατ' αίτημα του ΥΠΕΘΟ - εξετάζεται μεταξύ άλλων η βιωσιμότητα των τηλεπικοινωνιακών επιχειρήσεων. Σημειώνεται ότι «η δημιουργία μεγάλου σχετικά αριθμού νέων επιχειρήσεων (σ.σ. 250 - 300 μέχρι τα τέλη του 2000)... από μόνη της δεν αποτελεί και ικανοποιητικό δείκτη θετικών εξελίξεων στον κλάδο».

Για παράδειγμα αναφέρονται οι 162 επιχειρήσεις που μέχρι το 2000 αδειοδοτήθηκαν για παροχή υπηρεσιών διαδικτύου. Τονίζεται ότι ο αριθμός αυτός «είναι σαφώς μεγαλύτερος από εκείνον που μπορεί να είναι βιώσιμος», «οι σχετικά μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου επιβιώνουν καλύτερα στην αγορά», «η αγορά κυριαρχείται ολοένα και περισσότερο από τις 2-3 μεγαλύτερες επιχειρήσεις του χώρου» και «λιγότερες από το 10% από αυτές (σ.σ. τις 162) έχουν άξια λόγου παρουσία».

Γενικά για τον τηλεπικοινωνιακό κλάδο, προειδοποιούν: Ο αριθμός των επιχειρήσεων «είναι μάλλον μεγαλύτερος από εκείνο που μπορεί να είναι βιώσιμος» και «οι σχετικά μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου επιβιώνουν καλύτερα στην αγορά». Το ΚΕΠΕ προδικάζει «συνεργασίες, συγχωνεύσεις και εξαγορές». Αλλωστε οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις έχουν ήδη αρχίσει να «απορροφούν» μικρότερες ακόμα και «επιτυχημένες». Ενδεικτικά, μόνο πέρυσι η «Panafon - Vodafone» απορρόφησε τις «Panafon Εμπορική» και «Unifon», τους μεγαλύτερους δηλαδή εμπορικούς συνεργάτες της. Οπως απορρόφησε και τις εταιρίες «ΝΕΧΤΝΕΤ», «ΤΕΤΟΜΑ ΚΟΜ» και «MULTIMEDIA».

Και επειδή τα μονοπώλια, η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση κεφαλαίου, δεν είναι ελληνικό προνόμιο, θυμίζουμε έρευνα που έκανε πέρσι ο ξένος οίκος «Forrester». Συμμετείχαν 26 ευρωπαϊκές εταιρίες κινητής τηλεφωνίας. Προέκυψε ότι πολλές θα σταματήσουν να είναι βιώσιμες μετά το 2003. Μέχρι το 2015 η παγκόσμια αγορά κινητής θα ελέγχεται από όλες κι όλες πέντε εταιρίες. Τα κέρδη τους από τα πολυδιαφημισμένα κινητά τρίτης γενιάς θα αρχίσουν να μειώνονται αισθητά από το 2013 και μετά, με αποτέλεσμα τη συμπίεση κερδών και τις συνεχείς συγχωνεύσεις ή εξαγορές.

Και οι θέσεις εργασίας; Το ΚΕΠΕ υπογραμμίζει ότι η πρακτική των συγχωνεύσεων - εξαγορών - συνεργασιών «σαφώς περικόπτει τον αριθμό των θέσεων απασχόλησης. Ο αριθμός των απασχολούμενων στις επιχειρήσεις που προκύπτουν από τις πρακτικές αυτές, κατά κανόνα, είναι μικρότερος από το άθροισμα των απασχολουμένων στις επιχειρήσεις που συγχωνεύτηκαν».