Η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) παρουσιάστηκε ως μέγιστη «εθνική επιτυχία». Ο Κ. Σημίτης έκανε λόγο για «ιστορικό επίτευγμα», ο Κ. Καραμανλής για «σημαντική θετική πράξη», ο Ν. Κωνσταντόπουλος εκτίμησε ότι η κυβέρνηση τα πήγε καλά στην Κοπεγχάγη. Το «σχέδιο Ανάν» παρουσιάστηκε ως βάση εποικοδομητικής διαπραγμάτευσης.

Αν δεν υπήρχε το ΚΚΕ όσοι παρακολούθησαν αυτή τη συζήτηση θα αποκόμιζαν το συμπέρασμα ότι όλα βαίνουν καλώς και ότι στην Κοπεγχάγη η Ελλάδα κατήγαγε έναν πραγματικό θρίαμβο. Χάρη στο ΚΚΕ στάθηκε δυνατό να ακουστεί τι πραγματικά συνέβη στην Κοπεγχάγη, τι είδους «λύση» επιφυλάσσει στο Κυπριακό το «σχέδιο Ανάν» και να αναδειχτούν πλευρές της υπόθεσης που παραμένουν σε πλήρες σκότος.

Στην Κοπεγχάγη λοιπόν επισημοποιήθηκε η διχοτόμηση της Κύπρου, αφού στην ΕΕ εντάχθηκε το 62% του νησιού και νομιμοποιήθηκαν οι συνέπειες και τα αποτελέσματα της εισβολής και κατοχής. Το «σχέδιο Ανάν» συνιστά πλήγμα και στους δύο λαούς της Κύπρου, εμποδίζοντάς τους από το να οικοδομήσουν σχέσεις φιλίας και συνεργασίας. Για το λόγο αυτό αναδεικνύεται σε επιτακτική ανάγκη το να μην παραιτηθούν από τον αγώνα, που πρέπει να είναι κοινός, για Κύπρο ενιαία και ανεξάρτητη, χωρίς ξένα στρατεύματα και στρατό κατοχής. Πολύ περισσότερο που το πρόβλημα δεν τελείωσε στην Κοπεγχάγη, ούτε θα τελειώσει με το δημοψήφισμα. Απεναντίας, εισέρχεται σε μια νέα φάση πιο δύσκολη και σύνθετη.

Στη διάρκεια της συζήτησης το ΚΚΕ κατήγγειλε τρία μεγάλα ψέματα που σέρβιρε στον ελληνικό λαό η κυβέρνηση και οι υπόλοιποι ευρωλάγνοι. Πρώτο: Οτι το «σχέδιο Ανάν» είναι σε κατεύθυνση εφαρμογής των ψηφισμάτων του ΟΗΕ για ενιαία κυριαρχία, ενιαία διεθνή προσωπικότητα. Δεύτερο: Οτι υπάρχουν ουσιαστικά περιθώρια μέσω διαπραγμάτευσης να βελτιωθεί, αποκρύπτοντας τον εκβιαστικό χαρακτήρα της λεγόμενης λύσης του Κυπριακού. Τρίτο: Η διαβεβαίωση ότι η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ δεν προϋποθέτει ύπαρξη πολιτικής λύσης, αν και στην πραγματικότητα η ένταξη έγινε μοχλός για την τελεσιγραφική επιβολή του «σχεδίου Ανάν».

Το ΚΚΕ αντέκρουσε όμως και τα λογικοφανή επιχειρήματα που κατά κόρον προβάλλονται το τελευταίο διάστημα. Στο επιχείρημα που λέει ότι «η μη λύση δεν είναι λύση», και κάπως διαφορετικά «ή το σχέδιο Ανάν ή το χάος» η απάντηση ήταν κατηγορηματική: Πρόκειται για έναν σαφέστατο εκβιασμό, γύρω από τον οποίο ξετυλίγεται μια ολόκληρη προπαγάνδα υπέρ της συμμόρφωσης, της υποταγής στα κελεύσματα των ισχυρών, μια προπαγάνδα που στιγματίζει κάθε διαφορετική φωνή υπεράσπισης του δίκιου ως «δογματισμό» και «αναχρονισμό».

Το ΚΚΕ υπενθύμισε ότι διαψεύστηκαν όσοι θριαμβολογούσαν στο παρελθόν για παρόμοιες περιπτώσεις, π.χ., τη Συμφωνία του Οσλο για το Παλαιστινιακό ή τις απαρχές διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας. Η Αλ. Παπαρήγα στην ομιλία της επισήμανε ότι μπορεί οι επεμβάσεις και οι πόλεμοι, η πολιτική του «διαίρει και βασίλευε» να περιβάλλονται με τη νομιμότητα αποφάσεων είτε του ΟΗΕ, είτε διμερών συμφωνιών, είτε της ΕΕ. Η νομιμότητα όμως δε συμβαδίζει πάντα με τη δικαιοσύνη.

Το επιχείρημα ότι η ΕΕ προσφέρει ασφάλεια αντικρούστηκε από την ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, που τόνισε: «Γιατί πρέπει να αισθανόμαστε ότι ο κυπριακός λαός θα είναι ασφαλής σε μια ΕΕ που δεν παίρνει καθόλου υπόψη την απαίτηση των λαών να μη γίνει πόλεμος στο Ιράκ, που κρατά ίσες αποστάσεις από τους θύτες και τα θύματα στο Παλαιστινιακό;». Υπενθύμισε άλλωστε ότι με τις αποφάσεις των Βρυξελλών τον περασμένο Οκτώβρη, με τη στήριξη της Ελλάδας, η ΕΕ αποδέχτηκε τις απαιτήσεις της Αγκυρας και οι ΗΠΑ ελέγχουν όλη την ευρωπαϊκή δράση στις περιοχές που συνορεύουν με την Τουρκία. Ενώ η συμφωνία ΕΕ και ΝΑΤΟ για τον ευρωστρατό αποδεικνύει περίτρανα ότι η δύναμη αυτή είναι ΝΑΤΟικό παράρτημα που θα εκτελεί εξ ονόματος της Ευρώπης και για λογαριασμό των ΗΠΑ τις βρώμικες δουλιές που για διάφορους λόγους δε θέλουν να εκτελούν οι τελευταίες. Η Αλ. Παπαρήγα σημείωσε ότι η διευρυμένη ΕΕ μπορεί να εγγυηθεί μόνον τη μεγαλύτερη ανισότητα δικαιωμάτων, την ανισομετρία, την εσωτερική της διάσπαση σε ομάδες και υποομάδες, σε κύκλους, σε ηγέτες και «δορυφόρους». Μπορεί να εγγυηθεί οφέλη για τις κυρίαρχες τάξεις των χωρών-μελών και όχι για τους λαούς της.

Τέλος, σε ό,τι αφορά στα περί εθνικισμού, στην εκστρατεία στηλίτευσης όσων απορρίπτουν το «σχέδιο Ανάν» ως εθνικιστών, σκοταδιστών κλπ., εκ μέρους της ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ σημειώθηκε: «Σίγουρα ο εθνικισμός είναι ένα από τα πιο επικίνδυνα δηλητήρια και πρέπει να είμαστε αδιάλλακτοι πολέμιοί του. Υπάρχουν κάποιες δυνάμεις στη χώρα μας που ονειρεύονται να πάμε στην κόκκινη μηλιά, να πάρουμε πίσω την Κωνσταντινούπολη ή να διώξουμε τους Τουρκοκύπριους από την Κύπρο. Αυτές οι δυνάμεις είναι γνωστές και αν θέλετε κατά τη γνώμη μας αυτήν την περίοδο κράτησαν μάλλον χαμηλούς τόνους γιατί το ένστικτό τους λέει ότι προέχει το συμφέρον της "νέας τάξης πραγμάτων". Ακόμα και στην Κύπρο πολύ λίγο κινήθηκαν».

Οι εθνικιστικές αντιλήψεις - τόνισε η Αλ. Παπαρήγα - όπως και ο κοσμοπολιτισμός ανήκουν στο ίδιο ιδεολογικό σύστημα, στην ιδεολογία του κεφαλαίου. Εναλλάξ μάλιστα προσφέρουν χρήσιμες υπηρεσίες σ' αυτό. Ο εθνικισμός φουντώνει όταν ενισχύονται οι κοσμοπολίτικες αντιλήψεις και, αντίθετα, ο κοσμοπολιτισμός αυτοπροβάλλεται και αυτοδικαιολογείται ως η απάντηση στον εθνικισμό.

Εν κατακλείδι υπογραμμίστηκε πως το ΚΚΕ βλέπει το εθνικό ζήτημα μέσα στις συγκεκριμένες ταξικές σχέσεις που εμφανίζεται σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Το κοινό συμφέρον Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων είναι για το ΚΚΕ δεδομένο, γι' αυτό άλλωστε δε συμφωνεί με εκείνους που ισχυρίζονται ότι το συγκεκριμένο σχέδιο είναι περισσότερο τουρκοκυπριακό και λιγότερο ελληνοκυπριακό και επιμένει πως το «σχέδιο Ανάν» θα πλήξει εξίσου τους δύο λαούς, εμποδίζοντάς τους από το να χτίσουν σχέσεις φιλίας και συνεργασίας, να αισθάνονται πολίτες της ίδιας χώρας.

«Ισα ίσα η διχοτόμηση χωρίζει», υπογράμμισε η Αλέκα Παπαρήγα, «και πρέπει να γίνει το παν να μην επιτραπεί οι διαιρετικές προσπάθειες να ενισχύσουν τις προκαταλήψεις, ειδικά τώρα που η Κύπρος οδεύει προς την επίσημη διχοτόμηση. Αυτή τη στιγμή προέχει η προσπάθεια προσέγγισης των εργαζομένων Τουρκοκύπριων και Ελληνοκύπριων ώστε από κοινού να συνεχίσουν τον αγώνα. Οσοι κολλάνε την ταμπέλα του εθνικισμού έτσι εύκολα, τα δικά τους άπλυτα πάνε να κρύψουν. Αυτή είναι η δική μας απάντηση. Εμείς θα μείνουμε στο πλευρό ολόκληρου του κυπριακού λαού, στον κοινό αγώνα κατά της ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων, της πολιτικής της ΕΕ και του ΝΑΤΟ».